بیست و سه سال است که در زندان فوق امنیتی گروه F در امرالی، انزوایی بی سابقه بر رهبر خلق کورد ادامه دارد. عمر اوجالان نماینده حزب دمراتیک خلقها از حوزه انتخابیه رحا در پارلمان ترکیه در گفتگویی با خبرگزاری مزوپوتومیا مراجعاتی را که به منظور دیدار با رهبر خلق کورد صورت گرفتهاند مورد ارزیابی قرار داد.
صیانت و حمایت از اوجالان
عمر اوجالان، نماینده پارلمان اعلام کرد که سال ۲۰۲۱ در بعد مبارزاتی علیه انزوای تشدید شده بر رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان و نقض حقوق وی در زندان، سالی پر از مبارزه بود. اوجالان در این گفتگو ضمن اشاره به راهپیمایی که در ۵ ژانویه در شهر وان در اعتراض به انزوای مطلق علیه رهبر آپو اظهار داشت: این راهپیمایی از از اهمیت برخوردار بود. اوجالان همچنین خاطرنشان ساخت که در سال ۲۰۲۱ علیرغم شیوع پاندمی، مراسم نوروز هم با جوش و خروشی بزرگ برگزار شد و در مقابل توطئه بینالمللی ۱۵ فوریه مبارزه و تلاشهای بسیار بزرگی صورت گرفته است. اوجالان همچنین گفت: در سال ۲۰۲۱ خشم گسترده علیه انزوای رهبر آپو در مراسم نوروز به اوج خود دست یافته و آغازی جدید برای حمایت از رهبر آپو بود. در نوروزی که در بسیاری از مناطق با جوش و خروش از سوی خلق مورد استقبال قرار گرفت، آقای اوجالان بود که همیشه در مرکز توجهات قرار میگرفت. حمایت و صیانت جوانان و زنان از آقای اوجالان معنا دار بوده و از اهمیت بسیاری برخوردار است. نوروز ۲۰۲۱ به سال پشتیبانی و حمایت از آقای اوجالان تبدیل شد. زیرا خشم شدیدی از انزوا و قرار گرفتن وی در حصر وجود داشت.
برقراری تماس تلفنی
عمر اوجالان در بخش دیگری از این گفتگو اظهار داشت که انزوا بعد از مراسم نوروز هم ادامه پیدا کرد و در این باره اظهار داشت: بعد از مراسم نوروز، در ۲۵ مارس، از طریق تلفن تماسی تلفنی با آقای اوجالان برقرار شد. وی با خانواده تماس گرفتند و با خانوادههای زندانیان سیاسی دیگر امرالی هم تماس برقرار شد. خانوادهها به دادگستری شهرهایی که در آنجا ساکن هستند مراجعه کردند. ما برای تماس با آقای اوجالان به دادگستری رحا رفتیم. تماس تلفنی کوتاه بود و ناگهان قطع شد. ما به آنها اعلام کردیم که تماس ناگهان قطع شده است. اما مسئولان گفتند که مدت زمان تماس همین بوده است. این تماس بسیار مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. گفتههای آقای اوجالان در این تماس تلفنی کوتاه و مهم بودند. گفت مسئله من در اینجا یک مسئله حقوقی-سیاسی است. هیچ کس آنرا تنزل ندهد. آقای اوجالان خواسته بود که سریعا وکلای وی با وی دیدار کنند. این مسئله را با برادرش محمد اوجالان در جریان گذاشته بود و این مسئله در میان افکار عمومی واکنشهایی را به دنبال داشته بود. زیرا تماس تلفنی در میانه خود قطع شده بود و مجددا تماس برقرار نشد. در بسیاری از جاها هم تلاش و اعتراضاتی صورت گرفت و واکنشهایی نسبت به آن ایجاد شد.
واکنشها در اروپا
عمر اوجالان در گفتگوی خود با خبرگزاری مزوپوتامیا اظهار داشت که همراه با واکنشها در منطقه و شمال شرق سوریه، این مسئله واکنشهای جدی را در اروپا به دنبال داشت. خلقمان در اروپا در مقابل کمیته منع شکنجه اتحادیه اروپا، کمیته وزرای شورای اتحادیه اروپا و مراکز مهم دیگر نسبت یه این مسئله واکنش نشان دادند. هنچنین بر نهادهای مرتبط به انزوا در اروپا هم فشارهای شدیدی را اعمال کردند. در سال ۲۰۲۱ مبارزه گسترش بیشتری پیدا کرد، اما با تمام این اقدامات هیچگونه ارتباطی با اوجالان و هوالان وی برقرار نشده است.
