ییلماز: خلق کورد در آینده سوریه نقشی تعیین کننده دارند

دکتر آرزو ییلماز استاد دانشگاه هامبورگ: در مرحله کنونی این ناتوست که موقعیت ترکیه را قدرتمند می‌کند. اما این احتمال که ناتو از ترکیه حمایت کند کم است. اما در سوریه موضع ملت کورد است که نتیجه را تعیین می‌کند.

رژیم سوریه با همکاری ایران و روسیه عملیات نظامی خود را در ادلب ادامه داده و نبردها لحظه به لحظه گسترش و شدت می‌یابند. روزانه نظامیان ترک کشته می‌شوند. روسیه و رژیم سوریه به این بهانه که ترکیه بر اساس پیمان سوچی و آستانه عمل نکرده است، در مقابل گروههای مسلح تبهکار عملیاتی نظامی را آغاز کرده و این حملات همچنان ادامه دارند. تا کنون رژیم سوریه روستاها، شهرک‌ها و مناطق فراوانی را به کنترل خود دراورده است. با تداوم جنگ، تنشها بین ترکیه و روسیه نیز افزایش می‌یابند. در رابطه با تحولات اخیر در ادلب، خبرگزاری مزوپوتامیا مصاحبه‌ای را با دکتر آرزو ییلماز از دانشکاه هامبورگ به عمل آورده است.

در این دیدار ییلماز خاطرنشان ساخت که در میدان سوریه، روسیه بیش از این صبر استراتژیک خود را ادامه نمی‌دهد. روسیه و ترکیه بر اساس منافع متضاد به توافق رسیدند. اما اکنون ارتباطات روسیه-ترکیه روز به روز در حال فروپاشی است. در منطقه ادلب رفته رفته رژیم سوریه به قدرت دست یافته و کنترل منطقه را به دست می‌گیرد. از طرف دیگر ترکیه در حال از دست دادن نقش و موقعیت خود در منطقه است. همراه با این، این کشور اصرار دارد که موقعیت خود را در ادلب تداوم بخشد. اما ترکیه از آغاز مفاد پیمانهای منعقد شده را اجرا نکرده است. بیانیه‌های اخیر روسیه نشان می‌دهد که این کشور هیچ تمایلی ندارد که همراه با سوریه قدمهایی به عقب برداشته شود. اما از طرف دیگر روسیه هیچ تمایلی به گسترش درگیری های نظامی با ترکیه نیز ندارد. در این میان ناتو است که می تواند موضع ترکیه را دچار تغییر کند. اما هیچ احتمالی مبنی براینکه ناتو بتواند به ترکیه کمک نماید نیز قابل مشاهده نیست. در این فرایند نزدیکی آمریکا و روسیه نیز قابل مشاهده است. تا کنون بیشتر در راستای پر رنگ شدن نقش روسیه و آمریکا قدمهایی برداشته شده است. مسئولان آمریکا نیز آشکارا بر این مسئله صحه می‌گذارند. اما لازم است که روسیه درک کند که نمی‌تواند در سوریه به پیروزی قطعی دست پیدا کند.

ییلماز در بخش دیگری از سخنان خود افزود که ایالات متحده آمریکا نه خواهان حضور کامل در سوریه بوده و نه خواهان کنترل این کشور از سوی روسیه است و در این راستا خواهان تضعیف نیروهای ایران در سوریه است. این کشور تلاش می‌کند تا امنیت اسرائیل را تقویت کند. امریکا در سوریه حافظ امنیت اسرائیل است. با چنین نگاهی می‌توان گفت که ترکیه در سوریه متفق طبیعی امریکا نیز به شمار می‌رود. انتظار امریکا از ترکیه در نبرد علیه داعش براورده نشد. به همین دلیل با کورد وارد ائتلاف شد. این مسئله نیز باعث شد که ارتباطات امریکا و ترکیه تضعیف شوند. هم اکنون نیز این بی اعتمادی بین امریکا و ترکیه ادامه دارد. در این راستا نمی‌توان اطمینان داشت که آمریکا و ترکیه در سوریه توازن قوا را حفظ کرده و به همکاری استراتژیک خود ادامه دهند.

ییلماز افزود: در سوریه تغییرات دموگرافیک به سرعت روی داده و اکنون موج دیگری از آوارگان در راه است. نباید از یاد برد که آلمان در مقابل این تغییر دموگرافیک و موج آوارگی سکوت پیشه کرده است. به همین دلیل با کمکهای مالی به ترکیه موافقت می‌کند.

از طرف دیگر، مرحله دیالوگ و مذاکرات نیز به زودی آغاز می‌شود. اما اکنون رژیم اسد آمادگی پذیرش خودمدیریتی شمال-شرق سوریه را ندارد. اسد تلاش می‌کند تا کنترل این منطقه را نیز به دست بیاورد. اما این کمی دشوار است. در این منطقه کنترل نظامی در دست رژیم اسد قرار ندارد. در این بخش فشارهای رژیم روسیه بر اسد فاکتوری تعیین کننده خواهد بود. آشکار است که تا زمانیکه روسیه و آمریکا در خاک سوریه حضور داشته باند، این فشارها ادامه خواهند داشت. یکی دیگر از فاکتورهای تعیین کننده وضعیت سوریه، ارتباط بین ترکیه و روسیه است.

ییلمار در خاتمه سخنان خود افزود که استفاده از کارت بحران انسانی پایان گرفته است. اما در میان کارتهای مورد استفاده روسیه فقط استفاده از یک کارت باقیمانده و آنهم حمایت و پشتیبانی ترکیه از گروههای جهادی رادیکال است. و بدینگونه ترکیه در سوریه فاقد هیچگونه کارت فشاری نخواهد بود.