پس از اشغال عفرین توسط دولت ترکیه در سال ۲۰۱۸، سیستم ترور و چپاول در آن شکل گرفته است. زیتون منطقه غارت گردیده و در سطح بینالمللی به حراج گذاشته شده است. زیتونهای عفرین چگونه به کشورهای جهان میرسند؟ از منظر حقوقی و قوانین بینالمللی، این چه نوع جنایتی است؟ شرکتهای واسطه این دزدی، به هیچ وجه پاسخگو نیستند. اما دولت آلمان میگوید هیچ مانع رسمی برای ورود این محصولات وجود ندارد.
در سالهای اخیر، محصولات جدیدی در اروپا به ویژه در سوپرمارکتهای ترکی، عربی و کوردی به فروش رسیدهاند، بسیاری از این محصولات مستقیماً "عفرین" نامیده میشوند، بسیاری از محصولات کانتون عفرین در این مارکتها به آسانی به فروش میرسند.
چشم طمعی که ثروتهای این منطقه را هدف گرفته است
روژاوا به طور کلی منبع غذایی منطقه بود. پیش از جنگ در سوریه، ۴۰ درصد از تولیدات کشاورزی سوریه و ۶۰ درصد از تولید مواد غذایی آن تنها در منطقه روژاوا تولید میشد. این منطقه که امروزه به عنوان خودمدیریتی شمال و شرق سوریه شناخته میشود، همچنین حدود ۸۰ درصد از ذخایر نفتی کل سوریه را در اختیار دارد. این ثروت توجه دولتهای دیکتاتور و رژیمهای استعمارگر حاکم بر کوردستان را جلب کرده است. ترکیه اولین حکومتی است که چشم طمع به این ثروتها دارد.
کشوری که بلافاصله اقدام به اشغال سوریه کرد، ترکیه بود. آنکارا که داعش، النصره و گروههای دیگر این چنینی را جمعآوری و تشکیل داد، آشکارا اشغاالگری را آغاز کرد. در همین چارچوب و در ابتدا شهر کوردستانی عفرین را اشغال کرد و حکومت وحشت و غارت در آنجا ایجاد کرد.
عفرین آشکارترین تصویر از سیستم وحشتناک و غارتگری دولت ترک است که در سرزمینهای اشغالی مستقر کرده است. به عبارت دیگر مدلی که حکومت ترک ارائه کرده است، در عفرین قابل مشاهده است و میتوان دید که چه فاشیسمی را در این منطقه پیاده کرده است.
در ارتباط با ثروتی که روژاوا دارد، شهر عفرین به درختان زیتونش شناخته شده است. حداقل ۱۸ میلیون درخت زیتون با کیفیت بالا و منحصر به فرد در این منطقه وجود داشت. "صابون حلب" که در سطح جهانی معروف است، از زیتون عفرین ساخته میشود. صدها سال است که زیتون این شهر به عنوان 'طلای زرد' شناخته میشود.
غارتی چند صد میلیون یورویی
این منطقه در مارس ۲۰۱۸ توسط رژیم ترکیه اشغال شد، طبق گفته اقتصاددانان برداشت زیتون فقط در همان سال ۱۳۰ میلیون یورو بوده است. آنکارا و باندهای آن این سرمایه را بین خود تقسیم کردند. تنها تعداد کمی از خانوادهها در شهر ماندهاند، گفته میشود که غارت تجهیزات کشاورزی، تولید صابون، دیه، آدمربایی به ۹۰ میلیون یورو رسیده است. اما تخمین زده میشود که عدد واقعی بسیار بیشتر از این باشد.
به گفته منابع محلی، تولید سالانه روغن زیتون حدود ۵۰ هزار تن و ارزش آن حدود ۱۳۰ میلیون یورو بوده است. مجله فرانسوی Le Point در ژانویه ۲۰۱۹ مقاله تحقیقی در این باره منتشر کرد و نوشت ۲۰ هزار تن زیتون در ترکیه با قیمت ۶۰ میلیون یورو فروخته شده است. حتی مشخص شده است که دولت ترک و گروههای تروریستی وابسته این حکومت بیش از ۹۰ میلیون یورو از طریق غارت بدست آوردهاند. وقتی سرقت، باج، آدمربایی و قاچاق روغن به این موارد اضافه میشود، میزان و حجم این غارت بیشتر و بهتر نمایان میشود.
کارخانجات را مصادره کردند
اسناد منتشر شده توسط خبرگزاری فرات (ANF) در سال ۲۰۱۸ نشان داد که پروتکل غارت بین دولت ترکیه و گروههای تنهکار وابسته به این کشور امضا شده است. این پروتکل استفاده از درآمدهایی که از غارت زیتون عفرین در سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ بدست آمدهاند را برای گروههای تبهکار و تروریستی وابسته به ترکیه فراهم کرد.
