صحنه نبرد در ادلب گرم میشود. ادلب به عنوان یکی از شهرهای سوریه در جریان جنگ داخلی این کشور به مرکز این جنگها تبدیل شده است. رژیم سوریه و روسیه در نقطهای که گروههای سلفی و رادیکال تحت حمایت ترکیه قرار دارند، دست به حمله زده و این گروهها نیز خواستار حمایت از سوی ترکیه هستند. اکنون مشخص شده است که راه بینالمللی M4 و منطقه جبل الزاویه میتواند به یکی از کانونهای این جنگ تبدیل شد. رژیم سوریه، ایران و روسیه و ترکیه هم اکنون در حال زمینه سازی برای جنگ هستند. در همین میان ناتو نیز تلاش دارد تا از طریق ارتش ترکیه وارد این جنگ شود. احتمال دارد که ناتو در سوریه موقعیتهای مختلفی را برای تمامی نیروهای حاضر در آنجا بازتعریف کند.
شاهراه M4
رژیم سوریه از ابتدای سال جاری عملیاتی را در ادلب انجام داد. گروههایی که ترکیه از آنها حمایت میکرده است تا کنون مناطق بسیاری را از دست دادهاند و تا شاهراه بین المللی M4 عقبنشینی کردند. اما سرانجام این عملیات در ۵ مارس متوقف شد. تصمیم گرفته شد که شاهراه M4 از حلب گرفته تا لاذقیه از سوی طرفین تحت کنترل قرار گیرد. اما چون گروههای حاضر در این شهر مانند هیات التحریر الشام و بسیاری از گروههای دیگر علیه این توافق بودند، دست به عملیات ایذایی این توافق زدند. روسیه از ترکیه خواست که مسئولیتها و تعهدات خود را در این توافق عمل نماید. ترکیه نیز صرفا درصدد برآمد که وضعیت موجود حفظ شود. نیروهای هیات التحریر الشام نیز اظهار میدارند که ترکیه طبق توافقهای به عمل آمده با آنان رفتار نکرده است.
آتش بس به پایان خود نزدیک میشود
اطراف شاهراه M4 و منطقه جرابلس که در میان حما و ادلب قرار گرفته است، به عنوان منطقه جنگی جدید ملاحظه میشود. ترکیه در این منطقه ١٠ مرکز دیدهبانی و پایش دارد. هم رژیم سوریه و هم نیروهای شبه نظامی وابسته به ایران نیروی خود را به این منطقه سوق دادهاند. ترکیه نیز علیه این تحرکات بوده و سلاحهای سنگین را به منطقه اعزام کرده است. تا امروز نیز دهها توافق مبنی بر آتش بس در رابطه با ادلب امضا شده است، اما تمامی این توافقها برهم زده شدهاند. آخرین توافق آتش بس نیز هم اکنون در آخرین هفتهها و روزهای خود قرار دارد. احتمالا رژیم سوریه با حمایت روسیه در آیندهای نزدیک دست به عملیاتی نظامی میزند.
واکنش ناتو
ترکیه و ناتو به علت موقعیت ویژه ادلب با یکدیگر به توافق رسیدهاند و برنامههایی را در این رابطه طراحی کردهاند. طراحی این برنامه نیز در جریان دیدار جیمز جفری، نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه با ترکیه انجام شده است. در چارچوب این دیدارها و برنامهها، در ادلب سیستم حفاظت هوایی تحت عنوان هاوک که از جمله سیستمهای ضد هوایی ناتو است مستقر شده است. ترکیه تلاش میکند هاوک را علیه عملیات هوایی روسیه بکار گیرد. اما در خصوص موضوع ادلب ترکیه خواهان حمایتهای بیشتر ناتو است. هم اکنون درهای جدیدی برای ادامه جنگ در ادلب گشوده شدهاند و نیروهای بینالمللی و نیروهای منطقهای طبق این زمینه جدید در حال تدارک جنگ هستند.
تاثیرگذاری لیبی و ادلب بر یکدیگر
نیروهای بینالمللی و پروکسیهای آنان، مسئله ادلب و جنگ داخلی در ادلب اکنون با یکدیگر از ارتباط مستقیم برخوردارند. رویدادهای لیبی نیز مستقیما بر جنگ در ادلب تاثیر گذار هستند. زیرا روسیه و ترکیه هم در ادلب حضور دارند و هم در لیبی. به هر میزان که روسیه و ترکیه با یکدیگر در هماهنگی باشند، این هماهنگی بر مناطق دیگری نیز که از حوزه منافع مشترک برخوردارند تاثیرگذار خواهد بود. اکنون هر دو نیرو با بحران لیبی دست و پنجه نرم میکنند. مسئولان ترکیه و روسیه میخواستند که در رابطه با موضوع لیبی نشستی را برگزار کنند که در نهایت این نشست نیز برگزار نشد. آتش بس اعلام شده در لیبی نیز هر لحظه احتمال دارد که با شکست مواجه شود. هر دو نیرو نیز در رابطه با بحران لیبی نقطه نظرات خاص خود را داشته و همزمان در حال تدارک و زمینهسازی برای برتری موقعیت خود را دارند. گفته میشود که آغاز جنگ در لیبی در نهایت به ادلب نیز سرایت کرده و روسیه و ترکیه در رابطه در حال بررسی زمینههای موجود بوده و تلاش میکنند تا توازن جدیدی را در منطقه برقرار کنند. بر همین اساس احتمالا باید منتظر خاتمه آتشبسها در ادلب بود.
منبع: MA