خبات دیرک بنیاد تجسم بخشیدن به آزادی بود

تحولات اخیر در سوریه و تنش‌هایی که تا کنون ادامه یافته‌اند، این نکته را به اثبات رسانده است که پروژه شهید خبات دیرک که مبانی اساسی انقلاب روژآوا را ایجاد کرده است، از صحت و مشروعیت برخوردار بوده است.

 

۱۴ ژانویه مصادف با نهمین سالگرد شهادت خبات دیرک است. خبات دیرک یکی از بنیانهای اصلی انقلاب روژآوا و موسس یگانهای مدافع خلق است. خبات دیرک در ۷ ژانویه سال ۲۰۱۲ با گلوله‌ای زخمی و به بیمارستان حلب انتقال یافت، اما علیرغم تمامی تلاش‌ها او به شهادت رسید.

خبات دیرک

محمود رمضان محمد با نام سازمانی «خبات دیرک» در سال ۱۹۶۲ در روستای کاسان از توابع دیرک در میان خانواده‌ای میهن‌دوست چشم به جهان گشود. خبات دیرک که اکنون به یکی از نمادهای خلق در روژاوا تبدیل شده است، هیچگاه از سوی خلقمان از عفرین و کوبانی گرفته تا دیرک فراموش نمی‌شود. او فرمانده و مبارزی بود که برای آزادی خلق خود، جانش را فدا کرد.

خبات دیرک به دلیل شرایط دشوار زندگی حتی قادر به اتمام تحصیلات ابتدایی خود نشده و به منظور جستجوی کار به شهر دیرک می‌رود. به دلیل کار و فعالیتهایش، در تمامی این منطقه چهره‌ای شناخته شده است. خانواده وی مانند تمامی خانواده‌های دیگر کورد، به دلیل سیستم ستمکاری که حقوق کورد را به رسمیت نمی‌شناخت، عازم دمشق شدند. طبق خاطرات برادر بزرگ خبات دیرک، در دوران سربازی ناچار به خدمت سربازی در لبنان می‌شود و در همانجا نیز جنبش آزادیخواهانه خلق کورد را می‌شناسد. او در سال ۱۹۸۵ عازم آکادمی معصوم کورکماز در منطقه بقاع لبنان می‌شود. تحت نظارت رهبر آپو مرحله آموزشی را گذرانده و در سال ۱۹۸۷ عازم کوه‌های کوردستان می‌شود.

فرماندهی بزرگ در کوه‌های کوردستان

شهید خبات دیرک در مدت زمانی کوتاه در کوه‌های کوردستان پیشرفتهای خود را در ابعاد نظامی و فکری نشان داده و به یکی از فرماندهان منطقه ایالت گارزان و سپس فرمانده کل ایالت بوتان ارتقا پیدا می‌کند. در آن دوره با نام خبات بوتان شناخته می‌شود. نیروهای مدافع خلق در بیانیه خود بعد از شهادت وی اظهار داشته بود: "در کوه‌های کوردستان فرماندهی حاضر در صحنه و افسانه‌ای تلقی می‌شود. همچنین در مبارزه برای رهایی کوردستان، نقشی مهم و پیشاهنگ داشت." نیروهای مدافع خلق در ادامه بیانیه خود به فداکاریهای بزرگ شهید خبات دیرک و پیروزیهای وی در طول دوران مبارزه اشاره کرده و بر پیوندهای ناگسستنی وی با ارزشهای آزادیخواهانه و فکر رهبر آپو تاکید داشته و در این باره اظهار داشته بود که او با این فداکاریها در کوه‌های کوردستان به فرماندهی افسانه‌ای تبدیل شده بود. عبدالرحمن حاجی حسن یکی از رفقای وی می‌گوید که وی با عشق و علاقه به رفقایش، گسترش عشق به مبارزه، به تحقق پایبندی و مسئولیت‌پذیری خود در مقابل جامعه شناخته می‌شد.

