نروژ در ازای چه منافعی زن کُرد را به ترکیه تحویل داد؟
دولت نروژ در اقدامی خلاف عرف بینالملل و پیماننامههای مرتبط با حقوق پناهندگان سیاسی روز چهارم ژوئیه گلیزار تاشدمیر را به ترکیه تحویل داد
دولت نروژ در اقدامی خلاف عرف بینالملل و پیماننامههای مرتبط با حقوق پناهندگان سیاسی روز چهارم ژوئیه گلیزار تاشدمیر را به ترکیه تحویل داد
نگار عنایتی فعال حقوق بشر در رابطه با استرداد گلیزار تاشدمیر از سوی نروژ به رژیم دیکتاتوری ترکیه میگوید:" گلیزار قربانی منافع نروژ و ترکیه شد. حذف اطلاعات مربوط به تاشدمیر در کامپیوتر شخصی وکیل وی نشانه سوداگری دو دولت بر سر قضیه کردهاست."
دولت نروژ در اقدامی خلاف عرف بینالملل و پیماننامههای مرتبط با حقوق پناهندگان سیاسی روز چهارم ژوئیه گلیزار تاشدمیر را به ترکیه تحویل داد. نارضایتی نسبت به استرداد گلیزار در داخل و خارج از این نروژ همچنان ادامه دارد و در نروژ هم کمپینی در این رابطه آغاز شده است.
گلیزار تاشدمیر در سپتامبر ٢٠١۵ از دولت نروژ درخواست پناهندگی نمود. این در حالی است که رژیم ترکیه حکم بازداشت وی را صادر کرده بود. بررسی درخواست پناهندگی تاشدمیر یازده ماه به درازا کشید و در آگوست ٢٠١۶ (پس از یازده ماه) رد شد. با اینکه وکلای وی به حکم عدم پذیرش درخواست پناهندگی اعتراض کرده بودند اما این اعتراض هم مردود اعلام شد. وکلای وی سپس به دادگاه عالی مراجعه کردند و در سپتامبر ٢٠١٧ دادگاه همان حکم عدم پذیرش درخواست پناهندگی تاشدمیر را اعلام کرد.
گلیزار تاشدمیر سپس به آلمان رفت و از آلمان درخواست پناهندگی کرد. دولت آلمان با بهانه قرار دادن توافقنامه دوبلین درخواست پناهندگی تاشدمیر را رد کرد و در دوم ژوئیه ٢٠١٨ گلیزار را با دستبند به نروژ فرستاد. گلیزار تاشدمیر دو روز در بازداشت نیروهای امنیتی نروژ بود و در چهارم ژوئیه با بهانه "سخنان وی غیرقابل باور هستند" از سوی سازمان امور پناهندگان نروژ به ترکیه تحویل داده شد.
گفته میشود که تاشدمیر پس از استرداد به ترکیه در "دایره مبارزه با تروریسم" در استانبول نگهداری میشود. از سرنوشت وی خبری در دست نیست. تا کنون نه به خانواده و نه وکلا اجازه ملاقات با وی داده نشده است. نگار عنایتی از اعضای شورای شهرداری اسلو که از ٢٠١۵ با تاشدمیر آشنایی دارد یادآوری کرد که مسئله رد درخواست پناهندگی تاشدمیر روندی عادی نبوده است. وی میگوید:"مسئله استرداد تاشدمیر به ترکیه سوداگری مابین دولتهای ترکیه و نروژ بود و رویدادهای بعدی عمق ماجرا را آشکارا نشان میدهند."
عنایتی تسلیم کردن تاشدمیر از سوی نروژ به ترکیه را نتیجه معامله میان نروژ و ترکیه میداند و میگوید:"تاشدمیر در رابطه با زندگی سیاسی و فعالیتهای خود مدارک فراوانی از جمله عکس را به مرکز امور پناهندگان نروژ واگذار کرد. با این همه بازهم نروژ وی را به ترکیه تحویل داد. ما آگاهیم که در نروژ هزاران پناهجو با اینکه شرایط پناهندگی سیاسی را هم دارا نبودند زندگی کرده و به آنان حق پناهندگی داده شد. اما کسی که ترکیه آشکارا حکم بازداشت برای وی صادر کرده دستگیر میشود و به ترکیه تحویل داده میشود. سال ٢٠١۶ از سوی سفارتخانه نروژ تحقیقاتی در رابطه با تاشدمیر صورت گرفته مدعی شدند که چیزی در رابطه با وی وجود ندارد. اما همگان میدانند که سال ٢٠١٣ دادستانی بازید- ترکیه با اتهام "عضویت در سازمان مسلح" تشکیل پرونده داده بود. در این رابطه باید گفت یا ترکیه دولت نروژ را فریب داده و یا اینکه گزارش سفارتخانه عمدا به گونهای تهیه شده که حق پناهندگی را از وی سلب کنند. ما خوب میدانیم که ترکیه نمیتواند به اسانی دولت نروژ را در این پرونده فریب دهد. پس تنها گزینه ممکن در رابطه با پرونده تاشدمیر همان سوداگری مابین دو دولت باقی میماند."
