غریب عیسو: زمینهسازی توافق شنگال برای فرمان هفتادوچهارم
غریب عیسو: توافق بین بغداد و خانواده بارزانی نه فقط باعث تحمیل هزینه بر ایزدیان بلکه بر تمامی خلق کورد میشود
غریب عیسو: توافق بین بغداد و خانواده بارزانی نه فقط باعث تحمیل هزینه بر ایزدیان بلکه بر تمامی خلق کورد میشود
حکومت بغداد و پارت دمکرات کوردستان در ۹ اکتبر، بدون اطلاع شورای خودمدیریتی شنگال یا یگانهای مدافع شنگال، توافقی را در رابطه شنگال امضا کردند.
غربب عیسو ریاست مشترک شورای جنبش جامعه دمکراتیک TEV-DEM در گفتگویی با آژانس خبری هاوار اظهار داشت که دولت ترک از وضعیت کنونی عراق بهرهبرداری کرده و در توافقنامه منعقد شده بین دولت مرکزی عراق و هولیر با نظارت سازمان ملل متحد، ایفای نقش کرده است. عیسو از این توافق با عنوان فاجعه یاد کرده است زیرا به نظر وی طرفین این توافق برای هفتادوچهارمین فرمان علیه ایزدیان زمینه سازی کردهاند.
هاوار: شما در توافق شکل گرفته بین حکومت مرکزی عراق و اقلیم جنوب کوردستان در خصوص شنگال را چگونه ارزیابی میکنید؟
غریب عیسو: این توافق در اصل توافقی بین حکومت مرکزی بغداد و خانواده بارزانی است، توافقی منطقی و عقلانی نیست. زیرا این توافق، راه حل، امنیت و صلح منطقهای را به همراه ندارد. توافق بدون درنظر گرفتن خواست خلق کورد و ایزدی بوده است. این توافق نه فقط بین حکومت هولیر و بغداد بوده است، بلکه برخی از نیروهای دیگر نیز مانند دولت ترکیه، آمریکا با نظارت سازمان ملل در آن دخیل بودهاند.
علیه ایزدیان تا کنون ۷۳ فرمان روی داده است، هیچ کس تا کنون از انها حمایت نکرده است. ایزدیان همیشه با حمله، قتلعام مواجه بوده و هزینههای سنگینی را دادهاند. در برخی از قتلعامهای روی داده، بیش از ۹۰ هزار ایزدی قربانی شدهاند و در برخی دیگر نیز این رقم بالغ بر ۱۵۰ هزار زندانی شده است. در فرمان ۷۳، جنبش آزادی کوردستان از ایزدیان حمایت نمود و اگر دخالت نیروهای مدافع خلق و یگانهای مدافع خلق نمیبود، ایزدیان به طور کامل از میان میرفتند و اکنون نیازی به توافق نبود.
جنبش آزادی کوردستان، در کنار جامعه ایزدی قرار گرفته و توافق برای از میان برداشتن جامعه ایزدی را بر هم زد. با این وجود ۶ سال است که این حملات به نوعی ادامه یافته اند و دولت ترک با حملات خود به شنگال، تلاش دارد تا داعش را احیا کند. احیای داعش و توافق اخیر، توافق کاظمی با آمریکا را به نابودی گروههای مسلح و هدف قرار دادن ایزدیان به عنوان گروهی که مانند حشد الشعبی نشان داده میشوند، منوط کرده است؛ و این موضع نیز به هیچ وجه منطقی نیست. زیرا ایزدیان جامعهای مستقل بوده و در قانون اساسی عراق به این موجودیت اعتراف شده است. باید آمریکا نیز به وجود ایزدیان اعتراف نماید.
