مدحت سنجار: زبان کوردی باید در قانون اساسی به رسمیت شناخته شود

مدحت سنجار ریاست مشترک حزب دمکراتیک خلق‌ها با شرکت در نشستی خبری  شهر آمد در شمال کوردستان در بیانیه مشترک پلتفرم زبان کوردی سخنرانی کرده و اعلام نمود که باید زبان کوردی در قانون اساسی ترکیه به رسمیت شناخته شود.

سازمانها و نهادهای زبان کوردی، به منظور برداشتن ممنوعیتها بر زبان کوردی و به رسمیت شناختن زبان مادری، کارزار امضای درخواست را آغاز کردند. مدحت سنجار ریاست مشترک حزب دمکراتیک خلق‌ها در آمد در نشست خبری پلتفرم زبان کوردی سخنرانی کرد. مدحت سنجار در این باره اظهار داشت:

خوش آمدید، امروز از طرفی بسیار خوشوقتم و از طرفی دیگر بسیار متأسف. زیرا در ترکیه آسیمیلاسیون همچنان ادامه دارد، زبان کوردی همچنان در معرض تهدید قرار دارد و از طرف دیگر خوشحالم که علیرغم تمامی محدودیتها و آسیمیلاسیون موجود، مبارزه برای زبان مادری نیز در جریان است. این مبارزه مایه سرافرازی و سربلندی ماست. به تمامی افرادی که برای زبان مادری مبارزه می‌کنند، تبریک عرض می‌گویم، به آنان درود می‌فرستم. به مناسبت ۲۱ فوریه، روز جهانی زبان مادری، این روز و این مناسبت را به تمامی خلق‌ها و تمامی زبان‌ها شادباش می‌گویم.

زبان ما موجودیت ماست

زبان مادری، مفهومی است که می‌تواند مبنای بسیاری از مسائل قرار گیرد. به همین دلیل است که زبان با هویت، با موجودیت و با استقلال از ارتباط تنگاتنگی برخوردار است. زبان مسئله بنیادی است. به همین دلیل می‌تواند مبنای بسیاری از مسائل و عملکردهای ما باشد. به همین دلیل می‌گوییم که زبان ما هویت ماست. زبان ما موجودیت ماست. همانگونه که استحضار دارید یکی از فیلسوفان بزرگ می‌گوید که زبان مادری را از کتاب‌های دستور زبان و فرهنگهای لغات نمی‌توان آموخت، زبان مادری همیشه با محاوره انسان‌ها آموخته می‌شود. و مسئله ما همان چیزی است که این فیلسوف از آن سخن می‌گوید؛ امروز واقعیت زبان مادری بار دیگر خود را در مقابل ما عیان ساخته است. همانگونه که شما نیز اطلاع دارید، من عرب هستم، من زبان عربیم را در اجتماع و خیابانها و در خانه آموختم. زبان کوردی را نیز در خیابان و کوچه و اجتماع اموختم. در دانشگاه و مدرسه زبان کوردی را نیاموختم. نه فقط من، بلکه خلق کورد نیز زبان خود را در میان خانواده‌های خود، در کوچه و بازار آموخته‌اند. خلق‌های دیکر، عرب، سریان، لاز، چرکس نیز زبانشان را در مدارس و دانشگاه‌ها نیاموخته‌اند. یعنی دولت همانگونه که با کورد برخورد می‌کند، با زبان کوردی نیز به همان نحو برخورد می‌کند. سیاستی یکپارچه را در این باره به پیش می‌برد.

سیاستهای آسیمیلاسیون این سرزمین را به گورستان زبان‌ها تبدیل کرده است

زبان مادری را برای محاوره و حرف زدن می‌آموزیم، اما لازم است که این زبان در قانون اساسی نیز به رسمیت شناخته شود. زبانی که به رسمیت شناخته نشود، نمی‌تواند حفظ شود. اگر زبان مادری به رسمیت شناخته نشود یا پذیرفته نشود، نمی‌تواند زنده بماند. این واقعیت است. کورد زبان خود را از کتاب‌های گرامری نیاموخته است و نخواهد آموخت. بلکه زبان کوردی را از محاورات روزانه با اجداد خود می‌آموزد، اما امروز تهدید بزرگی این زبان را تهدید می‌کند. نه فقط کورد، یلکه زبانهای دیگری نیز با این تهدید روبرو هستند. سیاستهای آسیمیلاسیون این سرزمین را به گورستان زبان‌ها تبدیل کرده است.

