الهام احمد: ترکیه می‌خواهد به مرزهای عثمانی بازگردد

"... وقتی که مناطق تحت نفوذ اروپا و منافع آنها به خطر افتاده است شاهد مطرح شدن مسئله سرکوب کوردها توسط ترکیه هستیم. این وضعیت نشان می‌دهد که روابط ترکیه با اروپا لطمه دیده است..."

الهام احمد، رئیس مجلس سوریه دمکراتیك در مصاحبه با خبرگزاری فرات نیوز به سئوالات در مورد بحران لیبی، مداخله نظامی ترکیه و بیانیه پایانی اجلاس آستانه و موضعگیری دولت آلمان در مورد حضور نظامی ترکیه در سوریه پاسخ داد.

خبرگزاری فرات نیوز: ترکیه به دنبال مداخله در لیبی با حکومت ساراج در این کشور پیمان‌نامه‌های نظامی و دریایی به امضا کرد. هدف ترکیه از مداخله در لیبی چیست؟

الهام احمد: ترکیه سابقا سیاست "تنش صفر" را در قبال کشورهای همسایه دنبال کرد تا دچار مشکل نشود اما همه چیز طبق میل آن پیش نرفت. ترکیه در ادامه سعی کرد که موانعی در مقابل منافع کشورهای دیگر ایجاد کند و اکنون با همه کشورها دچار مشكل است. به ویژه با اتحادیه اروپا دچار مسائل جدی شدند و تلاش ترکیه برای عضویت در اتحادیه اروپا شکست خورد.

با کشورهای عرب هم تحت نام اسلام خواستند که روابط خوبی برقرار کنند اما این روند طبق برآوردهای آنها پیش نرفت. حمایت ترکیه از گروههای اسلامی به ویژه داعش در سوریه موجب تنش‌ با کشورهای عربی شد. اروپا اما از زمانی که ترکیه در لیبی مداخله کرد به مطامع آن توجهی نکرد و در برابر آن موضعگیری کرد و در مقابل تهدیدهای آنکارا سر خم نکرد.

هدف ترکیه از مداخله در لیبی این بود که اروپا، کشورهای عربی و شمال افریقا را به محاصره درآورد. مصر، عربستان صعودی و امارات متحده عربی از جمله طرفینی هستند که بیش از همه از اقدام ترکیه متضرر می‌شوند و البته کشورهای اروپایی هم خسارت می‌بینند. زیرا ترکیه در حال ایجاد مرزهای جدید دریایی از ترکیه تا لیبی است و می‌خواهد از این طریق جلوی انتقال گاز طبیعی به اروپا را بگیرد.

ترکیه می‌خواهد جنبش‌های اسلامی جهان را رهبری کند

در ابتدا حکومت‌های ترکیه و روسیه در لیبی دشمن هم به حساب می‌آمدند، اما بعدها به توافقاتی دست یافتند و نیروهای وفاق ملی لیبی که ترکیه حامی آنهاست شروع به پیشروی کردند. می‌شد حدس زد که این پیشروی در پی توافقات با روسیه بود و هدفش جلوگیری از ارسال گاز و نفت لیبی به اروپاست. ترکیه می‌خواهد منطقه را محاصره کند.

ترکیه در عین حال به دنبال سرکردگی گروه‌های اسلامی در خاورمیانه و دیگر نقاط جهان است و برنامه‌ای در مورد هدایت جنبش‌های اسلام سنی در دست دارد. این بلوک را تاکنون عربستان صعودی هدایت می‌کرد و ایران سازماندهی اسلام شیعی را بر عهده دارد. ترکیه می‌خواهد جای عربستان را بگیرد و برای همین شاهد ورود ترکیه به گروه‌ها و کشورهای اسلامی هستیم.

حکومت ترکیه با پروژه اسلام سنی می‌خواهد که به مرزهای امپراتوری عثمانی بازگردد. بنابراین هدف آن فقط دستیابی به نفت و گاز منطقه نیست. آنها با محاصره کشورهای عربی و اروپا می‌خواهند به دوره عثمانی برگردند.

ترکیه در نظر دارد به یکی از ابرقدرت‌های جهان بدل شود مانند روسیه، امریکا و چین. ترکیه به سرکردگی اردوغان برنامه‌های اشغالگرانه دارد و جبهه‌های جنگی که گشوده است این را نشان می‌دهد.

خبرگزاری فرات نیوز: مصر و فرانسه در مقابل اصرار ترکیه برای گرفتن شهر سیرت لیبی مخالفت تندی نشان دادند و مصر آنرا خط قرمز خود اعلام کرد. آیا این موضع می‌تواند به یک جنگ منطقه‌ای بدل شود؟

الهام احمد: ترکیه و روسیه در لیبی ابتدا در حال رقابت بودند اما بعدا به توافق رسیدند. کشورهای اروپایی در ادامه پی بردند که این توافق طرفیق در لیبی ضد منافع آنهاست و در نوعی محاصره قرار می‌گیرند. از این جهت بود که یونان و قبرس به تکاپو افتادند و مرزهای دریایی جدیدی را تعیین کردند. موضع در برابر ترکیه تند بود و فرانسه در رأس آن قرار گرفت و خواستار عقب‌نشینی ترکیه شد.

از سویی مصر به عنوان یک حکومت ریشه‌دار و قوی که بر جهان عرب تأثیرگذار است مخالف جدی ترکیه است. مصر و سایر کشورهای عربی از کشورهای هم‌پیمان روسیه در لیبی بودند و از نیروهای حفتر حمایت می‌کردند. اما اخیرا طی توافق روسیه با ترکیه بود که نیروهای وفاق ملی لیبی و گروههای تبهکار موفق به پیشروی به مناطق تحت کنترل نیروهای حفتر شدند.

