تجاوز؛ حربهی جنگی دولت ترکیه در کوردستان (١)
گریلا یا زن و یا کودک، نظامیان رژیم ترکیه آنان را مورد تجاوز قرار دادهاند. عدم رسیدگی به جنایتهای این نظامیان اثبات میکند که تجاوز حربهی دولت ترکیه در جنگ علیه کوردهاست.
گریلا یا زن و یا کودک، نظامیان رژیم ترکیه آنان را مورد تجاوز قرار دادهاند. عدم رسیدگی به جنایتهای این نظامیان اثبات میکند که تجاوز حربهی دولت ترکیه در جنگ علیه کوردهاست.
نظامیان و پلیسهای ترکیه در طول جنگ ۴٠ ساله تحمیلی بر کوردستان، کوردها را مورد تجاوز قرار دادهاند. چه گریلا یا زن و یا کودک، نظامیان رژیم ترکیه آنان را مورد تجاوز قرار دادهاند. عدم رسیدگی به جنایتهای این نظامیان اثبات میکند که تجاوز حربهی دولت ترکیه در جنگ علیه کوردهاست.
آلپارسلان آکبوداغ، یک درجهدار ارتش ترکیه ١۵ ژوئیه ٢٠٢٠ در یک ساختمان مرکز شهر شرنخ، شبهنگام درصدد تجاوز به یک دختر ١٣ ساله کورد بود. با فریادهای این دختر، از منطقه فرار کرد و پس از آن دوباره در این منطقه دیده شد. آکبوداغ پس از تظاهرات مردم شرنخ دستگیر شد اما دادستانی رژیم استعمارگر ترکیه برای به انحراف کشیدن پرونده این جنایت وحشیانه را «رفتاری ناشیانه که باعث ناراحتی اطرافیان شده است» عنوان کرده است.
یک روز پس از رویداد شرنخ، روز ١۶ ژوئیه هم در بخش قوبین استان الیح باکور کوردستان یک زن ١٨ ساله دست به خودکشی زد. اِ.هـ پس از انتقال به بیمارستان گفته است که دلیل خودکشی وی تجاوز یک درجهدار ترک بوده است. پلیس ترک فرد متجاوز را تنها چند دقیقه دستگیر کرد و پس از آن او را آزاد کرد.
تجاوز و تعرض نظامیان ترکیه در کوردستان تنها به این دو مورد خلاصه نشدهاند. مزدوران، جاشها و سربازان ترک در ۴٠ سال گذشته مداوما دستگیرشدگان غیرنظامی کوردستان (حتی کودکان خردسال و سالمندان ٧٠ ساله) را مورد تعرض قرار داده و تجاوز را به حربهای مبدل کردهاند. نقطه مشترک این جنایات نیز عدم رسیدگی حقوقی و رها کردن متجاوزان است.
سرگذشت شُکران أسن
تجاوز و تعرض یکی از حربههای جنگی دولت ترک علیه زنان کورد بوده است، نمونه آشکار آن رخداد شُکران أسن است. سال ١٩٩٣-١٩٩۴ زنی به نام شُکران أسن در دادگاه علیه ۴٠۵ سرباز ترک به اتهام تجاوز اقامه دعوی کرد. پروندهای که در شعبه دوم دادگاه کیفری سنگین مردین تشکیل شده بود به بهانه امنیت متهمان به بخش سونگوراغلوی استان چروم ترکیه منتقل شد. روز ٢٠ سپتامبر ٢٠٠۶ در دادگاه جزایی سونگوراغلو جلسه داده برگزار شد و ۴٠ نظامی ترک محاکمه شدند، سال ٢٠٠٨ دادگاه به دلیل عدم ارائه مدرک کافی همه مجرمان را آزاد کرد.
گلهی تجاوزگران
سال ٢٠٠٣ یک روزنامهنگار به نام یلدرم تورکر ستوننویش روزنامه رادیکال در یادداشتی تحت عنوان «گلهی متجاوزان» به بازگویی سرنوشت شکران اسن و پرونده تعرض به وی پرداخته بود. یلدرم نوشته بود:" ش.هـ و مادر وی دو زن از هزاران زنی هستند که در این منطقه پس از دستگیری مورد تجاوز قرار گرفتهاند. میخواهم به آنانی که خبر ندارند موارد متعدد دستگیریها و تجاوزهای سیستماتیک بویژه در سالهای ٩٠-٩۵ را یادآور شوم. به عنوان مثال؛ سرتیپ موسی چیتیل فرمانده پایگاه وقت ارتش در شهر دیرک پیش از این به اتهام تجاوز به شکران اسن محاکمه شده بود، اما به دلیل فقدان مدارک کافی آزاد شد."
