سال ۲۰۲۱ سال تشدید انزوا بر رهبر خلق کورد بود. مقاومت در برابر انزوای در سطح جهانی گسترش پیدا کرد و از طرف دیگر اقدامات ضد بشری و غیر عادلانه در امرالی هم در متن توجهات جامعه بین‌المللی قرار گرفت. تحت تاثیر مبارزه خلق کورد و خلق‌های دیگر، سیستم شکنجه که هر سال در امرالی شدیدتر می‌‌شود، در دستور کار نهادهای بین‌المللی هم قرار گرفت.

هیاتی از کمیته منع شکنجه شورای اتحادیه اروپا CPT در روزهای ۱۱ تا ۲۵ ژانویه از ترکیه دیدار کرد. کمیته منع شکنجه شورای اتحادیه اروپا CPT بعد از چند روز اطلاعات خود را در مورد دیدار از ترکیه منتشر کرد و اعلام شد که به امرالی عزیمت نکرده است. همچنین اعلام شد که هدف از این دیدار فقط تحقیق در مورد اقدامات غیر انسانی دستگیر شدگان و زندانیان و شرایط زندانیان بوده است. با این وجود کمیته منع شکنجه شورای اتحادیه اروپا CPT به امرالی نرفته و در مقابل خلق کورد علیه این نوع برخورد واکنش نشان داد.

اوزترک ترکدوغان ریاست مشترک سازمان حقوق بشر IHD در این رابطه اعلام کرد که در دیدار خود با کمیته منع شکنجه شورای اتحادیه اروپا به بی‌عدالتی‌های صورت گرفته در امرالی اشاره کرده و در این باره اظهار داشت که: ما گزارش دفتر حقوقی سده را به این هیات تحویل دادیم. دیدار با حکومت از اهمیت برخوردار است. ما باید منتظر باشیم که از این به بعد اجازه می‌‌دهند دیدارها با امرالی صورت بگیرد یا خیر، باید منتظر شویم تا ببینیم که آیا دیدار کمیته منع شکنجه شورای اتحادیه اروپا با مقامات ترکیه تاثیرگذار خواهد بود یا خیر؟ هیات کمیته منع شکنجه شورای اتحادیه اروپا در این باره اعلام کرد که ما جدیت مسئله در امرالی را می‌‌دانیم و این مسئله را به حکومت ترکیه هم اطلاع داده‌ایم. اما علیرغم وعده‌های کمیته منع شکنجه شورای اتحادیه اروپا هم درهای امرالی باز نشدند و برای برسمیت شناختن حقوق قانونی رهبر خلق کورد، عبدالله اوجالان، طی چند ماه هیچگونه گزارشی منتشر نشد.

درخواست از کمیته منع شکنجه شورای اتحادیه اروپا: مسئولیت‌ها و وظایف خود را عملی کنید

در این رابطه وکلای رهبر خلق کورد در روزهای انتهای ژولای به کمیته منع شکنجه شورای اتحادیه اروپا مراجعه کرده و از این کمیته درخواست کردند که سریعا مسئولیت و وظایف خود را عملی کند. در همین رابطه وکلا اعلام کردند که در ۶ ماه نخست سال ممنوعیت دیدارها ادامه پیدا کرده و به همین دلیل لازم است که کمیته منع شکنجه شورای اتحادیه اروپا سریعا وارد عمل شود.

در ماه سپتامبر هم بار دیگر کمیته حقوقدانان برای آزادی، سازمان حقق بشر، بنیاد حقوق بشر ترکیه، بنیاد پژوهش‌های حقوقی و اجتماعی، انجمن جامعه مدنی در سیستم تجدید نظر مجازات و انجمن حقوقدانان معاصر برای رهبر خلق کورد، عبدالله اوجالان، عمر خیری کونار، هامیلی ییلدریم و ویسی آکتاش که دیدار با انها هم دچار ممنوعیت شده است، به کمیته منع شکنجه شورای اتحادیه اروپا مراجعه کردند. در این دیدار این سازمان‌های اجتماعی که در باکور کوردستان و ترکیه حضور دارند، اعلام کردند که ممنوعیت دیدار امرالی با وکلا اقدام خلاف حقوق و قانون است.

