١٢٠ سال پس از انتشار اولین روزنامه: رسانه‌های کُردی همچنان در آماج حملات استعمارگران

یکصدو بیست سال پیش در چنین روزی اولین نشریه کردی بنام "روزنامه کردستان" خارج از میهن در قاهره پایتخت مصر به چاپ رسید. این روز در کردستان به‌عنوان روز مطبوعات و روزنامه‌نگاری کُردی نامگذاری شده است

یکصدو بیست سال پیش در چنین روزی اولین نشریه کردی بنام "روزنامه کردستان" خارج از میهن در قاهره پایتخت مصر به چاپ رسید. این روز در کردستان به‌عنوان روز مطبوعات و روزنامه‌نگاری کُردی نامگذاری شده است

 

با اینکه ١٢٠ سال از انتشار اولین شماره روزنامه کردستان می‌گذرد ولی رسانه‌های کُردی کماکان با محدودیت و ممنوعیت زیادی در بخشهای مختلف کردستان مواجه هستند. مطبوعات و رسانه‌های تصویری کردها توقیف می‌شوند و روزنامه نگاران و فعالین مطبوعاتی کرد هر روز با خطر دستگیری و حبسهای طویل المدت روبرو هستند.

 

فعالیت مطبوعات کُردی از ١٢٠ سال پیش در دوم اردیبهشت ماه سال ۱۲۷۷ مصادف با ۲۲ آوریل سال ۱۸۹۸ برای اولین بار در قاهره پایتخت مصر با چاپ روزنامه کردستان توسط مقداد مدحت بدرخان از روشنفکران کُرد در تبعید آغاز شد. روزنامه‌ی کردستان همزمان با قاهره، ‌در کشورهای اروپایی و در شهرهای ژنو، لندن و فوکستون پخش می‌شد.

 

پس از مقداد مدحت بدرخان، عبدالرحمن بدر خان برادر وی، مسئولیت این روزنامه را بر عهده‌ گرفت. تا سال ۱۹۰۲، تعداد ۳۱ شماره‌ این روزنامه به ‌چاپ رسید تا اینکه ‌در روز ۱۳ آوریل سال ۱۹۰۹ روزنامه کردستان رسماً از سوی امپراتوری عثمانی توقیف شد. از آغاز چاپ تا زمان توقیف، مجموعاً ۴۷ شماره ‌از این نشریە منتشر شد.

 

 نگاهی به وضعیت آزادی بیان و مطبوعات در کشورهایی نظیر ایران و ترکیه و سوریه بخوبی نشان می‌دهد که حکومت‌های مستبد و خودکامه، روزنامه‌نگاری کُردی را بخاطر ستم ملی و جغرافیای سرزمینی آن به مراتب بیشتر مورد سرکوب و سانسور قرار دادەاند.

 

توطئه علیه کردها در سطح بین‌المللی به رسانه‌های کردی هم کشیده شده‌ است، توقیف تلویزیونهای مَد تی‌وی، مدیا تی‌وی، مزوپوتامیا تی‌وی، روژ تی‌وی، مد نوچه و نوروز تی‌وی نتیجه توافق استعمارگران منطقه‌‌ای و جهانی است که از سوی برخی دول منفعت‌پرست اروپایی و خارج از هرگونه معیار انسانی و دمکراسی در موازات سیاست‌های اشغالگران کردستان در حمله فرهنگی علیه کردها صورت گرفته است.

 

رژیمهای خودکامه حاکم بر ترکیه و ایران به درازای صدو بیست سال اخیر حمله به رسانه‌ها و مطبوعات کُردی را در اولویت سیاست‌های امحا و نابودی خلق کُرد قرار داد‌ە‌اند.

 

دولت ترکیه تنها در خلال دو سال گذشته سه خبرگزاری، ٨ تلویزیون ماهواره‌ای، ده‌ها روزنامه و هفته‌نامه کُردی را توقیف و گردانندگان آنها را به حبس محکوم کرده است.

 

در شرق کردستان هم شرایطی مشابه حاکم است. در سالهای اخیر چندین مجله و روزنامه کردی از سوی وزارت ارشاد اسلامی ایران توقیف شدند.

 

 دولت ایران همچنین با پخش پارازیت بر روی امواج تلویزیونی دسترسی مردم به کانالهای کردی را دچار اشکال کرده‌ است. تلویزیون نوروز که به زبان کردی و گویشهای کلهری، سورانی ، کرمانجی و هورامی و همچنین به زبان فارسی برنامه تولید می‌کرد از جمله کانالهایی بود که در سالهای اخیر بارها مورد این نوع حملات قرار گرفته و در نهایت با همکاری ترکیه و ایران توقیف شد. اقدامات جمهوری اسلامی علیه تلویزیون آریَن تی‌وی که برای شرق کردستان و خلق‌های ایران برنامه پخش می‌کند همچنان ادامه دارد.

 

 شیوه دیگری از سانسور که رژیم ایران برای جلوگیری از ارتباط مردم با رسانه‌های تصویری در کردستان بکار می‌بندد جمع‌آوری گیرنده‌های ماهواره‌ای و صدور حکم جزای نقدی و حبس برای دارندگان آن است. کردها طی همە این سال‌ها از حق برخورداری از رادیو و تلویزیون مستقل محروم بوده و بویژه در ایران، روزنامه‌نامه و هفتەنامه بخاطر آنچه مسائل امنیتی خوانده شده از سوی وزارت ارشاد اسلامی ایران توقیف شدەاند.

 

دولت ایران همچنین با پخش پارازیت بر روی امواج تلویزیونی دسترسی مردم به کانال‌های کردی ماهوارەای را دچار اشکال کرده‌ و اعضای خانواده خبرنگاران را در نهادهای امنیتی مورد بازجویی قرار داده است.

 

با تمام این اوصاف روزنامه‌نگاری کُردی همچنان به روشنگری و بازتاب واقعیت‌های کردستان ادامه می‌دهد و نقش حیاتی را در مقاومت و مبارزه آزادیخواهی کردستان بردوش دارد. دسیسه‌های اشغالگران و استعمارگران از یک‌سو و تلاشهای مزدوران آنان در ضربه زدن به جریان رسانه آزاد کردستان با شکست مواجه شده و خیل رسانه‌های آزادیخواه کردستان همچنان نقش پیشاهنگ را در بازتاب آرمانهای دمکراتیک و مترقی کردها و خلق‌های دوست به انجام می‌رسانند.