آیا گلیزار تاشدمیر در قبال هواداران فتحالله گولن به ترکیه تحویل داده شد؟
عنایتی استرداد تاشدمیر را ثمره توطئه تازه علیه کردها میداند و میگوید" در این توطئه نروژ، آلمان و ترکیه با هم دست به یکی کردهاند. گلیزار هم قربانی این توطئه شده است. در سه ماه گذشته بیش از ٢۴۵ تن از هواداران فتحالله گولن در نروژ خواستا پناهندگی شدهاند. دولت ترکیه خواهان استرداد آنان به ترکیه است. دولت نروژ با تحویل دادن گلیزار خواست نشان دهد که "در ترکیه امنیت وجود ندارد" و بهانهای به فتحاللهیها بدهد تا درخواست پناهندگی آنان مورد پذیرش قرار گیرد. اکنون در نروژ این مبحث عمومی جامعه است. تاشدمیر به شدت بیمار بود. بیماری قلب، بیماری خون و قبل از دوماه پیش هم عمل جراحی انجام داده بود. حین استرداد به ترکیه هم بیهوش شده بود. حین تسلیم نمودن وی به ترکیه با دستهای بسته از هوش رفته بود. گلیزار را اینچنین به ترکیه تحویل دادند. نروژ با این عمل آشکارا حقوق بشر را لگدمال کرد. نروژ مسئول امنیت جانی تاشدمیر است. تمام شواهد و قراین نشانه سوداگری مابین دستگاههای جاسوسی دولتهای نروژ و ترکیه است."
اطلاعات روی کامپیوترها از سوی چه کسی و با چه هدفی حذف شدند؟
عنایتی به اتفاقات پس از استرداد تاشدمیر به ترکیه اشاره کرده و افزود:"اطلاعات روی لپتاپ وکیل تاشدمیر و اعضای کمپین حمایت از وی حذف شدند. این اطلاعات از سوی چه کسی و با چه هدفی حذف شدهاند؟ آنچه صورت گرفته کار فردی عادی نیست. جاسوسهای ترکیه در نروژ هم نمیتوانند اینچنین عمل کنند. این کار تنها از دایره استخبارات نروژ برمیآید. چرا؟ کاملا آشکار است که دولت نروژ نمیخواهد پرونده به دادگاههای بینالمللی کشیده شود و رسانهای گردد. اما با تمام آنچه که صورت گرفته ما تحت هیچ شرایطی از این پرونده دست نمیکشیم."
تصویر منتشر شده تاشدمیر در رسانههای متعلق به رژیم ترکیه از سوی نروژ توزیع شده است
عنایتی از تحویل تمام مدارک تاشدمیر از سوی نروژ به دولت ترکیه خبر داده و افزود:"تصویری که رسانههای ترکیه منتشر کردهاند همان عکسی است که ما به سازمان امور پناهندگان نروژ داده بودیم. توزیع این عکس بر خلاف موازین حقوقی نروژ است و هم نقض قوانین پناهندگی سازمان ملل است. اگر حتی درخواست پناهندگی فردی پذیرفته نشود مدارک وی به کشور دیگری تحویل داده نمیشوند. این مورد بازگو کننده عمق توطئه علیه کردها و بالاخص شخص گلیزار است. این جنایتی است که نروژ رأسا در آن دست دارد."
نروژ به کردها خیانت کرد
عنایتی خاطرنشان کرد:"با اینکه دولت نروژ به کشوری دارای مبانی حقوق بشر و دمکراتیک شناخته میشود و در سال ٢٠٠٩ در حین گفتگوی مابین پ.ک.ک و رژیم ترکیه به میانجیگری پرداخته، اما تسلیم کردن گلیزار خیانتی بزرگ به کردهاست. کردها هیچگاه خیانتها را فراموش نمیکنند. اکنون کمپینی در نروژ و دیگر کشورهای اروپایی آغاز شده و میخواهیم این عمل دولت نروژ را در سطح بینالمللی به چالش بکشیم."