هلین امید، عضو کمیته مرکزی حزب کارگران کوردستان (پ‌ک‌ک)، در یک برنامه ویژه در تلویزیون مدیا هابَر، فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک رهبر آپو، اعلام آتش‌بس پ‌ک‌ک، گام‌های لازم و مسائل مرتبط را ارزیابی کرد. برخی از نکات کلیدی ارزیابی هلین امید به شرح زیر است:

«پیش از هر چیز، از طرف همه مبارزان پ‌ک‌ک و پاژک، عشق، اشتیاق و احترام خود را به رهبر آپو تقدیم می‌کنم. با فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک رهبر آپو، دوره جدیدی را آغاز کرده‌ایم. در بیانیه پ‌ک‌ک، موضع ما در قبال این فراخوان رهبر آپو به وضوح مشخص شد. ما فراخوان رهبر آپو را به عنوان 'مانیفست عصر' تعریف کردیم؛ یعنی به عنوان یک مانیفست ارزیابی کردیم. اکنون بحث‌هایی وجود دارد: فضایی ایجاد می‌شود مبنی بر اینکه این فراخوان ناگهانی انجام شده است، یا گویا در نتیجه دیدارهای هیئت‌ها و مقامات دولتی با رهبر آپو در امرالی در سال گذشته 'تهیه شده' است.

قبل از هر چیز می‌خواهم این را بگویم. این رویکرد قطعا اشتباه و تلاش برای وارونه جلوه دادن واقعیت است. ما به خوبی می‌دانیم، رهبر آپو پارادایمی دارد، روندی وجود دارد که سال‌هاست روی آن کار می‌کند و می‌خواهد آن را پیش ببرد. بنابراین، آنچه ما 'مانیفست عصر' می‌نامیم، در واقع عینیت بخشیدن به پارادایم 'جامعه دموکراتیک' است که رهبر آپو به ویژه پس از توطئه بین‌المللی مطرح کرد. مهم است که این موضوع دیده شود. بله، فراخوان کوتاهی بود، یک صفحه بود، اما همانطور که برخی تحلیلگران گفتند، 'متبلور' شده بود، چکیده افکار عینی او بود.

پ‌ک‌ک با مبارزه ۵۰ ساله خود، مسئله کورد، موجودیت و مسئله آزادی مردم کورد را مطرح کرد. مردم را به مبارزه واداشت. اکنون زمینه‌ای ایجاد شده است که این امر می‌تواند با ابزارهایی غیر از سلاح نیز انجام شود. از این پس، قطعا باید به این موضوع اهمیت داده شود.

خواهید گفت، خب چرا اینقدر طول کشید؟ در این زمینه، علاوه بر وجود مشکلات 'تغییر و تحول' ما، به ویژه فشارها، حملات، تلاش‌های خرابکارانه، دخالت‌های خارجی مانع از تحقق 'تغییر و تحول' شدند. به همین دلیل، رهبر آپو هم رویدادهای منطقه را دنبال و ارزیابی کرد و هم دید که با فراخوان دولت باغچلی، در ترکیه یک دستور کار ایجاد شده و دری باز شده است. رهبر آپو از این فرصت استفاده کرد. مانند همیشه، ما نیز درست دیدیم که در این چارچوبی که از طرف رهبری مشخص شده است، عمل کنیم. رویکرد ما به عنوان پ‌ک‌ک در این چارچوب است.

اگر موضوع را عینی کنیم؛ ما مشکلات تحول داریم، که به این امر قانع هستیم. این امر علاوه بر فشاری که بر ما وار می‌شود، یک واقعیت است. یعنی اگر می‌خواهیم مبارزه برای موجودیت و آزادی مردم کورد را به یک راه‌حل دائمی برسانیم و همچنین در مبارزه برای سوسیالیسم، یک آلترناتیو جدید به مردم ارائه دهیم، این تغییر را برای خود یک ضرورت می‌دانیم. اولین کار اصلی این است.

