"بزرگترین اقدام دولت ترکیه و سیاست ترکیه اقدام تاسیس هودا-پار است. پس از ۱۰ سال همه می‌بینیم که این اقدام چقدر استراتژیک بوده و دولت ترکیه با این کار چگونه در سیاست شرق و جنوب شرقی ترکیه (یعنی باکور کوردستان) محافظه‌کاری را تقویت نموده است. هوداپار اقدامی خیلی استراتژیک بوده است. شمار و تعداد آن زیاد مهم نیست. اینها ممکن است ١٠٠ هزار یا ١۵٠ هزار نفر باشند. اما برخی اقدامات دولتها، اقداماتی کیفی اند نه کمی. دولت ترکیه اینجا یک اقدام خیلی استراتژیک و مهم انجام داده است. شما منافع این اقدام را ١٠ سال دیگر خواهید دید. این نیز کار اردوغان است."

اینها بخشی از اظهارات سلیمان سویلو وزیر کشور سابق کابینەی اردوغان است که در شب ٢٢ می ٢٠٢٣ در جواب سوالات احمد هاکان مجری شبکه CNN Türk بیان کرده است. اینها اظهاراتی ساده نیست. نشانگر سیاست عمیق دولت ترکیه علیه کوردهاست که از سواران حمیدیه تاکنون ادامه دارد.

هودا-پار چیست؟

هودا پار مخفف "حزب مسئلەی آزاد" است. مٶسسان این حزب اعضای سابق سازمان حزب الله هستند و نام حزبشان را چنان انتخاب کردەاند که بازهم معنی حزب الله بدهد؛ حزب خدا (هودا).

حزب الله چیست؟

در اوایل دهه ١٩٩٠ مبارزه پ.ک.ک چه در شهر و چه در کوهستان درحال شکوفایی بود. دولت ترکیه توانایی مقابله با گریلا در کوهستانها را نداشت  و برخی مناطق مانند بوتان و زاگروس بەشیوەی غیرعلنی در کنترل گریلا قرار داشت. در شهرها نیز هرچند دولت هزاران نفر را بازداشت و زندانی میکرد، اما مبارزات تشدید می شد و مانند قیام ١٩٩١ در باشور کوردستان، خلق در اغلب نقاط درحال قیام بود.

تورگوت اوزال رئیس جمهور وقت ترکیه ناچار شد با میانجیگری جلال طالبانی درخواست آتش بس کند و گفت به حقیقت کوردها اعتراف میکنیم و برای گفتگو درباره سیستم فدرالی نیز آماده هستیم. اما با چراغ سبز انگلیس، تورگوت اوزال بەقتل رسید و دولت ترکیه هم در شهرها و هم در کوهستان دست به عملیات مجدد زد. ۵ هزار روستا انفال شدند. ۵ میلیون نفر به شهرهای ترکیه و سایر شهرهای باکور کوردستان کوچانده شدند. در داخل شهرها نیز سازمان امنیت و اطلاعات ژاندارمری (JITEM) و حزب الله توسط یکی از فرماندهان ارتش بەنام عارف دوغان تاسیس شد و اینها دست به قتل عام مردم وطن دوست باکور کوردستان کردند.

هزاران نفر از سیاستمدار مانند ودات آیدین، نویسنده مانند موسی عنتر، روزنامەنگار مانند متین گویکتپه، وکیل، معلم، استاد، دانشجو و غیره در این پروسه قربانی شدند. مادران این جنایت که نامشان مادران شنبه است، هنوز هم دنبال پیکر فرزندانشان می گرددند.

حزب الله و JITEM مردم را ربوده و پس از چند روز جنازەهایشان را در دره یا دشت یا کنار رودخانەای رها میکردند، یا زندەزنده در چاه تیزآب می انداختند (که به چاههای بوتاش معروفند) و اثری از آنان بەجای نمیگذاشتند. طبق آمار رسمی دولت در کل ١٧ هزار و ۵٠٠ نفر بەقتل رسیده و مفقود گردیدند. دولت ابتدا سعی میکرد خود را از این جنایات تبرئه کند و آنرا بەعنوان تلفات جنگ پ.ک.ک و حزب الله جلوه دهد، تا زمانی که در پی یک تصادف رانندگی که به تصادف سوسورلوک معروف است؛ دست دولت در تمام این جنایات رو شد و سلیمان دمیرل رئیس جمهور وقت بەناچار اعتراف کرد که "دولت میتواند گاهگاهی از قانون خارج شود". دیگر جنایات دولت و JITEM و حزب الله آشکار شده بودند، اما بازهم انکار میکردند.