از تجاوزگران تقدیر شد
سفا کارادا روزنامهنگار در روزنامه اورنسل سال ٢٠١۵ در یادداشتی با عنوان 'تجاوز در جنگ مایه ترقی است' در مورد سرنوشت شکران اسن نوشته بود:"سرتیپ موسی چیتیل که در سالهای ١٩٩٣-١٩٩۴ در بخش دیرک استان مردین مسئول قتلعام ١٣ روستایی و مسئول تجاوز به شکران اسن بود مورد محاکمه قرار گرفت، اما به رغم گفتههای تمامی شاهدان عینی و گزارشهای پزشکی قانونی به بهانه كذب 'عدم ارائه مدارک کافی' تبرئه شد و درجه وی به سرلشکری ارتقا یافت و به آمَد اعزام شد."
تجاوز در زمان بازداشت
اغلب تجاوزها در زمان دستگیری روی داده است. سال ١٩٩٢ در بخش نصیبین استان مردین زنی به نام کامله.اُ (۵٠ ساله) با ادعای اینکه مخفیگاه برای نیروهای پ.ک.ک ساخته است دستگیر شد. نامبرده در زمان بازجویی مورد تجاوز قرار گرفت. سپس سربازان ترک به بهانه جستجو در منزل وی یکبار دیگر به این زن ۵٠ ساله تجاوز کردند. کامله.اُ پس از تجاوز دچار خونریزی شد و پس از یکماه از زندان آزاد شد. شکایتهای مرتبط با تجاوز به وی نیز به نتیجهای نرسیدند.
در بخش نصیبین مردین یک زن با نام کامله چگج در سالهای ١٩٩١، ١٩٩٢ و ١٩٩٣ سه بار دستگیر شده، مورد شکنجه و تجاوز قرار گرفت. وی سال ١٩٩٩ با همکاری 'نهاد غیردولتی قربانیان تجاوز در زمان بازداشت' علیه نیروهای پلیس شکایتی تنظیم کرد. در جریان تشکیل پرونده علیه ٧ پلیس اتهام شکنجه و تجاوز طرح شد، پروندهای که در شعبه دوم دادگاه کیفری سنگین مردین تشکیل شده بود پس از دو سال بدون هیچ نتیجهای پایان یافت و مجرمان آزاد شدند.
'هنوز در آن جهنم هستم'
أرن کسکین، رئیس شعبه استانبول جمعیت حقوق بشر (ایهاده) که وکالت کامیله چگج را پذیرفته بود روز ١ ژوئیه ٢٠٠٠ در نشستی مطبوعاتی اعلام کرد که تجاوز و تعرض به زنان کوردستانی حربهای بر ضد هویت زنان است.
چگج در این نشست خبری اعلام کرد که نیروهای پلیس ترکیه با باتوم به وی تجاوز کردند و افزود:"نیروهای پلیس در ٢٠ روز نخست بارها به من تجاوز کردند. خونریزی شدیدی داشتم. من را به بیمارستان منتقل کردند. پزشک بیمارستان گفت؛ «به کیسه صفرا آسیب وارد شده و این زن در آستانه مرگ است. به او نزدیک نشوید». پس از جهنم ٣٣ روزه رها شدم. کیسه صفرایم را عمل جراحی کردم، سالهاست که در این جهنم قرار دارم."
سالمندان و ازدواج اجباری
این بار در سال ١٩٩۵ پس از ادعای خبرچینها نظامیان رژیم به منزل فارس.آ در بخش مدیات استان مردین هجوم بردند. نظامیان پس از حمله به منزل فارس.آ در حالیکه وی در منزل حضور نداشت پدرش به نام مجید.آ (۶۶ ساله) و عروسش ش.آ را بازداشت کردند. ش.آ یک هفته در بازداشتگاه بود و در این مدت دهها بار در مقابل چشمان پدرشوهرش مورد تجاوز پلیسهای ترک قرار گرفت. ش.آ مادر سه فرزند پس از یک هفته رها شد و یک روز پس از رهایی در روز ٢۶ سپتامبر ١٩٩۵ خودکشی کرد. پس از چند روز پدرشوهر وی مجید.آ نیز خودکشی کرد.