تهدید، فشار و غیره تلاش‌هایی که از جبهه قدرت انجام می‌شود و تهدید می‌کند، واقعیتی نیست که بتواند ما را بترساند. جوهره مسئله، نظامی است که از ارزش‌هایی که ما به آن باور داریم، تشکیل شده است. بنابراین، پاسخی که به فراخوان دادیم، چنین واقعیتی بود، چنین پایه‌ای ایجاد کرد.

پایه دیگر این موضوع این است؛ بله، این فراخوان به پ‌ک‌ک داده شد. به همین دلیل، برخی محافل برمی‌خیزند و می‌گویند، 'قبلا چنین فراخوانی داد، رهبر پ‌ک‌ک چنین فراخوانی داد، اما در مورد مشکلات ترکیه، حملات دیکتاتوری قدرت فعلی، حملات تک‌گرای فعلی، اقدامات ضد دموکراتیک، قیم‌های منصوب‌شده، بازداشت و فشار، چیزی وجود ندارد. چرا چنین چیزی نبود؟' زیرا این فراخوان برای پ‌ک‌ک بود. باید اینطور درک شود. رویکرد ما اینگونه است.

باید با رهبر آپو در ارتباط باشیم

دوم اینکه؛ چگونه به این فراخوان نزدیک می‌شویم؟ نامش روی آن است؛ فراخوان. اکنون فضایی ایجاد می‌شود. پس از فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک رهبر آپو، گویا با فراخوان همه چیز تمام شد. اما این فراخوانی برای جامعه دموکراتیک و صلح است. قبل از هر چیز، باید فراخوان پذیرفته شود، مشخص شود که شما طبق این فراخوان کار، مبارزه و خود را سازماندهی خواهید کرد. در این زمینه، ما به عنوان پ‌ک‌ک این اراده را نشان دادیم.

یعنی بر اساس فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک رهبر خود، خود را تغییر خواهیم داد. بر این اساس، تصمیماتی خواهیم گرفت؛ گفتیم، ما در چنین عزمی هستیم. اما با وضعیتی روبرو هستیم. رهبر ما ۲۶ سال است که در سیستم نسل‌کشی امرالی قرار دارد.

در برخی از مقاطع بسیار محدود، توانسته‌ایم با رهبر آپو ارتباط برقرار کنیم. این ارتباط نیز ارتباط مستقیم نبود. همانطور که می‌دانید، دفاعیات رهبر آپو به دست ما، جامعه و بشریت رسید. از آنجا بهره بردیم. گاهی اوقات دیدارهایی بین برخی هیئت‌ها با او انجام می‌شد، ابتدا دیدارهای وکلا انجام می‌شد. روندی وجود داشت که با آن پیش می‌رفت. قطعا راه را برای چنین چیزی باز کرد. همه باید این را درست درک کنند.

برای اینکه بتوانیم روند تغییر و تحولی را که رهبر ما پیش روی ما قرار داده است، درک کنیم، باید با رهبر آپو در ارتباط باشیم. یعنی با ارزیابی و فکر 'رهبر آپو چه خواهد گفت'، نمی‌توانیم به نتیجه برسیم. بله، ما یک جنبش رهبری هستیم. همه رفقای ما این را بیان کردند. اخیرا رفیق کاراسو در برنامه‌ای به وضوح بیان کرد. 'ما به رهبری وفاداریم و همیشه به او ایمان داشته‌ایم. چارچوبی که رهبری مطرح کرد، هرگز ما را گمراه نکرد. ما به این باور داریم و طبق آن زندگی می‌کنیم'. نه تنها ما، مردم ما نیز اینگونه نزدیک می‌شوند.

