سال ۲۰۱۱ زمانی که نیروهای فرادست سوریه جنگ داخلی را آغاز کردند، خلق کورد نیز بهمراه خلق‌های دیگر منطقه برای دفاع از خودشان وارد عمل شدند.

مردم روژاوا در جنگ سوریه که صحنه حضور قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بود، طرف هیچکدام را نگرفتند و خود را "خط سوم" معرفی کردند. آنها در نوزدهم ژوئیه ۲۰۱۲ آتش قیام را ابتدا در کوبانی برافروختند.

وقتی که در روژاوا انقلاب رخ داد، قبل از رژیم سوریه و نیروهای دیگر، این حکومت ترکیه بود که واکنشی مبتنی بر دشمنی دیرینه با کوردها نشان داد و تهدید به ایجاد منطقه تامپون [حائل] در آن نواحی کرد.

حمله به انقلاب روژاوا

ترکیه در پی تهدیدهای خود به حرکت درآمد و توسط گروههای اخوانی- سلفی و "نوکران کورد" از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ سلسله حملاتی علیه روژاوا انجام داد.

در آن مدت نواحی عفرین، قستل‌جندو، سریکانی، گری‌سپی، شیخ مقصود حلب، کوبانی و بسیاری نواحی دیگر مورد هجوم قرار گرفتند و در مناطق تل‌عران و تل‌حاصل، کشتارهای جمعی روی دادند. اما کوردها همچنان پای انقلاب خود ایستاده بودند.

تهدید "خط قرمز" توسط اردوغان

ترکیه همزمان با تهدید دائمی روژاوا برای آن "خط قرمز" ترسیم می‌کرد. در طول یک ملاقات، رهبر خلق کورد، عبدالله اوجالان در زندان جزیره امرالی برای بیان اعتراضش گفته بود شما نیز به "طیب خان" بگویید که روژاوا خط قرمز من است.

سپتامبر ۲۰۱۴، ترکیه برای خفه کردن انقلاب روژاوا به دست داعش اقدام کرد. شهری که هدف نخست آنها را در بر می‌گرفت، کانتون کوبانی بود که انقلاب از آنجا آغاز شده بود.

گروه تبهکار داعش به دنبال تصرف موصل و شنگال در عراق، پانزدهم سپتامبر ۲۰۱۴ عازم فتح کوبانی شد.

واکنش مردم باکور کوردستان به محاصره کوبانی

به دنبال هجوم داعش به کوبانی، بسیاری از مردم باکور بسوی منطقه مرزی پرسوس روانه شدند تا برای نظارت بر اوضاع جنگی کوبانی نگهبانی دهند.

در مناطق شهری باکور و کلان‌شهرهای ترکیه نیز اعتراضات به پشتیبانی ترکیه از داعش بالا گرفت. اعتراضات شامل تعطیلی مغازه‌ها، صف‌بندی با خودروهای سواری و راهپیمایی‌‌های مسالمت‌آمیز و اقداماتی از این دست بود.

مردم باکور کوردستان به روشنی حمایت حکومت ترکیه از داعش را می‌دیدند. اولین روز اکتبر آن سال تصاویری از عبور گروهی از افراد داعش از مرز ترکیه به کوبانی در رسانه‌ها منتشر شد و در تلویزیون‌ها بازتاب پیدا کرد. همکاری ترکیه و داعش، نزد مردم باکور عینیت پیدا کرده بود.

صلاح‌الدین دمیرتاش، رئیس مشترک وقت حزب دمکراتیک خلق‌ها (ه.د.پ)، گفتگویی در این زمینه با احمد داوود اوغلو، نخست وزیر وقت ترکیه انجام داد. دمیرتاش که از سال ۲۰۱۶ در زندان است در یکی از جلسات دادگاه سال ۲۰۱۸ گفت که دولت ترکیه در آن مکالمه، وعده حمایت داد اما به قولش عمل نکرد.

هشدار اوجالان در مورد کوبانی

دوم اکتبر آن سال هیئت نمایندگان ه.د.پ در جزیره امرالی دیداری پنج ساعته با رهبر اوجالان انجام داد. اوجالان در این دیدار خواستار پشتیبانی قاطع از کوبانی شد.

سه روز بعد، صالح مسلم رئیس مشترک وقت حزب اتحاد دمکراتیک (پ.ی.د) به شدتِ هجوم داعش به کوبانی اشاره کرد و از نیروهای بین‌المللی خواست اقدام فوری در اینباره انجام دهند.

