جامعه زنان آزاد شرق کردستان در راستای چارهیابی خشونتهای اعمالی بر زنان در شرق کردستان و ایران سال گذشته پروژهای ١٣ مادهای را با افکار عمومی در ایران و شرق کردستان در میان گذاشت.
جوانا سنه عضو کمیته دیپلماسی کژار به بررسی جوانب و دستاوردهای پروژه در میان زنان شرق کردستان و ایران و همچنین موانع پیش رو پرداخته است.
متن گفتوگو به این شرح است؛
خبرگزاری فرات: با گذشت یک سال از انتشار این پروژه، آن را چگونه ارزیابی میکنید؟
جوانا سنه: پروژهای که از سوی کژار در روز ۲۶ آگوست سال گذشته به زنان ایران و شرق کردستان ارائه نمودیم، بر اساس نیازهایی که در سطح ایران و شرق کردستان وجود داشت و ریشهیابی مسائلی که بر مشکلات زنان انجام دادیم صورت گرفت. به عنوان کژار ضرورت طرح پروژهای را برای چارهیابی مسائل زنان در سطح جامعهی ایران درک نمودیم. این پروژه متشکل از ۱۳ ماده بود. پروژه با مطرح کردن مشکلات زنان ایران راهکارهایی را برای چارهیابی آنها پیش کشید و همچنین تمامی زنان از آحاد خلقهای ساکن در ایران را مخاطب قرار داد. اینچنین سعی شد تا گامی در این زمینه برداشته شود. میتوان گفت پروژهای استراتژیک است که مبانی ایدئولوژیک و سیاسی رژیم اسلامی را هدف قرار میدهد. به همین دلیل نمیتوان گفت در طی یک سال به تمامی اهداف دست یافتهایم. برای دستیابی به این اهداف نیاز به مبارزاتی گسترده وجود دارد و در این چهارچوب تلاشهای بسیاری انجام گرفت. بدون شک یک گام در این راه برداشته شده و ادامه خواهد داشت.
- این پروژه در چه سطحی مورد استقبال قرار گرفت؟ چه پیشرفتهایی و در چه زمینههایی فراهم شدند؟ چه موانعی برای عملی شدن پروژه پیش رو دارید؟
-- در مادههای مطرح شده مسائل زنان در ابعاد حقوقی، قانونی، اقتصادی و مباحثی که در جامعهی ایران و شرق کردستان وجود دارند مورد بحث قرار گرفتهاند و تلاشهای بسیاری برای پذیرش این پروژه از سوی جامعه، احزاب سیاسی، آکادمیسینها و تمامی زنانی که این مشکلات را درک میکنند انجام گرفت. این پروژه در سطح بالایی مورد استقبال قرار گرفت. همچنین انتقادات و پیشنهادهایی نیز وجود داشت، مبنی بر اینکه برخی موارد را به آن افزوده و یا از آن کم کنیم. این پروژه از آنرو که تغییر در قوانین و ذهنیت را مبنا گرفته بود طبیعی است که برخی از طیفها آن را قبول نداشته باشند. بیشترین استقبال از این پروژه در داخل شرق کردستان و ایران بود، این پروژه نه تنها پروژهی کژار بلکه پروژه و خواست تمامی زنان ایران است. چونکه ساختاری که در رژیم ایران وجود دارد به هیچ تفاوتمندی اجتماعی گردن نمینهد، برابری اجتماعی را نمیپذیرد و میتوان گفت رژیم ایران اصولا قوانینی زنستیز دارد. این کارزار برای رسیدن به اهداف و تعامل با تمامی زنان ایران ادامه دارد.
