اکرم عیسو با اشاره به برگزاری نشست‌های مجلس سوریه دمکراتیک در شمال-شرق سوریه اظهار داشت: صرفا استماع نظرات کافی نبوده و تایید نمود که نگرشها و دیدگاههای پیشنهاد شده باید به شیوه‌ای عملی در فعالیتهای خوددیریتی تحقق پیدا کنند.
مجلس سوریه دمکراتیک در حال زمینه‌سازی‌های لازم برای برگزاری کنگره ملی متشکل از تمامی عناصر و مولفه‌های ساکن در جزیر و فرات است. هدف از این کنگره تقویت هر چه بیشتر مشارکت عناصر و مولفه‌های ساکن در شمال-شرق سوریه است. مجلس سوریه دمکراتیک در این چارچوب از ۱۱ سپتامبر گذشته، در بسیاری از شهرها و مناطق شمال-شرق سوریه مجموعه نشستهایی را برگزار کرده است. تمامی عناصر تشکیل دهنده اجتماعی در این نشستها شرکت کرده و احتمال می‌رود که طرح‌ها و برنامه‌های دیگری از این دست نیز برگزار شوند. در رابطه با این موضوع؛ خبرگزاری هاوار با خسرو اکرم عیسو ریاست پیشین مجلس خودمدیریتی که در بسیاری از این نشستها مشارکت داشته است به گفتگو پرداخته است.
هاوار: اخیرا مجلس سوریه دمکراتیک در مناطق مختلف شمال-شرق سوریه مجموعه نشستهایی را برگزار کرده است. شما در بسیاری از این جلسات حضور داشته‌اید. در رابطه با محتوای این جلسات چه نظری دارید؟
اکرم عیسو: این گام برزگی را که مجلس سوریه دمکراتیک و دیگر نهادهای آن برداشته‌اند، می‌توان یکی از گام‌های بسیار مهم خودمدیریتی برای فعال نمودن هر چه بیشتر خودمدیریتی و تصحیح اشتباهاتی دانست که در خودمدیریتی روی داده‌اند. البته هیچیک از طرف‌های سوری، چه اپوزیسیون خارج که اکنون به ابزاری در دست دولت ترک تبدیل شده است و چه اپوزیسیون داخلی سوریه که به هیچ کس گوش نمی‌دهد، نیرویی ندارند که بتوانند قدمی به این اندازه مهم را بردارند. ابتکار عمل سوریه دمکراتیک با همکاری خودمدیریتی راه را برای مشارکت فعال بر اساس برابری بین تمامی عناصر سیاسی، اجتماعی، اتنیکی و دینی گشوده است. به همین دلیل، این گام، اقدامی اصلی، مهم و لازم است که باید مرحله به مرحله به ایجاد سوریه‌ای جدید برای تمامی سوری‌ها منجر شود.
هاوار: شما سطح مشارکت در این نشستها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اکرم عیسو: در قامشلو، حسکه، منبج، رقا، کوبانی و تمامی دیگر مناطق شمال-شرق سوریه مجموعه نشستهایی برگزار شده است. بسیاری از طرف‌ها و گروه‌های مختلف اعم از عرب، سریانی، چچن و افرادی که در خودمدیریتی حضور دارند، شخصیت‌های مهم، احزاب و نهادهایی که اکنون در خودمدیریتی مشارکت دارند و از دیدگاههای مختلف برخوردارند، در این پنل‌ها شرکت می‌کنند. در ان نشستها راه برای مشارکت و استماع نظرات آنها، پذیرش پیشنهاداتی که به شیوه‌ای جدی براساس نقد و نه تخریب صورت گرفته‌اند، باز بوده است. از طرف دیگر این نشستها با حضور نگرشهای مختلف مجلس سوریه دمکراتیک و خودمدیریتی بسیار بهبود یافته است. مشارکت این عناصر و مولفه‌ها که تا کنون در سازمان‌های خودمدیریتی مشارکت نداشته‌اند، برای رژیم سوریه و اپوزیسیون داخلی سوریه، برای آینده منطقه که خواستار ثبات و آرامش در منطقه از طریق تخریب نهادهای خودمدیریتی هستند، پیام سیاسی مهمی بوده است.