پایه مبارزه روژآوا

زمانیکه انقلاب سوریه آغاز شده و پیش از آنکه این انقلاب از مسیر اصلی خود منحرف و تنشها نظامی روی دهند، خبات دیرک مبارز به روژآوا بازگشت تا مسیر تحقق فکر و فلسفه انقلابی رهبر آپو را هموار نماید. خبات دیرک به خوبی می‌دانست که رهبری خودمدیریتی، عصاره ملت دمکراتیک خواهد بود و برای جامعه پروژه‌ای سرنوشت‌ساز است. زیرا جامعه را سازماندهی کرده و جامعه را از وضعیت پراکندگی نجات می‌دهد. به همین دلیل خبات دیرک در سایه فلسفه رهبر آپو به این باور دست یافته بود که جامعه بدون خودمدیریتی مستقل امکان نداشته و در نهایت به مستعمره تبدیل می‌شوند. به همین دلیل شهید خبات دیرک بر مبارزه جوانان تاکید فراوان داشته و سازماندهی خلق روژآوا را در همه سطوح انجام داد. در این خصوص یکی از اهالی قامشلو به نام حسین سلمو که با خبات دیرک همراه بود، اظهار می‌دارد که وی نخستین کسی بود که خلق را برای سازماندهی فراخواند.

مبارزه برای تاسیس جامعه سیاسی-اخلاقی

رهبر آپو در کتاب خود با نام جامعه‌شناسی آزادی می‌گوید: شالوده سیاست و امنیت تمدن دمکراتیک نقش اساسی را در ایجاد جامعه‌ای سیاسی و اخلاق باور ایفا می‌کنند. سیاست دمکراتیک نه فقط شیوه است، بلکه بهم پیوستن سازمانی را نیز تفسیر می‌کند. یعنی اگر سازمان‌های بسیاری مانند احزاب، گروه‌ها، شوراها، رسانه‌ها و بسیاری دیگر از سازمان‌ها حضور نداشته باشند، امکان ندارد که سیاست دمکراتیک تحقق یابد. نقش اساسی سازمان‌ها نیز بحث و بررسی و ارزیابی امور مشترک و عمومی است. بدون بحث و ارزیابی و تصمیم‌گیری امکان ندارد که حیات در تمامی سطوح امور عمومی جامعه تداوم پیدا کند. در چنین صورتی، یا دچار نابودی می‌شود یا به دیکتاتوری تبدیل می‌شود. این سرنوشت تمامی جوامع غیر دمکراتیک است. به همین علت ایجاد جامعه‌ای دمکراتیک هدف نخست مبارزه سیاسی یا سیاست دمکراتیک است.

خبات دیرک بر این اساس تلاش نمود تا خلق را در میان سازمان‌های اجتماعی سازماندهی کند. به همین دلیل از رفقا و نزدیکان خود آغاز کرده و راه‌های مختلفی را تجربه کرد تا به امروز رسید. عبدالرحمن حاج حسن که از ابتدای انقلاب روژآوا با خبات دیرک همراه بوده است می‌گوید: شهید خبات دیرک زمانی که به روژآوا بازگشت از همان ابتدا تلاش کرد تا زمینه را برای سازماندهی جامعه ایجاد کند و در همین چارچوب بود که دست به فعالیت زد.

خبات دیرک به خوبی می‌دانست که جامعه خود و اراده خود را به دور از قالب‌های حاکمیت سازماندهی می‌کند، و بر اهمیت این مسئله نیز واقف بود. به همین دلیل او بنیادهای اساسی سیستم خودمدیریتی را با مشارکت جامعه تاسیس کرد. همواره تاکید می‌کرد که دمکراسی و خودمدیریتی با مشارکت جامعه امکان‌پذیر است. در این باره حاج حسن می‌گوید: با بازگشت شهید خبات امیدهای خلق کورد که با سیاستهای انکار و قتلعام خلق به خاموشی گراییده بود، بار دیگر زنده شد. شهید خبات با هوشیاری و ذکاوت خود مبانی اساسی بیشتر سازمان‌ها و خصوصا سازمان‌های نظامی را ایجاد کرد.