نیروهای مورد پشتیبانی ترکیه اما قصد پیشروی به بندر نفتی سیرت را داشتند که خطری بزرگ برای کشورهای رقیب به حساب می‌آمد. آنها بخوبی متوجه شدند که ترکیه در پی رساندن خود به مرزهای امپراتوری عثمانی است. هر جا که ترکیه اشغال می‌کند، داعش هم آنجا پیدا می‌شود. داعش دوباره در لیبی، مصر و شمال افریقا بر تحرکات خود افزوده است. این تهدیدی بزرگ برای مصر است که تدابیر امنیتی علیه آن اتخاذ کرده و تصرف شهر سیرت لیبی را خط قرمز خود اعلام کرد. به دنبال این بیانیه بود که ضربات سختی به ترکیه در لیبی زده شد.

نیروهای ترکیه به یک منطقه مین‌گذاری شده رانده و دچار مین شده‌اند. در کل شاهد مخالفت کشورهای عرب با ادامه اشغالگری ترکیه هستیم. کشورهای اروپایی هم تا حدودی به برنامه ترکیه اعتراض کرده‌اند و به نظر می‌رسد که موضع فرانسه گویای مواضع اکثر کشورهای اروپا باشد که خودشان سکوت کرده‌اند.

موضعگیری برخی حکومت‌ها در برابر رفتار ترکیه با کوردها نیز مرتبط با همین قضیه است، از آنجا که آنها پیشتر هیچ اعتراضی به برخورد ترکیه با کوردها نمی‌کردند. اما وقتی که مناطق تحت نفوذ اروپا و منافع آنها به خطر افتاده است شاهد مطرح شدن مسئله سرکوب کوردها توسط ترکیه هستیم. این وضعیت نشان می‌دهد که روابط ترکیه با اروپا لطمه دیده است. آنچه در لیبی در حال وقوع است نحوه روابط ترکیه و اروپا را تعیین می‌كند.

اکنون همه می‌بینند که کوردها چه ظلم بزرگی از سوی ترکیه متحمل شده‌اند. امیدواریم که موضع‌گیری در برابر اشغالگری ترکیه هدفمند باشد. اگر دول اروپایی در زمینه چاره‌یابی مسئله کورد گام بردارند به سود آنها خواهد بود چرا که سیاست ترکیه بیش از همه امنیت و آرامی اروپا را تهدید می‌کند. اگر موضع درستی در مورد مسئله کورد بگیرند، خواسته‌های ترکیه بیشتر نخواهد شد بلکه کمتر می‌شوند.

خبرگزاری فرات نیوز: چند روز پیش آلمان برای نخستین بار بود که اشغال نواحی شمال و شرق سوریه توسط ترکیه را محکوم کرد. آیا این موضوع به بحث شـما مرتبط است؟

الهام احمد: دولت ترکیه برای سازماندهی هوادارانش در آلمان تلاش جدی می‌کند و این امر را از طریق مساجد انجام می‌دهد. گسترش فکر اسلام جهادی نتیجه تلاش ترکیه بوده و امنیت آلمان را تهدید می‌کند. دولت آلمان به این مسئله واقف است و موضع جدیدی گرفته است.

در شمال و شرق سوریه، کوردها و اجتماعات دیگر تا قبل از مداخله ترکیه به پیروزی بزرگی در برابر داعش دست یافته بودند. دولت آلمان بخوبی می‌بیند که به دنبال اشغال برخی مناطق توسط ترکیه، داعش دوباره بازگشت. همچنین رژیم سوریه که قدرت چندانی در منطقه نداشت به دنبال اشغال شهرهای سرکانی "رأس‌العین" و گری‌سپی "تل‌ابیض" توسط ترکیه متحرک شد و به فکر بازگرداندن حاکمیت خود به مناطق دیگر شد.

آلمان وقتی تهدید ترکیه در امور داخلی خود و همچنین تقویت حکومت سوریه را دید، موضع گرفت. موضع اخیر آلمان در مورد لشکرکشی ترکیه به شمال و شرق سوریه به نظرم از این بابت است.

خبرگزاری فرات نیوز: دوم ژوئیه ٢٠٢٠ روسای جمهور ایران، ترکیه و روسیه ششمین اجلاس آستانه را برگزار کردند. در بیانیه پایانی عمدتا به خودمدیریتی شمال و شرق سوریه پرداخته شده است. واکنش شما چیست؟

الهام احمد: تاکنون نتیجه مثبتی از جلسات آستانه برای مردم سوریه حاصل نشده است. تغییر بافت جمعیتی و تغییر محل سکونت مردمان بومی به مناطق مختلف نتیجه توافقات آستانه است. تصمیمات آستانه برای مردم سوریه خطرناک هستند. طرفین آستانه تحت نام ایجاد "منطقه عاری از جنگ" در حال تقسیم خاک سوریه و تغییر بافت جمعیتی آن هستند.

هرگاه که نشست آستانه برگزار شده است، ترکیه هجومی به خاک سوریه به منظور اشغال انجام داده و خواسته که حضورش را دائمی کند. در مناطق اشغالی سوریه، دفاتر پستی، دانشگاه‌ها و نهادهای دیگر ترکیه دایر شده‌اند. این مناطق در حال تبدیل به شهرهای ترک‌ها هستند.

بیانیه نشست اخیر آستانه، خودمدیریتی شمال و شرق سوریه را که شامل مناطقی آرام هستند نشانه رفته و هدف را برای ترکیه معین می‌کند. به دنبال این نشست بود که حملات نظامی ترکیه به منطقه عین‌عیسی بیشتر شد. از طرفی بمباران ادامه دارد و هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه در آسمان منطقه می‌چرخند.