هاوار: موضوعات اصلی مطرح شده در این نشستها شامل چه مواردی بودند؟
اکرم عیسو: من در ۱۱ سپتامبر در نشستی در حسکه و در پنل‌های دیگر نیز سمیناری را رابطه با خودمدیریتی ارائه دادم. می‌بینم که موضوعات مطرح شده به طور کلی به دو دسته تقسیم شده است: نخست؛ ارتباط اجتماعی بین ساکنان شمال-شرق سوریه مانند اعراب، سریانی، ارمنی، کورد، چچن‌ها و تمامی دیگر عناصر تشکیل دهنده در شمال-شرق سوریه؛ و دومین دسته از مباحث نیز در رابطه با خودمدیریتی و رویکردهای مختلف به سازماندهی، اهداف و محدودیت‌ها بوده است.
دسته نخست این مباحث؛ ایجاد خودمدیریتی در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۴، اهداف آن مبنی بر تحقق اهداف میهنی آن برای ایجاد سوریه‌ای جدید برای تمامی خلق‌های سوریه، نه آنگونه که مورد ادعای برخی از گروههاست؛ از نظر این گروهها خودمدیریتی باید پروژه خود را متوقف کرده و پروژه‌ای را صرفا برای کورد دنبال کند. خیر؛ این پروژه‌ای است که تمامی عناصر سوری، اهداف آن و اهداف میهنی آن سوری بوده و برای آینده خلق‌های سوریه است. موانع موجود در مقابل این مدیریت، محدودیت‌های خارجی وابسته به اهداف سیاسی، امنیتی، تهدیدهای مستقیم برای منطقه و گروه‌های وابسته به ترکیه، ایران و حتی روسیه، همچنین برخی از موضوعات دیگر از جمله این محدودیت‌ها به شمار می‌روند. موانع داخلی نیز در ۵-۴ سال اخیر مانع از رشد سریع خودمدیریتی بوده‌اند.
امروزه خودمدیریتی در بیش از یک سوم خاک سوریه حضور دارد و آن را اداره می‌کند. علیرغم ضعف کادرها، سطح تحصیلات آکادمی و مخالفت گروه‌های دیگر با خودمدیریتی، اکنون نیز علیرغم تمامی کمبودها و نواقص موجود داخلی، خودمدیریتی در سالهای اخیر بعد از تاسیس خود، توانسته است قدرت خود را برای اداره امورد اثبات نماید.
هاوار: در این نشستها به چه مسائل مهمی به عنوان نتیجه برخورد کردید؟
اکرم عیسو: نکات مهمی پیشنهاد شدند، یکی از این نکات گسترش داده سطح مشارکت در خودمدیریتی بود. برخی از گروهها، از جمله عرب، سریانی و حتی کورد تا کنون در فرایند خودمدیریتی مشارکتی نداشتند. تمامی شرکت کنندگان علیرغم برخورداری از نگاههای مختلف و حتی مخالف با نگرشهای خودمدیریتی، براین نکته تاکید داشتند که باید خودمدیریتی دامنه مشارکت سیاسی و اجتماعی خود را گسترش بدهد. درخواستها و و پیشنهادات فراوانی برای فعال کردن نهادهای خودمدیریتی ارائه شدند. فعال کردن این نهادها شامل نکات فراوانی بود. همانگونه که اشاره کردم؛ به دلیل تحولات سریع در منطقه و فرایند خودمدیریتی، خلاهایی ایجاد شده و بخشهایی از امکانات مادی و انسانی خودمدیریتی هدر رفتند. اما جبران این موراد مهم هستند.
از طرف دیگر اصرار می‌شود که توازنی کلی در دستاوردهای شمال-شرق سوریه ایجاد شود و این توازن در هیات‌ها نیز برقرار گشته و به تحکیم جایگاه وزارتخانه‌ها تبدیل شود. درخواست‌های دیگری مانند موضوع کارمندی نیز در جریان بوده است. علیرغم اینکه خودمدیریتی نمی‌تواند به استخدام رسمی در مقیاس رسمی دست بزند و این هم یکی از معیارهای رسمی برای نهادهایی است که دست به فعالیتهای بین‌المللی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی می‌زنند، با اینحال خودمدیریتی تلاش می‌کند که این مهم را نیز به نتیجه برساند. علیرغم انکه استخدام رسمی کم است، عدم برابری در تخصص‌ها و وظایف نیز به چشم می‌خورد. این درخواستی مهم در برنامه‌ریزی هم برای کسانی است که در فرانید خودمدیریتی مشارکت دارند و هم افرادی که در آن حضور ندارند.