پاسخ شرمگنانه اتحادیه اروپا به سندیکای فرانسه

همراه با نارضایتی افکار عمومی در کوردستان و ترکیه، در اروپا هم درخواست‌های بسیاری از کمیته منع شکنجه برای پیگیری وضعیت رهبر خلق کورد صورت گرفت تا به بی‌عدالتی و اقدامات غیر قانونی ترکیه در امرالی خاتمه داده شود، اتحادیه سندیکاهای فرانسه Solidaires برای خاتمه دادن به انزوای تحمیل شده و تشدید شده علیه رهبر خلق کورد، نامه ای را در ۶ اکتبر به دبیرکل شورای انحادیه اروپا، Maria Pejcinovic-Buriç ارسال کرد.

میروسلاو پایا مشاور دبیرکل اتحادیه اروپا، یک ماه بعد به نمایندگی از دبیرکل شورای اتحادیه اروپا به نامه سندیکاهای فرانسه پاسخ داد. این مقام شورای اتحادیه اروپا در رابطه با وضعیت امرالی پاسخ شرمگنانه‌ای را داده و اعلام کرد: همانگونه که شما اطلاع دارید شرایط و اوضاع کلی در این زندان، بین مقامات کمیته منع شکنجه و دولت ترکیه همیشه موضوع بحث و بررسی‌های منظم و محرمانه بوده‌اند. اتحادیه اروپا ارگان و نهادهای وابسته به ان بر اساس وظایف خود، با حساسیت نسبت به این مسئله برخورد می‌‌کند که آیا ترکیه و دولت‌های عضو ان آیا معیارهای حقوق بشری و دمکراسی و حقوق را اجرا می‌‌کنند یا خیر!

شورای اتحادیه اروپا بعد از چندین سال تصمیم و حکم دادگاه حقوق بشر اتحادیه اروپا را به یاد می‌‌آورد

دادگاه حقوق بشر اتحادیه اروپا با حکم ۱۸ مارس سال ۲۰۱۴ خود در رابطه با رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان تصمیم گرفته بود که در مجازات حبس ابد تشدید شده وی باید تغییراتی ایجاد شود. کمیته وزرای شورای اتحادیه اروپا که می‌‌بایست بعد از صدور این حکم به منظور عملی کردن این تصمیم وارد عمل می‌‌شد و بر ترکیه فشار وارد می‌‌کرد، بعد از ۷ سال مسکوت گذاشتن این حکم، اخیرا تصمیم خود را در روزهای ۳۰ نوامبر و ۲ دسامبر مجددا در دستور کار قرار داد.

کمیته وزرا بعد از این نشست، در سوم دسامبر اعلامیه‌ای را منتشر کرد و در رابطه با حبس ابد تشدید شده موضوع حق امید دادگاه حقوق بشر اتحادیه اروپا را برجسته کرده و اعلام کرد که برای اعمال این تصمیم هیچ اقدامی صورت نگرفته است. کمیته همچنین از دولت ترک درخواست کرد که برای اجرای این مسئله تدابیر قانونی لازم را برای مکانیزم تحقیق و عملی کردن این حکم انجام دهد. کمیته وزرا از ترکیه درخواست کرد که از نمونه‌های رفورمی که از سوی کشورهای دیگر عضو مورد پذیرش قرار گرفته‌اند کمک کند. همچنین از مقامات ترکیه درخواست کرد که در ابطه با عملی کردن تدابیر عمومی لازم است حداکثر تا خاتمه سپتامبر ۲۰۲۲ اقدامات خود را به اطلاع این کمیته برساند.

کنفدرالیسم جوامع کوردستان: تصمیمی دیروقت است، اما ما پیگیر تصمیمات هستیم

به منظور خاتمه دادن به انزوای تحمیل شده بر امرالی و تامین آزادی جسمی رهبر خلق کورد، حتی اگر این تصمیم کافی هم نباشد، تصمیم شورای اتحادیه اروپا برای در دستور کار قرار گرفتن آن در عرصه بین‌المللی مهم ارزیابی می‌‌شود.