بنیان پروژهی کژار اهدافی استراتژیک را پی میگیرد و از سوی دیگر مدتی طولانی برای ایجاد تغییرات لازم است. نمیتوان گفت در مدت یک سال به اهداف خود دست یابد. علیرغم تلاشها و مبارزات انجام گرفته در بعضی از حوزهها به نتایجی دست نیافتهایم زیرا لازمهی دستیابی به این اهداف، سازماندهی بسیار گسترده و هم صداییست. در همین زمینه ماه گذشته کارزار جدیدی با شعار "در برابر خشونت متحد شویم، مبارزه کنیم و آزاد شویم" را آغاز کردیم. در این کارزار خواهان جای گرفتن تمامی زنان از تمامی اقشار و خلقهای ایران هستیم. هدف اساسیمان از این کارزار چگونگی ایجاد قوانینی دمکراتیک است، همانگونه که اساس تمامی پروژهها و کارزارهایمان ایجاد ملت دمکراتیک است. جوامع ساکن در ایران دارای بنیانی حاضر و آماده برای ایجاد ملت دمکراتیک با مشارکت تمامی خلقها و باورمندیهای هستند. بدون گمان پیشاهنگی ایجاد این سیستم بر عهدهی زنان است چونکه در جوهرهی زنان ذهنیتی دمکراتیک وجود دارد. به همین دلیل هم پروژهی قبلی و هم پروژههای آتی با محوریت سیاست دمکراتیک در ایران است.
- یکی از مادههای این پروژه دستیابی به اتحاد و همبستگی میان زنان شرق کردستان و ایران است. تا چه میزان به این هدف دست یافتید و چه موانعی وجود دارند؟
- یکی از مهمترین مادههای این پروژه دستیابی به همصدایی و اتحاد میان زنان و گفتوگو در مورد مطالبات زنان در ایران است. یکی از مواردی که بایستی بر آن تامل نمود تحریفی است که در تعریف جامعه ایران از مفهوم آزادی صورت گرفته است. به همین دلیل به عنوان کژار سعی در فهم مطالبات زنان حاضر در اقشار و طبقات جوامع ساکن در ایران داشتیم. هم اکنون تابلویی از فعالیت وجود دارد. پیشاهنگی که زنان شرق کردستان و ایران به انجام میرسانند و تلاشهایی که بویژه در ۲ سال گذشته انجام گرفتهاند تقلیل داده شده و دارای مطالباتی محدود هستند و میتوان گفت این اقدامات عمدا انجام گرفتهاند. برای مثال نمیتوان گفت مسئلهی حجاب خواست و مطالبهی تمامی زنان ایران است. همچنین طبقه متوسط و بورژوای جامعه بیشترین مشارکت را در اعتصابات و اعتراضات داشتند. اما خواست و مطالبهی طبقه فرودست جامعه متفاوت است. چونکه خواست و مطالبات زنان در این اعتراضات تقلیل یافته بود. بدون شک این اقدامات را مفید میدانیم اما مسائلی همچون حجاب مطالبهی تمامی زنان نیست در حالیکه حقوق ابتدایی زنان را غصب کردهاند. برای دستیابی به این مطالبات بدون شک تغییر ذهنیت ضرورت دارد. فلذا تمامی مبارزات و تلاشهای موجود بر مبنای تغییر ذهنیت صورت میگیرند. ممکن است که این در مقطع تمامی زنان ایران مشارکت نکنند. تلاشهایی در شرق و جنوب کردستان، خارج و در داخل ایران در میان آکادمیسین، فعالان سیاسی، و دیگر زنان انجام گرفتهاند، تلاشها ادامه دارند و چنین لزومی نیز وجود دارد. چونکه علیرغم تفاوتمندیها، در بعد فکری، ایدئولوژی و... مشکلات زنان در تمامی ایران و در سطح جهان مشترک است و به همین دلیل لزوم به سازماندهی مشترکی نیز وجود دارد. ما نیز بر این اساس اقدام نموده و یکی از مادههای اساسی پروژهیمان نیز این مسئله است.
