پ.د.ک در منطقه، حکومت اقلیم کوردستان را به ابزاری در اختیار اشغالگران کوردستان تبدیل نموده است به صورتیکه دولت ترکیه با همکاری کامل پ.د.ک ۳۰ تا ۵۰ کیلومتر در خاک جنوب کوردستان پیشروی نموده است.
◼️ سقوط و فروپاشی دولت افغانستان در چند روز گذشته توجه افکار عمومی و رسانه‌های جهانی را به شدت به خود جلب کرده و وقوع این تراژدی تاریخی، همه را در بهت و حیران فرو برده است که چگونه ممکن است دولتی با سیصد هزار نیروی نظامی در عرض چند روز و بدون هیچگونه مقاومتی در برابر یک نیروی شبه نظامی هفتاد هزار نفری دچار فروپاشی شود و حتی هیچگونه مقاومت مردمی هم از جانب مردم افغانستان روی ندهد.
بدون شک عوامل بسیاری در رخ دادن این تراژدی دخیل می‌باشند که به صورت کلی می‌توان به فساد دولت و مقامات، فرهنگ بنیادگرایانه‌ی سنتی دینی اکثریت مردم افغانستان، عدم وجود هویت ملی و یا هویتی دمکراتیک همچون هویت غالب در روژآوا، سازماندهی قوم پشتون(بزرگترین قوم افغانستان) در حرکت طالبان، خروج یکباره‌ی نیروهای آمریکایی، پذیرش طالبان از جانب دولت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و... می‌توان اشاره نمود.
تجربه‌ی تراژیک افغانستان در چند روز گذشته لازم است از جانب متخصصین امر و مراکز آکادمیک و مطالعاتی مورد خوانش، تفسیر و تحلیل قرار گیرد تا به عنوان تجربه‌ای ارزشمند مورد استفاده قرار گیرد، در همین راستا هدف از نگارش این متن، تحلیل وضعیت کنونی اقلیم جنوب کوردستان با توجه به تجربه‌ی رویدادهای افغانستان در چند روز گذشته با تاکید بر نقش پ.د.ک در اقلیم جنوب کوردستان می‌باشد، که آیا احتمال تکرار این تجربه در اقلیم جنوب کوردستان وجود دارد یا خیر؟.
بررسی این موضوع و پاسخ به این پرسش نیازمند بررسی وضعیت اقلیم جنوب کوردستان در سه سطح داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی می‌باشد.
الف) داخلی
بررسی وضعیت داخلی اقلیم جنوب کوردستان به دو روش کمی و کیفی گویای نارضایتی اکثریت مردم، عدم مشروعیت سیاست‌های احزاب حاکم، فساد گسترده در هیئت حاکمه، وضعیت ناگوار اقتصادی، بیکاری، ناکارآمدی حکومت، عدم وجود آزادیهای سیاسی، عدم وجود نهادهای ملی همچون ارتش ملی، سازمان‌های اطلاعاتی ملی، آموزش ملی، رسانه ملی و...، عدم تعریف مفاهیم ملی همچون هویت، منافع و...، حکمرانی احزاب، وابسته بودن به دولت‌های همسایه در جهت تامین نیازمندی‌های اولیه‌ی مردم همچون محصولات کشاورزی، وابسته بودن به حکومت مرکزی عراق از نظر تامین بودجه، تبدیل شدن به ابزار کشورهای منطقه از جمله ترکیه و اشغال شدن بخشی از خاک جنوب کوردستان و... می‌باشد.
چنین وضعیتی در داخل جنوب کوردستان بنابه اطلاعات کمی و کیفی باعث شده است تا مردم در کوچکترین فضایی که فراهم شود اعتراضات خود را نسبت به این شرایط بیان نمایند که گاها این اعتراضات همچون سال گذشته خشونت‌آمیز می‌باشد، چنین نارضایتی گسترده در میان مردم نسبت به حکومت اقلیم، احزاب حاکم و هیئت حاکمه زنگ خطری است که در برابر هرگونه تهاجم خارجی، مقاومت موثری روی ندهد.
