تاریخچه زندان؛ کارزار مقاومت‌گری زندانیان عضو پژاک

رامین گارا در بخشی از کتاب تاریخ پژاک، به مقاومت در زندان‌های ایران پرداخته است. او می‌گوید این مقاومت با تأسی به اراده توانمند رهبر آپو انجام می‌شود که بزرگترین مقاومت را در زندان یک‌نفره امرالی پیش برده است.

رامین گارا مقاومت بزرگ رهبر آپو طی دوران ٢٣ ساله اسارت در زندان یک‌نفره امرالی را الگویی برای ده‌ها هزار زندانی آپوئیست عنوان کرده و می‌افزاید از بنيادي‌ترين مؤلفه‌هاي فرهنگ مبارزه آپوئيستي، مقاومت در زندان است.

او یک جنبش انقلابی را تنها از طریق پیشبرد فرهنگ مقاومت در زندان و مرتبط کردن آن با جامعه بیرون از زندان قادر به پیروزی دانسته و سوابق جنبش آپوئی در اینباره از دوران كمال‌ پيرها و مظلوم‌ دوغان‌ها را بازگو می‌کند که در زندا‌ن‌های دشمن سرخم نکردند و زانو نزدند. 

او به شروع مبارزات پژاک و تلاش دشمن برای جلوگیری از تأثیر فرهنگ آپوئیستی بر جنبش‌های ایرانی- کوردستانی اشاره و خاطرنشان می‌کند تمامي هول‌وولاي دشمن با مقاومت «عگيدها»، «فرزادها»، «حيدريان‌ها»، «علم‌هولي‌ها»، «وكيلي‌ها»، «خضري‌ها» و «گلپري‌پورها» به هزيمت ‌كشيده ‌شد.

تسليم‌ناپذيري زندانيان سياسي پژاك در سال ٢٠٠۶، مقاومت «حكمت‌دمير(عگيد)» تا پاي چوبه‌ اعدام، اعتصاب‌غذاي ۵٧ روزه پرشكوه زندانيان در سال ٢٠٠٨ و مقاومت «كمانگر و يارانش» تا سال ٢٠١٠ و وصل آن جريان پايدار به مقاومت مردمي در خيابان در همان سال، روند و رويكرد تاريخي مقاومت در حوزه زندان در ايران را بكلي متحول ‌ساخت.

مقاومت پژاک حتی قبل از تشکیل آن شکل گرفته بود. رامین گارا می‌گوید سال ٩٩ میلادی برخی اعضای کمیته زنان، دستگیر و به شدت شکنجه شدند. در میان آنان یک رفیق بنام روژگار در زندان مهاباد علیه شکنجه‌ طی عملی فدائی، خرده‌هاي شيشه‌ شكسته خورد و اعتصاب ‌غذا كرد. وقتی روژگار در مرز پیرانشار به میان گریلاها بازگردانده شد، یک کالبد نحیف از وی باقی مانده بود.

این مطلب به واقعه قیام سوم اسفند ٧٧ به دنبال ربودن رهبر آپو و شهادت دهها نفر و دستگیری و شکنجه وحشیانه معترضان اشاره کرده و مقاومت آن دوران را یادآوری می‌کند.

رامین گارا به افزایش حبس کادرها و فعالین جنبش پس از سال ٢٠٠۴ که پژاک پاسخ تندی بر اساس حق دفاع مشروع به رژیم ایران داد پرداخته و می‌گوید در طول همان سال بيش از ٣٠٠ تن از اعضاء و هواداران پژاك بازداشت و در زندان تحت شديدترين شكنجه‌ها قرار گرفتند. طي اين سركوب‌گري‌هاي ظالمانه، بيش از ١۵ تن به شهادت‌رسيدند. «وكيل طاهري» اهل استان اورميه يكي از آن شهدا است.

این مطلب همچنین به عملیات انتقام شهادت شوانا سیدقادری در مهاباد و کشتار تظاهرکنندگان سقز و قیام ٢٠٠۶ ماکو و مواردی مانند واقعه شکنجه و اعدام حسن حکمت دمیر و به شهادت رساندن «ابراهيم لطف‌الهي» دانشجوي کورد در سنه اشاره می‌کند. 

رامین گارا ماجرای اعدام زندانیانی هچون حسین خضری، فصیح یاسمنی و احسان فتاحیان را بازگر کرده و خاطرنشان می‌کند پژاک تنها حزبی بود در برابر این اقدامات رژیم ایران سکوت نکرد.

او  به موضع پژاک پس از صدور حکم اعدام برای زینب جلالیان پرداخته و می‌افزاید پژاك حفظ  جان جلاليان را خط قرمز خود اعلام‌كرد و گفت در صورت از سرگيري موج اعدام‌ها، منفعل نخواهد ‌ماند.

ولی ایران پس از شکست قندیل در سال ۲۰۱۳ فرصتی یافت که چند زندانی سیاسی عضو پژاک را اعدام کند که حبیب الله گلپری‌پور و رضا اسماعیلی از آن جمله بودند. همزمان، شيركو معارفي ديگر زنداني سياسي در زندان سقز اعدام‌گرديد.

رامین گارا از شهیدان جنگاور باهوز و آرام سنه نیز به عنوان دو مبارز تاریخ‌ساز پژاک یاد کرده که سابقه مقاومت در زندان داشتند. رفیق جنگاور، عضو مجلس پژاک سال‌ها در زندان‌های نظام فاشیست ایران سخت‌ترین شکنجه‌ها را تحمل نمود. رفیق آرام اهل شهر سنه هم درحالی که تنها یک نوجوان حدودا ۱۶ ساله بود، در جریان قیام سوم اسفند در شهر سنه بازداشت و ماه‌ها شدیدترین شکنجه‌های ضدانسانی اداره اطلاعات و سپاه رژیم را تحمل نمود. وی سال‌های بعد به صفوف گریلا پیوست و مبارزاتش را تا زمان شهادت ادامه داد.