روند جدیدی که با «فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک» رهبر آپو آغاز شد، از هر بخش جامعه حمایت دریافت می‌کند. دیدگاه رهبر آپو برای راه‌حل در کوردستان و ترکیه به‌طور گسترده مورد بحث قرار گرفته است. مردم انتظار دارند که دولت ترکیه گام‌های ملموسی در سطح قانونی بردارد.

خبرنگار-نویسنده ویسل آوجی که پس از ۳۰ سال حبس آزاد شده است، در مورد این موضوع با خبرگزاری فرات (ANF) صحبت کرد.

ویسل آوجی گفت: «قبل از هر چیز، روند صلح مذکور یک روند پنجاه ساله مربوط به حزب کارگران کوردستان (پ‌ک‌ک) است. این روند باید به‌عنوان راه‌حلی برای مسئله‌ی کوردها به مدت دویست سال نادیده گرفته‌اند، ارزیابی شود.

در این مسئله که دویست سال است ادامه دارد، کوردها به هر طریق ممکن قتل‌عام و قربانی شده‌اند. کسانی که به دنبال صلح هستند یا به صلح نیاز دارند، کوردها نیستند. اگر دولت برای صلح گامی برندارد و این مسئله را حل نکند، با خواسته‌های مردم مواجه خواهد شد. این وضعیت در عرصه بین‌المللی نیز به‌عنوان یک مسئله در برابر دولت ترکیه خواهد بود.

پنجاه سال از عمر جمهوری با مبارزه پ‌ک‌ک سپری شده است. اگر توجه کنیم، این روند جنگ بر تمامی عرصه‌های جامعه تاثیر گذاشته است. به همین دلیل، نباید صلح را فقط به‌عنوان نیاز کوردها ببینیم. اگر دولت می‌خواهد دموکراتیک شود، مجبور است که مسئله کورد را حل کند.»

«دولت باید به‌طور جدی به این روند نزدیک شود»

آوجی تاکید کرد که دولت ترکیه باید به‌طور جدی به این روند نزدیک شود و گفت: «مسئله کورد فقط مسئله کوردها نیست؛ بلکه مسئله دولت ترکیه نیز هست. مسئله صلح مردم ترکیه است؛ نه فقط مسئله صلح کوردها. تا زمانی که دولت گامی برندارد، صلح پایداری محقق نخواهد شد.

در اینجا، نقش آقای اوجالان بسیار مهم است. دولت جمهوری ترکیه هر کاری هم که می‌کرد، نمی‌توانست پ‌ک‌ک را به پایان دادن به فعالیت‌ها تحت نام پ‌ک‌ک وادار کند. تنها نیرو و قدرتی که می‌توانست این کار را انجام دهد، آقای اوجالان بود و او این کار را کرد.

یک جنبه دیگر این است که پ‌ک‌ک شرایط تغییر یافته دوران را به‌خوبی تفسیر کرد، خود را از برخی مسائل سیاسی تکراری رها ساخت و وارد روند تحول شد. پایان دادن به فعالیت‌ها تحت عنوان پ‌ک‌ک، به این معنی نیست که چیزی از آن باقی نمی‌ماند. اگر چه پ‌ک‌ک به فعالیت‌ها تحت نام خود پایان داد، ولی ارزش‌هایی که خلق کرده، دیدگاه آن، روش زندگی آن، ارزشی که به انسان‌ها می‌دهد، غنای سازماندهی اجتماعی آن و جنبه دموکراتیک آن پایدار است.

آنچه در اینجا تغییر کرده است، ابزار مبارزه است. خشونت کنار گذاشته شده است، درخواست گذار به مبارزه سیاسی، مبارزه در عرصه دموکراتیک است. دولت نباید این دست صلح را در هوا رها کند.

برای اولین بار در بالاترین سطح مخالف، از سوی دولت باغچلی دستی داده شد. اما تا زمانی که موانع برداشته نشود، مسئله کورد همیشه در دستور کار خواهد بود.»

«جامعه به بیانیه‌های شفاهی اعتماد ندارد»

آوجی اظهار داشت که دولت در مورد صلح در برابر جامعه مسئول است و گفت: «دولت مجبور است بلافاصله تغییرات قانونی وضع کند. مهمترین مشکل فعلی در جامعه، بی‌اعتمادی به دولت است. این شکست اعتماد فقط در مذاکرات صلح نیست؛ این تاثیر یک شکست دویست ساله است. آگاهی اجتماعی در این زمینه بسیار زنده است. دولت در این زمینه گام‌های لازم را برنداشته است. کارهایی انجام می‌دهد، اما ناکافی است. برای اینکه دولت دوباره به عقب برنگردد، باید گام‌های قانونی بردارد.

پ‌ک‌ک در مرحله پایان دادن به فعالیت‌ها تحت نام خود گامی برداشت. در جامعه نگرانی جدی وجود دارد. در چنین شرایطی که پ‌ک‌ک چنین گامی برداشته است، چرا دولت هنوز گامی برنداشته است؟ دولت باید به‌عنوان پاسخ گام بردارد. انتظار اولیه در زندان‌ها، زندانیان بیمار است. جامعه به بیانیه‌های شفاهی دولت اعتماد ندارد.»

«گام‌های قانونی باید فوراً برداشته شوند»

ویسل آوجی تاکید کرد که برای شکست نخوردن این روند، اصلاحات قانونی باید فوراً انجام شود و گفت: «روند صلح فقط به کوردها مربوط نیست؛ این روند در عین حال وسیله تغییر دولت جمهوری ترکیه خواهد بود. زیرا دولت به‌تنهایی نمی‌تواند گامی بردارد، می‌تواند بر اساس مسئله کورد تغییر کند.

مسئله کورد، مسئله دولت ترکیه است. اشتباه است که این مسئله فقط به‌عنوان مسئله کورد ارزیابی شود. مسئله کورد به‌خودی‌خود آغاز نشده است. اساسا این روندی است که در آن حقوق فرهنگی و ملی مصادره شده است. آنچه که باعث بروز این مسئله شده است، واقعیت ترک است.

بنابراین، روند صلح در عین حال آغاز روند دموکراتیزاسیون دولت ترکیه است.»