توجه کنید؛ در مصاحبه‌های میادین، نگرانی در همه وجود دارد. راستش را بخواهید، به دولت فعلی اعتماد ندارند. با این حال، چرا مردم کورد موضعی نشان نمی‌دهند که روند را به عقب بکشد؟ زیرا به رهبر خود، به مردم خود، به جنبش خود ایمان دارند. واقعیت ما نیز اینگونه است. بله، ما تلاش می‌کنیم رهبر آپو را درک کنیم، رهبر خود را به خوبی می‌شناسیم. خودمان می‌گوییم، ما دیدگاه رهبر خود را درک می‌کنیم. ما چنین جنبشی هستیم. این یک واقعیت است. اما برای اینکه فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک رهبر ما به طور کامل درک شود، قطعا نیاز به ارتباط با او داریم. باید این را دانست.

کسانی که این را به عنوان یک شرط ارزیابی می‌کنند، محافلی هستند که جدیت این کار را درک نمی‌کنند، مسئولیت‌پذیر نیستند. یعنی واقعیت مسئله کورد را درک نمی‌کنند. به دنبال منافع روزمره خود هستند و حساب رانت خود را می‌کنند.»

ضروری است که پایه‌های حقوقی و سیاسی روند گذاشته شود

در بیانیه ۱ مارس ما، چارچوب مشخصی وجود دارد. برخی هستند که نمی‌خواهند این را ببینند، بحث کنند. توجه کنید؛ پس از مطرح شدن فراخوان، رسانه‌های جنگ ویژه تلاش کردند موضوع را به دستور کار مجلات تبدیل کنند. گفتند، آیا تصویری خواهد بود یا نه، آیا به فلان شکل خواهد بود یا نه؟... یعنی خیلی تلاش کردند ماهیت موضوع را پنهان کنند. چارچوبی وجود دارد که پس از دیدار رهبر آپو با عمر اوجالان مشخص شد.

ما این را دیدیم. رهبر آپو به عمر اوجالان، یعنی به برادرزاده‌اش چه گفت؟ گفت، 'من قدرت این را دارم که روند را از جنگ به عرصه حقوقی و سیاسی منتقل کنم'. گفت، 'قدرت من برای این کافی است'.

برای اینکه این روند پیش برود، رهبر آپو به وعده خود عمل کرد، اراده خود را نشان داد. با وجود شرایط انزوا، به تنهایی وارد عمل شد. اما کارهایی هم باید انجام شود. یکی از آنها، همانطور که قبلا گفتم، آماده‌سازی زمینه سیاسی و حقوقی این امر است. اینطور قابل قبول نیست. یک رهبر سیاسی برخاسته و فراخوان داد، برخی وارد عمل شدند، برخی دیدارها انجام شد، روند اینطور پیش می‌رود. تضمینی برای این وجود ندارد. تضمینی وجود ندارد که فردا (جناح دولت) به این امر پشت نکنند. روند با سخن یک نفر پیش نمی‌رود. همه باید این را بدانند. بنابراین، ضروری است که پایه‌های سیاسی و حقوقی آن ایجاد شود. این جنبه بسیار مهمی است.

ما می‌خواهیم رهبری از امرالی خارج شود

یعنی رهبر آپو باید فرصت‌های آزاد کار داشته باشد. حالا که جایش آمده، می‌خواهم این را هم بگویم. رهبری در امرالی است؛ تلاش می‌کنند بحث‌های مربوط به امرالی را متوقف کنند. اما ما نمی‌توانیم سیستم امرالی را بپذیریم. یعنی اکنون رهبر ما فراخوان داد، پ‌ک‌ک هم به آن پاسخ مثبت داد. باید شرایط آنجا فورا تغییر می‌کرد؛ باید فورا تغییر می‌کرد. اما هنوز رفت و آمد به آنجا منوط به مجوز وزارت دادگستری است. شرایط کار اینطور نمی‌شود. بنابراین، ما می‌خواهیم سیستم امرالی از هم پاشیده شود. ما می‌خواهیم امرالی نابود شود. فراتر از این؛ ما می‌خواهیم رهبری از امرالی خارج شود.