هاوار: به نظر شما چرا پارت دمکرات کوردستان به چنین توافقهایی میپیوندد؟
غریب عیسو: متاسفانه پارت دمکرات کوردستان از جامعه کورد ایزدی در شنگال ناراضی است و برعکس از حضور داعش خوشحال است. باید از آنها پرسید که آیا داعش یا کورد ایزدی کدامیک بهترند؟! لازم است پارت دمکرات کوردستان در این میان نقشی صلحطلبانه ایفا کند. لازم است با شورای ایزدیان، خودمدیریتی و خلق شنگال گقتگو کرده و موضوعات موجود حل و فصل شوند. اما متاسفانه پارت دمکرات که در نتیجه تصمیمی اشتباه در سال ۲۰۱۴ از شنگال عقبنشینی کرد، تلاش میکند در وضعیت شنگال دخالت نماید. همانند مارس ۲۰۱۶، زمانیکه نیروهای خود را به منطقه خانسور اعزام کرد. در نتیجه آن برخی از اعضای یگانهای مدافع شنگال و نیروهای مدافع خلق که شنگال را از دست داعش نجات داده بودند، به شهادت رسیدند. پارت دمکرات کوردستان به جای عذر خواهی به دلیل اشتباهات تاریخی روی داده که علیه ایزدیان انجام داده بود، اکنون تلاش میکند یگانهای مقاومت شنگال را این منطقه اخراج نموده و سیستم خودمدیریتی این منطقه را مدت ۶ سال است از سوی خود ایزدیان اداره میشود از میان بردارد.
هاوار: پارت دمکرات کوردستان از این اقدام چه هدف را دنبال میکند؟
غریب عیسو: دولتها یا رژیمها در بحرانهای سیاسی یا نظامی و اقتصادی یا اجتماعی درگیرند، به همین دلیل است که همواره تلاش میکنند این بیثباتیها را به خارج انتقال دهند. دولت ترک نیز به همین اقدامات دست میزند. آ.ک.پ/م.ه.پ با یکدیگر به توافق رسیدهاند و در ترکیه وحشیانهترین جرایم را مرتکب شدهاند. به همین علت اکنون در کشورهای همسایه عراق و سوریه یا لیبی دست به دخالت نظامی میهزنند. پارت دمکرات کوردستان نیز بعنوان ابزار آ.ک.پ همان رویه را دنبال میکند، تلاش میکند که بیثباتی و تنشهایی را که سالیان درازی است در جنوب کوردستان انجام داده است، از طریق توافق اخیر به نتیجه برساند.
اقلیم جنوب کوردستان در بحرانی واقعی قرار گرفته است، از ده سال قبل این منطقه از کوردستان با حملاتی روبرو بوده است. دولت ترک هر زمان که اراده کرده است خلقمان را در جنوب کوردستان مورد حمله قرار داده است، اقتصاد این بخش از کوردستان را تحت کنترل خود قرار داده است. اقتصاد این منطقه را ویران کرده است. برای نمونه نیروهای پیشمرگه و اساتید و معلمان حقوق ماهیانه خود را دریافت نکردهاند. اختلافات بین پ.د.ک و احزاب دیگر کوردستان در جنوب همچنان ادامه دارد. زیرا پارت دمکرات کوردستان یک حزب خانوادگی است.
پارت دمکرات کوردستان از طریق توافق اخیر درصدد است که تنشهای خود را به خارج از حیطه خود منتقل کند. تلاش میکند به شنگال بازگردد، اما اجازه ورود مجدد به شنگال را به وی نمیدهند. این حزب تلاش میکند طرفداران خود را علیه جنبش آزادی کوردستان، رهبری خودمدیریتی و خودمدیریتی جامعه ایزدی تحریک کند. یعنی همان سیاست اردوغان را که هم اکنون تلاش میکند جامعه ترک را علیه جامعه جهانی تحریک کند، در پیش گرفته است. خط بین جلولا و سعدیه تا شنگال تحت کنترل نیروهای عراقی است، چرا پارت دمکرات خواهان باززگشت به محور کرکوک، موصل و زمار نیست؟ برخلاف این مهم، پارت دمکرات کوردستان تلاش میکند جامعه ایزدی را که موجودیت خود را حفظ کرده است، از میان بردارد.
