یکی از پیشاهنگان جنبش انقلابی ترکیە، ابراهیم کایپاک‌کایا بود کە در ۱۸ مە ۱۹۷۳ زیر شکنجە بە قتل رسید. این مسالە راە را بر ایجاد انقلاب کوردستان، کە رهبر آپو معمار آن بودە است، گشود. ۴ سال بعد حقی کارر و ۵ سال بعد، زمانیکە خلیل چاوگون بە شهادت رسیدند، راە برای آغاز مرحلە جدیدی باز شد. در ۱۸ مە فرهاد کورتای، نجمی اونر، محمود زنگین و اشرف آنیک در زندان آمد خود را بە آتش کشیدند و بە شهادت رسیدند.

از ابراهیم کایپاک‌کایا تا چهار شهید، ۱۸ مە تاثیر مهمی را بر تاریخ جنبش آزادی کورد و سرنوشت مبارزە این انقلابیون گذاشت.

۱۸ مە سال ۱۹۷۳: ابراهیم کایپاک‌کایا

ابراهیم کایپاک کایا یکی از پیشاهنگان جنبش انقلابی ترکیە در سال ۱۹۴۸ در شهر شونگرول از توابع چروم متولد شد. زمانی کە در دانشگاە استانبول، دپارتمان فیزیک و مکانیک مشغول تحصیل بود، با افکار انقلابی آشنا شدە و بە بهانە انتشار بیانیه علیه ناوگان ششم آمریکا از دانشگاە اخراج شد. مدتی در دفتر روزنامە ایشچی-کویلو در استانبول مشغول بکار شد. با پیشاهنگی وی در ۲۴ آپریل، ارتش رهایی‌بخش کارگر و روستاییان ترکیە TÎKKO ایجاد شد. در کوهستان‌های درسیم، زمانیکە مبارزە مسلحانە را سازماندهی می‌کرد، در ۲۴ ژانویە ۱۹۷۳، در جنگ با ارتش ترک مجروح و سپس دستگیر می‌شود. کایپاک‌کایا را بە زندان آمد منتقل بردە و در ۱۸ مە ۱۹۷۳ زیر شکنجە بە قتل رساندند.

رهبر خلق کورد، عبداللە اوجالان در بسیاری از تحلیل‌های خود مشخص می‌کند کە مبارزە انقلابی کایپاک‌کایا نقش رهبری او را بر عهدە داشتە است و الهامگر وی بودە است. رهبر خلق کورد، عبداللە اوجالان در تحلیل‌های خود در سال ۱۹۹۶، جوهرە ارتباط کایپاک‌کایا با علویت را مورد بحث قرار دادە و گفتە بود: در جوهرە تاریخی علویت، نمونەهایی مانند بابا اسحاق و ابراهیم کایپاک‌کایا وجود دارند. بابا اسحاق هم در منطقە سمسور، چوروم و توکات فعالیت داشتە بود. همان رژیم در اماسیە پوست از بدن وی کندند. کایپاک کایا هم از چوروم برخاستە بود و در درسیم فعالیت‌های خود را تقویت کردە بود. در آمد سر بر باد داد، اما راز سر بە مهرش را افشا نکرد، فعالیت‌های خود را در آنجا گسترش بخشید و بە شهادت رسید. جوهرە تحولات و فعالیتهای وی ریشە در تاریخ علویت داشت و سبک انقلابیگری وی هم برخاستە از این سنت بود.

