رئیس پارلمان کانتون تیچینو سوئیس و بخش بینالمللی پزشکان سوئیس برای پیشگیری از جنگ هستهای (IPPNW) و همچنین عضو کمیته بینالمللی آزادی برای عبدالله اوجالان، بپه ساواری بوریلولی در برنامه مبحث اروپا که از تلویزیون مدیا هابَر پخش شد به سوالات سرکان دمیرل پاسخ داد.
انزوای تحمیلی علیه عبدالله اوجالان بر خلاف تمام مراحل قانونی است
*عبدالله اوجالان ۲۴ سال است که زندانی است. در ۲۷ ماه گذشته هیچ تماسی با وی برقرار نمیشود. حق دیدار با وکیل و خانواده کاملا سلب شده است. این انزوای مطلق علیه عبدالله اوجالان را چگونه ارزیابی میکنید؟
اقدامات علیه عبدالله اوجالان کاملا غیرانسانی و مغایر با تمامی رویههای قانونی است. این اقدامات همچنین با هر چیزی که منطقی باشد مخالف است. امروز با آقای دیک مارتی، دادستان فدرال سابق سوئیس و مدافع حقوق بشر طولانی مدت در شورای اروپا، درباره انزوای اعمال شده بر عبدالله اوجالان صحبت کردیم. ما هر دو موافقیم که شرایط بازداشت عبدالله اوجالان کاملا غیرانسانی و غیرقانونی است.
شرایط امرالی از جزیره روبن سختتر است
*در ترکیه صحبت از این اقدامات در مورد عبدالله اوجالان غیرممکن شده است. روزنامهنگاری که توجه را به این اقدامات اخیرا جلب کرد، دستگیر شد. این رویکرد دولت ترکیه، حتی ترسش از عبدالله اوجالان را چگونه ارزیابی میکنید؟
عبدالله اوجالان تا حدودی موضع نلسون ماندلا را دارد. به نظر من شرایط در امرالی بسیار سختتر و دشوارتر از زندان جزیره روبن در آفریقای جنوبی است که ماندلا در آن نگهداری میشد. ما به خوبی میدانیم که روشهای حل مشکل در آفریقای جنوبی با آزادی ماندلا آغاز شد. زمانی که ماندلا آزاد بود، نخست وزیر آفریقای جنوبی اف دبلیو دکلرک بود که بسیار مترقیتر از اردوغان بود. صادقانه بگویم، چیزی که من را در مورد وضعیت آقای اوجالان کمی آرام کرد این بود که آقای دیک مارتی، که ارتباطات بسیار خوبی با شورای اروپا دارد، به من گفت: شورای اروپا به هر حال وضعیت عبدالله اوجالان را زیر نظر دارد. من فکر میکنم که شورای اروپا به دلیل روابط دیپلماتیک این وضعیت را توضیح نداد. من واقعا امیدوارم.
اما همانطور که گفتید عدم وجود علائم حیاتی از سوی آقای اوجالان به مدت ۲۷ ماه و عدم اجازه ارتباط با شخص ایشان مرا بسیار نگران کرده است.
اردوغان از طریق انزوا نیز همه را مورد شانتاژ و باجخواهی قرار میدهد
*با وجود این اقدامات علیه عبدالله اوجالان و مطالبه مردم کورد، جامعه جهانی و مقامات ذیربط سکوت اختیار میکنند. بنابراین، چگونه باید این وضعیت را ارزیابی کنیم؟
من فکر میکنم که اردوغان در این مورد نیز همه را مورد شانتاژ و باجخواهی قرار میدهد. درست مثل اخاذی که او در مورد فنلاند و سوئد کرد که اخیراً میخواستند به ناتو بپیوندند. اردوغان در موقعیت فرمانده کل دومین ارتش بزرگ و مهم ناتو است. در نتیجه، این کشور موقعیت دومین ارتش بزرگ ناتو پس از ارتش آمریکا را دارد. او به ویژه با استفاده از وضعیت پناهندگان سوری به کشورهای اروپایی به باجخواهی میپردازد. او با این جمله وارد عمل میشود که «من مرز را به روی پناهندگان باز میکنم، خواهید دید چه میشود.»
علاوه بر این، اگرچه بیشتر تولید تسلیحات ترکیه اکنون در ترکیه انجام میشود، به نظر من اردوغان مشتری خوبی برای برخی از صنایع اروپایی است. اما اردوغان از باجخواهی به عنوان یک استراتژی استفاده میکند. کشورهای اروپایی راههای زیادی برای ارائه مشاوره بهتر به ترکیه دارند که امیدوار است به اتحادیه اروپا بپیوندد. اما آنها این کار را نمیکنند. آلمان که جامعه بزرگ ترک در آن زندگی میکند، قطعا کشوری است که بیشترین تماس و نفوذ را بر ترکیه و اردوغان داشته است. با وجود این، به نظر من آلمان تقریباً هیچ کاری علیه اردوغان انجام نمیدهد. وزیر خارجه آلمان باید گامهای سختتری علیه اردوغان بردارد.