- دستاندرکاران جمهوری اسلامی اخیرا یکبار دیگر به تبلیغ فرزندآوری بیشتر پرداختهاند. این موضع رژیم ایران که زنان را به همچون ابزار تولید فرزند مینگرد چگونه ارزیابی کرده و موضع شما در برابر آن چیست؟
-- بنیان ذهنیتی رژیم ایران که در جامعه ترویج میدهد ذهنیت جنسیتگرا، نژاد پرست و اسلامگرایی است. میتوان این مسئله را مشاهده کرد که با ذهنیت تصاحبگر خود خواهان غصب تمامی ارزشهای جامعه است. رژیم ایران با نقابی اسلامی این اقدامات را انجام میدهد و لزوم به ارزیابی و خوانشی صحیح وجود دارد. ذهنیتی تصاحبگر است که به زنان دستور میدهد چند فرزند داشته باشد. این مسئله بنیانی فکری و جنگی ایدئولوژیک علیه زنان است و لازم است زنان هشیارانه در برابر این ذهنیت بایستند. اردوغان در ترکیه اعلام میدارد که هر زنی بایستی چند فرزند داشته باشد و خامنهای در ایران با روش و شیوهای متفاوت نیز اعلام میدارد که برای آینده و ارتشی بزرگتر بایستی زنان فرزندان بیشتری داشته باشند. ذهنیت دولت- ملت خواهان گسترش و توسعهی خود است و یکی از اساسیترین پایههای آن هدف قرار دادن زنان است. همه شاهدیم ایران این رویه را علنا پی میگیرد و با نقابها و نامهای متفاوت سیاست خود را بر خانواده تحمیل میسازد. رژیم ایران از راه نهادینه نمودن بنیانهای ذهنیتی خود در خانواده و با بکارگیری زنان خواهان تحمیل آن بر جامعه است. بدین شکل میتوان این سیاست را ارزیابی نمود. در این مسئله وظایف زنان حائز اهمیت بسیاری است. در این رابطه بایستی زنان دارای خوانشی صحیح باشند. در سطح ایران و تمامی جهان سعی میشود زنی که جسم و فکر وی تصاحب شده است را به یکی از بنیانهای اساسی میلیتاریزه کردن جامعه مبدل گردانند. در این چهارچوب هشیار نمودن و آگاهمندسازی زنان ضرورت دارد. زنان در تمامی بخشهای جوامع ساکن در ایران علیرغم تمامی تفاوتمندیهایشان دارای مشکلاتی مشترک هستند از جمله؛ صیغه، ازدواج سفید و همچنین بیشترین مشکلات در جامعه بر زنان تحمیل میگردد و اولین قربانی این مشکلات نیز زنان هستند.
مکانیزمی که بایستی زنان برای دستیابی به امنیتی حقوقی و قانونی در جامعه توسعه دهند، مکانیزم خوددفاعیست. در این مسئله مسئولیت زنان کرد بیشتر خواهد بود. زیرا علاوه بر سهیم بودن در مشکلات زنان ایران، به دلیل کرد بودن بر تمامی فعالیتها و مبارزات آنها برای دستیابی به حقوق مشروع خویش مهری سیاسی زده میشود. به همین دلیل لزوم به اتحاد و یکصدایی و سازماندهی در میان زنان ایران و شرق کردستان برای ما و تمامی زنان ایران حائز اهمیت است.
- به عنوان سئوال پایانی زنان چه نقشی در تحقق اتحاد ملی ایفا مینمایند و چگونه میتوانند احزاب سیاسی را به اتحاد ملی تشویق نمایند؟
-- وضعیتی که در چهاربخش کردستان وجود دارد و برههای که خلق کرد در آن بسر میبرد، مقطعی حساس و تاریخیست، از اینرو لازمست گامی تاریخی برداشته شود. بر این اساس در تمامی بخشهای کردستان زنان دارای نقشی تاریخی هستند برای مثال اکنون در شمال کردستان زنان با آغاز مقطعی تازه پیشاهنگی آن را بر عهده دارند. به همین دلیل نه تنها احزاب سیاسی و زنانی که در حوزهی سیاست فعال هستند، بایستی تمامی زنان نقش خود را ایفا نمایند و هم صدا گردند. اگر در شمال کردستان دستی بر مادران کرد بلند شود باید قلب مادران در شرق کردستان به درد آید. بایستی تمامی وجدانهای خاموش هشیار گشته و بار دیگر بپاخیزند. به همین دلیل بار دیگر اعلام میدارم زنان بنیانگذار و نویدبخش جامعهی دمکراتیک هستند و لزوم اتحاد و همصدایی میان زنان و بویژه زنان کرد وجود دارد. بر این اساس به تمامی زنان بویژه زنان شرق کردستان اعلام میدارم، بایستی بار دیگر زنان و جوانان بپاخیزند و به وظایفشان عمل کنند.