در روژهلات کوردستان و بویژه مناطق هورامان و شاهو، نی تاریخی دیرینه دارد. نی را می‌توان در دست چوپان‌ها، باغبان‌ها، در شب‌نشینی‌ها و در کوله‌پشتی گریلاها یافت. آواز نی گریلا در اورامان و شاهو ما را سرمست کرد.
با بلند شدن صدای نی، دلتنگی کوچ می‌کند. در کوهستان‌ها بویژه شاهو این صدا بی‌همتا است و دل انسان را شاد می‌کند. گریلا نیز فرزندان این کوهستان هستند. ما می‌دانیم گریلاها عاشق بلندی هستند، عاشق قله‌ها هستند. آنگاه در ارتفاعات با نی‌هایشان هر چه بیشتر انسان را به سمت آزادی فرامی‌خوانند.
نی یکی از کهن‌ترین ابزار موسیقی است. در روژهلات کوردستان و بویژه در هورامان و شاهو آواز نی همراه زندگی انسان‌هاست.
گریلا آرگش نی خود را بدست گرفت و با آواز نی ما را سرمست کرد. رفقا در اطراف آتش جمع شدند و با صدای نی به گشتی طولانی و عمیق می‌روند. می‌توان گفت، گشت به همراه آواز نی و بوی کوهستان در کنار آتش.
| بیشتر بخوانید ...
♦ لحظه‌ای از زندگی گریلایی در شاهو
♦ شاهو آنان را بهم رساند
♦ از خانواده‌ای مزدور گریخت و به نیروهای گریلا پناه برد
♦ سرگذشت رُزا آمارا گریلای نیروی مدافع زنان در کوهستان شاهو
گریلاها در اطراف آتش با حساسیت و دقت گوش به صدای نی می‌سپارند. دلخوشی و شادی را می‌توان در چشمانشان دید. چنان آواز زیبایی است که انسان را سرمست می‌کند. پس از آنکه گریلا آرگش نی زنی را به پایان رساند، گریلا دمهات برای رفقا چایی آورد. روز با آواز کوهستان و آتش گریلا و چای گریلا پایان یافت.
