«ممنوعیت» ما را نیرومندتر می‌کند

هنرمندان کورد که هر سال با ممنوعیت فعالیت از سوی رژیم ترک روبرو شده‌ و به دادگاه کشیده می‌شوند در سال ٢٠٢١ نیز علی‌رغم جو ارعاب و سرکوت رژیم فاشیست ترکیه به فعالیت‌های خود ادامه دادند. شاهین دوغان از اعضای NÇM به پرسش‌های خبرگزاری فرات پاسخ داد.

مرکز فرهنگی مزوپوتامیا (NÇM) ٣٠ سال پیش در راستای مبارزه با ممنوعیت فرهنگ و زبان کورد تأسیس شد. این مرکز طی ٣٠ سال علی‌رغم تمامی محدودیت‌ها فعالیت‌های بسیاری را به انجام رسانده و در عرصه‌های گوناگون آثاری را خلق کرده است. فرماندار منطقه کادیکوی استانبول برگزاری ٣٠مین سالگرد تأسیس NÇM را که بنا بود در ١۶ اکتبر برگزار شود ممنوع کرد. ممنوعیت‌ها در سال ٢٠٢١ تنها به برگزاری مراسم سالگرد تأسیس NÇM محدود نبود، بلکه در این سال هرگونه فعالیت مرتبط با فرهنگ کورد ممنوع اعلام شد.

شاهین دوغان، مجسمه ساز و از اعضای مرکز فرهنگی مزوپوتامیا NÇM در گفتگو با خبرگزاری فرات به ارزیابی فشارهای دولت فاشیست ترکیه بر این مرکز پرداخت.

این رویه سیاسی‌ ١٠٠ سال است ادامه دارد

شاهین دوغان با یادآوری اینکه این سیاست‌ها محدود به سال‌های اخیر نبوده و از روز تأسیس جمهوری ترک آغاز شده‌اند افزود:"١٠٠ سال است که کوردها را تحت فشار قرار داده، آنها را با نسل‌کشی روبرو کرده‌اند. به صورت برنامه‌ریزی برای ریشه‌کن کردن ملت کورد از لحاظ فرهنگی کار کرده‌اند و در واقع بنیان جمهوری ترک را بر این اساس قرار داده‌اند.

شاید در هر دوره‌ای نام این رویه را تغییر داده باشند، به عنوان مثال آنزمان می‌گفتند نقشه اصلاحات شرق، اما امروز نام دیگری بر ان گذاشته‌اند. اما ما باید خاطرنشان کنیم که وقتی به ٣٠-۴٠ سال گذشته می‌نگریم در برخی از زمینه‌ها موفقیت‌هایی کسب کردند و برخی از کوردها از هویت خود شرم کردند. جمهوری ترک یک رژیم دولت-ملت است و بجز خود هیچ تنوع و فرهنگی را به رسمیت نمی‌شناسد. به همین دلیل کوردها را بزرگترین خطر برای موجودیت خود می‌بیند. زیرا جامعه کورد دارای چنان ماهیتی است که آسیمیله‌کردن و نابودی آن بسیار سخت است و جامعه به مقاومت ادامه می‌دهد. در دولت-ملت ترک با سیاست تهجیر، خلق ارمنی را با قتل‌عام روبرو کردند. به موجودیت آنان در این سرزمین پایان دادند. اما نتوانستند با کوردها چنین کنند."

نام تغییر یافت اما هدف همان بود

به نظر شاهین دوغان اهداف ١٠٠ ساله این سیاست‌های دولت ترک هیچ تغییری نکرده است، دوغان می‌افزاید:"سیاست نسل‌کشی و قتل‌عام را متمرکز کرده‌اند، ما به این می‌گوییم قتل‌عام فرهنگی. هدف نابودی فرهنگی کوردهاست. این سیاست همچنان ادامه دارد. سیاست ١٠٠ ساله دولت در این زمینه را با شدت بیشتری ادامه می‌دهند. امروز نام آن اصلاحات شرق نیست، در پنج سال گذشته نام آنرا 'نقشه به‌ زانو درآوردن' گذاشتند."