عبداللە اوجالان در کتاب پنجم دفاعیات خود، مانیفست تمدن دمکراتیک با نام، «مسئلە کورد و رهیافت ملت دمکراتیک: دفاع از کوردها، خلقی در چنگال نسل‌کشی فرهنگی» اینگونە از تاثیرات کایپاک‌کایا و پیشاهنگان انقلابی بر وی سخن می‌گوید: پیشاهنگان جبهه رهایی‌بخش خلق ترکیه (THKP-C)، همراه با ماهر چایان و حسین جواهر در منطقە مال‌تپە مقاومت کردند، حسین بە شهادت رسید و ماهر چایان هم در حالیکە زخمی بود دستگیر شدە و سپس از زندان فرار کردە و همراە با ۹ نفر از هوالان خود در قزل‌درە بە شهادت رسید. این رویدادها تاثیر مهمی بر من گذاشتند. من مشاهدە کردە بودم کە دنیز گزمیش رهبر THKO همراە با دو نفر از هوالان خود بە دار آویختە شدە بودند. ابراهیم کایپاک کایا پیشاهنگ 'ارتش رهایی‌بخش کارگران و دهقانان ترکیه' (TÎKKO) هم در زندان آمد در مقابل شکنجە مقاومت کردە بود و زیر شکنجە بە شهادت رسیدە بود. من شاهد بودم کە هر سە رهبر، واقعیت خلق و ملت کورد را به بهای فدا نمودن جان خویش بر زبان آوردند. بدون شک همراە با برخی از دلایل دیگر، شهادت این سە نفر الهامبخش من شدند تا بە سوی واقعیت ذاتی خود حرکت کنم.

۱۸ مە ۱۹۷۷: حقی کارر

حقی کارر کە در میان کادرهای اولیە انقلاب کوردستان قرار داشت، در سال ۱۹۵۰ در منطقە اولوبی از توابع اوردو چشم بە جهان گشود. در دبیرستان با افکار چپگرایانە و سوسیالیستی آشنا شد، زمانیکە در دانشگاە فنی آنکارا مشغول تحصیل بود، در انجمن‌ فرهنگی دانشگان با رهبر آپو آشنایی پیدا کرد. کارر در مباحثات خود با اعضای گروە همیشە می‌گفت: ملت کورد با مبارزە برای استقلال می‌تواند بە پیروزی دست پیدا کردە و پرولتاریای ترکیە هم زمانیکە این مسئلە حل شودن می‌تواند بە انقلاب دست بزند. آزادی ترکیە با آزادی کورد تحقق پیدا می‌کند.

حقی کارر در نوروز ۱۹۷۳ در نشست دیکمن در آنکارا شرکت کردە و با برخورداری از روحیەای انترناسیونالیستی، در میان صفوف مبارزە آزادیخواهی کوردستان شرکت کرد. در سال آخر از ادامە تحصیل منصرف شدە و از پیشگامان بازگشت بە کوردستان بود. در سالهای ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۷ بە منظور گسترش جنبش کوردستان در تمام شهرها، تلاش کرد. کارر در الیح، آگری، آدانا و آخرین بار در دیلوک در میان دانشجویان، کارگران و جوانان فعالیتهای سازماندهی و تشکیلاتی خود را ادامە می‌داد. او در ۲۷ سالگی، در ۱۸ مە ۱۹۷۷ در قهوەخانەای در دیلوک از سوی اعضای سازمانی وابستە و جاسوس بانام سترکا سور، بە قتل رسید. شهادت وی مانند حملە بە گام بلند بازگشت بە سوی کوردستان ارزیابی و تحلیل شد. سپس انتقام قاتلان حقی کارر گرفتە شد و این سنت کە خون هوالان ما هیچگاە بر زمین نمی‌ماند، در سنت مبارزاتی ما نقش بست.

عبداللە اوجالان رهبر خلق کورد برای پاسداشت یاد و خاطرە حقی کارر در دیلوک برنامە حزب را نوشت و با نام انقلابیون کوردستان بە عنوان کتابی کوچک منتشر کرد. این کتاب با نام برای یادبود انقلابی پرولتر و انترناسیونالیست، حقی کارر منتشر شدە است در سنت مبارزاتی حزب کارگران کوردستان بە عنوان نخستین سند چاپ شدە شناختە می‌شود. در این کتاب کوچک این گفتە بە میان آمدە بود: حقی کارر مانند چگوارا در خارج از سرزمینی کە در آن رشد و پرورش یافتە است، بە مبارزە فرودستان پیوست. او یک انترناسیونالیست واقعی بود.

