احمد کایا، رئیس مشترک حزب خلق و آزادی (PIA) در گفتگو با خبرگزاری فرات، روندی را که با فراخوان رهبر آپو و پایان مبارزه مسلحانه پ‌ک‌ک آغاز شد، ارزیابی کرد. کایا با بیان اینکه رویکرد دولت به هیچ وجه ارزیابی درستی از این فرصت نیست، گفت: «واکنش‌های امنیتی به موانعی برای گام‌های دموکراتیک و گفتگوی سیاسی برای آینده تبدیل می‌شوند. ایجاد صلح اجتماعی در چنین چارچوب محدودی، ممکن است به سرکوب و تعمیق مشکلات منجر شود.»

کایا گفت: «وقتی پ‌ک‌ک گام‌هایی برای پایان دادن به مبارزه مسلحانه برمی‌دارد، مسیر حل سیاسی مسئله را تقویت می‌کند. این نقطه عطفی برای دولت و جامعه است. با این حال، اکنون آموخته‌ایم که صلح فقط به معنای خاموش کردن سلاح نیست. راه حل واقعی، ایجاد یک سیستم دموکراتیک است که به خواسته‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کوردها پاسخ دهد.

مسئله کوردها نه تنها سیاسی، بلکه یک مسئله اجتماعی نیز هست. ساختار اجتماعی با سرزنش یکدیگر، اظهارات انحصارگرایانه یا واکنش‌های ناسیونالیستی آسیب خواهد دید. زبانی که در رسانه‌ها و سیاست استفاده می‌شود، تنش را کاهش نمی‌دهد، بلکه آن را افزایش می‌دهد و مانعی جدی بر سر راه روند حل و فصل است. به عنوان مثال، در طول روند حل و فصل، گام‌های مثبت برداشته شده (توافقنامه دلمه باغچه، تلاش برای گام‌های دموکراتیک) تأثیر جدی بر جامعه داشت، اما موضع‌گیری‌های سفت و سخت و متناقضی که بعداً نشان داده شد، اعتماد را متزلزل کرد. ما باید از این تجربه بیاموزیم که زمینه بحث نباید بر اساس خصومت باشد، بلکه باید بر اساس پذیرش تنوع و همدلی باشد.»

کایا گفت که بزرگترین مانع برای رسیدن به یک راه حل این است که مسئله کوردها فقط در چارچوب «امنیت»، یعنی «پایان دادن به تروریسم» مورد بحث قرار می‌گیرد و افزود که این رویکرد برای سرکوب خواسته‌های مشروع و گسترده مردم کورد استفاده می‌شود. کایا اظهار داشت که قرار دادن مسئله کوردها در بحث‌ها بر اساس خشونت، یک تلاش سیاسی است و گفت: «عبارت ترکیه بدون ترور آگاهانه یا ناخودآگاه برای جرم‌انگاری خواسته‌های مردم کورد استفاده می‌شود. اگرچه بخش بسیار بزرگی از مردم خواهان پایان خشونت هستند، اما در عین حال برای حقوق اساسی مانند آموزش به زبان مادری خود، تقویت ادارات محلی و عدالت در نمایندگی دموکراتیک مبارزه می‌کنند. رویکردی که این دو واقعیت را با هم نمی‌بیند، منجر به یک ناگزیری جدید خواهد شد.»

کایا تأکید کرد که برای حل مسئله کورد، این مسئله باید در درجه اول به عنوان یک مسئله مبتنی بر حقوق دیده شود و تأکید کرد که همه باید در چارچوبی دموکراتیک، تحمل زیادی از خود نشان دهند تا روند جدید پیش برود. کایا خواستار شد: «زمانی که در آن هستیم، هم فرصت و هم خطر است. این روند می‌تواند با مخالفت سیاسی، واکنش‌های ناگهانی و اظهارات امنیتی نابود شود. بنابراین، همه، به ویژه بازیگران سیاسی، باید مسئولانه و شجاعانه عمل کنند. راه حل واقعی را نمی‌توان با سلاح‌های بی‌صدا یافت، بلکه باید با سیاستی که سخن می‌گوید و با برابری خلق‌ها همراه است، به دنبال آن گشت.»