هاوار: علیرغم بیثباتی در ارتباطات بین بغداد و هولیر، هر دو در رابطه با شنگال به توافق رسیدهاند. به نظر شما علت به هم رسیدن این دو در شنگال چه دلیلی میتواند داشته باشد؟
غریب عیسو: من در میانه سخنانم متذکر شدم که وضعیت اقتصادی در جنوب کوردستان دچار فروپاشی شده است. زیرا اقتصاد جنوب کوردستان به بغداد وابسته است. فروپاشی اقتصاد جنوب کوردستان در نتیجه پیوندهای منفی بین هر دو به این نتیجه رسیده است. زیرا دولت ترک اجازه نمیدهد که ارتباطات بین بغداد و هولیر تقویت شوند. زیرا اگر این پیوندها تقویت شوند، دروازه مرزی ابراهیم خلیل نقش و اهمیت خود را از دست میدهد. از طریق این دروازه مرزی کالاهای ترک وارد جنوب کوردستان میشوند. دلایل بسیار دیگر سیاسی و نظامی نیز مزید بر علت هستند. دولت ترک از وضعیت موجود در عراق سوء استفاده کرده و در امضای توافق اخیر به طور غیر مستقیم دخالت کرده است. این موضوع به نوبه خود فاجعهای عظیم به شمار میرود، زیرا مسئولین این توافق زمینه هفتادوچهارمین فرمان علیه ایزدیان را رقم زدهاند. لازم بود کاظمی در مقابل دولت ترک سر فرود نمیآورد. زیرا دولت عراق خود از حاکمیت برخوردار است. به جای توافق بر سر شنگال، لازم بود خروج نیروهای ترکیه از جنوب کوردستان در بعشیقه، به توافقی دست می یافت. لازم بود در رابطه با توقف حملات دولت ترک علیه خلقمان در جنوب کوردستان به توافق دست مییافت. حضور نیروهای ترک در بعشیقه که در ظاهر مانند پایگاه نظارت و خبرگیری علیه داعش فعالیت میکنند، همچنان ادامه دارد. ترکیه اطلاعات لازم را در اختیار آمریکا و سازمان ملل متحد قرار میدهد و در ظاهر اعلام میکنند این پایگاه رصد و نظارت ۵۰۰ نیروی داعشی را بر عهده دار است. این پایگاه از سوی سازمان ملل متحد، آمریکا، حکومت عراق و پارت دمکرات کوردستان حفاظت میشود. در این میان میتوان شاهد توطئهای برای حمله به شنگال بود. هدف از اعزام نیروهای پیشمرگه پارت دمکرات کوردستان یا نیروهای عراقی است، اما در واقع هدف استقرار تبهکاران داعش در منطقه است تا روژآوا، سوریه و جتوب کوردستان را در منگنه قرار دهند. لازم است در این خصوص خطرات این توافق درک شود. جامعه ایزدی ابعاد این خطر را درک کرده است و موضع خود را نیز مشخص نموده است. خلق کورد این توافق را نمیپذیرد.
هاوار: اکنون نیروهای کورد و خلق کورد باید چکار کنند؟
غریب عیسو: برخی از نیروهای کوردستانی، موضعی شرمآگین اتخاد کردهاند. ما به عنوان مسلمان، ایزدی، کاکهای، شبک یا علوی مورد حمله مداوم قرار داریم. سکوت نیروهای کورد نیز فی نفسه به ازدیاد حملات منتهی میشود. لازم است سکوت شکسته شود. لازم است احزاب کوردی با یکدیگر تعامل و گفتگو داشته و خطراتی را که خلق کورد را تهدید میکند، مورد بحث و بررسی قرار دهند.
فرستادگان شورای شنگال و زنان شنگال عازم بغداد شدهاند تا دلایل این توافق مورد بحث و بررسی قرار گیرد. اما متاسفانه هیچ حزب یا هیچ گروه کوردی عازم بغداد نشده است، به جنوب کوردستان نشده است تا این توافق را مورد بحث قرار دهند. جنبش آزادی کوردستان در این رابطه بیانیه صادر کرده است، دیدارهایی را صورت داده است، لازم است از این اقدامات حمایت به عمل آید. احزاب جنوب کوردستان میتوانند به بغداد رفته و دیدارهای خود را با حکومت عراق ادامه دهند، تا از دلایل این توافق اطلاع یافته و از ابعاد مختلف آن اطلاع پیدا کنند.
در نهایت باید بگویم که توافق، توافقی است بین حکومت مرکزی بغداد و خانواده بارزانی، نه فقط ایزدیان، بلکه خلق کورد نیز هزینههای این توافق را میپردازند.