۱۸ مە ۱۹۷۸: خلیل چاوگون

خلیل چاوگون در سال ۱۹۵۴ در حلوان چشم بە جهان گشود. زمانیکە در رحا در دانشگاە آموزش مشغول تحصیل بود، جنبش آزادی کوردستان با رهبری عبداللە اوجالان در میان جوانان در حال گسترش بود. چاوگون در سال ۱۹۷۷ بە جنبش پیوست. در همین سال جنبش قدم بە قدم خود را سازماندهی میکرد. این جنبش دیگر بە هدف دولت و نیروهایی تبدیل شدە بود کە از حمایت دولت برخوردار بودند. در سال ۱۹۷۸ جنبشط صفوف سازماندهی خود را از دیلوک بە سوی رحا سازماندهی کرد و خط جدیدی از امد، الیح، درسیم، خارپیت بە سرحد رسید. این گروە کوچک بە سوی جنبش سازماندهی شدە و وسیعی گام بر میداشت کە تودەهای خلق حامی آن بودند. در نخستین سالگرد شهادت حقی کارر، کادر و سمپاتیزان ها ۱۸ مە را بە عنوان روز نخستین فعالیتهایشان برنامە ریزی کردە بودند، در تمام شهرهایی کە سازماندهی در آن ایجاد شدە بود، پلاکارد و اعلامیە منتشر شدە بود و مراسم‌های بزرگداشت برگزار شدند. همان فعالیت‌ها در حلوان هم انجام شدند و خلیل چاوگون هم در این مراسم سرکت داشت. بعد از نشست یادبود حقی کارر، عشیرە سلیمان وابستە بە م.ه.پ با دو ماشین بە مدرسە‌ای حملە کرد کە این مراسم در آن برگزار شدە بود. در این حملە، خلیل چاوگون بە شهادت رسیدە و سە نفر از هوالان هم مجروح شدند.

دولت ترک و مزدوران تلاش داشتند تا آپویی‌ها را مرعوب کنند. اما زمانیکە جنازە خلیل بر زمین افتادە بود، اعضای جنبش هم بە نیروهای عشیرەای وابستە بە دولت حملە کردە و مرحلە‌ای کە از آن در تاریخ پ.ک.ک با نام برخودان حلوان یاد می‌شود، آغاز شد. در طول سە ماە خلق در حلوان توانستند دیوار وحشت را شکستە و هویت کوردی خود را هر چە بیشتر استحکام بخشند. عشیرە سلیمان کە از طرفداران دولت بودند، در مقابل برخودان ضربە سنگینی خوردە و در نهایت شهرداری این شهر را از دست دادند، در ۶ مە ۱۹۷۹ در جریان انتخابات، نادر تمل آرای فراوانی را کسب کرد و بە شهرداری این شهر رسید.

رهبر خلق کورد اینگونە از آن زمان یاد می‌کند: همانگونە کە شهادت هوال حقی کارر برای ممانعت از بازگشت بە کوردستان بود، قتل هوال خلیل چاوگون هم راهی برای جلوگیری از قدرتگیری و تقویت کادرها در منطقە بود. با شهادت حقی کارر رژیم اعتقاد داشت کە این اقدام می‌تواند باعث توقف فعالیت‌های انقلابیون برای رهایی ملی کوردستان شود، اما انقلابیون جنبش خود را هر چە بیشتر توسعە بخشیدند. استعمارگران برای ممانعت از گسترش جنبش انقلابی، این بار از تبهکاران عشیرەای و نیروهای خائن منطقە بهرەبرداری کردند. در جریان حملە تبهکاران جاسوس و پلیس‌های رسمی بود کە خلیل چاوگون بە شهادت رسید.

