روز جشن زبان‌ کوردی گرامی باد

به درخواست کارشناسان و فعالان حوزه‌ی زبان و ادبیات کوردی، روز انتشار اولین شماره‌ی مجله هاوار در روز ۱۵ می سال ۱۹۳۲ توسط جلادت علی بدرخان به عنوان روز جشن زبان کوردی مشخص شده است.

کنگره‌ی ملی کوردستان (ک.ن.ک) در سال ۲۰۰۷ پیشنهاد کرده بود، روز ۱۵ می، روز انتشار اولین شماره‌ی مجله‌ی هاوار در سال ۱۹۳۲ به عنوان روز جشن زبان‌ کوردی انتخاب شود.

در همان سال جنبش تحصیل به زبان کوردی در شمال کوردستان روز ۱۵ می را به عنوان روز جشن زبان‌ کوردی انتخاب کرد و مراسم جشنی برای زبان کوردی در این روز برگزار نمود.

از آن زمان تاکنون در روز ۱۵ می در شمال کوردستان و همچنین در روژاوای کوردستان و در میان کوردهای ارمنی و آسیای میانه و بخشی از کوردهای اروپا فعالیتها، گرامی‌داشت، مراسم‌ها و سمینارهایی به مناسبت روز جشن زبان کوردی برای حفظ زبان کوردی برگزار می‌شود.

مجله‌ی هاوار و اهداف آن

مجله‌ی هاوار در ۱۵ می سال ۱۹۳۲ یعنی ۸۷ سال پیش توسط جلادت علی بدرخان در شهر دمشق پایتخت سوریه با هر دو رسم‌الخط زبان کوردی یعنی الفبای لاتین و الفبای آرامی چاپ و منتشر شد.

مجوز مجله‌ی هاوار در روز دوشنبه ۲۶ اکتبر سال ۱۹۳۱ در دمشق پایتخت سوریه صادر شد.

بر اساس این مجوز مجله‌ی هاوار ماهی دو بار منتشر می‌شد. این مجله به غیر از زبان کوردی می‌توانست مطالب خود را به زبان‌های عربی و فرانسوی نیز منتشر کند.

دفتر اصلی مجله در دمشق پایتخت سوریه قرار داشت و در چاپخانه‌ی ترقی چاپ می‌شد.

به عنوان معرفی و هدف مجله، در شماره‌‌ی اول آن نوشته شده بود:

هاوار صدای دانستن است، دانستن خودشناسی است

خودشناسی راه را برای زندگی بهتر باز می‌کند

هرکس خود را نشناسد، نمی‌تواند خود را معرفی کند

هاوار ما قبل از هر چیز هویت و زبان ما را معرفی می‌کند

چون زبان پیش‌شرط موجودیت است

مجله هاوار با رسم‌الخط لاتینی و آرامی و به زبان فرانسوی

مجله‌ی هاوار در تاریخ روزنامه‌نگاری کوردی اولین مجله‌ی کوردی است که تا شماره‌ی ۲۳ آن با هر در دو رسم الخط لاتین و آرامی چاپ و منتشر شده است.

در مجله هاوار برای اولین بار در طول تاریخ زبان کوردی با رسم‌الخط لاتین نوشته شده است به همین دلیل جایگاه ویژه‌ای در پیشرفت زبان کوردی دارد و به اساسی مهم برای نوشتن زبان کوردی با رسم‌الخط لاتین تبدیل شده است.

مجله‌ی هاوار مجله‌ای ادبی و سیاسی بود. در این مجله به شعر و داستان به زبان کوردی بسیار اهمیت داده شده است. موضوع منتخب ادبیات کوردی و چندین تحقیق و داستان و موضوع سیاسی در آن منتشر می‌شد. بدین ترتیب هاوار به منبعی برای یادگیری نوشتن کوردی با رسم الخط لاتین و به کتابخانه‌ای برای خدمت به زبان کوردی تبدیل شد.

مجله هاوار از شماره‌ی اول تا شماره ۲۳ آن با هر دو رسم الخط آرامی و لاتین منتشر می‌شد. از شماره اول تا شماره ۴ مجله، ۴ صفحه به زبان فرانسوی چاپ می‌شد. این مجله از شماره ۲۴ به بعد فقط با رسم الخط لاتین چاپ و منتشر شد.

نویسندگان مجله‌ی هاوار

در شماره‌های اولیه مجله هاوار بیشتر نوشته‌های جلادت بدرخان و کامران علی بدرخان برادر او و جلال علی بدرخان برادر دیگرش منتشر می‌شد. از شماره ی ۴ به بعد اسامی دیگری در مجله‌ی هاوار دیده شد که بعدها در ادبیات کوردی این اسامی بسیار بلند آوازه شدند.

در مجله‌ی هاوار اسامی زیر مطالب و نوشته‌های خود را منتشر کرده‌اند:

جلادت بدرخان، عثمان صبری، قدری‌جان، جگرخوین، مصطفی بوتی، احمد نامی، حسن هوشیار، بشاری نیروان، رشید کورد، گوران، توفیق وهبی، عبدالخالق اسیری، شاکر فتاح، هفیندی سوری، پیروت، لاوکی کورد، جلال علی بدرخان، روشن بدرخان، دکتر کامران علی بدرخان، نورالدین زازا، لاوی فندی، قدری جمال پاشا و صبحی دیاربکری.

۱۱ سال مبارزات روزنامه‌نگاری و زبان در مجله هاوار

مجله هاوار در مجموعه ۵۷ شماره را منتشر کرد. آخرین شماره‌ی این مجله شماره ۵۷ است که در روز ۱۵ آگوست ۱۹۴۳ منتشر شد و پس از حدود ۱۱ سال از چاپ و انتشار این مجله بسته شد. مجموع همه‌ی صفحات ۵۷ شماره‌ی این مجله، ۸۰۸ صفحه در اندازه ی صفحه‌ی مجله می‌باشد.

مجله هاوار و تاثیر آن و روز جشن زبان کوردی

به دلیل تاثیر این مجله بر زبان کوردی و پیشرفت دادن زمان کوردی، روز ۱۵ می روز انتشار اولین شماره‌ی این مجله به عنوان روز جشن زبان کوردی انتخاب شده است.

در سال ۱۹۹۸ همه شماره‌های مجله هاوار توسط فرات جوهری جمع شده و در انتشارات نودم در شهر آمد شمال کوردستان با کیفیت عالی چاپ شده است.