مراسم آیینی "پیرشالیار" روز در روستای "هورامان تخت" از توابع سولاوا همچون سنتی هزاران ساله برگزار می‌شود

 

برف و سرمای شدید اواسط زمستان در روستای "هورامان تخت" از توابع شهرستان سولاوا، هیچ‌گاه نتوانسته مانع برگزاری مراسم آیینی "پیرشالیار" از سوی مردم هورامان شود. جشن پیرشالیار یکی از قدیمی‌ترین مراسم آیینی کُردها به‌شمار می‌رود و دارای پیشینه‌ای ماقبل اسلام می‌باشد که شرکت کنندگان در آن به مراسم دف‌زنی، آوازخوانی و رقص عرفانی می‌پردازند.

 

این مراسم سالی دوبار در فصل‌های بهار و زمستان برگزار می‌شود که اهالی منطقه از آن به‌عنوان "عروسی پیر شالیار" نیز نام می‌برند. دراویش پیرو این طریقت همراه با مراسم دف‌زنی و رقص، به شعرخوانی، دعاخوانی و تهیه غذا نیز می‌پردازند که شرکت کنندگان در مراسم، از این غذاها به‌عنوان "تبرک" استفاده می‌کنند.

جشن پیرشالیار جشن همه آحاد جامعه است، برای کودکان، زنان، جوانان و دیگر بخش‌های جامعه نویددهنده پایان دوره اول سرمای زمستان است. همه در این جشن سهیم‌اند. کودکان یک روز قبل از جشن (عصر اولین سه‌شنبه دهه اول بهمن‌ماه) آمدن این یادگار هزاران ساله را نوید می‌دهند و مژدگانی می‌گیرند. زنان و دختران از سویی هدیه می‌گیرند و از سویی دیگر با پخت نان ویژه "گته مژگه" به استقبال آن می‌روند.

 

باور ذهنی زنان روستا درباره پیر شالیار در رفتار جمعی و نقش آنان در پخت نان محلی متجلی می‌شود و مشارکت آنها در این کار همراه با باورمندی به پیر شالیار فضایی صمیمی ‌در هنگام پخت نان و انجام کارهای این مراسم ایجاد می‌کند.

مراسم عروسی پیرشالیار در هورامان موسوم به تربه است که در روز جمعه هفته بعد از مراسم عروسی برگزار می‌شود. البته برخی‌ها از این مراسم به عنوان برفروبی مزار پیر شالیار نیز نام می‌برند که به همراه آن یک نوع نان ویژه هوارمی‌ها به نام "گته مژگه" نیز توزیع می‌شود.

 

در این مراسم  در بیشتر خانه‌های مردم هورامان "گته مژگه" پخت می‌شود. این نان از آرد گندم، مغز گردو و عطریات کوهی منطقه هورامان تهیه می شود و در روز جمعه بر سر مزار پیران می‌برند. نانهای پختە شده در تمام روستا گردآوری شده و سپس میان زائران و ساکنان منطقه در روز عروسی پیر شالیار توزیع می‌شود.

جوانان و مردان با شرکت در مراسم سماع روحانی و پخت غذا (برای روزهای جشن) در آن سهیم می‌شوند. مراسم جشن در عصر پنجشنبه با شرکت اهالی روستا و افرادی از روستاها و شهرهای اطراف برگزار می‌شود.

 

این مراسم دارای ریشه‌ای زرتشی است و پس از حمله مسلمانان به مناطق آریایی‌ها، در طول زمان برخی از آداب اسلام را در خود جذب کرده است که همین امر نیز اخیراً باعث سوءاستفاده رسانه‌ها و بنگاه‌های جنگ روانی جمهوری اسلامی علیه خلق کُرد شده است.

 

جمهوری اسلامی طی چهار دهه اشغال روژهلات کردستان به سیاق تمام امورات مرتبط با جامعه سعی نمود آداب این طریقت را یک آیین کاملاً اسلامی بنامد و به شیوه‌ای آنرا مصادره کند، ثمره اقدامات رژیم غاصب ایران با هدف قتل‌عام فرهنگی در روژهلات کردستان به شکست مفتضحانه انجامیده است.

 

مراسم پیرشالیار در روستای هورامان تخت که دیروز شروع شده، به مدت ۳ روز ادامه خواهد داشت.