باید زبان کوردی در قانون اساسی به رسمیت شناخته شود

به دلیل سیاستهای ضد فرهنگی و زبان‌کشی متاسفانه توان ترجمه و انتقال زبانی کودکان بسیار تضعیف شده است. به همین دلیل باید تدابیر قانونی برای حفظ و صیانت زبانی وجود داشته باشد. لازم است زبان کوردی در قانون اساسی به رسمیت شناخته شود، پذیرفته شود. باید تمامی ممنوعیتها، موانع و قیودات تحمیل شده بر زبان کوردی برداشته شود. لازم است کودکان کورد زبان خود را در مدارس و جوانان در دانشگاه‌ها نیز بیاموزند. این حقی اساسی است. حقی انسانی است، حقی جهانی است.

ما گفته بودیم که زبان مادری برای انسان تنها یک زبان نیست. این زبان هم هویت است، هم موجودیت است و هم نشان دهنده استقلال انسان است. زبان انسانی تاثیر بسیار بزرگی را بر تفکر انسانی دارد. زبان بخشی از سرشت انسانی است. به همین دلیل می‌گویند که زبان مادری مانند پوست انسان است و زبان دیگر لباس انسان است. پرورش حیات و تفکر انسانی منوط به زبان انسان است.

یونسکو اعلام کرده است که اموزش به زبان مادری حق تمام انسانهاست

مهمانان گرامی، امروز ۲۱ فوریه روز جهانی زبان مادری است. امروز با مبارزه برای زبان مادری روزی تاریخی و نمادین به شمار می‌رود. در سال ۱۹۵۲ خلق بنگال خواستند که زبانشان به رسمیت شناخته شود. برای آزادی زبان خود به خیابانها آمدند، صدای خود را طنین‌انداز نمودند. اما این خواسته انسانی آنها، این مطالبه قانونی آنها به رسمیت شناخته نشد. مورد حمله و سرکوبی شدید قرار گرفتند. بسیاری از آنها کشته شدند. در سال ۱۹۹۹ سامان یونسکو این مبارزه خلق بنگلادش را برای تعیین ۲۱ فوریه به عنوان روز جهانی زبان مادری به رسمیت شناخت. این تصمیم یونسکو حاکی از حق انسانی تمامی انسان‌ها برای آموزش به زبان مادری است. قوانین بین‌المللی بسیاری از این حق دفاع کرده‌اند.

در جایی که زبان با ممنوعیت روبرو شده باشد، مقاومت نیز وجود دارد. در جایی که ممنوعیت وجود داشته باشد، مبارزه نیز در جریان است. به همین دلیل غیرت و حمیت شما، مبارزه و تلاش‌های شما برای به رسمیت شناختن ربان مادری تبریک می‌گویم، به این تلاش‌ها درود می‌فرستم. مطالبات شما، مطالبات ما هستند. ما نیز اعلام می‌کنیم که باید زبان کوردی به رسمیت شناخته شود، آموزش به زبان کوردی به رسمیت شناخته شود، ما نیز اعلام می‌کنیم که باید زبان کوردی به زبان رسمی تبدیل شود. فرزندان کورد را از زبان مادری محروم نکنند.

حزب دمکراتیک خلق‌ها در خدمت منافع کوردهاست

زبان احمد خانی، ملای جزیری، احمد خاسی، سیاهپوش و مستوره خانم به امانت در دستان ما قرار گرفته‌اند. قلم جلادت بدرخان، جگرخوین، عثمان صبری، محمد اوزون، آرژین آری بر زمین نیفتاده است. مبارزه آنها برای زبان کوردی امروزه نیز همچنان ادامه دارد. در این مبارزه برای همه شما آرزوی موفقیت داریم که برای زبان کوردی، برای زبان خودمان تلاش می‌کنیم. ما به عنوان حزب دمکراتیک خلق‌ها در خدمت منافع کوردی گام بر‌می‌داریم. ما آموزش به زبان کوردی را اغاز کرده‌ایم. مسئولیت ما در این باره بسیار دشوار است. مبارزه ما با همدیگر برای به رسمیت شناخته شدن زبان کوردی گسترده می‌شود. ما به هم به پیروزی می‌رسیم. از شما بسیار سپاسگذارم، بسیار خوشحالم که امروز با شما هستم. با سپاس و آرزوی پیروزی.