فاشیسم به شیو‌ه‌ای آشکار اعمال می‌شود

دوغان گفت که NÇM علیه این سیاست‌ها مقاومت می‌کند و در ادامه افزود:"علیه این حملات نابودگرانه، NÇM یک پاسخ است. NÇM دارای تاریخی ٣٠ ساله است. در مقاطعی از این ٣٠ سال فاشیسم به شیوه‌ای علنی فعالیت کرد، سپس به پنهان‌کاری دست زد، حتی در برخی از این سال‌ها چنان رفتار کرد که گویی برخی از حقوق فرهنگی را به رسمیت شناخته‌اند. چنین وانمود کردند که 'شما می‌توانید به عنوان یک فرد همچون یک فرد کورد زندگی کنی، اما جامعه کورد حقی ندارد'. منظور من از فاشیسم مخفی هم همین بود. اگر به ۵-۶ سال اخیر نگاه کنیم بخوبی می‌بینیم که این فاشیسم دیگر مخفیانه عمل نمی‌کند. حتی بسیار شدیدتر عمل کرده و اکنون خود را برحق دانسته و رفتار می‌کند.

NÇM دارای چنان سازماندهی است که این سیاست‌ها را مشاهده می‌کند

شاهین دوغان خاطرنشان کرد که سیاست‌های فاشیستی افزایش یافته‌اند و در ١٠٠ سال اخیر این امر به وضوح خود را نشان می‌دهد. دوغان افزود:"شاید هم ما امروز با سنگین‌ترین سیاست‌های ١٠٠ ساله فاشیستی روبرو شده‌ایم. به همین دلیل ما از ممنوعیت‌ها دچار شگفتی نمی‌شویم، واضح است که ما فاشیسم مخفی را بسیار خطرناکتر می‌دانیم. اکنون دشمنی با کورد را به شیوه‌ای آشکار اعلام می‌کند و می‌گوید که حق موجودیت، زبان و فرهنگ تو را به رسمیت نمی‌شناسم. نه تنها در حرف، بلکه در عمل هم چنین عمل می‌کند. پیش‌تر در حرف چنین می‌گفت، امروز نمی‌توانند به این رویه ادامه دهند و حداقل اینکه به موجودیت کورد اعتراف می‌کند، اما بزرگترین دلیل اعتراف به موجودیت کورد مبارزه ملت کورد بوده است.

پیش از این کورد وجود نداشت، اما امروز کورد هست اما حق کورد در آستانه نابودیست. وقتی به واقعیت نگاه کنیم می‌بینیم که هنوز هم موجودیت کورد را به رسمیت نمی‌شناسند. به همین دلیل NÇM یک سازماندهی فرهنگی و هنری است که از تحولات ٣٠ ساله اخیر به خوبی آگاه است. بدیهی است بر اساس این مبارزه خود را سازماندهی کرده است. امروز نیز با شور و شوق اولین روزهای فعالیت خود به مبارزه ادامه می‌دهد.

ممنوعیت‌ها نخواهند توانست مانع فعالیت ما شوند

دوغان یادآور شد که ممنوعیت همیشه ادامه دارند و این ممنوعیت‌ها نمی‌توانند از فعالیت NÇM جلوگیری کنند و مبارزه را وادار به عقب‌نشینی نمایند. شاهین دوغان افزود:"مانع‌تراشی و ممنوعیت بوده و خواهد بود. ما به هیچ عنوان از این رژیم انتظار نداریم که گامی مثبت بردارد. ما همچنانکه در ٣٠ سال گذشته فعالیت کردیم امروز هم به فعالیت ادامه می‌دهیم. ما خود فرصت‌هایمان را خلق می‌کنیم. محرومیت‌ها را برطرف کرده و محدودیت‌ها را سپری می‌کنیم، به ممنوعیت‌ها گوش نمی‌دهیم، زیرا ما را نیرومندتر می‌کنند.

شاهین دوغان عضو مرکز فرهنگی مزوپوتامیا NÇM در پایان اظهارات خود گفت:"کنسرت ما را که به مناسبت ٣٠مین سالگرد NÇM قرار بود اجرا کنیم ممنوع کردند، شاید در صورت برگزاری آن ۵ هزار نفر حضور می‌داشتند، اما در عوض ما در فضای دیجیتال این کنسرتمان را با حضور ١٠٠ هزار نفر برگزار کردیم. مبارزه مسنجم فرهنگ و هنر خلقمان را سرپا نگه می‌دارد. این مبارزه حقیقت خلق را زنده نگاه می‌دارد."