زمان تهیه شیره توت در چولیگ فرا رسیده است!
در چولیگ، جایی که هر سال در ماه‌های تابستان تهیه شیره توت آغاز می‌شود، امسال نیز این سنت ادامه دارد. زنان چولیگی با جمع‌آوری توت و تهیه شیره، امرار معاش می‌کنند.
تصویر
در روستاهای چولیگ، شیره توتی که زنان به‌صورت گروهی و مشارکتی تهیه می‌کنند، همچنان هم یک سنت دیرینه و هم نمادی از پیوند عمیق با طبیعت به شمار می‌رود.
فرآیند تهیه شیره توت که هر سال در تابستان آغاز می‌شود، هم دشوار و هم پربرکت است. زنان از ساعات اولیه صبح کار را آغاز می‌کنند؛ توت‌ها را از درخت می‌تکانند، در دیگ‌ها می‌جوشانند، در سینی‌ها خشک می‌کنند و در نهایت در شیشه‌ها ریخته و برای زمستان آماده می‌سازند.
زبیده یاشا که سال‌هاست برای مصرف شخصی خود شیره تهیه می‌کند، می‌گوید: «طبیعت مقدس است، هرچه در آن هست شفا دارد. اما اقلیم تغییر کرده، درختان کمتر شده‌اند؛ توت‌ها دیگر مثل گذشته نیستند.»
او این فرآیند سخت اما معنادار را چنین توصیف می‌کند و تاکید دارد که این تلاش در دل طبیعت، تنها تولید غذا نیست: «ساعت پنج صبح بیدار می‌شویم. پارچه‌ای پهن می‌کنیم و توت‌ها را می‌تکانیم. مثل انگور آن‌ها را صاف کرده، در دیگ می‌ریزیم و می‌جوشانیم. سپس در سینی‌ها می‌ریزیم و چهار روز در فضای باز می‌گذاریم. در پایان، آن‌ها را در شیشه‌ها می‌ریزیم. این شیره برای معده، کبد و بسیاری از بیماری‌ها مفید است.»
«این کار را با هم انجام می‌دهیم»
زبیده یاشا تاکید می‌کند که تهیه شیره تنها کار زنان نیست، بلکه با مشارکت کل خانواده انجام می‌شود و به قدرت همبستگی اجتماعی اشاره دارد، گفت: «برخی آن را تهیه کرده و می‌فروشند، اما ما فقط برای مصرف خودمان درست می‌کنیم. زن و مرد با هم کار می‌کنیم. دشواری‌های زیادی دارد، اما ارزشش را دارد. در روستاها، به‌ویژه زنان برای تامین معاش خود این شیره را تهیه و می‌فروشند. طبیعت و این درختان منبع درآمد همه ما هستند. ما خیلی کم از بیرون خرید می‌کنیم. تقریبا همه چیز را خودمان تهیه می‌کنیم. از تلاش خودمان استفاده می‌کنیم.»
«طبیعت می‌بخشد، اما اگر محافظتش نکنیم، از بین می‌رود»
زبیده یاشا ضمن تاکید بر اینکه هر آنچه از طبیعت جمع‌آوری می‌شود برای سلامت انسان مفید است، اینگونه به تغییرات اقلیمی و تخریب طبیعت در سال‌های اخیر اشاره می‌کند:
«بعد از پایان فصل توت، برای جمع‌آوری آویشن می‌رویم و سپس برای سماق به کوه می‌رویم. این کوه‌ها همه‌چیز را به انسان می‌دهند، ما هم باید از این طبیعت محافظت کنیم. دیگر مثل گذشته توت نمی‌روید. قبلا دیگ‌های بیشتری می‌جوشاندیم؛ حالا فقط دو یا سه دیگ باقی مانده. باران هم کمتر می‌بارد، درختان هم کم شده‌اند. با این حال، تلاش می‌کنیم این سنت را حفظ کنیم.»
