به لحاظ تقسیم بندیهای عشیرهایی، ترکیه و ایران به جای عراق تصمیم میگیرند و البته کوردها و مردم عراق این حملات را قبول نمیکنند.
دولت اشغالگر ترکیه از ماه ژوئن حملات خود به اقلیم کوردستان عراق را آغاز کرده است. این در حالی است که حکومت اقلیم به ریاست پ.د.ک تظاهرات علیه این حملات ترکیه را سرکوب و روزنامهنگاران و فعالان مدنی علیه این حملات را زندانی میکند. اول سپتامبر امسال نچیروان بارزانی رییس اقلیم در سفر به ترکیه با اردوغان گفتگو کرد.
از طرف دیگر همزمان با این حملات ترکیه، بغداد در اطلاعیههایی این حملات را محکوم کرد، اما این محکوم کردنها انتظارها را برآورده نکرد.
مخصوصا که حملات ترکیه به شمال عراق بعد از سفر هاکان فیدان رییس قبلی استخبارات ترکیه به بغداد و گفتگوی وی با رییس قبلی استخبارات عراق مصطفی کاظمی شدت یافت.
در این باره آژانس هاوار با استاد دانشگاه سلیمانیه هاوژین ملا امین مصاحبه کرد.
مصاحبه به شرح زیر است؛
- اگر چه دو تظاهرات برای انکار حملات ترکیه در مقابل سفارت این کشور در عراق برگزار شد، اما ترکیه حملات خود را متوقف نکرد و دولت بغداد هم اقدامی جدی در مقابل نقض حاکمیت عراق انجام نداد، دلیلش چیست؟
هاوژین ملا امین: این موضوع نشان از چراغ سبز است، روشن است که در حملات ترکیه، حاکمیت عراق نقض شده و در اصل این حاکمیت از مردم عراق گرفته شده اما حکومت کاظمی چه در داخل و چه در خارج از این حملات سود گرفت. این حملات نشان از ضعف دولت اقلیم کوردستان است به خاطر این که حکومت اقلیم یا یکی از طرفین حکومت (پ.د.ک ) با حکومت ترکیه در این حملات همکاری کرد.
البته یکی از دلایل آن بی شک جدی نبودن سیاست بغداد در مقابل ترکیه و ایران است. به خاطر تقسیم قدرت طائفهایی سنی و شیعه در عراق هر دو کشور در مراکز تصمیمگیری صاحب قدرت میباشند و نیروهای عراقی روی زمین طبق قدرت این دو کشور تقسیم شدند و این موضوع تصمیمگیری قوی بغداد را در این باره با مشکل روبرو کرده است و دلیل دیگر نیز ارتباط دولت ترکیه با رهبران آمریکا و عضویت این کشور در ناتو است. ترکیه با شانتاژ آمریکا و اعضای ناتو از این کارت استفاده کرد.
الکاظمی هم مانند اردوغان از جنجال خود بر سر این حملات برای تبلیغات و تضعیف هولیر برای اهداف داخلی و خارجی استفاده کرد و همچنین از این حملات برای افزایش نظارت بغداد در گمرکات مرزی به عنوان کارت برندهایی بهره گرفت.
- علت ضعف دولت عراق در پاسخ به نقض حاکمیت این کشور چیست؟
_ ما میتوانیم وضعیت و سیاست داخلی عراق را طبق تقسیمبندی طائفهایی، هژمونی ترکیه و بودن احزاب و گروههای وابسته به آنکارا در عراق و اقلیم کوردستان ارزیابی کنیم. همچنین میتوانیم شرایط داخلی را از نظر روابط ترکیه-آمریکا و ترکیه-ناتو ارزیابی کنیم.
با توجه به این ارتباطات میتوان گفت دولت عراق ارادهای از خود ندارد، برای همین همواره مواضعش ضعیف و بیاراده است، مخصوصا زمانی که مسئله دخالت ترکیه و ایران در مسائل داخلی عراق باشد و دلیلش وابستگی یک سری جریانها و طایفههای عراقی به این کشورها است. شما هم ارتباط احزاب سنی عراقی با دولت ترکیه و پروژه خلافت و هژمونی اسلام سیاسی و ارتباط پ.د.ک با ترکیه را خوب میدانید.
