از ابتدای انقلاب سوریه مطالبی زیادی در رابطه با «پیشمرگههای روژ» شنیده شده است. همچنین برخی از رهبران احزاب سیاسی در روژآوا در رسانهها حضور یافته و ادعا میکردند که این نیرو برای حفاظت از خلق کورد در روژآوا تاسیس شده است. اما کسانی که چنین میگفتند در نهایت سر از کمپهای پناهندگان در اروپا درآوردند. این گروه حتی در زمان حمله به شنگال، هنگامی که از موقعیت بسیار نزدیکی به آن برخوردار بود، قادر به حراست و حفاظت از کوردهای ایزدی در مقابل حملات داعش نشد.
اما در مقطع کنونی و با شروع تنش در منطقه زینی ورتی در جنوب کوردستان، بار دیگر نام این گروه مسلح به گوش میخورد. آخرین بار در سال ۲۰۱۷ زمانیکه به منطقه خانه سور در شنگال حمله شده بود، نام این گروه شنیده شده بود و از آن زمان به بعد تا کنون نامی از این گروه به میان نیامده است. اما این گروه مسلح به چه کسی وابسته است؟ چه هدفی در سر دارند و تا کنون با کورد چه کار کردهاند؟
تاسیس نیروی «پیشمرگه روژ»
گروه مسلحی که اصطلاحا نام «پیشمرگههای روژ» را بر خود اطلاق میکند، بر اساس درخواست رئیس حزب دمکرات کوردستان، مسعود بارزانی، که در آن زمان ریاست اقلیم کوردستان را برعهده داشت، تاسیس شده است. این گروه متشکل از اهالی روژآوا هستند که از ابتدای انقلاب سوریه به جنوب کوردستان آواره شدند. حزب دمکرات کوردستان به منظور تحقق اهداف و نیات خود این گروه را مسلح نمود.
متخصصان میت در پایگاههای نظامی خود در منطقه اقلیم کوردستان به اعضای این گروه آموزشهای نظامی دادهاند. شورای میهنی کورد در سوریه اَ.ن.ک.س نیز که بخشی از ائتلاف میهنی سوریه بوده و مرکز آن در استانبول است از این گروه حمایت نموده است. وزارت پیشمرگه در منطقه جنوب کوردستان ادعا میکند که این گروه به این وزارت وابسته نیست. اما در واقع پیشمرگههای روژ وابسته به نیروهای زیروانی هستند که این نیرو نیز تابع وزارت پیشمرگه است. این گروه مسلح متشکل از ۳ تیپ است. تعداد دقیق این گروه مشخص نیست. اما بر اساس برخی از آمار نزدیک به سه هزار نفر هستند. گفته میشود که بیشتر اعضای این گروه از اهالی روژآوا هستند؛ یعنی افرادی که پیش از این در نیروهای سوریه بوده و از ان جدا شدهاند، یا پناهندگان روژآوا در جنوب کوردستان هستند. این گروه مسلح در مناطق مرزی روژآوا-شمال و شرق سوریه و عمدتا در منطقه عین الوزیه مستقر شدهاند.
دیدار نخست وزیر ترکیه با پیشمرگههای روژ
در ۲۲ نوامبر ۲۰۱۴ نخست وزیر وقت ترکیه، احمد داوود اوغلو در یک پایگاه آموزش نظامی در جنوب کوردستان از پیشمرگههای روژ دیدار کرد. در آن زمان داوود اوغلو از سوی افسران میت و پیشمرگه در جنوب کوردستان مورد استقبال قرار گرفت. داود اوغلو در این دیدار از مراسم اتمام نخستین دوره این گروه مسلح در پایگاهی در جنوب کوردستان دیدار کرده بود. وبسایت خبری "HABERLER.COM" و آژانس خبری DHA این مراسم را پوشش دادند. این اقدام از پیوستگی این گروه به ترکیه نشان میدهد.
در آنزمان خبرگزاری هاوار مصاحبهای را با یکی از فرماندهان پیشمرگه روژ که از صفوف این گروه مسلح خارج شده بود، انجام داده بود. این فرمانده با نام ریاض صلاحالدین تایید نمود که پیشمرگههای روژ از سوی ترکیه حمایت شده و گفته بود: گروههای بسیاری با پیشمرگههای روژ دیدار میکنند، دیدارهای ترکیه با این گروه نیز کاملا آشکار و شفاف بوده و برخی از گروهها آموزش آنها را تحت نظر دارند. ریاض صلاحالدین در این گفتگو اعلام کرده بود که این گروه از حمایتهای گستردهای برخوردار است که در حد توان حکومت اقلیم کوردستان نیست. برخی از گروهها که برای من مشخص نبوده است از این گروه حمایت میکنند، تا جایی که ما دریافتهایم این کمکها و حمایتها از سوی ترکیه بود.
از روژآوا دفاع نکردند
موضوع بازگشت پیشمرگههای روژ برای روژآوا چند بار در دستور کار قرار گرفته بود. خصوصا در دوره توافق بین «تَو-دَم» و «اَ.ن.ک.س» در زمان آغاز تنشهای سوریه؛ که توافقنامه هولیر ۱ و هولیر ۲ و دهوک امضا شدند. علیرغم توافق سیاسی مبنی بر بازگشت تمامی احزاب سیاسی کورد روژآوا و نیز ایجاد کمیتهای امنیتی برای مدیریت تمامی نیروهای نظامی روژآوا؛ این گروه مسلح تحت عنوان پیشمرگههای روژ به آن عمل ننمود. علیرغم حملات وسیع گروههای وابسته به جبهه النصره، داعش و ارتش آزاد پیشمرگههای روژ این منطقه را حفظ نکردند.