تصمیم کمیته وزرای شورای اروپا
عمر اوجالان ضمن اشاره به مراجعه سازمان حقوق بشر، بنیاد پژوهشهای اجتماعی و حقوقی، بنیاد حقوق بشر ترکیه و سازمان حقوقدانان برای آزادی اوجالان که با کمیته وزرای شورای اتحادیه اروپا دیدار کرده بودند، اظهار داشت: کمیته وزرای شورای اتحادیه اروپا اعلام کرده است که قوانین حبس ابد سنگین و حبس ابد در ترکیه باید اصلاح شده و برای انجام اصلاحات هم به ترکیه مهلت داده است. زندانیان هم دارای حق هستند و امیدووار هستند که روزی از زندان آزاد شوند.
مبارزه علیه قوانین امرالی
۷ سال بعد از تصمیم شورای اروپا، در فاصله روزهای ۳۱ نوامبر و ۲ دسامبر، کمیته وزرای اتحادیه اروپا مسئله رسیدگی به پرونده آقای اوجالان را مجددا در دستور کار خود قرار داد و خواهان اعلام شمار افراد و اطلاعات مربوط به کسانی شد که در ترکیه محکوم به حبس ابد محکوم شدهاند و تا سپتامبر ۲۰۲۲ به ترکیه مهلت داده شده است. در ضمن به ترکیه هشدار داده شده است که تا مهلت مقرر، باید قوانین خود را در این باره اصلاح کند. و در ضمن رسما از کمیته منع شکنجه اتحادیه اروپا درخواست کرده است که وظایف و مسئولیتهای خود را در این باره انجام دهد. زیرا نقض حقوق به طور گستردهای در امرالی در جریان است و حقوق در آنجا کاربردی ندارد. در آنجا قوانین امرالی عمل میکنند. این مسئله مربط به امروز نیست، بلکه ۲۳ سال است که این رویه ادامه دارد. در فوریه وارد بیست و چهارمین سال خود میشود. گفتههای کمیته وزرای شورای اتحادیه اروپا مهم هستند. هر اندازه که به تعویق هم افتاده باشد، اما تصمیم مهمی است. به این منظور هم باید خلق کورد و دوستان خلق کورد، بر ترکیه فشار وارد کنند و به این منظور دست به فعالیت بزنند. میخواهم اشاره کنم که باید سطح سیاست دمکراتیک بیش از پیش اعتلا پیدا کند.
پایان دادن به حصر یک ضرورت است
اوجالان در بخش دیگری از گفتگوی خود اظهار داشت که خانواده اوجالان، خانواده هامیلی ییلدرم و عمر خیری کونار و ویسی آکتاش در پارلمان با کمیسیون حزب دمکراتیک خلقها دیدار کرده و در این باره افزود: ما به سازمان حقوق بشر، بنیاد پژوهشهای اجتماعی و حقوقی، بنیاد حقوق بشر ترکیه مراجعه کردهایم. از تلاشهایشان تقدیر کرده و گفتیم که باید این تلاشها بیش از پیش گسترش پیدا کنند. در امرالی نقض قوانین و حقوق به طور گستردهای در جریان است و دیگر انزوای تحمیل شده بر امرالی در خاتمه سال ۲۰۲۱ در تمامی زندانها هم تحمیل شده است و گسترش پیدا کرده است. همه اطلاع دارند که در این کشور مجازاتی با نام اعدام وجود ندارد. اما در عمل در زندانها، زندانیان را اعدام میکنند. در عرض یک ماه، ۷ نفر در زندانها جان خود را از دست دادند. بی قانونی، مسئولیتگریزی در امرالی در تمام زندانهای کوردستان و ترکیه گسترش پیدا کرده است. انزوا را بر همه تعمیم دادهاند. شکستن انزوا برای دمکراسی، آزادی کوردستان یک ضرورت است.