میتوانم بگویم به طور کلی آنکارا و ایران به جای عراق تصمیم میگیرند و این موضوع برای آمریکا و ائتلاف بینالمللی ضد داعش در منطقه مشکلی جدی است.
حکومت الکاظمی دلایل حملات ترکیه به اقلیم کوردستان را میداند و برایش قابل درک است و سعی میکند با این کارت برنده که موقعیت حکومت اقلیم را تضعیف میکند، بازی کند.
- آیا حکومت اقلیم در این حملات نقش دارد؟ اگر دارد به چه صورتی است؟
_ متاسفانه اقلیم کوردستان در تسهیل و تایید این حملات و نیز انکار وظایف خود در مقابل حاکمیت خاک و مردم خود نقش دارد.
این یک نقش خیلی منفی است برای حکومت اقلیم است. حکومت اقلیم تحت عنوان نبرد با گریلاهای پ.ک.ک و حضور آنها در مناطق دفاعی مدیا و کوههای قندیل به ترکیه اجازه ورود به خاک اقلیم را داد و به نحوی حضور نظامی ترکیه را قانونی نشان داد.
ذهنیت فاشیستی یا ملیگرایانه و رادیکال دولت ترکیه در نابودی کوردها را در تحکیم هژمونی خود بر مردم اقلیم کوردستان میداند و برای همین ارتباطات ترکیه با اقلیم و مخصوصا پ.د.ک بر پایه این نگاه بنا نهاده شده است. دولت ترکیه در امور اقلیم کوردستان دخالت کرد تا اهداف خود و حضور نظامی، امنیتی و اقتصادی خود را حفظ کند و با این نگاه پ.د.ک جزئی از دولت ترکیه و مجری اهداف آنکارا در اقلیم میباشد.
حزبی که اقلیم کوردستان عراق را اداره میکند، به خاطر اهداف خود و مرزهای مشترک با ترکیه گویی جزئی از ترکیه و تبدیل به متحد ترکیه شده است، پ.د.ک به خاطر ترسی که از مردم اقلیم دارد یک سری از سیاستها را انکار یا پنهان میکند.
قیام مردم شیلادزه، بایکوت خرید اجناس ترکیه و تظاهرات متعدد در شهرهای اقلیم نشانههای آشکاری از این نوع سیاستها است.
- مقرهای نظامی ترکیه در خاک اقلیم با کمک کدام جریان اقلیم ساخته شدند و چرا حکومت عراق نمیتواند نظامیان ترکیه را از خاک خود بیرون کند؟
_ نظامیان ترکیه کوردها و حقوق قانونی و انسانی آنها را هدف گرفته، به خاطر اینکه کوردها دمکراسی، آزادی، اراده و زندگی مشترک با اقوام دیگر را میخواهد. کوردها همان نیرویی بودند که جلوی داعش و طرح ترور و کشتار کورد، علوی، مسیحی و... مقاومت کرد.
حضور نظامی ترکیه در اقلیم بخشی از طرح نئوعثمانی در اشغال و تُرک کردن سیاسی و مدنی مردم اقلیم است. قسمتی از طرح خلافت اخوانی-داعش اسلام سیاسی است.
حکومت اقلیم کوردستان به ریاست پ.د.ک به حضور ترکیه در خاک عراق کمک میکند، این حضور را تسهیل میکند، میپذیرد و در مقابل آن سکوت کرده است. بگذار با مردم و افکار عمومی جهان صادق باشیم. قبول این حضور غیرقانونی در اقلیم بر اساس دشمنی دولت اقلیم با خواستههای کوردها در مناطق دیگر کوردنشین میباشد. بخصوص در شمال و شرق سوریه. به خاطر جنگ داخلی پ.د.ک و اتحادیه میهنی در اقلیم، هوس تاریخی و امنیتی ترکیه و ایران تغییر کرد و برای همین پ.د.ک به سمت ترکیه و اتحادیه میهنی به سمت ایران رفت و برخی ابزار بازی سیاسی تغییر کرد. کمی به عقب برگردیم به جنگ چالدران و مرزهای آن و دخالتهای ارتش ترکیه و ارتش عراق بعد از صدام حسین و تلاش برای ماندن پ.د.ک (حزب بارزانی) در عراق. همچنین ایران هم برای کمک به اتحادیه میهنی وارد میدان شد.