هاوار: آیا در این مجموعه نشستها بر تقویت ارتباطات میان عناصر و مولفه‌های ساکن در شمال-شرق سوریه، تقویت انسجام اجتماعی و تقویت اعتماد اجتماعی در میان خلق‌های ساکن در سوریه تاکید شده است؟
اکرم عیسو: مسئله اساسی در این نشستها، دیالوگ اجتماعی بین عناصر تشکیل دهنده شمال-شرق سوریه بعد از ۱۰ سال بی‌ثباتی است. این امر برای تمامی ساکنان اقدامی مهم و مشهود است. همه از اهمیت این مسئله اطلاع دارند. موضوع عشایر و قبایل در سازماندهی اجتماعی-سیاسی نیز مهم است. در طول ۱۰ سال که از بیثباتیهای سوریه می‌گذرد، در سازماندهی سیاسی، عشایر و قبایل سوریه و دیگر مولفه‌های اجتماعی دچار تقسیم‌بندی‌ها و گسست‌های بزرگی شده‌اند. این نیز به دلیل دخالتهای منطقه‌ای، داخلی و خارجی است. مشاهده می‌شود که در درون اجتماع شکاف‌های بزرگی ایجاد شده است، برخی از عشایر و قبایل طرفدار ایران هستند و برخی نیز طرفدار روسیه هستند، برخی از طرفداران حکومت دمشق هستند و برخی دیگر نیز طرفدار اپوزیسیون در ترکیه هستند، برخی نیز مستقیما طرفدار دولت ترک هستند. در این رابطه حتی مشاهده می‌شود که سازمان‌های سیاسی به دلیل این نوع دخالتها دچار چند دستگی شده‌اند.
نشستهایی که مجلس سوریه دمکراتیک برگزار کرده است، اقدامی مهم و قدرتمند، جدی است تا عشایر و قبایل و مولفه‌های سیاسی دور یکدیگر گردهم آمده و خلا سیاسی ناشی از این دخالتها را پر کنند. از این طریق مجلس سوریه دمکراتیک تلاش نموده است که با هدف اتحاد و انسجام داخلی، اتنیکی و دینی و سیاسی، راه را بر این مشکلات ببندد. به دلیل تداوم بیثباتیهای موجود در سوریه، دخالتهای منطقه‌ای و بین‌المللی، این گسست‌ها ایجاد شده‌اند.
نظراتی که مجلس سوریه دمکراتیک مطرح نموده است، برای اتحاد و انسجام عناصر تشکیل دهنده جامعه، گام نخست برای ایجاد اتحاد خواهد بود. همچنین برای ایجاد مبنایی گسترده در مقابل دخالتهای منطقه‌ای، حکومت شام و روسیه نیز لازم است. زیرا تلاش می‌کنند که در راستای منافع خود و به هزینه خلق‌های سوریه اهداف خود را پیگیری کنند.
هاوار: شما نخستین رئیس مجلس سوریه دمکراتیک خودمدیریتی کانتون جزیر بودید که در سال ۲۰۱۴ برگزیده شده بود. در چارچوب تجارب شما، مجموعه نشست‌های برگزار شده باید چگونه در راستای اهداف خودمدیریتی و خلق قرار بگیرند؟
اکرم عیسو: از آغاز اعلام موجودیت خودمدیریتی تا کنون، موضوعات و مشارکتها تغییر کرده‌اند. گستردگی مبارزه و دشواری مسئولیت‌های خودمدیریتی، به نحو گسترده‌ای دچار تغییر شده‌اند. این نشستها بدون تردید خودمدیریتی را فعالتر می‌کند، اشتباهات را تصحیح می‌کند و نواقص و کمبودها را از میان برمی‌دارد. لازم است که این نشستها در عمل در مبارزه و فعالیت‌ها و قوانین خودمدیریتی تحقق بیابند. استماع نظرات کافی نیست. این پیشنهادات و تفکرات سازنده هستند که برای پیشرفت خودمدیریتی ارائه شده و باید به مرحله اجرا درآیند. مجلس سوریه دمکراتیک به یک میانجی و پل بین تمامی عناصر و مولفه‌های اجتماعی-سیاسی و خودمدیریتی تبدیل شده است. به همین دلیل باید این تفکرات و مجموعه پیشنهادات با خودمدیریتی در میان گذاشته شود و به مرحله اجرا درآید و نواقص و کمبودها را جبران نماید.