شورای رهبری کنفدرالیسم جوامع کوردستان بعد از چند روز با انتشار بیانیه‌ای در مورد بیانیه شورای اتحادیه اروپا اعلام کرد: اجرای این تصمیم به دیرهنگام صورت گرفته است اما حتی اگر تصمیمات صورت گرفته حداقلی هم بوده باشند، ما این تصمیمات را پیگری می‌‌کنیم. در این باره کنفدرالیسم جوامع کوردستان اعلام کرد که یکی از مسئولان اصلی سیستم انزوای امرالی شورای اتحادیه اروپا بوده و برای گسترش و ادامه مبارزه از این به بعد، از افکار عمومی کوردها و جهانی درخواست کرد که در این زمینه حساس باشند. علیرغم اینکه شورای اتحادیه اروپا سه سال پیش از طریق کمیته منع شکنجه این اتحادیه به ترکیه اعلام کرده بود که مجازات حبس ابد بر خلاف قوانین اروپایی است، این تصمیم اکنون در دستور کار قرار گرفته است و تصمیمی را با تاثیرگذاری ناکافی اتخاذ کرده است. هر چند انزوای تشدید شده بر امرالی به عنوان بخشی از مجازات زندان حبس ابد تشدید شده اجرا می‌‌شود، در این رابطه موضع ملموسی مشاهده نشده است. به همین دلیل حکم صادره از سوی خلق کورد و دوستان خلق کورد، نیروهای دمکراسی و نهادهای حقوقی ناکافی شمرده می‌‌شود. اما حتی اگر ناکافی هم بوده باشد، لازم است کمیته وزرای اتحادیه اروپا حکم صادره از سوی خود را پیگیری کند و برای برداشتن و لغو مجازات حبس ابد، مسئولیت‌ها و وظایف خود را عملی کند.

تصمیم کمیته وزرای اتحادیه اروپا حتی اگر دیرهنگام هم بوده باشد گامی برای برداشتن حبس ابد و از میان برداشتن انزوای تحمیل شده است. مبارزه خلق کورد کاراکتر فاشیستی و ضد دمکراتیک دولت ترک را چنان رسوا کرده است که نقاب‌های جنگ ویژه را یک به یک از چهره دولت ترک بر می‌‌دارد. مبارزه آزادیخواهانه ما در داخل، دولت ترک را ضعیف و در خارج از ترکیه هم این دولت را رسوا و تضعیف می‌‌کند.

مبارزه علیه انزوا و مبارزه برای تامین آزادی جسمی رهبر خلق کورد در سال ۲۰۲۱ به نقطه بسیار مهمی رسید. آزادی فیزیکی رهبر آپو به یکی از دستورکارهای نیروهای دمکراسی در جهان تبدیل شد. مبارزه‌ای که برای آزادی فیزیکی رهبر آپو صورت می‌‌گیرد را زمانیکه با تصمیم کمیته وزرای اتحادیه اروپا مقایسه می‌‌کنیم می‌‌بینیم که در بیست و چهارمین سالگرد توطئه بین‌المللی می‌‌تاند به نتایج مهمی دست پیدا کند، و آزادی رهبر آپو را به واقعیت مبدل کند. در وقاع خلقمان، دوستانمان و نیروهای دمکراسی‌خواه در سطح جهانی هم می‌‌خواهند که با رهبری در تماس بوده و بخواهند که دیگر زمان آزادی وی فرا رسیده است.

کنفدرالیسم جوامع کوردستان برای خاتمه دادن به سیستم انزوا و شکنجه امرالی فراخوانی را منتشر کرد. اقدامات غیر قانونی و حقوقی در امرالی نه فقط در دستور کار شورای اتحادیه اروپا قرار داشت، بلکه این مسئله در سال ۲۰۲۱ در مدار توجه بسیاری از کشورهای غربی هم قرار داشت. در رابطه با فشارهای داخلی و خصوصا به دلیل فشار احزاب چپ، سوسیال دمکرات برخی از حکومت‌های غربی در رابطه با انزوای تحمیلی بر امرالی در سال ۲۰۲۱ واکنشهایی را نشان دادند:

انگلستان از سیاست CPT حمایت کرد

در ماه ژانویه لوید راسل مویل عضو مجلس عوام پیشنهادی را به وندی مورتون وزیر امورخارجه انگلستان تقدیم کرد. در این پیشنهاد از وزیر امور خارجه انگلستان در خصوص بیانیه کمیته منع شکنجه اتحادیه اروپا در خصوص انزوای تحمیل شده بر امرالی و اقدامات انگلستان در این باره پرسش به عمل آمد و پرسیده شد که انگلستان چگونه می‌‌تواند از اظهارات کمیته منع شکنجه اتحادیه اروپا که در سطح قابل قبولی ارائه نمی‌شود، حمایت می‌‌کند؟ وندی مورتون در این باره اظهار داشت: انتظارات آنها از عملی شدن مفاد حقوق بشر در ترکیه مشخص هستند و ادعا کرد که در این باره از حق دفاع و حق مداوا بر اساس معیارهای حقوق بشر از مقامات ترکیه حمایت می‌‌کنند. وزیر ضمن توجه به پاسخ ترکیه در سال ۲۰۱۹ مبنی بر ادعای کمیته منع شکنجه اتحادیه اروپا که گفته بود آنها در رابطه با شکنجه هیچگونه تسامحی نشان نمی‌‌دهند و با کمیته منع شکنجه اتحادیه اروپا همکاری می‌‌کنند. وزیر در ادامه اظهار داشته بود که آنها از پاسخ ترکیه استقبال می‌‌کنند و برای عمل کردن بر اساس معیارهای شورای اتحادیه اروپا در سطح وزارت این حمایتها از ترکیه ادامه پیدا می‌‌کند. در بخش دیگری از پاسخ‌ها اعلام شده بود که حمایت آنها برای رفرم‌های گسترده حقوق بشری ادامه پیدا می‌‌کند. اما جالب توجه بود که همراه با این وعده‌های حکومت انگلستان، این کشور هیچ درخواستی را از حاکمیت آ.ک.پ/م.ه.پ ننمود یا در این رابطه به ترکیه فشاری وارد نکرد.