اتحادیه اروپا و آمریکا نیز در سیاست کوردی ترکیه نقش دارند
*آیا میتوان گفت اروپا در قبال این شرایط جاری، مسئولیت دارد؟
قطعا اروپا در این شرایط مسئولیت دارد. اما آمریکا نیز مسئول این اتفاق است. آمریکا سیاست ریاکارانه را دنبال میکند. آمریکا از کوردها در مبارزه با داعش حمایت کرد. کوردها با هزینههای زیادی علیه داعش جنگیدند و پیروز شدند. پیروزی بر داعش نه با بمبهای هوایی، بلکه با مبارزه تن به تن کوردها به دست آمد. بعد از اینکه کوردها این کار را کردند، تنها ماندند.
به ما اجازه ندادند که در مورد سلاحهای شیمیایی تحقیق کنیم
*ترکیه همچنین به جنگ علیه روژاوا و پ.ک.ک ادامه میدهد. همچنین میدانیم که او در این جنگ از سلاح شیمیایی علیه پ.ک.ک استفاده کرده است. شما برای بررسی این مواد شیمیایی مورد استفاده در محل به منطقه رفتید و گزارشی نیز در این زمینه منتشر کردید. میتوانید کمی در مورد این روند صحبت کنید؟
به درخواست بخش آلمانی پزشکان بینالمللی برای پیشگیری از جنگ هستهای (IPPNW)، به همراه متخصص سلاحهای شیمیایی دکتر یان ون آکن که در مورد سلاحهای شیمیایی که صدام حسین در حلبجه بکار برد نیز تحقیق میکند، به سلیمانیه و حتی تا مرز ترکیه رفتیم. اما فرماندار آمیدیه با این ادعا که نمیتواند «امنیت ما را تأمین کند» به دستور مقامات ترکیه نخواست به ما اجازه رفتن به منطقه را بدهد. صادقانه بگویم، او به دستور ترکیه، ما را از رفتن به منطقهای که ادعا میشد از سلاحهای شیمیایی استفاده شده است، و از انجام تحقیقات و ملاقات با افرادی که با آنها در ارتباط بودیم، جلوگیری کرد.
به همین دلیل، تنها ما توانستیم سرنخهای جدی مبنی بر استفاده از مواد شیمیایی به دست آوریم. من میدانم که اردوغان اصلا از گزارش ما در مورد این موضوع راضی نبود، زیرا او ما را به اصطلاح پزشک توصیف کرد. من میتوانم به اردوغان اطمینان دهم که من یک پزشک واقعی هستم، نه یک به اصطلاح. بنابراین، تحقیر اردوغان از من فقط باعث خوشحالی من میشود، زیرا ناخواسته نگرانیهای ما را در مورد موضوعاتی که در گزارش خود مطرح کردیم، تقویت کرد.
به یک معنا، به ما اجازه یافتن شواهد قطعی از استفاده شیمیایی داده نشد. برای به دست آوردن شواهد، یا سازمان ملل متحد، دبیرکل سازمان ملل، میتوانند هیئتی را برای تحقیق در منطقه بفرستند یا نهادهایی مانند سازمان منع سلاحهای شیمیایی (OPCW) باید وارد عمل شوند. باید کشوری وجود داشته باشد که این تحقیقات را درخواست کند تا سازمان منع سلاحهای شیمیایی نیز وارد عمل شود. متاسفانه تاکنون نتوانستهایم این کشور را پیدا کنیم. نه سوئیس و نه آلمان که با آنها در تماس هستیم، نمیخواهند این کار را انجام دهند. این نظر ما را تایید میکند که همه کمی از ترکیه اردوغان میترسند.
این یک تصمیم سیاسی برای اتحادیه اروپا است که پ.ک.ک را در "فهرست ترور" نگه دارد
همانطور که میدانید، اروپا همچنان پ.ک.ک را در فهرست "ترور" خود نگه میدارد. این تصمیم را چگونه میبینید؟
این یک مسئله قدیمی است که پاسخی ندارد. این یک موضوع بسیار قدیمی است که هلموت کهل، صدراعظم وقت آلمان، پکک را در لیست تروریستی قرار داد تا ترکیه را خوشحال کند. ترامپ همچنین کوبا را در فهرست کشورهای مروج تروریسم قرار داد. اما ما نمیدانیم که او از چه نوع تروریسمی صحبت میکند. کوبا هرگز یک آمریکایی را نکشته است. این یک موضوع سیاسی است، درست مانند کاری که هلموت کهل با پ.ک.ک کرد. ما نمیدانیم که تصمیم هلموت کهل برای قرار دادن پ.ک.ک در لیست تروریستی چه مبنایی دارد. پ.ک.ک همیشه روشهای تروریستی مانند به خطر انداختن غیرنظامیان بیگناه و حمله به غیرنظامیان را رد کرده است. حملات بمبی منتسب به پ.ک.ک در واقع با حساسیت زیادی توسط سرویسهای مخفی ترکیه سازماندهی شده بود. در این مرحله، من شخصا هیچ شکی ندارم.