برقراری ارتباط با اوجالان
در ربع اول قرن بیست و یکم خاورمیانه از نو سازماندهی میشود و احتمال دارد که بار دیگر رژیمهای دیکتاتور در مسند قدرت قرار بگیرند. اما ما میخواهیم که حتما آقای اوجالان با جهان خارج از زندان ارتباط برقرار کند. ما میخواهیم که آقای اوجالان باید بتواند افکار خود را به جامعه انتقال دهد. در زمانیکه خاورمیانه در حال طراحی مجدد است، در حالیکه جنگ همچنان با شدت ادامه دارد، خاورمیانه نیازمند افکار آقای اوجالان است. او میتواند مدل جدیدی را برای خلق کورد، هویتهای مختلف طراحی و مطرح کند. این مسئله برای خلقهای خاورمیانه الزامی اساسی به شمار میرود. سلامتی آقای اوجالان و لغو انزوای تشدید شده بر وی مهم هستند. لازم است که سریعا این انزوا رفع شده و بعد از لغو انزوای تحمیل شده بر وی، بتوان آزادی وی را مطرح کرد.
عمر اوجالان در بخش دیگری از گفتگوی خود خاطرنشان کرد که راههای بسیاری برای آزادی اوجالان وجود دارند و در این باره افزود: او میتواند در حبس خانگی باشد. میتواند در آمَد یا در رحا باشد. میتواند در یک شهر مناسب باشد. باید این مسائل را مورد بحث و بررسی قرار داد. برای آنکه بتواند نقش خود را ایفا کند، باید زمینههای لازم در این باره مهیا شوند.
سال ۲۰۲۲ باید سال آزادی اوجالان باشد
عمر اوجالان نماینده رحا در پارلمان همچنین افزود: سال ۲۰۲۱ به سالی پر از مبارزه تبدیل شد و هزینههای سنگینی در این باره داده است و با این حال انزوا همچنان ادامه پیدا کرده است. به همین دلیل با امیدهای بزرگ در سال ۲۰۲۲ دست به فعالیت و مبارزه میزنیم، لازم است که ما مبارزه را گسترش بخشیده و آزادی آقای اوجالان را مورد بحث و بررسی قرار دهیم. در کشورهای اتحادیه اروپا حداکثر زمانی که یک فرد میتواند در زندان بماند ۲۴ سال است. لازم است که ترکیه این مسئله را در نظر داشته باشد. برای آینده خلقها، برای برخورداری از همزیستی باید آقای اوجالان در شرایط و زمینههای آزاد سیاستورزی را ادامه بدهند و افکار وی در بستری آزادانه با خلقها در تعامل باشد. این مسئله برای خلقهای خاورمیانه از اهمیت برخوردار است. فراتر از انزوا، باید سال ۲۰۲۲ به سال آزادی تبدیل شود. ما این مسئله را علنا اعلام میکنیم. او میتواند ابتدا در یک شهر در حبس خانگی بماند و در آینده از طریق پیگیری تمهیدات لازم است که محدودیتهای وی برداشته شوند.
پایان دادن به انزوای تحمیل شده بر آقای اوجالان تنها محدود به وی، هوالان همراه با وی نخواهد بود. بلکه باید بر تمام زندانیان هم تسری پیدا کند. برای اینکه دولت دست از راهکارهای کنونی بردارد، لازم است که ما با راهکارهای مختلف دمکراتیک این روند را تسریع کنیم. لازم است که سیاستهای دمکراتیک را فعالتر کنیم. لازم است که اعلام شود که با ساکت کردن افراد و جامعه نمیتوان به هیچ نتیجهای دست پیدا کرد. لازم است جامعه در مقابل این اقدامات غیرقانونی و حقوقی صدای خود را طنینانداز کنند.
