سوم آگوست ٢٠١٩ پنج سال از واگذاری شنگال به داعش گذشت. با اینکه پنج سال از فاجعه واگذاری یک خلق به وحشیترین سازمان تبهکار سپری شده است اما تاکنون هیچ یک از عاملان این فاجعه که خلق ایزدی آنرا خیانت نامیدهاند مورد حسابخواهی واقع نشدهاند.
تعداد ایزدیهای جنوب کردستان بالغ بر ۶٠٠ هزار نفر است. سوم آگوست ٢٠١۴ سازمان تبهکار داعش به شنگال که مرکز ایزدیهای جنوب کردستان میباشد حملهور شد و به قتلعام یکی از کهنترین بخشهای جامعه کردستان پرداخت. ٣۶٠ هزار ایزدی مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شدند. برپایه آمار مرکز ناپدیدشدگان ایزدی تعداد ۶۴١٧ ایزدی از سوی داعش به اسارت گرفته شدند. این آمار یک نهاد وابسته به حزب پ.د.ک است که خود متهم به مماشات با داعش و واگذاری شنگال به داعش است. گفته میشود که تعداد اسرای ایزدی داعش بیشتر از آمار پ.د.ک باشد. پنج سال پس از حمله داعش به شنگال هنوز از سرنوشت نیمی از اسرای ایزدی خبری در دست نیست. ٣۵٠٩ ایزدی تاکنون از سوی نیروهای سوریه دمکراتیک-ق.س.د و مبارزان ی.پ.گ و ی.پ.ژ در روژاوای کردستان نجات یافتهاند.
فرار نیروهای ارتش عراق و پیشمرگههای پ.د.ک از شنگال مهمترین عامل نسلكشی خلق ایزدی شنگال بود. قائممقام (فرماندار) سابق شنگال که از اعضای پ.د.ک بود با سقوط موصل در ماه ژوئن ٢٠١۴ از شنگال گریخت و تا ماهها پس از قتلعام ایزدیهای شنگال از انظار مخفی ماند. جالب اینکه استاندار فراری موصل و فرماندار فراری شنگال پس از مدتی از هولیر سر درآوردند. برپایه آمار منتشر شده پ.د.ک ١٢ تا ١۵ هزار نیروی پیشمرگ در شنگال داشته است اما در فاصله روزهای دوم و سوم آگوست ٢٠١۴ نه تنها این تعداد نیرو در برابر داعش از خلق ایزدی دفاع نکردهاند بلکه حتی از مقاومت خود ایزدیها در برابر داعش جلوگیری کرده و اسلحه و مهمات موجود را هم از منطقه خارج کردهاند.
پس از حمله وحشیانه داعش و نسلکشی ایزدیها در شنگال اگر چه از سوی مسعود بارزانی رییس سابق اقلیم کردستان هیئتی برای تحقیق در این رابطه تشکیل شد اما این هیئت نه کسی را مورد بازخواست قرار داد و نه گزارشی را با خلق کرد و افکار در میان گذاشت.
محمود عمر عضو سابق هیئت امور پیشمرگ و شهیدان و قربانیان ژنوساید در پارلمان اقلیم کردستان در گفتوگو با روزنامه 'آژانس' گفته است،"چنین موضوع مهمی که برای رسیدگی به آن اقدام به تشکیل هیئت حقیقتیاب کردند و شخص مسعود بارزانی مدیریت آنرا بر عهده گرفت اگر حائز اهمیت بوده باشد میبایست گامهای عملی را برمیداشت."
به گفتهی وی،" مسئولان پ.د.ک در شنگال و فرماندههای آنانی که با بیمسئولیتی عمل کردند امروز در تلویزیونها ظاهر میشوند و همه ناظریم که ترفیع رتبه گرفتهاند. این در حالی است که این افراد باید مورد بازخواست و حسابخواهی قرار واقع میشدند."
روزنامه آژانس اعلام کرده است که برپایهی گزارشهای موثق تعداد زیادی از فرماندههای پ.د.ک که در واگذاری شنگال به داعش دست داشتهاند ترفیع درجه گرفتهاند.
یسری رجب عضو فراکسیون حقوق بشر در پارلمان عراق به روزنامه مذکور گفته است:"دولتهایی که در واگذاری موصل و شنگال به داعش دست داشتند امروز از عاملان سپردن این مناطق به داعش حمایت میکنند."
یسری رجب در ادامه میگوید:"حزبی که مسئول فرار نیروهای نظامی از شنگال و سپردن آن به داعش بود امروز بزرگترین ائتلاف پارلمان اقلیم کردستان را در دست دارد، به همین دلیل لازم بود فرماندههای نظامی که در واگذاری شنگال نقش داشتهاند مورد بازخواست واقع میشدند، اما هیچگونه ارادهای برای صیانت از شنگال و خلق ایزدی [در حکومت اقلیم] دیده نمیشود."
پارلمان حکومت اقلیم روز سوم آگوست ٢٠١٩ در نشستی نمادین سوم آگوست را به عنوان روز ژنوساید ایزدیها عنوان کرد، ولی حکومت اقلیم و پارلمان آن و دستاندرکاران پ.د.ک همچنان نسبت به حسابخواهی از عاملان واگذاری خلق ایزدی شنگال به داعش سکوت کردهاند. البته عامل اصلی سپردن شنگال را همه میشناسند.
بازداشت و بازخواست عاملان سپردن شنگال تنها به کردستان محدود نبوده است بلکه سازمان ملل هم بارها خواستار تشکیل دادگاهی ویژه برای رسیدگی به عاملان این جنایت شده است.
به گفته یکی از فرماندههای نیروهای مسلح که اکنون در شنگال محافظت از خلق ایزدی را بر عهده گرفتهاند عاملان واگذاری شنگال به داعش را همه میشناسند و تقریبا درجههای نظامی همه آنان ارتقا یافتهاند.