با یکصدمین سال تاسیس جمهوری ترکیه، می‌توان قتلعام ارامنه و کوردها را به خاطر آورد. اما همزمان با اشاره به بنیادهای تاسیس جمهوری ترکیه، می‌توان ریشه قتلعام‌های کورد و ارامنه را از اواخر سال‌های حاکمیت عثمانیان در مزوپوتامیا پیگیری کرد. با تاکید بر هویت ترک، خلق ارمنی به عنوان یکی از اهداف دشمنی و حملات همواره مورد حمله بوده است. در زمان امپراتوری عثمانی، در جریان جنگ اول جهانی، رهبران ارامنه در ۲۴ آوریل سال ۱۹۱۵ به فرمان وزیر کشور وقت، طلعت پاشا در استانبول دستگیر شده، یا به قتل رسیدند یا تبعید شدند. صدها هزار ارمنی از خانه و کاشانه خود آواره شده و اموال آنان مصادره شد. طبق مستندات بسیاری از منابع، نزدیک به ۸۰۰ هزار تا یک میلیون ارمنی در جریان این حملات جان خود را از دست دادند. به همین علت ۲۴ آوریل به عنوان روز یادبود کشتار ارامنه نامگذاری شده است. اکنون یکصد و پنج سال از این قتلعام می‌گذرد. به رغم گذشت بیش از یک سده، اما خاطرات این آلام، هنوز در قلب ارمنیان زنده است.

کشورهایی که نسل‌کشی ارامنه را پذیرفته‌اند

سال گذشته، کشورهای فراوانی در جهان نسل‌کشی ارمنیان را پذیرفتند. این کشورها عبارتند از آلمان، آرژانتین، اتریش، بلژیک، بولیوی، برزیل، بلغارستان، کانادا، شیلی، قسمت جنوبی قبرس، چک، ارمنستان، فرانسه، یونان، ایتالیا، لیبی، لیتوانی، لبنان، لوکزامبورگ، هلند، پاراگوئه، لهستان، پرتغال، روسیه، اسلواکی، سوید، سوئیس، سوریه، واتیکان، ونزوئلا و اروگوئه. آمریکا نیز  بر نسل‌کشی ارامنه صحه گذاشته است و از ۵۰ ایالت این کشور، ۴۹ ایالت آن را به عنوان نسل‌کشی قبول کرده‌اند. به رغم این موارد، اما ارمنیان امیدوارند که ترکیه خود نیز با واقعیت خود روبرو گشته و ان را به عنوان نسل‌کشی به رسمیت بشناسد.

معنای ۲۴ آوریل

روبر کوپتاش نویسنده و روزنامه‌نگار ارمنی در آستانه یکصدوپنج سالگی این نسل‌کشی طی گفتگویی با آژانس خبری مزوپوتامیا اظهار داشت: ۲۴ آوریل برای ارمنیان به معنای یاد کردن از بیگناهانی است که جان خود را از دست داده‌اند، دردها و تالمات ناشی از این نسل‌کشی بر فرهنگ ارمنی بسیار سنگین بوده است. چنین وضعیتی تمامی ابعاد زندگی ارمنیان را تحت تاثیر خود قرار داده است. برای ادای احترام به یاد قربانیان، ۲۴ آوریل به عنوان روز میلاد پذیرفته شده است.

کوپتاش در رابطه با مباحث مطرح شده در خصوص نسل‌کشی ارمنیان که همچنان نیز به شیوه‌های دیگر ادامه دارد گفت: کسانی که این نسل‌کشی را انکار می‌کنند، نمی‌خواهند این مباحثات ادامه یابد. آنها صرفا دغدغه واژگونی واقعیات و تداوم مدل دولتی را دارند که به آن اعتقاد دارند. انکار این مسئله عنوانی است که می‌توان بر بحث و گفتگوی آن‌ها نهاد. و این نیز از جمله جرایم موسس جمهوری ترکیه است. دولتی که بر اساس انکار خلق ارمنی تداوم یافته است، تا زمانی که ناچار نباشد، انکار خود را ادامه می‌دهد.

دمکراتیزه کردن ترکیه نیازمند اعتراف به نسل‌کشی ارامنه است

کوپتاش در ادامه سخنان خود افزود: دولت ترک هیچگاه با واقعیت تاریخی خود روبرو نشده است و تا زمانیکه با واقعیت تاریخی خود مواجه نشود برای ان مبارزه می‌کنیم. اگر این مبارزه تقویت شود، تغییراتی حاصل شده و می‌توان از کشوری جدید سخن گفت. این کشور نیز تا زمانیکه نسل‌کشی ارمنیان را به رسمیت نشناسد، تاسیس نمی‌شود. اما این مبارزه صرفا مبارزه‌ای نیست که به ارمنیان ارتباط داشته باشد. این مبارزه به معنای مبارزه برای دمکراتیک شدن ترکیه است. اما ترکیه تا زمانیکه رویدادهای ناگوار سال ۱۹۱۵ را نپذیرد، نمی‌تواند گام در مسیر دمکراسی بگذارد.

ارامنه در هراسند

کوپتاش در پایان این گفتگو با خبرگزاری مزوپوتامیا اظهار داشت که اعتراف به نسل‌کشی ارمنیان حتی بیشتر به نفع ترک‌هاست، ارمنیان در ترکیه احساس امنیت ندارند، ارمنیان در ترکیه در هراسند، به همین دلیل نمایندگان جامعه مدنی ارمنی در ترکیه ، طبق درخواست‌های دولت عمل کرده و اظهار نظر می‌کنند. اگر امروزه آزادی در جامعه ترکیه حضور داشت بدون تردید بسیاری هویت واقعی ارمنی خود را فاش می‌کردند.