بیش از ۸۶۰ هزار دانش‌آموز در شمال و شرق سوریه به زبان مادری آموزش می‌بینند. در حالی که اولاف تائو به فعالیت‌های خود برای توسعه زبان سریانی و برنامه درسی ادامه می‌دهد، کودکان ارمنی نیز پس از تکمیل برنامه درسی در سیستم آموزشی اداره خودمدیریتی جای می‌گیرند.
هنگامی که انقلاب روژاوا در ۱۹ جولای ۲۰۱۲ آغاز شد، سیستم آموزش و پرورشی بازسازی شد. آموزش در شمال و شرق سوریه با الگوی ملت دموکراتیک انجام می‌شود. کوردها که قبل از انقلاب مخفیانه به زبان کوردی آموزش می‌دیدند، اکنون می‌توانند به زبان مادری خود در مدارس آموزش ببینند. زبان‌های رسمی شامل کوردی، عربی و سریانی است و سیستم آموزشی سه زبانه اجرا می‌شود. در حالی که هر ملتی حق دارد به زبان مادری خود آموزش ببیند، اما با افتتاح دوره‌های زبان از نابود شدن زبان‌ها نیز جلوگیری می‌کند.
سال تحصیلی از ۸ سپتامبر در شمال و شرق سوریه آغاز شد. ثبت نام مدارس تا پایان سپتامبر ادامه خواهد داشت. بیش از ۸۶۰ هزار دانش‌آموز در مدارسی که ۴۱ هزار معلم در آن مشغول به تدریس هستند تاکنون تحصیل خود را آغاز کرده‌اند. ۳ هزار و ۶۳ مدرسه ابتدایی، ۱۷۹ مدرسه راهنمایی، ۴۶ دبیرستان و ترکیب‌های مختلف در مجموع ۴ هزار و ۱۲۰ مدرسه در منطقه وجود دارد. این در حالی است که به دلیل آسیب دیدن مدارس در جنگ و غیرقابل استفاده بودن آنها، تعداد مدارس فعال ۴۱۰۰ مدرسه است.
دبستان از کلاس اول تا ششم؛ دوره راهنمایی، کلاس‌های هفتم تا نهم؛ دبیرستان از کلاس دهم تا دوازدهم آموزش می‌دهد. هر دانش‌آموز ۳ سال اول خود را با تحصیل به زبان مادری خود به پایان می‌رساند. دانش‌آموزانی که به کلاس چهارم می‌روند شروع به دریافت آموزش به زبان مردم خود (کوردی، آشوری یا عرب) می‌کنند. در کلاس پنجم، دانش‌آموزان شروع به یادگیری زبان انگلیسی به عنوان یک زبان خارجی می‌کنند.
کمیته برنامه درسی آموزش و پرورش که در سال ۲۰۱۴ تأسیس شد، در سال جاری تغییراتی در برنامه درسی کلاس‌های اول، چهارم، هفتم و دهم ایجاد کرد. مواد آموزشی این کلاس‌ها تقویت شده است. این کمیته حدود ۴ سال است که برنامه درسی را به طور عمیق مورد بررسی قرار داده است و هدف آن تکمیل نواقص آن است. نیمسال اول سال تحصیلی در ۲ ژانویه ۲۰۲۵ به پایان می‌رسد و نیمسال دوم از ۱۵ ژانویه ۲۰۲۵ شروع و در ۱۵ می ۲۰۲۵ تکمیل می‌شود.
سمیرا حج علی، رئیس مشترک هیئت آموزش و پرورشی اداره خودمدیریتی دموکراتیک شمال و شرق سوریه، اظهار داشت که شورای خانواده‌های دانش‌آموزی در سال تحصیلی ۲۰۲۴-۲۰۲۵ ایجاد شد و برنامه درسی آموزش در منطقه مشترک خواهد شد. سمیرا حج علی گفت: «شورای خانواده‌های دانش‌آموزی را به منظور انجام کار جمعی بین دانش‌آموزان، معلمان و خانواده‌ها، انجام بازرسی و پیگیری توسعه ایجاد کردیم. ما این سیستم را برای تقویت پیوند بین جامعه و مدارس و اطمینان از موثر بودن سیستم آموزشی در خانه ضروری دیدیم. علاوه بر این، مطالعات جامعی برای یکسان‌سازی برنامه درسی آموزش و پرورش در منطقه انجام شده است. پیش از این، برنامه درسی آموزش در کانتون فرات، جزیر و شهبا-عفرین یکسان بود. برنامه درسی آموزش و پرورش امسال از کلاس اول تا کلاس دوازدهم در کانتون تبقا، از کلاس اول تا نهم در کانتون رقه و از کلاس اول تا ششم در کانتون منبج و دیرالزور مطابق با سیستم آموزشی و پرورشی اداره خودمدیریتی دموکراتیک شرق سوریه انجام خواهد شد. هدف اصلی ما اطمینان از یکپارچگی برنامه درسی آموزش خود در منطقه است. یک بازنگری در یک دوره ۳-۴ ساله به منظور توسعه و غنی‌سازی برنامه درسی انجام خواهد شد. امسال برنامه درسی کلاس‌های اول، چهارم، هفتم و دهم تغییر کرده و غنی شده است.»