غارت و چپاول این سرزمین از سال ۲۰۱۸ وارد سطح بینالمللی شده است. کارخانههای موجود در شهر غارت شده و برای خدمت به رژیم اشغالگر ترک مورد استفاده قرار میگیرند. در گزارش ANF که در ۲۸ ژوئن ۲۰٢١ منتشر شد، آمده است که ۵۰ نفر از مالکان ۱۰۰ کارخانه زیتون شهر عفرین، مجبور به فرار و کوچ به مناطق شهبا و حلب شدهاند. همه کارخانهها مصادره شدهاند. نجیب شیخ صاحب یکی از کارخانهها اظهار داشت که محصولات کارخانههای زیتون شهر جندرس اشغالی در مقابل کارخانه 'نوری عرب' جمعآوری شده و از طریق دروازه مرزی همام به ترکیه منتقل میشوند. صابونی که نیاز کل ترکیه را قبل از حملات اشغالگری به ترکیه برطرف میکرد، در حال حاضر این گونه دزدیده شده و در ترکیه مصرف میشود.
بدران چیا کورد معاون روسای مشترک خودمدیریتی دمکراتیک شمال و شرق سوریه گفت که حداقل یک میلیون و ۳۰۰ هزار درخت زیتون قطع و به ترکیه منتقل شده است. وی همچنین اظهار داشت که دولت ترکیه تنها از روغن زیتون عفرین، سالانه حداقل ۸۰ میلیون دلار درآمد دارد.
امروزه تقریباً در تمام کشورهای اروپایی در ایالات متحده و کانادا، زیتونهای سرقت شده عفرین در فروشگاهها به فروش میرسد. آلمان یکی از مهمترین ارگانهای این غارت است. آلمان بزرگترین حامی دولت ترکیه در اروپا است. حزب چپ آلمان در رابطه با این غارت چندین پیش نویس و سوال به دولت آلمان ارائه داده است. این خود نشان میدهد که دولت آلمان این اقدام را مخفیانه انجام نداده است.
مرکز توزیع زیتون غارت شده در آلمان است
زیتون این ناحیه در رسانههای دیجیتال، وب سایتها و در سوپرمارکتها تحت نام زیتون عفرین به فروش میرسد. بازاری بزرگ از غارت ایجاد کردهاند.
یکی از محصولاتی که آشکارا به فروش میرسد "طلای عفرین" نام دارد. در یک انبار بزرگ در شهر مگدبورگ آلمان جمعآوری و سپس توزیع میشود. محصولات دزدیده شده از سرزمینهای اشغالی کوردستان ابتدا به ترکیه منتقل میشوند و در آنجا با امضای موسسه استاندارد ترکیه (TSE) به اروپا منتقل میشوند. در اکثر آنها همچنین به عنوان منبع محصول "سوریه" نوشته شده است. در وب سایت Zër Afrîn محصولات غارت شده عفرین آشکار تبلیغ و به فروش میرسند. تلاش کردیم که با این شرکت گفتگو کنیم، ولی حاضر به مصاحبه نشدند.
شرکت صلات ال غوطه (Salet Al Ghouta) مستقر در اوپرتال آلمان، روغن زیتون غارت شده عفرین را تحت نام تجاری 'Cibal Afrin' به فروش میرساند. این محصول تحت عنوان 'روغن زیتون کوههای عفرین' برای هر دو لیتر ۱۵.۲۸ یورو قیمت دارد.
این غارت از مسیرهای رسمی انجام میگیرد
انتقال این محصول توسط تریلی و کشتیها انجام میگیرد. ما نتوانستیم اطلاعاتی در مورد نحوه ترخیص گمرکی اروپا به دست بیاوریم، اما ظاهراً از طریق کانالهای رسمی انجام میگیرند. طبق گزارش خبرگزاری آلمانی دویچه وله در فوریه ۲۰۱۹، حداقل ۱۰ هزار تُن روغن زیتون به سرقت رفته و به اسپانیا منتقل شده است. در گزارش آمده است که این غارت و چپاول به مراتب افزایش یافته است.
پاسخ وزارت کشاورزی آلمان چه بود؟
ما از وزارت بازرگانی آلمان درخواست کردیم که اطلاعاتی راجع به این موضوع به ما ارایه دهند، آنها نیز ما را به وزارات کشاورزی ارجاع دادند. پاسخ وزارت کشاورزی و تغذیه دولت فدرال نشان میدهد که محصولات مسروقه از مسیری قانونی وارد شدهاند.
پاسخ وزارت کشاورزی آلمان به شرح زیر است: "محصولات غیرحیوانی که از کشورهای ثالث میآیند، مانند محصولاتی که در اتحادیه اروپا تولید میشوند، به قانون مواد غذایی ملی و الزامات اتحادیه اروپا نیاز دارند. آنها باید الزامات این قانون را داشته باشند.
خرید محصولات غیرحیوانی از کشورهای ثالث توسط شرکتهایی که آن را در اتحادیه اروپا به فروش میرسانند، قوانین خاصی اعمال نمیشود. اما برای مواد غذایی وارد شده از کشورهای سوم، مقامات ایالتی دولت فدرال مسئول کنترل این اقلام غذایی هستند. در پیوند با مسائل گمرکی نیز مقامات گمرکی مسئول ترخیص کالا از گمرک هستند."