سالها گذشت، پ.ک.ک استراتژی خود را از قیام مسلحانه به سیاست دموکراتیک تغییر داد و برای ۵ سال آتش بس برقرار شد. دیگر دولت به حزب الله نیازی نداشت. اما این موتور جنایت خونهای بسیاری برای دولت ریخته بود و باید راهی برایش پیدا میشد. دولت برای اینکه خود را پاک نشان دهد، به حزب الله حمله کرد و در مدت یک هفته آنرا جمع نمود. رهبرشان را بەقتل رساند و همه کادرهای رهبریش را به زندان انداخت و حکم ابد به آنان داد. با سرکار آمدن اردوغان دولت امید داشت که او با مقداری انعطاف مثلا دموکراتیک و با بکارگیری گفتمان اسلامی و زدن ماسک دینی بتواند توجه و عواطف کوردهای باکور را بەسمت خودش جلب کند و استراتژی سیاست دموکراتیک پ.ک.ک  را با شکست مواجه کند. اما هرچه پیش میرفت، ماهیت فاشیست گرای اردوغان بیشتر آشکار میشد و سیاست دموکراتیک کورد و سایر نیروهای دموکراتیک ترکیه بیشتر گسترش می یافت و در سال ٢٠٠٧ نمایندگان خلق کورد به مجلس ترکیه رفتند.

در سال ٢٠١١ تعداد این نمایندگان بیشتر شد. لذا اردوغان به تکاپوی تاسیس یک حزب تندرو اسلامی مانند حماس در میان کوردها افتاد تا از راه آن سیاست دموکراتیک را سرکوب کند. برای این منظور در سال ٢٠١١ اردوغان قانونی را در مجلس برای حزب الله صادر کرد و درهمان سال بیش از ٣٠ نفر از تبهکاران حزب الله را حکم ابد داشتند، آزاد نمود و از راه اینها در ١٩ اکتبر ٢٠١٢ حزبی به نام هودا پار تاسیس شد! سپس در سال ٢٠١٨ نیز صدها نفر دیگر از اعضای حزب الله را از زندان آزاد نمود. این حزب برای ١٠ سال در انتخابات شهرداریها و مجلس شرکت داشته و باوجود بکارگیری تمام امکانات دولتی، نتوانست حتی یک شهرداری را نیز بدست آورد! در انتخابات مجلس نیز نه تنها یک کورسی، بلکه نصف کورسی را هم بدست نیاورد! بەهمین دلیل در انتخابات ٢٠٢٣ اردوغان همه کاندیداهای هودا پار را با لیست آ.ک.پ وارد کرد تا بتواند از راه چند کورسی مجلس، شرعیتی به این گروه بدهد.

اکنون نیز در همه رسانەهای آ.ک.پ که ٩٠درصد رسانەهای ترکیه را شامل میشود، برای هودا پار تبلیغ میشود!

هودا پار و باشور کوردستان

ممکن است این سوال پیش بیاید که هودا پار چه ارتباطی با باشور کوردستان دارد؟ ارتباط زیادی دارد، زیرا متحد استراتژیک اردوغان در باشور کوردستان؛ پ.د.ک است و مانند یک الزام این اتحاد، باید در راستای مصالح اردوغان کار کند.

پ.د.ک از دو راه این خواست اردوغان را دنبال میکند.

اول از طریق سیاسی. خیلی زود پ.د.ک برای هودا-پار در هولیر دفتر نمایندگی دایر کرد و در بالاترین سطح آنان را تایید کرد و با آنان دیدار انجام دادند. اگر به یاد داشته باشیم زمانی که داعش نصف عراق را اشغال کرد، ترکیه تنها نیرویی بود که کنسولگری‌اش نزد داعش بود و تنها نیروی کوردی که به عنوان همسایه‌ی تازه داعش را قبول کرد، پ.د.ک بود، زیرا این لازمه‌ی ائتلاف پ.د.ک و اردوغان بود.