در سال ۲۰۲۲ باید آزادی آقای اوجالان به طور جدی مورد بحث قرار گیرد
عمر اوجالان نماینده پارلمان در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت که بیعدالتیهای صورت گرفته در امرالی در تمام زندانهای دیگر هم گسترش پیدا کرده است و در کل ترکیه هم تاثیر گذار بوده است. تا جایکه از هزینههای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی برخوردار بوده است. وضعیت اقای اوجالان و شخصیت وی را باید به طور گسترده مبنای عمل خود قرار بدهیم. در کوردستان جنگ واقعیت دارد. نا آرامی و برخورد وجود دارد. این جنگ از سال ۱۹۸۴ ادامه دارد. هزینههای اقتصادی و سیاسی را تحمیل کرده است. هزاران انسان جان خود را از دست دادهاند، هزاران روستا تخلیه شدهاند و به آتش کشیده شدهاند. از سال ۲۰۰۵ دهها شهر و منطقه خالی از سکنه شدهاند. تنها آقای اوجالان است که میتواند به این خشونتها پایان بدهد. در هر صورت او میتواند مسائل را حل کند.
اوجالان خطاب به مقامات اظهار داشت: لازم است که مشکلات و مسائل با کسانی حل شود که با آنها مشغول جنگ هستید. با رفتن به مسکو و واشنگتن، در سوچی مشکلات حل نمیشوند، و مطمئنا مسائل و مشکلات نمیتوانند به راه حلی دست پیدا کنند. برای حل مسئله کورد از راههای دمکراتیک باید مستقیما با آقای اوجالان ارتباط برقرار شود. این مسئله باید به شیوهای جدید با آقای اوجالان مورد بحث و بررسی قرار گیرد. نباید نادیده گرفته شود، نباید مانع از دیدارها با وی شوند.
سال پیروزی
هر چند تلاشها برای حل مسئله در سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ به سطحی از پیشرفت هم رسیده باشد، اما متاسفانه بدون نتیجه باقی ماند. تمام ساکنان مناطق دریای مدیترانه و نواحی مرمره تحت تاثیر مثبت این تلاشها قرار گرفتند. تمام کوردستان تحت تاثیر این مسئله قرار گرفت. برای آنکه این مسئله از طریق دمکراسی حل شود، برای آنکه انزوای تحمیلی بر رهبر خلق کورد از میان برداشته شود، برای آنکه آزادی وی مورد بحث و بررسی قرار بگیرد، برای آنکه زندانیان ساسی در زندانها سریعا آزاد شوند، باید سال ۲۰۲۲ را به عنوان سال پیروزی انتخاب کنیم. لازم است که ما در ترکیه با ذهنیتی سیاسی با تمام اقشار جامعه ارتباط برقرار کرده و جبههای از مقاومت را ایجاد کنیم. البته تلاشهایی که تا کنون انجام شدهاند، فعالیتهایی که تا کنون شکل گرفتهاند، مهم هستند، ارزشمند هستند و باعث شدهاند که به مرحله کنونی دست پیدا کنیم. به همین دلیل لازم است که سال ۲۰۲۲ را به سطحی بسیار بالاتر ارتقا داده و به نتیجه برسیم.
دولت مسئول است
اوجالان در ادامه گفتگوی خود با خبرگزاری مزوپوتامیا اظهار داشت که: مسئله حساس، سن آقای اوجالان است. آقای اوجالان ۷۳ ساله هستند. سن هوالان همراه با او هم در حال افزایش است. اگر مشکلی برای سلامتی ایشان ایجاد شود، دولت در این رابطه مسئولیت دارد. مسئولان دولتی و حکومتی مسئول هستند. رئیس جمهوری و وزیر دادگستری مسئول هستند. نهاد ناظر بر امرالی وابسته به کجاست، همانها مسئول هستند. باید پرسید که وضعیت سلامتی آقای اوجالان چگونه است؟ صحت و سلامت وی در چه حالی است؟ ما از این مسائل اطلاعی نداریم. ما میبینیم که دولت در این باره وظایف و مسئولیتهای خود را به طور غیر مشروع انجام میدهد. باید به طور جدی بر این مسئله متمرکز شد. همچنین ابعاد اجتماعی، سیاسی مسئله کورد هم باید در سطح بسیار مهمتر و فراتری وارد بحث بررسی واقع شود. برای آنکه آقای اوجالان در این فرایند بتواند نقش و حضور موثر خود را به بهترین نحو ممکن انجام دهد، باید در سال ۲۰۲۲ شرایط و زمینههای آزادی وی ایجاد شوند.