یادداشت

تحریک خطرناک ترکیه و پ‌دک

نباید باز و بار دیگر اجازه اشغال و الحاق اراضی کوردستان داده شود. باید با اشغالگری جدید ترکیه مخالفت کرد و بە نگرش همدستی حزب دموکرات کوردستان (پ‌دک) با جمهوری ترکیه واکنش نشان داد.

تحریک و اشغال در باشور

مشکلات تاریخی مستمر خاورمیانه امروز با درگیری، تنش و جنگ همراه است. مبارزه برای حاکمیت بین قدرت‌های بین‌المللی و دولت‌های محلی ابعاد جدیدی پیدا می‌کند و عمیق‌تر می‌شود. کشورهای پیشرو که از این جنگ‌ها سود می‌برند ترکیه و دولت اردوغان هستند. این به سیاستی برای اردوغان و دولت حزب عدالت و توسعه (آک‌پ) تبدیل شده است که از محیط آشفته و فرصت‌های دوره‌ای ایجاد شده توسط جنگ‌ها استفاده کنند. اشغال اراضی سوریه و عراق و حضور ترکیه در لیبی دقیقا با چنین فرصت‌طلبی انجام شد. در جنگ اوکراین و روسیه، ترکیه که ماموریت بی‌طرفی و مصالحه را به خود محول کرده است، تلاش می‌کند از هر دو کشور منتفع شود. در حالی که به نظر می‌رسد از حماس در جنگ غزه حمایت می‌کند، اما انواع روابط اقتصادی و تجاری با اسرائیل را نیز حفظ می‌کند.

دستکاری و مداخلات بی‌پروای ترکیه در جنگ‌ها و موازنه‌های ایجاد شده توسط جنگ‌ها، اگر امروز نباشد، در آینده‌ای نزدیک هزینه زیادی خواهد داشت. زیرا ترکیه با مشکلات بسیار جدی سیاسی و اجتماعی به ویژه اقتصادی مواجه است. جامعه ترکیه و کوردها با تنبیه دولت اردوغان در انتخابات محلی ۳۱ مارس به این مشکلات که سال‌ها بر روی آنها سرپوش گذاشته شده و به تعویق افتاده بود پاسخ دادند و آک‌پ را به مقام حزب دوم تقلیل دادند.

ترکیه و دولت اردوغان نه تنها از نظر بحران اقتصادی بلکه در سیاست خارجی و دیپلماسی نیز با دوراهی‌های جدی روبرو هستند. روابط آن با آمریکا، روابطش با روسیه و ایران و روابطش با اتحادیه اروپا به نقطه ناپایداری رسیده است.

دولت ترکیه و دولت اردوغان یک جنگ جدید و بزرگتر را تنها راه غلبه بر این بحران و وضعیت بن‌بست می‌دانند. هدف رئيس فاشيست اردوغان و آک‌پ كه تصميم خود را در اين راستا نهایی كرده‌اند، مردم كورد و جنبش آزادی كوردستان است. بر اساس این تفاهم، هزینه هر چه باشد، باید اراده کوردها شکسته شود و جنبش آزادی کوردستان یک بار برای همیشه منحل شود. اکنون تمام مبارزات، خشم و التماس‌های اردوغان فاشیست و دولت آک‌پ کاملاً به این هدف منطبق است. به همین دلیل، هیچ امتیازی وجود ندارد که آنها نخواهند داد، هیچ کار دیوانه‌واری نیست که انجام ندهند، مهم نیست که چه کسی هستند.

سفرهای بغداد و هولیر که توسط رئیس فاشیست اردوغان انجام شد نیز باید از این منظر ارزیابی شود. اردوغان مشکلات اساسی بغداد را به خوبی می‌داند. مشکلات عمده اقتصادی، بی‌ثباتی سیاسی و مشکلات با حکومت باشور کوردستان از مشکلات اصلی بغداد است. دولت اشغالگر و نسل‌کش آک‌پ با همه این مشکلاتی که عراق تجربه می‌کند مرتبط است. با پروژه مسیر توسعه، تلاش می‌کند عراق را تشویق و حتی مجبور به روابط با ترکیه کند. با از سرگیری تجارت نفت، می‌خواهد روابط مشکل‌ساز بغداد با باشور کوردستان را پیچیده‌تر کند و آن را در شرایط بحرانی‌تری قرار دهد. او آرزو می‌کند که بی‌ثباتی سیاسی عراق به دلیل روابطی که با پ‌دک و ترکمن‌های سنی ایجاد کرده است، ادامه یابد و عمیق‌تر شود. او در تلاش است تا اشتهای عراق را باز کند و امتیازاتی را در مورد مسئله آب (سهم‌آبه) کسب کند. آنها می‌گویند که اگر عراق اقدامات لازم و کافی را در مورد حزب کارگران کوردستان (پ‌ک‌ک) انجام دهد، می‌توانند در ازای آن از همه چیز بگذرند.