راه دوم این بود که از طریق رسانه هودا-پار به خلق باشور معرفی گردد و به عنوان نیرویی که اراده‌ی خلق باکور را نمایندگی می‌کند، نمایش داده شود. هودا‌-پار اولین بار از طریق رسانه‌های وابسته به ‌پ.د.ک دیده شد و تلاش شد هودا‌-پار را به شکلی پاک و درخشان نشان دهند. هم قبل از انتخابات و هم پس از آن سعی شد بیشترین پوشش خبری برای هودا-پار انجام شود.

اگر به یاد داشته باشیم تلویزیون بدون رقیب وابسته به پ.د.ک اولین رسانه‌ی کوردی بودند که برای تبهکاران داعش (همسایه‌ی جدید باشور کوردستان) میکروفن در اختیارشان بگذارند و به آنان مشروعیت ببخشند.

هودا-پار و نیروهای اسلامی باشور کوردستان و حزب دمکرات کوردستان برای این‌که سیاست مزدوری خود را برای اشغال‌گران از نظر عموم کوردستان مخفی کنند، تلاش می‌کند تا همگان و احزاب دیگر را با این سیاست عجین کند و مزدوری را به شاخصه‌ای همگانی تبدیل کنند. از این رو سعی کردند هودا-پار با دیگر احزاب کوردستان، به ویژه احزاب اسلامی ارتباط برقرار کنند. در این‌جا دین اسلام به عنوان ابزاری برای تقویت م گسترش روابط از آن سواستفاده شد. چیزی که جای تعجب است این است که نیروهای اسلامی باشور چگونه به این آسانی دنبال این سیاست پ.د.ک افتادند.

نیروهای سیاسی باشور کوردستان علیه دیکتاتوری صدام حسین مبارزه کرده‌اند، قربانی داده‌اند و بر این اساس، با وجود تمامی کاستی‌ها، در جامعه‌ی باشور کوردستان تا اندازه‌ای مشروعیت دارند. با نیروی خود وارد پارلمان و حکومت می‌شوند. اما هودا‌-پار از همان ابتدا در آغوش اردوغان بوده و بزرگ شده است و از آغوش اردوغان نیز وارد پارلمان شده‌اند. وگرنه این گروه توانایی ورود به پارلمان را دارد و نه حتی این میزان رای می‌آورد که کدخدای یک روستا نیز شود. زیرا خلق باکور کوردستان خوب می‌دانند که این گروه نه با اسلام و نه با کورد بودن هیچ ارتباطی ندارد.

در این‌جا لازم است نیروهای اسلامی باشور کوردستان با هوشیاری بیشتر با این وضعیت برخورد کنند، موضعش را ارزیابی کنند و رسانه‌های غیر رسمی خود را به بلندگویی برای هودا-پار تبدیل نکنند. لازم است این واقعیت را دریابند که هودا‌-پار برادر دینی آنان نیست. هم دشمن برادر است و هم دشمن دین. هودا‌-پار و داعش سیاست اشغال‌گری ترکیه را که لازم است در برخی جاها جنایت جنگی انجام دهند را پیش می‌برند. از این رو هم‌ هودا‌-پار (حزب الله) و هم داعش از طرف سازمان جنگ ویژه‌ی ترکیه ایجاد شده‌اند ‌و تمامی اعمالشان در چارچوب ژینوساید و اشغال‌گری و زیاده خواهی ترکیه است. هردو دو روی یک سکه هستند. هردو گروه بیشترین ژینوساید و جنایت علیه خلق کورد انجام داده‌اند. حزب الله و روی تازه‌اش هودا‌-پار در باکور کوردستان، همان داعش در باشور و روژآوای کوردستان است. همان‌گونه که نیروهای میهن دوست کوردستان چگونه در برابر داعش متحد شدند و پیروز شدند، به همان‌گونه نیز لازم است در برابر هودا‌-پار موضع اتخاذ کنند و اجازه ندهند که اردوغان به ذهنیت داعش در سیاست کوردی مشروعیت ببخشد.