زنان روژهلات کردستان با توکید کلاش هم از این صنعت پاسداری می‌کنند و هم اینکە در چرخە اقتصادی جامعە مشارکت می‌نمایند. اگر چە بیشترین رنج را زنان در تولید کلاش متحمل می‌شوند اما در این کار هم رنج آنان مورد استثمار قرار می‌گیرد

 

کفش کلاش از قدیمی ترین میراث ملت کرد است که از پیشینیان به جای مانده است. این کفش به صورت سنتی و دستی تولید می‌شود و به دلیل سبک بودن و زیبا بودن طرفداران بسیاری دارد.

 

تولید سالانە ٣٠٠ هزار جفت کلاش

 

شهر مریوان در روژهلات کردستان با عنوان پایتخت کلاش جهان شناخته شده است. در این شهر افراد زیادی مشغول به تولید کلاش هستند، بنابر آمارهای رسمی ۱۵ هزار نفر به تولید کلاش اشتغال دارند.

 

یکی از زنانی کە در تولید کلاش فعال است در گفتگو با خبرگزاری فرات گفت: "کلاش از دو قسمت زیره، از فتیله های کوبیده شده و همچنین قسمت رویی که به صورت دستی بافته میشود درست می‌شود. در مریوان قسمت زیره بیشتر توسط مردان تولید می‌شود اما قسمت رویه که به نازک کاری و دقت بسیار نیاز دارد توسط زنان بافته می‌شود. در واقع می‌توان گفت تولید کلاش بیشتر به عهده ی زنان مریوانی می‌باشد. در این شهر تعداد زیادی از زنان به تولید کلاش مشغول اند و به این وسیله در بخش وسیعی در اقتصاد شهر سهیم می‌باشند."

 

ایشان در ادامە افزود:"در سطح شهر مریوان ۳۰۰۰ کارگاه کلاش بافی وجود دارد که در این کارگاهها زیره‌ی تولید شده به زنان تحویل داده شده و زنان در خانه رویه ی آنرا می‌بافند و بعد از اتمام کار آنرا به کارگاه تحویل می‌دهند. ٨۰ درصد کلاشهای تولید شده در مریوان به سلیمانی، هولیر، سوریه ، ترکیه و سایر شهرهای ایران صادر می‌شود."

 

 

احیای دوبارە صنعت تولید کلاش

 

خوشبختانه این صنعت در شهر مریوان به خوبی احیا شده و بازار خوبی برای آن وجود دارد و کلاشهای تولید شده به راحتی فروخته میشود.

 

تولید کنندگان کلاش در این شهر سعی نموده‌اند که با توجه به نیازهای بازار و خواست خریداران به تولید انواع و رنگهای مختلف زیره بپردازند.

 

درآمد هنگفت تولید کلاش بە جیب چە کسانی می‌رود؟

بنابر آمارهای رسمی سالانه سیصد هزار جفت کلاش در شهر مریوان به ارزش ۳۰ میلیارد تومان تولید می‌شود. این مقدار درآمد برابر با ٧ میلیون و ٩٠٠ هزار دلار است. اما این درآمد هنگفت همچون دیگر صنعت‌های اقتصادی جامعە از سوی گروههای سودجو و بازرگانان مورد استثمار قرار می‌گیرد.

 

در ادامە گفتگو با خبرگزاری فرات یکی از زنان تولید کنندە کلاش گفت:" هر جفت کلاش با کیفیت خوب با قیمتی بالای ۱۵۰۰۰۰ تومان فروخته می‌شود، در حالی کە برای بافت هر جفت کلاش به آنها دستمزدی معادل تنها ۱۵۰۰ تومان داده می‌شود. این یعنی تنها یک درصد قیمت فروش یک جفت کلاش. در واقع صاحبان کارگاهها اینگونە استثمارگران رنج زنانی هستند کە روزانە تا ١٢ ساعت بدون وقفە کار می‌کنند."

 

زنان مشغول به کلاش بافی همانند همه ی کارگران در ایران از رسیدن به حق خود و دستمزدی معادل زحمات خود باز مانده‌اند، آنها همچنین از حق بیمه نیز محروم هستند. در این راستا نیز هیچ کاری برای آنها صورت نگرفته است.