قبلا تلاش کردم بیان کنم؛ قبل از هر چیز باید شرایط ارتباط با رهبری ایجاد شود. در غیر این صورت، بله، ما با وفاداری پیش می‌رویم، اما برای اینکه بتوانیم رهبری را درک کنیم، قانع شویم، باید شرایطی ایجاد شود که بتوانیم با رهبری ارتباط برقرار کنیم. در غیر این صورت، بله، پ‌ک‌ک کنگره خود را برگزار می‌کند، تصمیمات مختلف می‌گیرد، دور هم جمع می‌شوند، اما اگر درک نکند چگونه بحث کند؟ بنابراین، قطعا به چنین چیزی نیاز است.

از طرفی دیگر، ما موضوع امنیت را قبلا مطرح کرده بودیم. ما آتش‌بس را به صورت یک‌طرفه اعلام کردیم. یعنی جبهه اپوزیسیون در ترکیه این موضوع را با گفتن 'آیا چیز پنهانی وجود دارد، آیا توافق کرده‌اند؟' تحریک می‌کند. برای اینکه پاسخی معنادار به فراخوان رهبر خود بدهیم، آتش‌بس اعلام کردیم. برای اینکه الزامات این فراخوان برآورده شود، آتش‌بس اعلام کردیم.

دستور کار ترکیه که با شرایط جنگ سنگین تحریک شود، نمی‌تواند موضوع را به صورت مثبت بحث کند. فکر کنید؛ هر روز پیکرهای گریلاها به کوردستان می‌رود، هر روز جنازه‌های سربازان به ترکیه می‌رود. در چنین وضعیتی، جامعه چگونه این را درک می‌کند؟ نمی‌تواند مثبت بحث کند. زیرا مشکل سنگینی است. مسئله خودش بسیار سنگین است.

به همین دلیل، هر نامی که می‌خواهید روی آن بگذارید، می‌خواهید به آن آتش‌بس بگویید، می‌خواهید توقف جنگ بگویید، می‌خواهید سکوت سلاح‌ها بگویید؛ اما برای اینکه روند پیش برود، پ‌ک‌ک بتواند خود را منحل کند و سلاح‌ها را زمین بگذارد، باید سطحی وجود داشته باشد که گام برداشته شود. در غیر این صورت، همه چیز حرف است.

فراخوان نشان می‌دهد که پ‌ک‌ک در موقعیت قدرتمندی قرار دارد

فراخوان تاثیر زیادی گذاشت. راستش را بخواهید، این وضعیت سطح تاثیر واقعیت رهبری را نشان می‌دهد. از بسیاری از کشورهای جهان بیانیه صادر شد. دولت‌ها بیانیه دادند. خود چین هم بیانیه داد. از روشنفکران، نویسندگان، نخبگان، محافل چپ-سوسیالیست-دموکراتیک، موضع بسیار مثبتی نشان داده شد. در عین حال، بیانیه ۱ مارس پ‌ک‌ک نیز به همین ترتیب مورد استقبال قرار گرفت. این هم قدرت تاثیر پ‌ک‌ک را نشان می‌دهد. باید پاسخ به این فراخوان و اصل این فراخوان به خوبی دیده شود. برای درک پ‌ک‌ک، برای درک واقعیت رهبری، برای درک سطح پ‌ک‌ک، باید فضایی که این فراخوان ایجاد کرده است به خوبی ارزیابی شود.

می‌خواهم قبل از هر چیز این را به مقامات بگویم. کسی خود را فریب ندهد. کسی نگوید رهبری، پ‌ک‌ک در زمان ضعف چنین گامی برمی‌دارد. برعکس، تاثیر این فراخوان نشان می‌دهد که چقدر قدرتمند است و بر مردم، جوامع، جهان و منطقه تاثیر می‌گذارد.»