وزارت کشاورزی و تغذیه همچنین اعلام کرد که این محصول توسط مقامات گمرکی کنترل میشود و بعد آنها را در اختیار ما قرار میدهند.
لازم به ذکر است که وزارتخانه مذکور به سوالات ما درباره سطح و مبلغ این محصولات در بازار آلمان پاسخی نداد. سوالاتی که ما از مقامات فرانسوی و بلژیکی پرسیدیم، نیز بیپاسخ ماند. شرکتهای فروش زیتونهای غارت شده عفرین نیز، که با آنها تماس گرفتیم پاسخی ندادند.
فروش آن در کانادا، دانمارک و فرانسه
محصولات به سرقت رفته با مارک "جبال عفرین Jibal Afrin" در کانادا نیز دیده شده است. به عنوان محل تولید نیز "سوریه" روی آن نوشته شده است.
این محصولات دارای آرم TSE و برچسب "Mir Paketleme ITH: IHR. VE TIC. LTD. ŞTI." هستند. صفحه این شرکت در فیس بوک هر لیتر زیتون سرقت شده عفرین ۱۳ دلار، برای دو لیتر ۲۳ دلار و چهار لیتر ۴۳ دلار نرخ گذاری کرده است. همچنین ۹ کیلوگرم "زیتون سبز ارگانیک" نیز ۷۵ دلار قیمت گذاری شده است.
لازم به ذکر است که روغن زیتون عفرین با نام تجاری "Yaman" در وب سایتی به نام Mîra در فرانسه به فروش میرسد. منبع این روغن نیز "سوریه" نوشته شده است.
دفتر مرکزی شرکت دیگری در ویبورگ دانمارک با نام "Jobri Food" نیز اقدام به فروش روغن زیتون عفرین میکند. این شرکت همچنین دارای فروشگاهای زنجیرهای در آلمان است. قابل درک است که زیتون و محصولات زیتون عفرین در ترکیه بستهبندی میشوند. جوبری فود خود را به عنوان یکی از شرکتهای شناخته شده اتحادیه اروپا معرفی میکند. این یادداشت تبلیغی شرکت مذکور توجه را به خود جلب میکند: "ما مفتخریم که با کیفیتترین مواد غذایی را از محصولات مشهور عفرین ارائه دهیم."
باید متذکر شد که محصولاتی مشابه و روغن زیتون سرقت شده از عفرین در کشورهای دیگر اروپایی و در ایالات متحده امریکا نیز مشاهده شده است و در فروشگاهایی مخصوص به فروش میرسند.
کشورهای اروپایی چون در برابر این سرقت و غارت سکوت کرده و اقدامی انجام نمیدهند، در این جنایات شریک شدهاند. این محصولات از عفرین سرقت میشود و رژیم اشغالگر ترک، داعش، النصره و دیگر گروههای تروریستی وابسته به حکومت ترک که مرتکب صدها جنایات جنگی جدی شدهاند، از درآمد حاصل از این غارت تامین مالی میشوند. به عبارت دیگر فروش این محصولات طبق قانون جرم و جنایت جنگی است.
اروپا واکنشی نشان نمیدهد
به عنوان مثال، اتحادیه اروپا برای محصولاتی که از سرزمین فلسطینیان تحت اشغال اسرائیل وارد میشوند، برچسپ ویژهای در نظر گرفته است. تصمیمی که توسط دیوان عدالت اتحادیه اروپا صادر شد، ملزم کرد، هر محصولی که از فلسطین وارد شود، به چنین برچسبی نیاز دارد. روی آنها نوشته میشود که این محصولات در سرزمینهای اشغالی کرانه باختری و جولان ساخته شدهاند. افرادی که مایل به خرید هستند، از طریق این برچسب اطلاعات مربوط به موضوع را دریافت میکنند. از آنجا که این کار برای محصولات عفرین انجام نمیشود، بسیاری از مردم بدون اینکه بدانند، آن را خریداری کردهاند و ندانسته در اشغالگری و جنایاتی که توسط ترکیه در این منطقه انجام میگیرد، شریک میشوند.
وکیل مالتره: این جنایت است، میتوان شکایت کرد
پاسخ حقوقی این سرقت چیست و چگونه میتوان این غارتگری را به دادگاه کشاند؟
ژان لوئیس مالتر، وکیل کانون وکلای پاریس در این باره گفت که سرقت و فروش محصولات تولیدی عفرین برخلاف قوانین به رسمیت شناخته شده شرایط جنگی است. مالتر گفت: "این نقض قانون جنگ است. این خلاف توافقنامههای مربوط به فعالیتهای نظامی است. این غارت و دزدی است."
مالتر توضیح میدهد که محصولاتی که از عفرین وارد شدهاند، "محصولات سرقتی و غارت آشکار " هستند و کسانی که این سرقت را انجام داده و از آن سودمند شدهاند، میتوانند مجازات شوند. مالتر تأکید کرد که باید برای مجازات خاطیان و دستاندرکاران شکایت کرد و گفت: "قربانیان باید شکایت کنند."