تجاوز سربازان و پلیس ترکیه تنها به زنان محدود نبود. نظامیان دولت ترکیه کودکان را مورد تجاوز قرار داده و به این جنایت ادامه میدهند. ر.ک (١٠ ساله) اهل روستای أیول در حومه شهرک مرمر از توابع استان آمَد در سال ١٩٩۶ مورد تجاوز یک جاش به نام س.ا قرار گرفت. خانواده ر.ک علیرغم تمامی تهدیدها شکایتی را در پایگاه شهرک تنظیم کردند. این شکایت نیز همچون پروندههای مشابه به دلیل چشمپوشی دولت بسته شد و فرد متجاوز آزاد شد. در حالی که ر.ک هنوز کودک بود وادار به ازدواج با او شد.
دادگاه حقوق بشر اروپا جنایتهای سربازان ترکیه را نادیده گرفت
سال ٢٠٠٣ گلبهار گوندوز از مسئولین کمیته زنان حزب خلق دمکراتیک (دهاپ) در شهر استانبول از سوی ۴ پلیس ترک ربوده شد و مورد تجاوز قرار گرفت. علیرغم اینکه علایم شکنجه و تجاوز به وی در گزارش پزشکی درج شده بود پرونده شکایت وی بسته شد. وکلای گلبهار پرونده او را به دادگاه حقوق بشر اروپا منتقل کردند اما دادگاه حقوق بشر اروپا نیز به بهانه اینکه 'محرز نشده است شکنجهگران و متجاوزان پلیس بودهاند' پرونده شکایت را مختومه اعلام کرد.
تجاوز و شکنجه جنازه گریلاهای کوردستان
دولت ترکیه علاوه بر غیرنظامیان به تجاوز علیه گریلاهای کورد بویژه زنان گریلا دست میزنند. نمونه بارز آن در روز ١٠ اکتبر ٢٠١۵ در بخش گمگم استان موش روی داد و سربازان ترکیه پس از شهادت گریلای یژا ستار به نام 'اکین وان' «کوثر التورک» جسد بیجان وی را لخت کردند و در کنار وی عکس گرفتند و در شبکههای اجتماعی منتشر کردند. علیرغم اینکه این جنایت با اعتراضات گستردهای روبرو شد اما برای حسابخواهی از نظامیان وحشی ترکیه گامی برداشته نشد.
البته این رویداد اولین نمونه نبود. روز ٢٢ سپتامبر ١٩٨۵ 'رحیمه قهرمان' از نخستین فرماندههای زن پ.ک.ک در کوهستان جودی همراه یکی از رفقایش به شهادت رسید. جاشها جسد وی را لخت کردند و درصدد تعرض به وی بودند. در واکنش به اعتراض گسترده خلق، پیکر شهید رحیمه در شرنخ خاکسپاری شد.
بنابر گزارشی که از سوی خبرگزاری هاوار نیوز با عنوان 'حربه کثیف دولت ترکیه؛ شکنجه جنازه' منتشر شده آمده است؛ گریلای آلمانی پ.ک.ک به نام 'آندره ولف' با کد سازمانی «روناهی» با شکنجه به قتل رسیده است. شاهدان عینی در منطقه شاخی استان وان اعلام کردند که روناهی روز ٢٣ اکتبر ١٩٩٨ در حالی که سالم بود اسیر شد و با شکنجه نظامیان و جاشها به قتل رسید.
در همین گزارش اعترافات یک سرگرد ارتش ترک به نام قاسم ایچاکان که از ارتش استعفا کرده بود منتشر شده بود:"در گردان هفتم مکانیزه و لشکر ١ مکانیزه جای گرفتهام. ساعت حدود ٩ قبل از ظهر روز ٢٧ مه ١٩٩٧ نظامیان ما در حال گشتزنی در منطقه با کمین نیروهای پ.ک.ک مواجه شده بودند. ٨ نظامی و یک گروهبان ما جانشان را از دست دادند. یک زن و یک مرد عضو پ.ک.ک نیز جانشان را از دست داده بودند و جنازههای آنان در محل جنگ باقی مانده بود. روز بعد یگان ویژه پلیس به محل درگیری رفتند. وقتی به محل رسیدیم تیم ویژه پلیس در کنار اجساد زن و مرد بودند. وقتی تیم تحت فرمان من منطقه را ترک کرد یک نظامی اهل آدانا به نام رمضان پشت یک سنگ به جنازهی زن تجاوز کرد."