در مورد مذاکرات و توافقات رئیس فاشیست اردوغان در بغداد، بحث‌ها و ارزیابی‌های زیادی صورت گرفته است. به نظر می‌رسد که بغداد به رئیس فاشیست اشغالگر و نسل‌کش، اردوغان امتیازات زیادی داده است. برخی از این مسائل ممکن است به طور کامل به افکار عمومی منعکس نشده باشد و برخی مخفی نگه داشته شده است. علاوه بر اینکه پ‌ک‌ک و کوردها از دولت عراق می‌خواهند ادعاها و شایعات موجود در این زمینه را روشن کند، این یک ضرورت و تکلیف است که سیاست‌های خود را با توجه به تغییر شرایط به‌روزرسانی کند و بدون تأخیر تمام اقدامات لازم را انجام دهد.

اگر عراق با رئیس فاشیست اردوغان توافق کرده باشد که ارتش ترکیه نیروهایش را در داخل عراق نگه دارد و در عمق ۴۰ تا ۵۰ کیلومتری خاک عراق عملیات کند، البته این یک وضعیت جدی است. پ‌ک‌ک احتمالا این وضعیت را ارزیابی خواهد کرد. ثانیاً، اگر عراق، همانطور که ادعا می‌شود، یک اتاق عملیات مشترک با دولت ترکیه علیه گریلاهای آزادی‌بخش کوردستان ایجاد کند، این وضعیت حتی خطرناک‌تر می‌شود. همچنین گفته شده است که به اصطلاح معاون امنیت ملی عراق دستورالعمل، فرمانی در مورد پ‌ک‌ک تهیه کرده و این دستورالعمل را برای تمامی واحدهای مربوطه در عراق و باشور کوردستان ارسال کرده است. در این دستورالعمل آمده است که پ‌ک‌ک به هیچ دلیلی نباید در هیچ نقطه‌ای از خاک عراق (از جمله باشور کوردستان) فعالیت سیاسی، نظامی یا اجتماعی انجام دهد. در این دستورالعمل درخواست شده است از این گونه اقدامات و فعالیت‌ها جلوگیری شود.

همچنین به طور مخفیانه اخباری مبنی بر استقرار نیروهای هنگ مرزی که «حرص حدود» نامیده می‌شوند به ویژه در مناطق پنجوین و آسوس منتشر می‌شود و عراق در حال آماده‌سازی برای این امر است و مصمم به انجام آن است. استقرار نیروهای هنگ مرزی عراق در مرز ترکیه و سوریه به ویژه در بهدینان و اینکه نیروهای پ‌دک در موقعیتی قرار گرفته‌اند که می‌توانند کار دولت اشغالگر ترکیه را با پرچم عراق در مرز ترکیه تسهیل کنند، شرایطی را ایجاد می‌کند، که مشکلات را بیشتر می‌کند.

اگرچه فشار زیادی بر اتحادیه میهنی کوردستان (ی‌ن‌ک) در تمامی این موضوعات وجود دارد، اما نمی‌توان گفت که اتحادیه میهنی کوردستان به طور مستقیم و کامل در این طرح مشارکت دارد. به نظر می‌رسد که ی‌ن‌ک از سیاستی پیروی می‌کند که سعی می‌کند همه را بدون رویارویی با کسی مدیریت کند.

ایران ممکن است بخواهد در سیاست‌هایی که در خدمت تقویت دولت ترکیه و به دست آوردن ابتکار عمل بیشتر در منطقه است، شریک باشد. اما احتمالاً موضوعی که آنها می‌توانند به راحتی و بدون مشکل با دولت ترکیه بر سر آن به توافق برسند، کنترل کامل ارتش عراق (نیروهای هنگ مرزی) بر تمام مرزهای عراق است. بنابراین ایران نیز ممکن است سهم و نقش خاصی در محاصره جنبش آزادی کوردستان داشته باشد. با توجه به تحولات، چنین احتمالاتی نیز محتمل تلقی می‌شود. آنچه در اینجا برجسته می‌شود بدون شک عدم آگاهی و اراده در عراق است. قبل از هر چیز، دولت عراق باید بداند که وقتی دولت ترکیه به هر دلیلی وارد خاک کشور دیگری شد، به این معنی است که آن کشور اشغال شده و ضمیمه شده است. این اتفاق در قبرس، لیبی و سوریه رخ داد. در عراق چهل سال است که به راحتی وارد خاک عراق شده و از آن خارج می‌شود و بدون هیچ مشکلی به اشغال و عملیات خود ادامه می‌دهد. اکنون بیش از ۵۰ پایگاه نظامی در خاک عراق به ویژه در موصل و بعشیقه (جایی که هیچ گریلای آزادی کوردستان وجود ندارد) ایجاد کرده است. هزاران نیروی نظامی در این پایگاه‌ها دارد. البته این وضعیت برای کشوری مانند عراق نباید قابل قبول باشد. زیرا در اینجا، فراتر از تهدید و تجاوز علیه خاک عراق، اشغالگری مستقیم و تجاوز وجود دارد. با این حملات، حق حاکمیت عراق و قوانین بین‌المللی پایمال می‌شود. با وجود این، اگر دولت عراق درست گفته باشد و در این سطح با دولت ترکیه توافقاتی داشته باشد، این با شرافت و حیثیت یک کشور مستقل سازگار نیست. عراق بهتر از هر کس دیگری می‌داند که گریلاهای آزادی‌بخش کوردستان با تمام توان در برابر تبهکاران فاشیست داعش مقاومت کردند و از امنیت و منافع جامعه عراق دفاع کرده و برای این امر جنگیدند و بهای سنگینی پرداختند. بنابراین، هیچ تهدید یا خطری برای مردم عراق یا دولت عراق از جانب پ‌ک‌ک و گریلاهای آزادی کوردستان نمی‌تواند وجود داشته باشد. بزرگترین تهدید و خطر، دولت استعمارگر و نسل‌کش ترکیه است که سرزمین‌های سوریه و عراق را در خاورمیانه اشغال و ضمیمه کرده و در طول تاریخ یک سیاست توسعه‌طلبانه دائمی را اجرا کرده است. واضح است که عراق باید این حقایق اساسی را در هنگام اتخاذ سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌ها در مورد جنبش آزادی کوردستان ببیند و آن را مبنا قرار دهد.

