فشار و تضییقات تحمیل شده بر زبان کوردی در شمال کوردستان روز بروز افزایش مییابد و به دلیل سیاستهای ضد زبانی، زبان کوردی در وضعیتی دشوار و خطرناک به سر میبرد. حزب دمکراتیک خلقها به منظور انکه بتواند مانع این سیاستها شود در ماههای گذشته طرحی را برای گسترش زیان کوردی آماده و آن را به عنوان نقشه راهی برای گسترش زبان کوردی معرفی و منتشر کرده است. به منظر اجرایی شدن این نقشه راه و تحکیم مفاد این نقشه راه، کمیسیون نظارت بر نقشه راه گسترش زبان کوردی ایجاد شده است. یکی از موضوعات مهم، یادگیری و آموزش زبان کوردی در میان اعضای حزب دمکراتیک خلقهاست.
از ۲۱ فوریه روز جهانی زبان مادری، حزب دمکراتیک خلقها آموزش زبان کوردی با هر دو لهجه کورمانجی و کورمانجکی در میان اعضای خود را آغاز میکند. پروین بولدان و مدحت سنجار روسای مشترک این حزب، اعضای کمیسیون حزب، نمایندگان، روسای شهرها و مناطق این حزب، مدیران و مشاوران این حزب و بسیاری از اعضای حزب دمکراتیک خلقها در این دورههای آموزشی به زبان کوردی شرکت میکنند. آموزش به زبان کوردی، با هر دو لهجه کورمانجی و کورمانجکی بوده و تا سطح چهار این آموزشها ارائه میشوند. به این منظور کلاس برگزار میشود.
قتل افرادی که با زبان کوردی تکلم کردهاند
سلیم کاپلان سخنگوی مشترک کمیسیون نظارت بر نقشه راه زبان کوردی در رابطه با آموزش داخلی زبان کوردی در میان اعضای این حزب و کارزار صورت گرفته در این باره اظهار داشت که سیاستهای نابودی زبان کوردی در دستور کار قرار دارد. با حاکمیت آ.ک.پ/م.ه.پ حمله به زبان کوردی گسترش پیدا کرده است. هر چند اقداماتی از طریق کانال تلویزیونی 6TRT و دانشگاهها برای زبان کوردی صورت گرفته است، اما تمامی سیاستهای حاکمیت برای زبان کوردی غلط هستند. هر چند دپارتمانهایی در دانشگاهها با عنوان زبان کوردی ایجاد شدهاند اما در عمل به عنوان فشار بر زبان کوردی عمل میکنند. روز بروز بر شدت فشارها بر زبان کوردی افزوده میشود. در سالهای اخیر این مسئله بیشتر درک شده است. ما شاهد قتل افرادی بودهایم که به زبان کوردی حرف میزدهاند.
انتقادات بسیار در رابطه با زبان کوردی
سلیم کاپلان در بخش دیگری از سخنان خود به مناسبت روز جهانی زبان مادری اعلام کرد که از نظر حزب دمکراتیک خلقها تمامی زبانها اهمیت دارند و در رابطه با سیاستهای زبانی حزب خود نیز اظهار داشت: حزب دمکراتیک خلقها در اساسنامه خود عنوان کرده است که از تکثر زبانی، فرهنگی، دینی دفاع میکند. به دلیل تهدیدهایی که رویاروی زبان کوردی قرار دارد، حزب دمکراتیک خلقها تلاشهای بینظیری را انجام داده است. برای آنکه در آینده زبان کوردی به زبان آموزشی زبان رسمی تبدیل شود صریحا اعلام موضع کرده است. بسیاری از مواقع در مجلس برای استفاده از زبان کوردی و قرار گرفتن این زبان در قوانین این حزب تلاشهای فراوانی صورت داده است. اما متاسفانه اختلافاتی در این باره وجود داشت. یکی از این مشکلات این بود که در میان حزبمان زبان کوردی به عنوان زبانی رسمی مورد استفاده قرار نمیگرفت. نواقص و کاستیهایی در این رابطه وجود داشتند، از این مسئله میتوان به عنوان خود انتقادی سخن گفت. از دوستانمان انتقادات فراوانی را در این باره شنیدهایم.
ایجاد کمیسیون
سلیم کاپلان در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت که طبق اساسنامه حزب، به منظور صیانت از زبان کوردی و ممانعت از سیاستهای سرکوب زبانی گامهایی برداشته و در ادامه افزود: حزب دمکراتیک خلقها تلاش برای گسترش زبان مادری را به عنوان سیاستی اصلی در پیش میگیرد و در میان حزب نیز به منظور اینکه زبان کوردی به زبان اصلی تبدیل شود، به تلاش و مبارزه نیاز داشت. به همین منظور کمیسیونی ایجاد شد و این کمیسیون با نام کمیسیون نظارت بر نقشه راه زبان کوردی تعریف شده است. این کمیسیون متشکل از دو نفر از رفقای شورای مرکزی، یکی از رفقای کمیته سیاسی و چهار نفر از رفقای نماینده مجلس و چهار مشاور زبانی است.
تلاشهای کمیسیون
سلیم کاپلان در ادامه سخنان خود در رابطه با تلاشهای کمیسیون نیز اعلام نمود که: وظایف این کمیسیون در این راستا طراحی شدهاند که برای آنکه زبان کوردی در میان حزب به زبان اصلی در تمامی سازمانهای منطقه و شهری تبدیل شود فعالیت میکنیم. در میان شورای مرکزی، کمیته سیاسی، گروه پارلمانی، گروه مشاروان باید آموزش زبان کوردی آغاز شود. این آموزشها از ۲۱ فوریه آغاز میشوند. در گام اول ۲۰۰ نفر مرکب از مشاوران، نمایندگان مجلس، اعضای شورای مرکزی، کمیته سیاسی، روسای مشترک منطقه و شهرها باید در این کلاسها شرکت کنند. روسای مشترک حزب دمکراتیک خلقها، پروین بولدان و مدحت سنجار نیز به عنوان زبان آموز زبان کوردی در این کلاسها شرکت میکنند.
این کمیسیون صرفا وظیفه آموزش زبان کوردی را بر عهده دارد. همزمان برای آنکه زبان کوردی به زبان آموزش و زبان رسمی تبدیل شود این کمیسیون تلاشهای خود را ادامه میدهد. به این منظور کمیسیون دیپلماسی زبان کوردی نیز ایجاد شده است. این کمیسیون زیر مجموعه کمیسیون نقشه راه گسترش زبان کوردی بوده و در این باره تلاشهای خود را برای گسترش زبان کوردی ادامه میدهد.
اکنون مشاهده میکنیم که نه تنها از زبان کوردی صیانت نمیشود بلکه این زبان در حال مرگ است و تلاش میشود آن را به قتل برسانند. به منظور محکومیت این وضعیت کمیسیون تلاشهای خود را ادامه میدهد. انستیتوی کوردی، سازمان Med-Der و بسیاری از روشنفکران و نویسندگان برای حفاظت و پیشبرد زبان کوردی با این کمیسیون همکاری میکنند.