سازمان دیدهبان حقوق بشر با انتشار بیانیهای نسبت به صدور حکم اعدام به دلیل مصرف مشروبات الکلی در ایران اعتراض کرده و خواهان لغو این حکم شده است.
بعد از دریافت گزارشی مبنی بر تایید حکم اعدام دو نفر توسط دادگاه عالی ایران که به اتهام مصرف مشروبات الکلی توسط دادگاه بدوی کشور به اعدام محکوم شده بودند، دیدهبان حقوق بشر از مقامات ایرانی درخواست نمود تا فوراً اجرای حکم اعدام را در آن کشور به حالت تعلیق درآورند. وی بیان داشت که ایران باید اجرای حکم اعدام را به طور کامل برای جرائمی که مطابق با پیمان نامههای منع اعدام جدی و استثنایی محسوب نمیشوند لغو کرده و درباره پروندههای متهمینی که محکوم به مرگ شدهاند اطلاعات بیشتری ارائه دهد.
در تاریخ 25 ژوئن خبرگزاری ایسنا گزارش داد که حجت الاسلام حسن شریعتی، دادستان کل استان خراسان رضوی، اعلام کرد که دادگاه عالی حکم اعدام دو نفر را که توسط دادگاه بدوی به جرم مصرف مشروبات الکلی صادر شده بود تایید کرده است. ایسنا از او نقل قول کرد که آنان هر دو «برای سومین بار مرتکب استفاده از مشروبات الکلی شده بودند» و مسئولین «در حال فراهم کردن مقدمات اجرای حکم» هستند.
سارا لی ویتسون، دبیر بخش خاورمیانه دیدهبان حقوق بشر گفت: "محکوم کردن ایرانیان به مرگ به دلیل مصرف مشروبات الکلی گویای این واقعیت هولناک است که زندگی ایرانیان برای قضات ایرانی ارزشی ناچیز داشته و قضات به سادگی به خود اجازه میدهند پایان زندگی افراد را رقم زنند. ظاهراً دادگاههای ایران به غیر از اذیت و آزار و کشتن شهروندان آن کشور که متهم به ارتکاب جرائم مشکوکاند کار جدی دیگری ندارند که انجام دهند".
ویتسون دراین زمینه گفت: "قانون مجازات در ایران هنوز هم نیاز به یک بازنگری جدی دارد، با توجه به این واقعیت که قوانین جدید مجازات اعدام را برای جرائم اخلاقی و یا غیر جدی اجازه میدهد، اهمیت این بازنگری جدیتر احساس میشود. مجازات اعدام برای جرائم اخلاقی و غیرجدی باید از متن قانون مجازات اسلامی کاملا حذف گردد".
با توجه به قوانین کیفری ایران، مصرف مشروبات الکلی، از جمله جرائم «حد»، و یا جرائم علیه خداوند محسوب میشود، که شریعت برای ارتکاب آنان مجازاتهای ثابت و خاصی را تعیین کرده است. مجازات معمول برای مصرف الکل هشتاد شلاق میباشد، اما ماده 179 قانون مجازات اسلامی برای افرادی که قبلاً دوبار به جرم مصرف الکل محکوم شدهاند، درصورتی که برای بارسوم گناهکار شناخته شوند، مجازات اعدام را در نظر گرفته است. قانون به دادگاهها اجازه میدهد اگر متهم از عمل خود که به آن اعتراف کرده است اظهار ندامت و توبه کند، آنان از مقام رهبری و یا نماینده او (معمولا رئیس قوه قضائیه) بخواهد که متهم را مورد عفو قرار دهد. اما در صورتی که محکومیت براساس شهادت دیگران صادر شده باشد عفو شامل حال او نمیشود. در پرونده فعلی معلوم نیست که آیا متهمین اظهار ندامت کردهاند، و آیا حکم براساس اعترافات متهمین یا شهادت دیگران صادر شده است.
با وجود مجازات های سختی که در قوانین ایران برای نوشیدن مشروبات الکلی وضع شده است، خوردن مشروب به شکل پنهانی در این کشور رواج دارد و هر از چندی گزارشهایی مبنی بر کشف محمولههای قاچاق مشروبات الکلی توسط پلیس منتشر میشود.