ششم اکتبر بود که کمیته مرکزی ه.د.پ در بیانیه‌ای اعلام کرد پروسه داخلی چارەیابی مسئله کورد و آنچه در کوبانی رخ می‌دهد را نباید جدای از هم دانست و راه صلح از کوبانی می‌گذرد. ه.د.پ با اشاره به تبعات روانی شکست، برای حمایت مردمی از کوبانی فراخوان داد.

اوجالان: هیچ امتیازی به داعش داده نخواهد شد، تا به آخر مقاومت خواهیم کرد

رهبر خلق کورد، عبدالله اوجالان در همان روز گفته بود داعش یک سازمان ساختگی بوده که فردای روز به همان دولت‌ها و افرادی که حمایتش می‌کردند حمله خواهد کرد. اوجالان نیز فراخوان حمایت از کوبانی داد.

عبدالله اوجالان در ملاقات با برادرش محمد اوجالان گفته بود: "در مقابل داعش تا به آخر باید ایستاد و مردم ما در کوبانی تا به آخر مقاومت می‌کنند. هر نقطه‌ای که کوردها در آن زندگی می‌کنند و هر جا که داعش باشد، مقاومت خواهیم کرد. هیچوقت امتیازی به داعش داده نخواهد شد. هیچکس حق ندارد که برای پاکسازی یک خلق اقدام کند. کوردها باید در مقابل چنین سیاستی در همه جا قیام کنند. مقاومت بزرگی در برابر داعش باید شکل بگیرد. اگر امروز نشود، فردا دیر است."

خوشحالی اردوغان وقتی می‌‌گفت: "کوبانی سقوط کرد، سقوط می‌کند"

در این بین، داعش مشغول حملات شدید به کوبانی از سه سمت بود. رجب اردوغان در بحبوحه این حملات طی یک سخنرانی در منطقه اصلاحیه از توابع دیلوک که پشت جبهه داعش به حساب می‌آمد، سعی در هم ردیف جلوه دادن داعش و پ.ک.ک داشت و هر دوی آنها را تروریستی خواند. او اما در ادامه خوشحالی خود از هجوم داعش را پنهان نکرد و گفت: "کوبانی سقوط کرد، سقوط می‌کند".

واکنش‌های مردمی و اعتراضات خیابانی

اظهارات اردوغان موجب خشم عمومی شد و در طول روزهای ششم تا هشتم اکتبر ۲۰۱۴ خیابانهای شهرهای مختلف شاهد قیام گسترده کوردهای باکور بود. سطح اعتراضات چنان وسیع بود که نظامیان و پلیس ترکیه در پایگاههای خود پنهان شده بودند.

دولت در چند شهر حکومت نظامی اعلام کرد و در برخی مناطق مسکونی، تانک‌ها به خیابان آورده شدند. در اعتراضاتی که چندین روز تا دوازدهم اکتبر ادامه پیدا کرد در شهرهای باکور و کلان‌شهرهای ترکیه نظیر استانبول، ازمیر و آدانا، حدود پنجاه معترض جان خود را از دست دادند.

دهها نفر کشته و هزاران نفر دستگیر شدند

طبق اعلام سازمان امنیت ترکیه در مجموع دو هزار و ۳۹۸ رویداد در ۳۶ شهر، چهل و هشت غیرنظامی و دو پلیس جان خود را از دست دادند. ۴۳۸ غیرنظامی و ۳۳۱ پلیس زخمی شدند. طبق این آمار، چهار هزار و ۲۹۱ هم در این اعتراضات دستگیر و یک هزار و ۱۰۵ نفر از بازداشت شدگان محکوم به زندان شدند.

برخی سازمان‌های مستقل اما شمار جانباختان اعتراضات کوبانی در ترکیه را میان ۴۶ تا ۵۳ نفر اعلام کردند.

در رابطه با تعداد دقیق معترضان جانباخته اما رقم ثابتی ارائه نشد چون مورد پیگیری موثر قرار نگرفت. دادگستری ترکیه فقط پیگیر پرونده کشته شدگان پلیس و اعضای حزب الله بود. از آنزمان تاکنون دولت ترکیه پرونده‌ای علیه ه.د.پ در مورد اعتراضات کوبانی گشوده است.

موج دستگیری فعالین سیاسی کورد

در این رابطه چهارم نوامبر ۲۰۱۶، روسای مشترک وقت ه.د.پ، صلاح‌الدین دمیرتاش و فیگن یوکسک‌داغ بهمراه چندین تن دیگر از نمایندگان پارلمانی و شهرداران عضو این حزب دستگیر شدند.

