شاهدان نوروز ۱۹۹۲ نصیبین: هیچگاه این وحشیگری را از یاد نمی‌بریم

هر سال با فرارسیدن نوروز، رویدادهای نوروز سال ۱۹۹۲ در نصیبین زنده می‌شوند. صالح فالای از شاهدان این رویداد زنی را به یاد می‌آورد که علیرغم آنکه به درون آب پریده بود، اما همچنان به وی شلیک می‌کردند.

سال گذشته به دلیل شیوع و گسترش پاندمی مراسم نوروز برگزار نشد، اما احزاب و سازمان‌های کوردی اعلام نموده‌اند که امسال مراسم نوروز را برگزار می‌کنند و برنامه‌های خود را در این باره منتشر کرده‌اند. با بیانیه برگزاری مراسم نوروز، در مناطق نصیبین، قوصر از توابع مردین زمینه‌سازی‌ها برای برگزاری مراسم نوروز آغاز شده است.

اما زمانیکه به هفته‌ای می‌رسیم که در آن مراسم نوروز مقاومت برگزار می‌شوند، ناخواسته تصاویر نوروز ۱۹۹۲ نصیبین و جزیر در ذهن‌ها بار دیگر جان می‌گیرند. نوروز آن سال، به عنوان نوروز مقاومت و نوروز خونین در ذهن خلق جای گرفته است. در سال ۱۹۹۲ در نصیبین و روستاهای آن، مراسم شادباش نوروز برگزار شد و هیچگاه رویداد غیر منتظره‌ای به وقوع نپیوسته بود. اما در شرنخ و منطقه جزیر نیروهای امنیتی دولت به مراسم برگزار شده از سوی خلق حمله کرده و در نهایت با برخوردهای خونین، دست به قتلعام زدند. به همین دلیل خلق در نصیبین بار دیگر به میادین آمده و تلاش نمود که بار دیگر این مراسم را برگزار کند. شهروندان نصیبین در نزدیکی بیمارستان دولتی قدیم و پل شهدا تجمع کرده بود، اما نیروهای دولتی با اسلحه و ماشینهای زرهی خود به خلق حمله کردند. در نتیجه این حمله ۱۶ نفر جان خود را از دست دادند.

علیرغم درخواست نیروهای دولتی برای پراکنده شدن مردم،  خلق در نصیبین دست به اعتراض نشسته می‌زند. نیروهای دولتی ماشینهای زرهی را به سمت خلق رانده و همزمان آنها را گلوله‌باران می‌کنند. ده‌ها شهروند مجروح می‌شوند. همچنین برخی از ترس و برای حفظ جان خود به درون رودخانه چاخچاخ می‌پرند که از میان نصیبین می‌گذرد. برخی از شهروندان در آب خفه می‌شوند. جنازه یکی از شهروندان را در قامیشلو یافته و به نصیبین باز می‌گردانند.

بعد از سال ۱۹۹۲ با برگزاری مراسمی، همیشه یاد و خاطره شهدایی که در پل شهیدان نصیبین جان خود را از دست داده‌اند، گرامی داشته شده است. در سال ۲۰۱۳ شهرداری نصیبین در میدان نوروز منومنت این قتل‌عام را بر پا داشته و هزاران نفر در کنار این منومنت یاد و خاطره جانباختگان این قتل‌عام را گرامی داشتند. در جریان ممنوعیتهای نوروز در سال ۲۰۱۶ ، در جریان نبردهای شهری در نصیبین، پل شهدا تخریب شد و گماشتگانی که برای شهرداری نصیبین اعزام شدند، یادبود شهدا را نیز تخریب کردند.

یکی از شاهدان رویداد شنیع کشتار مردم نصیبین در نوروز ۱۹۹۲، صالح فالای ۶۵ ساله است. صالح به یاد می‌آورد که مردم نصیبین برای اعلام حمایت از ساکنان جزیر بر روی پل اجتماع کرده و راهپیمایی پر شوری را برگزار می‌کنند؛ که با راهپیمایی مردم، نیروهای پلیس به مردم حمله کردند. صالح صدای شکستن استخوان‌های مردم نصیبین را زیر ماشینهای زرهی همچنان به یاد دارد.

در مرور خاطراتش صالح می‌گوید که حرف زدن از آن روزها بسیار دشوار است. چنان قتلعامی بود که همیشه صدا و تصویر آن را به یاد دارم. پانزرها از روی مردم رد می‌شدند. نمی‌توانم آن را بازگو کنم...

در بخش دیگری از سخنانش صالح فالای می‌گوید که مراسم نوروز در نصیبین بدون هیچ مشکلی در ۲۱ مارس برگزار شد. روز بعد برای اعلام حمایت از خلق جزیر همه در روی پل شهدا اجتماع کردیم. نیروهای دولتی ما را محاصره کرده و به حمله دست زدند. پانزرها با حمله به خلق، آنها را له می‌کردند. هر دو طرف پل را نیز گرفته بودند. هیچ کسی نمی‌توانست از روی پل عبور کند. رودخانه نیز پر از آب یود. افرادی که روی پل بودند برای نجات خود به درون رودخانه پریدند. زنی را که به رودخانه پریده بود از بالای پل به رگبار بستند. این افراد می‌خواستند تنها یک راهپیمایی برگزار کنند. چنین قتل‌عامی بسیار وحشیانه بود. صحنه‌های آن را همچنان به یاد دارم. دردها و آزارهای آن روزها را همچنان به یاد دارم.

صالح فالای در بخش دیگری از سخنان خود می‌گوید: با گذشت چند دهه، هنوز با دردهای این قتلعام زندگی می‌کنیم، اما همچنان می‌خواهیم که با جوش و خروش مراسم نوروز را برگزار کنیم. نوروز برای ما مایه شادکامی و امید به آینده است. روز خلق‌ها و مظلومان است. جشن مظلومان است. ما می‌خواهیم که همه در مراسم نوروز مشارکت داشته باشند.

منبع: MA