همچنین نقش و وظایفی وجود دارد که پ‌دک به عنوان شریک وفادار و صادق دولت ترکیه در این روند بر عهده گرفته است که واقعاً مایه شرمساری و ننگ برای همه کوردها است.

 موقعیت کنونی پ‌دک بسیار کثیف و بسیار چندش‌آور است. این یک واقعیت معلوم است که خانواده بارزانی از ابتدا تا به امروز منافع خانوادگی را بر همه منافع ملی مقدم داشته است. اکنون آنها با دولت اشغالگر ترکیه متحد می‌شوند و برنامه‌ها و اقدامات تحریک‌آمیز فوق‌العاده‌ای انجام می‌دهند تا پ‌ک‌ک و دولت عراق را به جنگ با یکدیگر وادار کنند. پ‌دک می‌خواهد این تحریک را با استفاده از پرچم عراق انجام دهد. او آشکارا خواهان جنگ در باشور کوردستان است. زیرا همانطور که مشخص است انتخابات پارلمانی به طور معمول در ماه ژوئن در باشور کوردستان برگزار می‌شود. نظر مشترک همه ناظران سیاسی و همه این است که پ‌دک در انتخابات ژوئن متحمل زخم و شکست بزرگی خواهد شد. به ویژه روابط آنها با دولت نسل‌کش ترکیه، خصومت خالص آنها با پ‌ک‌ک، دخالت آنها در انواع منافع اقتصادی و رشوه‌خواری به عنوان خانواده، زندگی مجلل و خودنمایی آنها بالاتر از استانداردهای زندگی جامعه، ایجاد یک قدرت سرکوبگر و رژیم توتالیتر مبتنی بر استبداد قهری به اعتبار آنها در جامعه آسیب جدی وارد کرده است. به همین دلیل پ‌دک از انتخابات پیش‌رو دوری می‌کند و می‌ترسد. از انواع راه‌ها و روش‌های قانونی و غیرقانونی برای به تعویق انداختن انتخابات و جلوگیری از برگزاری آن استفاده می‌کند. طبق قوانین عراق، انتخابات نمی‌تواند در یک محیط درگیری برگزار شود. بر این اساس پ‌دک تلاش می‌کند تا تمام تلاش خود را برای جلوگیری از یک وضعیت و جنگ فوق‌العاده در باشور کوردستان به کار گیرد. آنها در تلاشند تا انتخابات را به تعویق بیاندازند و همراه با دولت نسل‌کش و استعمارگر ترکیه به حملات مشترک خود علیه جنبش آزادی کوردستان و خط میهن‌دوستی ادامه دهند.

در مجموع، عراق باید شرایط و تحولات کنونی را از منظر تاریخی ارزیابی کند و این اشتباه را مرتکب نشود که با دولت اشغالگر ترکیه علیه جنبش آزادی کوردستان وارد عمل شده و در جنگ علیه کوردها شرکت کند.

منافع عراق و ضرورت داشتن یک کشور مستقل، مخالفت با تحرکات و حملات اشغالگرانه دولت ترکیه در عراق و باشور کوردستان و اتخاذ نگرش و سیاست بر این اساس را ایجاب می‌کند.

مردم کورد بویژه مردم باشور در اقصی نقاط میهن و خارج از میهن و همچنین احزاب و نهادهای سیاسی نباید در موضع منفعل و راکد بمانند. نباید باز و بار دیگر اجازه اشغال و الحاق اراضی کوردستان داده شود. باید با اشغالگری جدید ترکیه مخالفت کرد و بە نگرش همدستی حزب دموکرات کوردستان (پ‌دک) با جمهوری ترکیه واکنش نشان داد.