این اواخر نیز بعد از شش سال از وقایع کوبانی، آیهان بیلگن شهردار شهر قارص و شماری از نمایندگان ه.د.پ در عملیات پلیسی همزمان دستگیر شدند.

هشدار در مورد "مکانیزم کودتا"

عبدالله اوجالان طی دیدار در امرالی ششم اکتبر آن سال اعلام کرد که جنگ در کوبانی و روندی که در ترکیه و شمال شرق سوریه به دنبال پیام صلح نوروز ۲۰۱۳ آغاز شد را نباید جدای از هم سنجید. وی هشدار داد اگر دولت ترکیه طبق میلش برخورد کند، به روش کودتا متوسل خواهد شد. 

از موضوعات قابل توجه در آن زمان این بود که رئیس فرماندهی کل، هشتم اکتبر ۲۰۱۴ مدعی شد که ناحیه "کادیفه‌کالا" از توابع ازمیر، پرچم ترکیه پائین کشیده و آتش زده شده است. اما وقتی استاندار ازمیر این ادعا را تکذیب کرد، اظهارات ریاست فرماندهی کل هم از سایت اینترنتی آن حذف شد.

ادامه تهدیدهای بی‌وقفه اردوغان

در روز نهم اکتبر سایت رسمی ریاست جمهوری در بیانیه‌ای مدعی شد که اعتراضات چند روزه هیچ رابطه دور یا نزدیکی با مسئله کوبانی نداشته‌اند!

دو روز بعد اردوغان در سخنرانی خود اما معترضان حامی کوبانی و سیاستمداران کورد را تهدید کرد که "حساب پس خواهید داد".

اعلام جنگ علیه کوردها در نشست شورای امنیت ملی(م.گ.ک)

شورای امنیت ملی ترکیه روز سی ام اکتبر ۲۰۱۴ به دنبال اعتراضات کوبانی، طولانی‌ترین جلسه تاریخ خود که ۱۰ ساعت و ۲۰ دقیقه به طول انجامید را برگزار کرد.

در این جلسه تصمیم به جنگ همه جانبه علیه کوردها گرفته شد و طرحی به نام "پلان درهم شکستن" به تصویب رسید که در آن چگونگی جنگ با کوردها توضیح داده شده بود. در بخشی این طرح آمده بود: "در چارچوب مبارزه چند جانبه با تروریسم، پروسه صلح مورد تحلیل قرار گرفته و تدابیری جهت دفاع از امنیت و نظم عمومی در مقابل اقدامات خرابکارانه در فضای آرام و مثبت روند کنونی اخذ شده‌اند."

اظهارات دمیرتاش در دادگاه

صلاح‌الدین دمیرتاش رئیس مشترک وقت ه.د.پ در دومین سال حبس خود ماه آوریل ۲۰۱۸ در یک جلسه دادگاه، اطلاعات مربوط گفتگوهای با دولتمردان در مورد اعتراضات کوبانی در ششم تا هشتم اکتبر ۲۰۱۴ را بر زبان آورد.

دمیرتاش با یادآوری تماس با احمد داوود اوغلو نخست وزیر وقت، گفت از او خواسته بود که برای کمک به کوبانی، ترکیه یک گذرگاه از قامشلو بسوی کوبانی بگشاید. دمیرتاش اعلام کرد که داوود اوغلو درخواست او را پذیرفت.

تکبر داوود اوغلو

دمیرتاش افزود پس از شش روز صبر و بی‌عملی دولت در رابطه با قولی که داده بود، دوباره با داوود اوغلو تماس تلفنی برقرار کرد. نخست وزیر وقت ترکیه به او گفته بود: "دیدید و فهمیدید که محتاج ما می‌شوید. در خاورمیانه بدون خواست ترکیه حتی یک برگ از درخت نمی‌افتد. اگر کوردها جدای از ما اقدام کنند عاقب آنها همین است. هر کاری می‌توانید خودتان بکنید."

روسای مشترک ه.د.پ و دیگر اعضای زندانی این حزب بارها در جلسات مربوط به اعتراضات کوبانی در دادگاهها خواستار توضیح محمد درویش‌اوغلو، مستشار وقت اداره امنیت عمومی و افکان آلا، وزیر داخلی وقت ترکیه شدند، اما درخواست آنها در مورد شنیدن صدای این مقامات عملی نشد.