واکنش‌های جهانی نسبت به کاهش تعهدات برجام 

...نگرانی‌های ناشی از مرگ برجام و زمینه‌سازی برای بازگشت تحریم‌ها یا ایجاد اجماعی جهانی صرفا منوط به ایران نبوده است. دیروز همزمان کاهش تعهدات برجامی ایران، بیشتر کشورهای درگیر در مساله هسته‌ای ایران نسبت به آن واکنش نشان دادند...

  با اعلام کاهش تعهدات ایران در برجام و فرا رفتن سقف ذخایر این کشور از ٣٠٠ کیلوگرم، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نیز روز گذشته در جریان سخنانی در مراسم اخذ استوارنامه فیلیپ تی بیو، سفیر جدید فرانسه در تهران اشاره نمود که ایران طی این مدت بنابه درخواست‌های اروپا صبر و خویشتنداری از خود نشان داده است. اما شرایط کنونی حساس بوده و از بین رفتن برجام، به نفع ایران، فرانسه، منطقه و جهان نیست.

  اما نگرانی‌های ناشی از مرگ برجام و زمینه سازی برای بازگشت تحریم‌ها یا ایجاد اجماعی جهانی صرفا منوط به ایران نبوده است. دیروز همزمان کاهش تعهدات برجامی ایران، بیشتر کشورهای درگیر در مساله هستەای ایران نسبت به آن واکنش نشان دادند.

  استفان دوژاریک، سخنگوی سازمان ملل اعلام کرد، دبیرکل ایران را به اجرای تعهدات برجامی ملزم کرده و از تمام کشورهای سهیم نیز خواسته است تا به تعهدات برجامی خود کاملاً پایبند باشند، دژواریک به نقل از دبیرکل سازمان ملل متحد از تمامی کشورهای درگیر در این مساله خواسته است تا از هر اقدامی که به گسترش بیشتر دامنه تنش‌های موجود در منطقه منجر شود خودداری کنند.

  کشورهای چین و روسیه نیز به رغم آنکه پیش از این از ایران خواسته بودند که از برجام خارج نشود امروز در این رابطه موضعی محتاطانه داشته اند.

  وانگ یی، وزیر خارجه چین در واکنش به تنش‌های ایجاد شده بین تهران و واشنگتن گفته است که پکن امیدوار است ایران عجولانه از توافق اتمی خارج نشود. وانگ یی از سوی دیگر تمامی  طرف‌های درگیر در این تنش‌های فزاینده در غرب آسیا خواسته است تا خویشتنداری نمایند.

  روز گذشته اندکی بعد از اعلام موضع ایران در ارتباط با برجام، فدریکا موگرینی ریاست سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با اعلام تایید پایبندی ایران به تعهداتش در برجام اظهار داشت که تمرکز اتحادیه اروپا در حال حاضر روی حفظ توافق هسته‌ای با ایران و برخورداری مردم ایران از عواید برجام است.  موگرینی در این اظهار نظر یادآوری نمود که ارزیابی‌های اتحادیه اروپا در ارتباط با پایبندی ایران به برجام مبتنی بر گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و نه بیانیه‌ها.

  اما همزمان با سفر امروز موگرینی با هدف رای‌زنی با مقامات آمریکایی، شورای امنیت ملی کاخ سفید روز گذشته در واکنش به خبر افزایش غنیسازی اورانیوم از سوی ایران، این اقدام را باج خواهی اتمی ایران خوانده و خواستار افزایش فشارهای بین المللی بر ایران شد.

  گرت مارکیس، دستیار ویژه ترامپ، سخنگو و مسئول امور ارتباطی شورای امنیت ملی کاخ سفید در این رابطه به رویترز اظهار داشت که برنامه‌های غنی سازی اورانیوم ایران فقط به این دلیل امکانپذیر است که آن توافق بد اتمی که با آنها منعقد شد، توانایی‌های آنها را محفوظ نگه داشته است. مارکیس در بخش دیگری از سخنان خود از عدم اجازه ترامپ مبنی بر دستیابی ایران به توانایی هستەای نیز سخن گفت.

  انگلستان و اسرائیل نیز در ارتباط با افزایش غنی سازی ایران واکنش‌های شدیدی نشان دادەاند. سخنگوی نخست وزیر مستعفی انگلیس در این رابطه از ابراز نگرانی صریح این کشور سخن گفته و اظهار داشته است،  در صورت توقف تعهدات برجامی ایران  تمامی گزینەها را در نظر خواهند گرفت.

  نتانیاهو نیز اعلام نموده است که در صورت عملی شدن تهدید ایران مبنی بر افزایش سقف غنی سازی اورانیوم جامعه بین‌الملل باید بسرعت تحریم‌های از پیش تعیین شده را به اجرا بگذارد. اما به رغم متراکم شدن تنش‌های جامعه جهانی با این تصمیم ایران، به نظر میرسد آمریکا همچنان با اتخاذ سیاستی منعطف‌تر درصدد است به گونەای رفتار نماید تا مواضع ایران تهاجمی‌تر گشته و زمینەهای روانی  برای اجماع جهانی علیه ایران مشروعیت بیشتری بیابد.