۱۸ مە ۱۹۸۲؛ شبی کە چهار هوال بە شهادت رسیدند

در ۱۸ مە ۱۹۸۲ در بند ۳۳ زندان آمد، فرهاد کورتای، نجمی اونر، محمود زنگین و اشرف آنیک در مقابلە با سیاست‌های خیانتکارانەای کە در زندان بر زندانیان تحمیل می‌شد، در مقابل شکنجە و ستم کە بر خلق کورد اعمال می‌شد، بدنهایشان را بە آتش کشیدند و بە شهادت رسیدند. این اقدام در تاریخ جنبش با نام شب چهار هوال معروف شدە است. این چهار نفر از پیشاهنگان جنبش آزادیخواهی، با این گفتە کە «آتش راشعلەور کنید»، و «هر کس آن را خاموش کند، خائن است»، بدنهایشان را بە اتش کشیدند و نام خود را بر تاریخ معاصر کوردستان حک کردند. آنها فریاد زدند کە این اقدام حتما باید بە گوش خلق برسد، این اقدام ادامە همان کار مظلوم دوغان است. ما گام در مسیر مظلوم دوغان گذاشتەایم، باید این اقدام بەدرستی درک شود. این اقدام در مقابلە با خیانت، تسلیم شدن و فشار است.

و این روایت مبارزە این چهار هوال است:

فرهاد کورتای: در روستایی از ناحیە قوسر مردین در سال ۱۹۴۹ متولد شد. تحصیلات ابتدایی تا دبیرستان را در قوسر مردین ادامە داد و در طرابوزان زمانیکە در دانشکدە مهندسی الکتریک مشغول بە تحصیل بود، با افکار انقلابی آشنایی پیدا می‌کند. مدتی در مردین کار مهندسی را ادامە داد. در ان زمان با کادرهای حزب کارگران کوردستان کە مردین رفت و آمد داشتند آشنا می‌شود و بعد از مدت کوتاهی وارد کارهای این جنبش می‌شود و جایگاە خود را در ایجاد کمیتەهای پ.ک.ک در منطقە مردین پیدا می‌کند. چاپ و توزیع ارگانهای کمیتە مرکزی حزب بر عهدە وی بود. در ۲۳ نوامبر ۱۹۷۹ در نتیجە خبر چینی، همراە با محمد خیری دورموش دستگیر می‌شود.

نجمی اونر: متولد چرموک از توابع آمد بود. تحصیلات خود را تا پایان دورە متوسطە در این بخش ادامە داد. هر چند در ابتدا بە DDKD نزدیک بود، اما بعد از آشنایی با کادرهای حزب، تحت تاثیر آن قرار گرفت. مسئولیت امور جوانان را بر عهدە داشت و نقش مهمی در گسترش جنبش داشت. کمی قبل از آنکە دستگیر شود، مسئولیت کمیتەهای حزبی جوانان را بر عهدە گرفتە بود. بە دلیل رویدادی در سال ۱۹۷۹ دستگیر شد.

اشرف آنیک: در سال ۱۹۶۰ در یکی از روستاهای ویرانشار بە دنیا آمد. بە دلیل تنگدستی خانوادە، تنها توانستە بود تحصیلات دورە ابتدایی را بە پایان برساند و از همان ابتدا همراە با خانوادەاش بە عنوان کارگر فصلی در آدانا کار می‌کرد. او تحت تاثیر رویدادهای حلوان بە صفوف حزب کارگران کوردستان پیوستە بود. و در جریان مبارزە مسلحانە علیە عشیرە سلیمان دستگیر شد.

محمود زنگین: از اهالی سیورگ بود، و چون پدربزرگ‌اش در حلوان ساکن بود، بیشتر زندگی خود را در این شهر گذراند. دورە ابتدایی و راهنمایی را در این شهر گذراند. و در سال ۱۹۷۸ تحت تاثیر مبارزە مسلحانە، در شهر حلوان بە صفوف مبارزە پیوست. نخست وارد أمور جوانان شد. در جریان نبردی در ژولای ۱۹۷۹ دستگیر شد و بە زندان آمد انتقال دادە شد.