این گروه بر اساس منافع احزاب سیاسی جنوب کوردستان و تحت نظارت و مدیریت سازمان اطلاعات ترکیه به منظور درهم شکستن اراده خلق کورد فعالیت میکنند و تلاش دارند تا اهداف و نیات پلید آنها را به اجرا دربیاورند. این گروه مسلح مدتی از تمام صحنههای خبری و رسانهای حذف شد، اما بر اساس درخواست حزب دمکرات کوردستان و میت، در رابطه با حملات منطقه خانه سور و شنگال بار دیگر در خط رسانههای خبری قرار گرفت.
این گروه مسلح بعد از درهم شکستن تمامی اقدامات ترکیه علیه خلق کورد، در ۳ مارس ۲۰۱۷ به منظور اختلافافکنی به ساکنان منطقه خانه سور حمله کردند و تلاش داشتند تا این اختلافات و فتنهانگیزیها را به منطقه شمال-شرق سوریه نیز انتقال دهند. در این حمله رزمندگان حزب کارگران کوردستان به شهادت رسیدند. پیشمرگههای روژ، یکی از روزنامهنگاران را نیز مورد حمله قرار دادند. در نتیجه آن، نوژیان ارهان، خبرنگار آژانش خبری ژن نیوز مجروح و در ۲۳ مارس در بیمارستانی در شهر حسکه به شهادت میرسد.
آنچه که مایه تعجب است، وقوع این حمله تنها چند روز بعد از دیدار مسعود بارزانی رئیس اقلیم کوردستان از ترکیه بود. بارزانی در ۲۶ فوریه با اردوغان دیدار کرده و در رابطه با چگونگی جنگ علیه خودمدیریتی شنگال با اردوغان گفتگو کرده بود. در مقابل حملات اعضای مسلح پ.د.ک به شنگال، اعتراضات علیه این گروه شدت گرفت، زیرا برادارن و خواهران کورد خود را هدف قرار داده بودند. هدف این حمله حزب دمکرات کوردستان این بود که در شنگال که نیروهایش در زمان حمله داعش از آن فرار کرده بودند، به برتری دست یابد.
اجرای فرامین ترکیه از سوی این گروه
دولت ترک با تسلیح هزاران تبهکار سوری و اعزام آنان به لیبی در مقابله با ارتش میهنی لیبی، به گونه دیگری درصدد توسعهطلبیهای خود برآمده است. ارتش لیبی اخیرا در نشستی خبری از هویت یکی از افراد دستگیر شده خبر داد که از افراد وابسته به پیشمرگه روژ بوده است.
سخنگوی ارتش میهنی لیبی، ژنرال احمد المسماری هفته گذشته در نشستی خبری اظهار داشت که یک تبهکار سوری اصالتا کورد را به نام 'شاکر فرمان صالح بونجق' از اهالی تربسپی دستگیر کرده است که با نیروهای ترک علیه ارتش لیبی در حال جنگ بود. این سخنگوی ارتش لیبی اظهار داشت که این شخص در میان صفوف پیشمرگههای روژ آموزش دیده است. مسئول این گروه، اظهارات ارتش لیبی را تکذیب کرده است. برخی از رسانههای خبری نیز در این رابطه اخبار متناقضی را منتشر میکنند و براین باورند که از ابتدای جنگ سوریه این شخص به جنوب کوردستان عزیمت کرده است. سپس از سال ۲۰۱۵ به ترکیه عزیمت کرده است. خانواده وی نیز اعلام کردهاند که اطلاعی از وی ندارند که آیا در میان پیشمرگههای روز قرار دارد یا خیر؟ اما اعلام کردهاند که سه نفر از اعضای آنها در میان پیشمرگه روژ قرار دارند.
پیشمرگههای روژ در قندیل چکار میکنند؟
اخیرا جنوب کوردستان با تنشهایی مواجه شده است. نیروهای ارتش اشغالگر ترک در ۱۵ آوریل کمپ پناهدگان شهید رستم جودی در مخمور را بمباران کردند. در نتیجه آن سه زن به شهادت رسیدند. همچنین پیشمرگهای حزب دمکرات کوردستان نیروی بزرگی را در زینی ورتی در مقابل قندیل مستقر کردهاند.
آژانس خبری روژنیوز که در جنوب کوردستان فعالیت میکند، اطلاع داده است که حزب دمکرات کوردستان نیروی بزرگی را در منطقه زینی ورتی مستقر کرده است و خاطرنشان میسازد که این نیرو متشکل از نیروهای پیشمرگه روژ است. به دلیل تنشهای موجود این نیرو، غیر از منطقه زینی ورتی در دو منطقه دیکر نیز مستقر شدهاند. همزمان با حملات هوایی ارتش ترک به زینی ورتی که در جریان آن سه گریلای نیروهای مدافع خلق به شهادت رسیدند، پیشمرگههای روژ نیز به این منطقه اعزام شدهاند.
در این مقطع با توجه به حضور نیروهای پیشمرگه روژ در منطقه زینی ورتی، پاسخ این سوال بسیار مهم است که آیا حزب دمکرات کوردستان یا پیشمرگههای روژ در تحقق اهداف دولت ترک تا کجا پیش خواهند رفت؟ آیا آنان میتوانند منافع ملت کورد را بر منافع کوچک یک حزب ترجیح دهند؟
منبع: ANHA