"بازداشت، اذیت و آزار و برخورد امنیتی با اهل قلم را به شدت محکوم می‌کنیم"

... رسانه‌های مرکزگرایی که اخبار این یورش‌های ضدفرهنگی را سانسور می‌کنند روسیاه تاریخ خواهند بود و عاملان و آمران آن نیز در تاریخ جایی بهتر از اسلافشان نخواهند داشت ...

٩ نهاد فرهنگی و حقوق بشری کوردستانی در بیانیه‌ای مشترک ضمن انتقاد شدید از سیاست‌های استحاله‌ی فرهنگی خلق کوردستان در کرماشان از سوی رژیم استعمارگر جمهوری اسلامی ایران خواهان آزادی فوری و بی‌قید و شرط بازداشت شدگان در کرماشان شده‌اند.

بیانیه رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از ایران را متهم کرده است که تحولات مربوط به کوردها در روژهلات کوردستان را به سیاق رسانه‌های رژیم جمهوری اسلامی سانسور می‌کنند.

متن بیانیه به این شرح است:

"در روزهای اخیر بار دیگر شاهد بودیم که نیروهای امنیتی حکومت جمهوری اسلامی ایران با یورش به منزل نویسندگان و اهل قلم و فعالان عرصۀ فرهنگ و ادب در شهر مظلوم و همیشه مقاوم کرماشان واقع در شرق کوردستان، حریم کلمه و قلم را شکسته و اقدام به بازداشت چهره‌های فرهنگی محبوب و خوشنام این دیار نموده‌اند. آکو جلیلیان ادیب، پژوهشگر و واژه شناس بزرگ کورد که در این سال ها یک تنه و تنها بدون هیچ حمایت و پشتوانه‌ای زندگی خود را وقف خدمت به زبان و فرهنگ مردم کورد کرده است، بدون هیچ دلیل و سندی برای بار دوم بازداشت شده است. به همراه او جمعی از جوانانی که در این سال‌ها بدون کوچک‌ترین پشتوانه و حمایتی با هزینۀ شخصی و تلاش و پشتکار خودشان به فعالیت فرهنگی و آفرینش ادبی پرداخته‌اند و بدون هیچ امکاناتی اقدام به انتشار مجله و کتاب‌های شعر و داستان به زبان کوردی نموده‌اند، بازداشت و روانۀ بازداشتگاه‌های بدنام سازمان‌های امنیتی حکومت ایران شده‌اند. منابع خبری از کرماشان خبر می‌دهند که تا این لحظه دست کم خلیل اسدی بوژانی، آنیسا جعفری‌مهر، همایون عباسی، فرزاد سفره، فواد مظفری، داریوش مرادی، سهراب مرادی، احمد بساطی، مظفر وطندوست، صحبت امیدی، محی‌الدین اصغری دستگیر شده‌اند و منزل چند چهرۀ فرهنگی و اهل قلم دیگر نیز مورد یورش قرار گرفته که از تلاش نیروهای امنیتی برای دستگیری آن‌ها حکایت دارد. این افراد در طول حیاتشان جز تلاش در راستای خدمت به زبان و فرهنگ شهر و سرزمین مادریشان گناه دیگری مرتکب نشده بودند و بازداشت آنها توسط نیروهای امنیتی هیچ توجیهی ندارد.

اگرچه این رفتار در طول چهار دهه حکومت جمهوری اسلامی به کرات تکرار شده و بر همگان ثابت شده که قلم و فرهنگ هیچ حرمتی نزد حاکمان ایران ندارد، اما بار دیگر بر خود واجب دانستیم به محکوم نمودن این رفتارهای بدوی و ضدفرهنگی حکومت برخیزیم. به ویژه اینکه مرکزگرایی در ایران تنها ویژۀ حاکمیت نبوده و متأسفانه رسانه‌های مخالف نظام نیز چنان در چنبرۀ مخالفان ناسیونالیست مرکزگرا قرار دارد که هیچ صدایی از غیرفارس زبانان به مردمان این سرزمین مخابره نمی‌شود و سانسوری شدید در رابطه با فعالیت‌های مربوط به زبان ها و فرهنگ‌های غیرفارسی وجود دارد.

بازداشت نویسندگان و اهالی ادب در حالی صورت می‌گیرد که تلاش حکومت برای استحالۀ فرهنگی و زبانی مردم به ویژه در منطقۀ «کرماشان بزرگ» با شدت ادامه دارد و حکومت راه های گوناگونی را از انکار مطلق هویت مردم و جرم‌انگاری کردن فعالیت‌های مربوط به زبان و ادب کوردی، تا ایجاد تفرقه و کینۀ قومی به روش جداکردن گویش‌های مختلف زبان کوردی و موزه‌ای کردن آن در قالب مفهوم بی‌معنای میراث معنوی و همزمان انکار مطلق حق آموزش همان زبان به گویشورانش را آزموده و گویا اکنون که تمام تلاش سیستماتیکش را در راه انکار هویت کوردی منطقۀ کرماشان شکست خورده می‌بیند، از فضای امنیتی پس از قتلعام آبان استفاده کرده و گانگسترهای مسلحش را برای ربودن و زندانی کردن نویسندگان و اهالی فرهنگ و ادب به خانه و کاشانۀ ایشان روانه کرده است.

حکومت به صورت سیستماتیک در حال در تنگنا انداختن حیات فرهنگ‌های بومی است و اخیراً با قطع اینترنت در سراسر کشور همزمان با کشتار عمومی در زمینۀ سانسور و خفقان به رکورد جهانی تازه‌ای نیز رسیده است، با وجود هزینۀ سرسام آوری که برای ارگان‌های تبلیغاتی و ایدئولوژیکش می‌کند، از چند بیت شعر و چند داستان کوتاه و لغت نامه و شب شعر هراس دارد.

ما امضا کنندگان این بیانیه در دفاع از حقوق بدیهی مردم کورد کرماشان و کوشش‌های مستقلانه و آشتی خواهانه‌شان، از حق آموزش زبان مادری و آزادی کامل در به کار بردن آن در چاپ و نشر و آفرینش هنری پشتیبانی کرده و رفتار ضدفرهنگی حکومت را که بدوی‌ترین شکل سانسور را با اشکال پیشرفتۀ آن توأم کرده است، محکوم می‌کنیم. نویسندگان و فعالان فرهنگی و اهل قلم در کرماشان هرچه سریعتر و بدون قید و شرط می‌باید آزاد شده و آزادانه و بدون هیچ مانعی به فعالیت‌های فرهنگی و ادبی‌شان ادامه بدهند. بدون شک رسانه‌های مرکزگرایی که اخبار این یورش‌های ضدفرهنگی را سانسور می‌کنند روسیاه تاریخ خواهند بود و عاملان و آمران آن نیز در تاریخ جایی بهتر از اسلافشان نخواهند داشت.

پلاتفُرم یارسان

یاری کورد

انجمن فرهنگی یارسان

انجمن سه‌وز کرماشان

فعالین ادبی، هنری و نویسندگان کرماشان و ایلام

جمعیت حقوق بشر کوردستان

انیستیتو کوردی استانبول

انیسیتوی کوردی استکهلم

کانون فرهنگی شرق کردستان

اتحاد انقلابیون کوردستان"