اگر پ.ک.ک نبرد مسلحانه نداشت، مسئله کوردی فراموش میشد
*بنابراین، مبارزه پ.ک.ک را چگونه میبینید و ارزیابی میکنید؟
به نظر من مبارزه مسلحانه پ.ک.ک بسیار مهم است. بدون مبارزه غیرمسلحانه، مسئله کوردها فراموش میشد. وجود مبارزات مسلحانه در آنجا بود که اوضاع را در آفریقای جنوبی به ویژه آنگولو تغییر داد و میتوان مداخله نظامی کوبا در منطقه را به این موضوع اضافه کرد. به عبارت دیگر، از یک سو مبارزه سیاسی و دیپلماتیک وجود دارد، اما از سوی دیگر مبارزه مسلحانه بسیار مهمی نیز وجود دارد. اگرچه ارتش ترکیه از منابع و قدرت فناوری فوقالعادهای برخوردار است، اما هرگز نتوانسته است مقاومت کوردها را در باشور کوردستان و باکور کوردستان که قلب کوردستان است شکست دهد.
ما هرگز نباید فشار را برای حل مسئله کوردی متوقف کنیم
*علاوه بر اینها، سازمان ملل در گزارشهای قبلی خود به جنایات جنگی ترکیه و نیروهایش علیه کوردها در سوریه توجه کرده است. با همه اینها سکوت نهادهای مجاز همچنان ادامه دارد. به نظر شما برای شکستن این سکوت چه باید کرد؟
ما به یک قاضی برای افشای این جنایات و محاکمه مسئولین نیاز داریم. اگر فقط بتوان اردوغان را محکوم کرد و کسی او را به دادگاه کیفری بینالمللی در لاهه نبرد، هیچ اتفاقی نمیافتد. عاقبت صدام حسین و پسر عمویش علی ملقب به "شیمیایی" به چیزی که لیاقتش را داشتند رسید، چون شکست خوردند. اما در حال حاضر، اردوغان دوباره انتخاب شده است و اغلب با ایالات متحده و برخی کشورهای اروپایی هر دو طرف را بازی میکند. بنابراین، در حال حاضر نمیتوانم کسی را ببینم که بتواند اردوغان را به خاطر جنایاتش محاکمه کند.
من فکر میکنم مهمترین کاری که در حال حاضر میتوانیم انجام دهیم این است که هرگز از اعمال فشار برای حل مسئله کوردها که یکی از مهمترین و آشکارترین مسائل جهان است و صحبت در مورد آن با افکار عمومی دست برنداریم. اکنون همه از جنگ در اوکراین صحبت میکنند. من فکر میکنم که این جنگ نیز در حال از دست دادن اهمیت خود است. اردوغان در حالی که در این جنگ نقش میانجی را بازی میکند، از سوی دیگر میخواهد نقشههای شوم خود را عملی کند.
اردوغان میخواست برنده شود اما موفق نشد
*آیا چیزی دارید که بخواهید در نهایت اضافه کنید؟
همچنین میخواهم بگویم که اردوغان تلاش میکرد تا پیروزی علیه مردم کورد را جشن بگیرد، اما موفق نشد. وی در جریان مبارزات انتخاباتی کنترل تمامی رسانهها و ابزارهای ارتباطی را به دست گرفت. شنیدن صداهای دیگر در این روند بسیار سخت بود. با تمام این اوصاف، او تنها اندکی بیش از ۵۰ درصد آرا را به دست آورد. بنابراین، با وجود اینکه آنها در حال حاضر در اقلیت هستند، بخش بزرگی در ترکیه از سیاستهای اردوغان ناراضی هستند.
از این منظر به نظر من فشاری که باید علیه اردوغان در عرصه بینالمللی بهویژه در کشورهای اروپایی ایجاد شود، بسیار مهم است. اردوغان میخواهد به اتحادیه اروپا بپیوندد، بنابراین کشورهای اروپایی میتوانند اردوغان را تحت فشار قرار دهند تا حداقل به حقوق اولیه بشر احترام بگذارد.
ما نیز هرگز نباید فشاری را که علیه ترکیه در عرصه بینالمللی اعمال میکنیم را متوقف کنیم. در این زمینه اقداماتی در روزهای آینده به مناسبت یکصدمین سالگرد پیمان لوزان که باعث تقسیم کوردستان به چهار قسمت شد، برگزار خواهد شد. و من آنجا خواهم بود و صدای خود را بر ضد این عهدنامه بلند خواهم کرد.