حزب حاکم SNP: انزوا قابل قبول نیست

برخلاف مقامات دولتی در لندن، حزب ملی اسکوچای (SNP) که در اسکاتلند قدرت را در دست دارد، در رابطه با انزوای تحمیل شده بر رهبر خلق کورد، بیانیه قابل توجهی را صادر کرد. این حزب در بیانیه خود خواستار خاتمه دادن به انزوای تحمیل شده بر رهبر خلق کورد و آغاز مجدد مذاکرات صلح شد. در بیانیه از وزارتخارجه بریتانیا درخواست شده بود که سریعا از دولت ترک درخواست نماید که انزوای تحمیلی بر رهبر خلق کورد را خاتمه بدهد. در بیانیه آمده است: زندانی کردن اوجالان به مدت بیش از بیست سال به شیوه‌ای ایزوله شده، برخلاف قوانین بین‌المللی و برخلاف قوانین ترکیه است.

نروژ: ما برای لغو انزوا مبارزه می‌کنیم

در پارلمان نروژ، حزب سوسیالیست Freddy André Øvstegård انزوای تحمیل شده بر رهبر آپو و زندانیان دیگر جزیره امرالی را محکوم کرد. این حزب در ۱۸ دسامبر ۲۰۲۰ سوالی را در پارلمان این کشور مطرح کرده بود. برای خاتمه دادن به انزوای تحمیل شده بر امرالی و تامین حقوق زندانیان، نمایندگان از وزیرا امور خارجه نروژ، این اریکسن سورید خواستند که در این باره وارد عمل شود. پاسخ به این درخواست در روزهای ابتدای سال ۲۰۲۱ داده شد.

وزیر سورید خاطرنشان ساخت که برای آنکه ترکیه به شیوه‌ای احترام‌آمیز به حقوق دمکراتیک اساسی و معیارهای دولت حقوقی نزدیک شود، این مسئله را در اگوست سال ۲۰۱۹ با وزیر امور خارجه ترکیه مورد بحث قرار داده است و ممانعت‌ها از دیدار خانواده و وکلا را با زندانیان، نواقص ارتباط بین زندانیان را مورد انتقاد قرار داده است. سورید همچنین خاطرنشان ساخت که حفظ حقوق عبدالله اوجالان و زندانیان دیگر برای حکومت آنها مهم است و در این باره افزود: نروژ در رابطه با نقض حقوق بشر پرسش‌های خود را از ترکیه ادامه می‌‌دهد.

اتریش: لازم است که گزارش‌های کمیته منع شکنجه اتحادیه اروپا منتشر شوند

انزوای تشدید شده بر امرالی از طریق حزب سوسیال دمکرات SPO اتریش هم پیگیری شد. در آپریل حکومت وین در رابطه با مسئله نقض حقوق بشر پاسخ داده و اعلام شد که اتریش از نقض حقوق بشر در ترکیه نگران است اروپا هم در این باره از سال ۲۰۱۶ واکنش نشان داده است که مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا متوقف شوند. شالنبرگ در این باره ضمن اشاره به گزارش کمیته منع شکنجه اتحادیه اروپا در ماه اگوست اعلام نمود که آنها از کمیته وزرای شورای اتحادیه اروپا درخواست کرده‌اند که از سال ۲۰۱۶ به بعد، گزارش‌های کمیته منع شکنجه اتحادیه اروپا در مورد ترکیه را منتشر کنند. وزیر شالنبرگ در این باره اظهار داشت که ما نگرانی خود را در گزارش کمیته منع شکنجه اتحادیه ارپا در رابطه با تحمیل انزوا بر عبدالله اوجالان خاطرنشان کرده‌ایم.

پایان