یکی از بنیانگذاران یگانهای مدافع خلق

خبات دیرک به خوبی می‌دانست که جامعه سیاسی اخلاقی نمی‌تواند بدون تاسیس مبانی دفاعی ایجاد شود. زیرا جامعه‌ای که نتواند خود را محافظت کند، ویژگی‌های اخلاقی و سیاسی خود را نیز از دست می‌دهد. همراه با شرایط دشوار  انقلاب روژآوا به دلیل درک وی از توطئه‌ای که علیه خلق سوریه در کل و خصوصا علیه کورد در روژآوا در جریان بود، خبات دیرک بر دفاع از خود تاکید فراوان داشت. زیرا او هیچ وقت قتلعام رژیم سوریه در ۱۲ مارس ۲۰۰۴ را از یاد نبرده بود. خبات دیرک همیشه می‌گفت اگر خلق کورد در آن دوره نیروهای دفاعی خود را داشتند، رژیم بعث هیچگاه نمی‌توانست دست به این قتلعام بزند. در همین رابطه بود که سنگ بنای نیروهای دفاع از خود را تاسیس کرد.

در رابطه با این موضوع صبری حاج حسن که در نشست‌های خبات دیرک حضور داشته است می‌گوید که وی در تمامی نشست‌ها و دیدارهای خود با خلق منطقه، بر لزوم دفاع و اتحاد برای ایجاد نیرویی نظامی که بتواند منظقه را حفظ کند، تاکید کرده است. همیشه خواستار این بود که باید خلق خود از انقلاب خود دفاع کند. به هیچ نیروی دیگری اتکا نکرد. حملات کنونی علیه منطقه و پیش از آن نیز حملات داعش، نگرش درست وی درباره آینده منطقه را اثبات می‌کند. علیرغم آنکه خبات دیرک در اعلان تاسیس یگانهای مدافع خلق حضور نداشت، اما رزمندگانی که زیر نظر وی آموزش یافته‌اند، راه وی را ادامه داده‌اند.

روز ۱۲ ژوئیه‌ی ۲۰۱۲ تاسیس یگانهای مدافع خلق به شیوه‌ای رسمی اعلام شد. این نیرو وظیفه رهایی مناطق را از دست نیروهای بعث و کنترل سازمان‌ها را از خلق خواستار شد.

جستجوی شیوه‌های دست‌یابی به راه حل

یگانهای مدافع خلق در مقابل تمامی حملات گروههای تبهکار، جبهه النصره و داعش مقاومت بی‌نظیری را از خود نشان دادند و خلق‌های منطقه را حراست کردند. همچنین مدلی از دفاع از خود را به خلق‌های دیگر جهان نیز ارائه کردند. در این باره سخنگوی رسمی یگانهای مدافع خلق، نوری محمود می‌گوید: یگانهای مدافع خلق میراث، تجربه و اندیشه سیاسی خبات دیرک است.

در نوامبر سال ۲۰۱۵ نیروهای سوریه دمکراتیک از قلب یگانهای مدافع خلق برآمد. نیروهای سوریه دمکراتیک با همکاری نیروهای بین‌المللی علیه داعش فداکاری‌های بسیاری از خود نشان داده و در مارس ۲۰۱۹ توانست داعش را به لحاظ فیزیکی شکست دهد. همزمان، تمامی خلق‌های شمال-شرق سوریه را از حملات ارتش اشغالگر ترک حفاظت کرد.

تمامی فرصت‌ها را برای ایجاد یگانهای مدافع خلق بکار برد

در رابطه با این مسئله نیز محمود می‌افزاید: خبات دیرک برای سازماندهی جامعه در تمامی سطوح سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و بهداشتی، با تمام اقشار اجتماعی ارتباط برقرار می‌کرد. بر ایجاد نیروهای نظامی و دفاع از خلق تاکید داشت. تلاش‌های وی به پیروزی رسیده و نقش مهمی در ایجاد این یگانها ایفا کرد. خبات دیرک برای ایجاد نیروهای نظامی، زندگی و تمامی فرصت‌ها و امکانات خود را مورد استفاده قرار داد. به همین دلیل هدف گروه‌های دشمن قرار گرفته و با خیانت به وی، سرانجام به شهادت رسید.