از آن روز به بعد در اقلیم دو رهبری، دو اراده، دو سلطه (ترکیه و ایران) بوجود آمد.
پس از تسلط ایران بر عراق و گسترش آن از طریق شیعیان و متحدان آنها، حزب بارزانی نیاز به اتحاد منطقهای محکم تر از گذشته را دید. پ.د.ک احساس کرد که محاصره شده است. از آنجا که از یک طرف عراق و تا حدودی ایران و حزب طالبانی، و نیز از طرفی دولت سوریه وابسته به ایران، پ.د.ک را محاصره کرده بودند، بنابراین خود را تسلیم دولت ترکیه کرد و برای بقای خود همه چیز را به دست ترکیه سپرد زیرا او بر اساس ایده سیاسی خود برای بقای خود، صرف نظر از هزینه آن، عمل میکند.
ما اخیراً شاهد گسترش حاکمیت ترکیه در حوزه حاکمیت اتحادیه میهنی هستیم. دلایل زیادی برای این امر وجود دارد، دلیل اصلی این است که علی رغم انشعاب این حزب، ما شاهد یک جنگ بینالمللی علیه حاکمیت ایران در منطقه به طور کلی و در عراق به طور خاص هستیم.
- در پاسخ به حملات ترکیه، دولت اقلیم کوردستان با کاهش حقوق و بازداشت سیاستمداران، روزنامهنگاران و اعضای جنبشها و احزاب سیاسی، سیاست سرکوب علیه مردم را دنبال میکند. این سیاست در خدمت چه کسانی است؟
_ با استفاده از این سیاست مردم تحت فشار قرار میگیرند تا غم و اندوه و مسائل مهم ملی خود را فراموش کنند. سیاست بازداشت و سرکوب نشان میدهد که حکومت اقلیم، استراتژی کشورهای اشغالگر کوردستان را نمیشناسد.
- افکار عمومی کوردی و عراقی این حملات را چگونه میبینند؟
_ موضع مردم کورد و عراق در رد این حملات روشن است. تظاهرات در محکومیت اشغالگری و گسترش تركيه در اقلیم بوده و هست.
مردم اقلیم کوردستان با تظاهرات حمله ترکیه و اشغالگری آن در شمال و شرق سوریه را محکوم کردند. مطمئناً وقتی صحبت از جنوب کوردستان میشود برخورد مردم شدیدتر خواهد بود.
ما باید اطمینان حاصل کنیم که موقعیت دولتها (حکومت اقلیم و فدرال) نماینده مردمان کورد و عراقی نیست. این موضع حزب حاکم است که ارتباط آن با دولتهای منطقه، منافع شخصی و حسابهای ناشناس و نامحدود مرتبط است.
- نقش احزاب سیاسی در روشنگری واقعیت حملات و جلوگیری از آنها چیست؟ چرا آنها هنوز نقش خود را ایفا نکردهاند؟
_ منافع، حاکمیت و وجود به طور کلی بر ذهنیت احزاب سیاسی مسلط هستند. آنها حزب بارزانی و اتحادیه میهنی را بعنوان نمونههای سیاسی میدانند. هیچ دیدگاه ملی-استراتژیکی از این احزاب که به قدرت داخلی، اتحاد و انسجام متکی باشند وجود ندارد. آنها سیاست را با طرز تفکر منافع محدود اداره میکنند.
- از دولت عراق و اقلیم کوردستان برای جلوگیری از حملات چه خواسته شده است؟
_ آنچه درخواست میشود، روشن است. باید پاسخ دولت ترکیه به شدت داده شود و پرونده باید به دلیل نقض حاکمیت عراق به شورای امنیت سازمان ملل ارائه شود. ابتکارات جنبش آزادیخواهی کوردستان و تفکرات رهبر اوجالان برای صلح نیز کاملاً واضح است.
به نظر میرسد دولت ترکیه با برنامههای توسعه طلبی خود، اشغالگری، تغییر جمعیتی، نابودی كوردها، نسلكشی ایزیدیان و ادامه طرح داعش در منطقه را هدف خود قرار داده است. جنگ نیابتی آغاز شد و دولت ترکیه را مجبور به اجرای نقشه خود کرد. آنچه ما در واقعیت میبینیم همکاری و تسهیل دستور کارها به نام دولتها و ارگانهای رسمی است.
منبع: ANHA