روز ١٠ اکتبر/ ١٨ مهر انتخابات در عراق و باشور کوردستان برگزار شد. پس از فروپاشی رژیم بعث در سال ٢٠٠٣، این اولین انتخابات زودهنگام کشور عراق بود.
انتخابات پیش از موعد روز جمعه نتیجه یکسال تظاهرات اعتراضی مردم عراق در بغداد و شهرهای جنوبی این کشور بود که در اکتبر ٢٠١٩ آغاز شده بود. مردم در این اعتراضات خواستار کنارهگیری حکومت وقت و برگزاری انتخابات زودهنگام شده بودند.
پس از ٢ ماه از آغاز اعتراضات، عادل عبدالمهدی نخستوزیر عراق از حکومت کنارهگیری کرد. پس از پنج ماه از استعفای عبدالمهدی، مصطفی کاظمی حکومت تازه را تشکیل داد. کاظمی با شعارهای فراوانی کابینه خود را تشکیل داده و وعده داد که اولین گام وی برگزاری انتخابات عمومی پیش از موعد خواهد بود. انتخابات سرانجام برگزار شد اما نه آنگونه که کاظمی گفته بود. انتخاباتی که معترضان خواستار برگزاری «فوری» آن بودند قریب یکسال و نیم به تأخیر افتاد.
شرکت کنندگان در اعتراضات همچنین خواستند که هیچ یک از احزاب کنونی در این انتخابات شرکت نکنند، اما تمامی احزاب در این دوره حضور داشتند.
١٠ اکتبر در عراق و باشور کوردستان مردم بر سر صندوقها حاضر شدند. نتایج غیررسمی اعلام شدهاند. تقریبا همه احزاب مدعی پیروزی در این دوره از انتخابات شدهاند.
اما با نگاهی به میزان مشارکت و آرای واریز شده به نامزدهای احزاب شرکت کننده، کذب بودن ادعاهای تمامی احزاب آشکار میشود.
میزان مشارکت ۴١ درصد بوده است، که از زمان فروپاشی رژیم دیکتاتوری بعث کمترین میزان مشارکت در انتخابات بوده است.
مردم اما سطح مشارکت را کمتر از ۴١ درصد میدانند و به بیانیه کمیسیون عالی انتخابات عراق اعتماد نمیکنند. ١٠ درصد از شرکت کنندگان در انتخابات آرای باطله به صندوق ریختند. با احتساب ١٠ درصد مذکور میتوان گفت که میزان مشارکت در انتخابات عمومی عراق برخلاف ادعای کمیسیون عالی انتخابات تنها ٣١ درصد بوده است.
پیام سیاسی تحریم سراسری انتخابات آشکار است. ٧٠ درصد مردم اعلام کردهاند که اعتمادی به احزاب کنونی ندارند و این احزاب نمیتوانند امور را مدیریت کنند.
کاهش آرای احزاب باشور کوردستان
پارت دمکرات کوردستان (پ.د.ک) در انتخابات سه سال پیش پارلمان عراق ٧٢۴ هزار و ٧٢٧ رأی کسب کرده بود اما در این دوره تنها ۴٢٩ هزار و ۴٢٠ رأی بدست آورده است. آرای اتحادیه میهنی کوردستان (ی.ن.ک) نیز نسبت به انتخابات گذشته ٢١۴ هزار و ۴٨٣ رأی کاهش یافته است. حزب نسل نو (نهوهی نوی) و جنبش تغییر (گوران) نیز آرای کمتری را در مقایسه با انتخابات سال ٢٠١٨ کسب کردهاند.
کاهش آرا بوضوح نشان میدهد که خلق باشور اعتمادی به احزاب آن ندارند. پ.د.ک نیمی از آرای خود را از دست داده است اما با حیله و تقلب تعداد پارلمانتارهای خود را افزایش داده و آنرا به عنوان پیروزی قلمداد میکند.
تمامی احزاب باشور کوردستان ٨١٠ هزار رأی کسب کردهاند، پ.د.ک تنها ٣٠٠ هزار رأی بدست آورده است، بر این اساس پ.د.ک، نه تنها نماینده ملت کورد نیست، بلکه حتی نمیتواند به نام کوردهای باشور هم ادعایی داشته باشد.
در باشور کوردستان اگر چه برخی احزاب تعداد نمایندگان خود را افزایش داده باشند اما آرای خود را از دست دادهاند. به عنوان مثال حزب نسل نو ١٨ هزار از آرای خود را از دست داده است ولی تعداد نمایندگانش در مجلس عراق دو برابر دوره گذشته هستند.
جنبش تغییر هیچ نمایندهای برای مجلس ندارد. جنبش تغییر با وعدههای پ.د.ک در حکومت اقلیم شریک شد و اینچنین اعتماد خود را در میان هوادارانش از دست داد. اینچنین سرنوشت جنبش تغییر مشابه سرنوشت سامی عبدالرحمن در سال ١٩٨٢ بود که به دلیل همدستی با پ.د.ک اثری از آن باقی نماند.
پ.د.ک ٣٠٠ هزار رأی از دست داد و مردم اعلام کردند که از سیاستهای پ.د.ک در همدستی با اشغالگران ناراضی هستند. اما معلوم نیست پ.د.ک چگونه با این بحران تازه روبرو میشود.
پیام مردم در انتخابات ١٠ اکتبر باشور کوردستان و عراق این است:"ما شما را نمیخواهیم، توانایی مدیریت امور جامعه را ندارید، به همین دلیل به شما رأی نمیدهیم." اگر ارزیابی صحیحی از این پیام صورت نگیرد سرنوشت صدام دوباره تکرار خواهد شد. صدام باور داشت که هیچ نیرو و فردی نمیتواند رقیبش باشد و حکومت او دائمی ست.
همچنین نتیجه دیگری که میتوان گرفت موضع مردم در قبال دمکراسی آمریکایی و اروپایی پیاده شده در عراق و مداخلات کشورهای همسایه عراق است، زیرا ایالت متحده آمریکا، ائتلاف بینالمللی و دولتهای همجوار تنها مسئول وضعیت تجزیه شده جوامع عراق هستند.
نتایج انتخابات آشكار است. در باشور کوردستان آرای پ.د.ک بیش از همه احزاب دیگر کاهش یافته است اما بازهم خود را پیروز انتخابات میداند. جالب است!
با برگزاری انتخابات مرحله تازهای از تنش احزاب آغاز میشود. پ.د.ک از هم اکنون تنش با ی.ن.ک را بر سر تعیین رئیس جمهور آغاز کرده است. تعیین نخستوزیر و رئیس مجلس هم مسئله دیگریست. تعیین رئیس جمهور، نخستوزیر و رئیس مجلس نیازمند توافق میان آمریکا و ایران در مورد حکومت تازه عراق است.
انتخابات برگزار شد، آرای احزاب کاهش شدیدی یافت. به رغم آنکه در انتخابات شکست خوردند و نمیتوانند با تکیه بر خویش به حاکمیت ادامه دهند اما باید پذیرفت که بدون موافقت آمریکا و ایران نمیتوانند حکومت تازه را تشکیل دهند. باید تحولات عراق و حکومت پیش رو را مد نظر قرار داد. یک واقعیت را باید پذیرفت و آن اینکه در عراق حتی کسانی که ادعای پیروزی میکنند نمیتوانند با اراده خود گامی به پیش بردارند. ماهیت استعمارگری همین است.