نوری محمود در رابطه با شیوه‌های سازماندهی شهید خبات دیرک و مبانی اساسی تفکرات وی گفت: در همین رابطه بود که عناصر مولفه‌های دیگر منطقه و از جمله اعراب و سریانی‌ها از تجارب وی سود گرفته و دست به سازماندهی خود زدند. در همین رابطه محمود به نقش خیات دیرک در روژآوا اشاره کرده و گفت: همین مسئله است که خبات دیرک را برای تمامی خلق‌های سوریه و در تمامی شهرهایی مانند منبج، رقا و دیرالزور به امیدی برای خلق تبدیل کرده است. امروز در شمال-شرق سوریه شاهد اتحاد بی‌نظیری هستیم که بر اساس پروژه شهید خبات دیرک  که در ایجاد ان ایفای نقش اساسی کرده است، ایجاد شده است.

محمود اظهار داشت که خلق‌های شمال-شرق سوریه به خوبی می‌دانند که ایده‌هایی را که شهید خبات تلاش کرده است در عمل اجرا کند، در نهایت باعث شد که ترور جهانی داعش، نژادپرستی و شوونیسم را از میان بردارد. این مسئله در مقاومت کوبانی، سریکانی و عفرین کاملا عیان شده است.

لازم است همه مسئولیت‌ها و وظایف خود را به جا آوردند

نوری محمود سخنگوی رسمی یگانهای مدافع خلق همچنین اعلام کرد که بر اساس پروژه شهید خبات دفاع از خود و دفاع در تمامی سطوح توانسته است اکنون سیستم خود را ایجاد کرده و در ادامه افزود: لازم است خلقمان در زمانی که حملات در جریان هستند با سازماندهی خود در تمامی سطوح همچنان به تقویت خود مشغول باشد. باید از تصیمات اخذ شده حمایت کرده و آنها ار عملی کند. سیستم آموزشی خود را تقویت کرده و حفظ نماید. محمود تایید کرد که با سازماندی و اعتقاد به نیروهای خودمدیریتی، پیروزی تحقق یافته و لازم است جهانیان بدانند که خلق خود را سازماندهی کرده است و از این طزیق ترور داعش را از میان برداشت.

باید شخصیت انقلابی شهید خیات دیرگ به نمونه تبدیل شود

نوری محمود سخنگوی رسمی یگانهای مدافع خلق در بخش دیگری از سخنان خود گفت: خبات دیرک با تمامی نیروی خود در خدمت خلق و آزادی بود، انقلاب روژآوا را نیز زمینه‌ای برای مبارزه خود عنوان نمود. دستاوردهایی که امروز در شمال-شرق سوریه کسب شده‌اند، محصول فداکاری‌های شهید خبات دیرک و ۱۱ شهید و ۲۲ هزار مجروح یگانهای مدافع خلق، یگانهای مدافع زنان و نیروهای سوریه دمکراتیک هستند که در واقع در مسیر مبارزاتی وی گام برداشته بودند.

نوری محمود سخنگوی یگانهای مدافع خلق در خاتمه اظهار داشت: لازم است ما شخصیت، فکر، اراده و سازماندهی شهید خبات دیرک را برای خود مبنا قرار دهیم. در ابتدای انقلاب هیچگونه امکاناتی مهیا نبود. امروز اما فرصت‌ها و امکانات در دست هستند. به همین دلیل لازم است که به شیوه‌ای درست و اصولی دست به سازماندهی زد. لازم است که همه در این دوره مهم تاریخی وظایف خود را به جا آورده و دستاوردها را برای نسل آینده و تحقق آزادی و دمکراسی حفاظت کنند.

منبع: ANHA