البته لازم است بیان شود که در به وجود آمدن وضعیت کنونی جنوب کوردستان، پ.د.ک با توجه به جایگاهی که از سال ۱۹۹۱ تاکنون در حکومت بر جنوب کوردستان دارد نقش اصلی را بر عهده دارد چرا که بیشترین درآمد و بیشترین سهم از قدرت در حکومت را طی سی سال گذشته داشته است، که هم اکنون نیز جایگاه ریاست اقلیم، نخست وزیری و... را بر عهده دارد.
ب) منطقه‌ای
پ.د.ک در منطقه، حکومت اقلیم کوردستان را به ابزاری در اختیار اشغالگران کوردستان تبدیل نموده است به صورتیکه دولت ترکیه با همکاری کامل پ.د.ک ۳۰ تا ۵۰ کیلومتر در خاک جنوب کوردستان پیشروی نموده و بخشی از جغرافیای جنوب کوردستان را به اشغال خود در آورده و در حدود هشتاد پایگاه در جنوب کوردستان تاسیس نموده است، در همین راستا پ.د.ک طی همکاری کامل با دولت ترک، اطلاعات مکانهای وجود گریلاها را در اختیار ترکیه قرار داده و حتی طی یکسال اخیر نیروهای خود را به مناطق حفاظتی میدیا اعزام نموده و چندین بار نیز نیروهای گریلا را مورد حمله قرار داده که با خویشتنداری ه.پ.گ از تبدیل شدن به یک جنگ تمام عیار جلوگیری به عمل آمده است و حتی طی چندین مرحله، هیئتی از قندیل جهت انجام مذاکره با پ.د.ک اعزام شده‌اند که با پاسخ منفی سران پ.د.ک مواجه شده‌اند، البته تهاجم دولت ترکیه محدود به اشغال نظامی نمانده است بلکه از نظر اقتصادی، فرهنگی، اطلاعاتی و ... جنوب کوردستان را اشغال نموده است.
پ.د.ک فقط به مزدور دولت ترکیه تبدیل نشده است بلکه به مزدور دولت ایران نیز تبدیل شده و خیانت‌هایی را نیز در حق خلقمان در روژهلات کوردستان انجام می‌دهد.
پ) بین‌المللی
از نظر حقوق بین الملل هنوز اقلیم کوردستان به عنوان یک واحد سیاسی – حقوقی به رسمیت شناخته نشده است بلکه ذیل مدار ۳۶ درجه که نتیجه‌ی قطعنامه‌ی حقوق بشری شورای امنیت سازمان ملل بود مورد حفاظت قرار گرفته است. اما با توجه به آنکه طی سی سال حکمرانی بر جنوب کوردستان، احزاب حاکم از جمله پ.د.ک هنوز نتواسته‌اند حکومت اقلیم را در عالم واقع تاسیس و از نظام حکمرانی احزاب عبور نمایند، متحدین خود را در جهان غرب ناامید نموده‌اند تا جاییکه اخیرا در کنفرانسی در هولیر، خانم پلاسخارت نمایندهی سازمان ملل این مهم را به حکمرانان اقلیم گوشزد نمود که مطمئنا حمایت جهان غرب از اقلیم کوردستان دائمی نخواهد بود همانگونه که این حمایت از دولت افغانستان نیز دائمی نبود.
نتیجه‌گیری
با توجه به بررسی وضعیت جنوب کوردستان در سه سطح داخلی، منطقه‌ای و بین المللی، داده‌های کمی و کیفی، و تحلیل آنها گویای آن است که تشابهات بسیاری میان هیئت حاکمه در افغانستان با هیئت حاکمه (پ.د.ک) در جنوب کوردستان وجود دارد، در نتیجه امکان وقوع رویدادهای افغانستان در جنوب کوردستان در صورتیکه نیروهای آمریکایی عراق را ترک و حمایت‌های دیپلماتیک خود از حکومت اقلیم را تداوم ندهند وجود دارد و با هر گونه تهدید خارجی دچار فروپاشی خواهد شد چرا که سطح نارضایتی عمومی در اقلیم بسیار بالا بوده و فساد گسترده‌ی پ.د.ک و مسئولین باعث شده است تا مردم، حکومت اقلیم را متعلق به خود ندانند و از تداوم وضع موجود هیچگونه دفاعی را انجام ندهند.◻️