هاوار: آیا خودمدیریتی می‌تواند مجموعه پیشنهادات مطرح شده در این مجموعه نشستها را عملی نماید؟
اکرم عیسو: خودمدیریتی دمکراتیک در شمال-شرق سوریه در این نشستها حضور داشت، برخی از نمایندگان خودمدیریتی نیز در این نشستها شرکت داشتند. پیشنهادات مطرح شده در گزارشی ویژه آمده‌اند. از طرف دیگر مباحث طرح شده در کمیته‌ای ویژه نیز دنبال می‌گردند. همراه با این، کنگره مشترک برای جمع‌بندی این نشستها نیز برگزار می‌گردد. نشستها در سطح جغرافیای شمال-شرق سوریه برگزار شده و در کنگره نیز بررسی و تحلیل می‌شوند. در این کنگره پیشنهادات ارائه شده مورد بررسی قرار می‌گیرند و تمامی نظرات مطرح شده در نشستها به شیوه‌ای مستقل ارائه می‌شوند. لازم است که خودمدیریتی نیز در عمل مسئولیت خود را برای انجام و عملی کردن نظرات ارائه شده نشان دهد.
هاوار: این نشستها چگونه می‌توانند زمینه را برای برگزاری کنگره میهنی خلق‌های سوریه مهیا کنند؟ خصوصا که اپوزیسیون خارج تقدیرات خود را در دست خارجی‌ها گذاشته است؟
اکرم عیسو: همانگونه که در ابتدای این گفتگو اظهار داشتم، اپوزیسیون سوری داخلی و خارجی اثبات کرده است که نمی‌تواند چنین نشستها و فعالیت‌هایی را در سطح منطقه‌ای به صورت فعال برگزار نماید، در نتیجه برگزاری مجموعه نشستهایی در مناطق شمال-شرق سوریه زمینه برای برگزاری کنگره میهنی گسترده‌ای برای تمامی اتنیک‌ها، گروه‌های اجتماعی و عناصر سیاسی ایجاد شده است تا زمینه قدرتمندی ایجاد شود که مسائل مرتبط با منطقه را حل نماید. به همین علت باید انسجامی قدرتمندتر و گسترده‌تر تحقق پیدا کند تا تمامی این گروهها در فرایند خودمدیریتی مشارکت داشته باشند. مجلس سوریه دمکراتیک و خودمدیریتی در این نشستها در چارچوب کنگره میهنی و عمومی توانسته‌اند نقطه نظرات بسیاری را گردهم جمع کنند. این کنگره پیام سیاسی مهمی برای اپوزیسیون داخلی و خارجی وابسته به دمشق و ترکیه است که آینده خود را در دست این دو قرار داده است.
هاوار: گروه‌های شمال-شرق سوریه خودمدیریتی شمال-شرق سوریه را به عنوان راه‌حلی برای بیثباتیهای سوریه می‌بینند. آیا پیشبرد خودمدیریتی و خصوصا برگزاری مجموعه نشست‌های مذکور می‌تواند زمینه را برای راه‌حل بیثباتیهای سوریه مهیا کند؟
اکرم عیسو: البته رژیم سوریه از سال ۲۰۱۲ تا کنون پروژه جدیدی را برای خاتمه دادن به بیثباتیهای سیاسی مطرح نکرده است. همچنین اپوزیسیون سوری وابسته به پروژه‌های منطقه‌ای، ترکیه، ایران یا سوریه، نیز هیچ برنامه سیاسی را برای خروج سوریه از این بحران پیشنهاد نکرده است. در نتیجه، خودمدیریتی که در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۴ ایجاد شد، با مدیریت خود توانسته است بیش از یک سوم جغرافیای سوریه را در کنترل بگیرد. این مدیریت موفقیت و فعالیت خود را برای آینده سوریه به اثبات رسانده است. خودمدیریتی شمال-شرق سوریه پروژه‌ای سیاسی میهنی برای تمامی سوریه است که صرفا یک تجربه خشک و خالی به شمار نمی‌رود. به همین دلیل بعد از گذشت ۶ سال، از رشد و گسترش سریع خودمدیریتی، گروهها و عناصر تشکیل دهنده شمال-شرق سوریه اعم از کورد، عرب، سریانی، ارمنی و چچن و دیگر ادیان و مذاهب توانسته‌اند سازمان سیاسی اجتماعی خود را شکل دهند. تا بتوانند سوریه‌ای جدید را برای تمامی خلق‌های سوریه تاسیس کنند.
