دورویی دادگاه حقوق بشر اروپا: تحمیل انزوا به جای اعدام

ایوب دومان از وکلای رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان اعلام نمود؛ دادگاه حقوق بشر اروپا بیست و یکسال پیش در مقابل اعدام موضعگیری کرد اما به جای آن اجازه داد که انزوای تحمیلی به آهستگی روز بروز گسترش بیشتر بیاید و این دورویی این سازمان را نشان می‌دهد.

عبدالله اوجالان رهبر خلق کورد که از ۱۵ فوریه ۱۹۹۹ در جریان توطئه‌ای بین‌المللی به ترکیه مسترد شد، در دادگاه امنیتی شماره ۲ آنکارا DGM محاکمه و در این دادگاه به مرگ محکوم شد. در مقابل دادگاه حقوق بشر اروپا این تصمیم دادگاه را نپذیرفته و اعلام نمود که اوجالان به شیوه‌ای عادلانه در DGM محاکمه نشده است، به همین جهت با اعلام مخالفت نسبت به حکم وی، خواستار حبس ابد برای وی شد. از این درخواست دادگاه حقوق بشر اروپا ۲۱ سال می‌گذرد.

اما دادگاه حقوق بشر اروپا که خواهان برداشتن مجازات مرگ شده بود، مدت بیست و یکسال است که سکوت خود را درباره انزوای تحمیل شده بر اوجالان ادامه می‌دهد. اوجالان که از حق دیدار با وکلا، خانواده و برقراری تماس تلفنی نیز محروم شده است، مجازات مرگ و انزوای تحمیلی را اینگونه به همدیگر تشبیه کرده بود: "هر دو به گونه‌ای مرگ محسوب می‌شوند، اما شیوه و روش آنها متفاوت است." ایوب دومان در رابطه با موضع دادگاه حقوق بشر اروپا با خبرگزاری مزوپوتامیا گفتگو کرده است.

ایوب دومان در این رابطه اظهار داشت که در سال ۱۹۹۹ با برداشتن مجازات مرگ، نامه‌ای را به ریاست کانون وکلای منطقه، به رئیس جمهوری، نخست وزیر و نهادهای بین‌المللی وقت نوشته بودند. علیرغم آنکه دادگاه حقوق بشر اروپا تاکید کرده است که انزوا وجود دارد، به دلیل منافع خاص خود، هیچگونه فشاری را بر ترکیه اعمال نمی‌کنند. بر اساس ماده نود قانون اساسی ترکیه، قوه قضائیه و تمامی سازمان‌های وابسته به آن باید تصمیمات دادگاه حقوق بشر اروپا را بپذیرند و لازم است درخواست‌های آنها را اجرا کنند. اگر دادگاه حقوق بشر اروپا در رابطه با برداشتن انزوای تحمیلی گام بردارد، ترکیه نیز ناچار است که به تصمیمات این دادگاه تن در دهد. اما به دلیل منافع نهادهای بین‌المللی چنین دستوری را به ترکیه نمیهدهند. بر اساس مقتضیات زمانی و افراد چنین دستوراتی را صادر می‌کنند. برای انزوای تحمیل شده علیه رهبر خلق کورد، از چنین حساسیتی برخوردار نیستند. در مواقعی، هیاتهایی به آنجا سرزده و در رابطه با انزوا گزارش‌هایی را منتشر می‌کنند اما در عمل هیچ کاری را انجام نمی‌دهند.

انزوا غیر قانونی است

ایوب دومان در ادامه با خاطرنشان نمودن مواد قانون تجدید نظر اظهار داشت: انزوای تحمیل شده علیه اوجالان علیه تمامی قوانین داخلی ترکیه نیز بوده و در این باره گفت: در اینباره قانونی که علیه آقای اوجالان اعمال می‌شود، مجازات کیفری بر اساس اشخاص و افراد است. به همین علت انزوا علیه قوانین بین‌المللی و قوانین داخلی نیز است. خصوصا که برای وی زندانی خاص نیز تاسیس شده است و از تمامی حقوقی که برای زندانیان دیگر به رسمیت شناخته شده است، بی بهره است. مدت زمان درازی است که بنابه دلایل و بهانه‌های واهی دیداری با خانواده و وکلای خود نداشته است و از حقوق خود بی بهره شده است.

انزوا به جای اعدام

دومان اظهار نظر اوجالان را در رابطه با مکانی که در آن زندانی شده است خاطرنشان کرده و اظهار داشت: تشدید انزوای تحمیلی بر اوجالان، به معنای مرگ است. لازم است که قوانین مجازات کیفری برای همه یکسان باشند. زمانی که مدت زمان زیادی یک نفر به تنهایی در انزوا قرار داده شود، منزوی شود، حتی تمامی اعضای بدن وی نیز رو به ضعف می‌روند. قرار دادن در سلول انفرادی و انزوا، به معنای نابودی تدریجی است. شاید اگر انسان دیگری به جای ایشان بود، نمی‌توانست مقاومت کند. برداشتن مجازات اعدام در چارچوب خواست ورود به اتحادیه اروپا انجام شد. این تصمیم بجا و مناسب بود اما انزوایی که اکنون جای آن را گرفته است، اقدامی است که در تضاد با حقوق بشر قرار دارد.