«هر مردمی حق دارد یک مؤسسه زبان به زبان ملی خود باز کند»
سمیرا حج علی علاوه بر سیستم آموزشی سه زبانه، همچنین توجه را به حق هر مردم برای افتتاح موسسات زبان به زبان مادری خود جلب کرد و افزود؛ «آموزش به زبان‌های کوردی، عربی و سریانی در شمال و شرق سوریه ارائه می‌شود. با این حال، ارمنی‌ها، چرکس‌ها، ترکمن‌ها و سایر اتنیک‌ها نیز حق دارند دوره‌های آموزشی را به زبان مادری خود باز کنند. در حال حاضر تلاش‌های خود را برای افتتاح انجمن زبان ارمنی ادامه می‌دهیم و این تلاش‌ها به صورت مشترک در حال انجام است.»
سمیرا حج علی درباره معلمانی که در شمال و شرق سوریه تدریس می‌کنند، گفت: «در اوایل انقلاب، ما نظام آموزشی خود را با معلمانی مسلط به زبان ادامه دادیم، بدون اینکه دنبال حرفه‌ای باشیم. اما در حال حاضر با افتتاح مدارس ابتدایی، متوسطه، دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها، معلمان ملزم به داشتن گواهینامه دانشگاه یا مؤسسه هستند. معلمانی که از مؤسسه و دانشگاه اداره خودمدیریتی فارغ‌التحصیل نشده‌اند نیز می‌توانند با نتیجه آزمون کتبی معلم مدارس ما شوند. یکی از مهمترین شرایط ما این است که معلمان ما به فلسفه ملت دموکراتیک تسلط کافی داشته باشند.»
«حملات دولت ترکیه بر آموزش و پرورش تاثیر منفی می‌گذارد»
سمیرا حج علی خاطرنشان کرد که حملات دولت ترکیه به منطقه بر سیستم آموزشی تأثیر منفی گذاشته است، گفت؛ «مدارس به ویژه مورد هدف قرار می‌گیرند. کودکان در مناطق مرزی در معرض تهدید دائمی حملات هستند و بسیاری از مدارس آسیب دیده یا غیرقابل استفاده شده‌اند. ما آموزش آنلاین را به عنوان یک جایگزین امتحان کرده‌ایم، اما این جایگزینی برای آموزش حضوری نیست. علاوه بر این، برنامه درسی ۱-۴-۷-۱۰ ما به سخنرانی‌های ویدیویی تبدیل شده است. آموزش در یک محیط تهاجمی بر روانشناسی کودکان تأثیر منفی می‌گذارد و آنها را از کسب نتایج مورد انتظار از آموزش باز می‌دارد. ما تا کلاس دوازدهم مطالب آموزشی را به صورت رایگان ارائه می‌کنیم، اما به دلیل هجمه‌ها و تحریم‌ها، تامین لوازم‌التحریر برای خانواده‌ها مشکل می‌شود.»
سمیرا حج علی با بیان اینکه برنامه‌های آموزشی کوردی، عربی و سریانی در برخی موضوعات متفاوت است، گفت: «برنامه آموزشی ما سه زبانه است: کوردی، عربی و سریانی. سرودهای هر زبان متفاوت است. از آنجایی که مطالب آموزشی ما به طور کلی ترجمه می‌شود، تفاوت عمده‌ای وجود ندارد، اما تفاوت‌های فرهنگی می‌تواند باعث تغییر در محتوای دوره شود. فرهنگ منحصر به فرد هر اتنیک مورد بحث قرار می‌گیرد. کودکان با فرهنگ‌های متفاوتی بزرگ می‌شوند و هدف سیستم سه زبانه ایجاد یک زندگی، فرهنگ و احساسات مشترک است. وحدت روحی که در مدرسه شکل گرفته است به طور مستقیم در جامعه بازتاب دارد.»
۳۰ معلم ارمنی در این زبان تخصص یافتند
عماد تتریان با بیان اینکه آموزش زبان ارمنی را پس از انقلاب روژاوا- شمال و شرق سوریه آغاز کردند، گفت: «برای زنده نگه داشتن زبان ارمنی به معلمان حرفه‌ای نیاز داشتیم. ما برای همه افراد جامعه ارمنی، از پیر و جوان، آموزش زبان ارائه دادیم و ۳۰ معلم متخصص را آموزش دادیم. موسسه زبان ما در سال ۲۰۲۵ افتتاح می‌شود. این موسسه معلمانی را از دبستان تا دانشگاه تربیت خواهد کرد و به کودکان ارمنی آموزش زبان مادری ارائه خواهد کرد. معلمان صبح‌ها آموزش خواهند دید و بعد از ظهر به دانش‌آموزان آموزش می‌دهند. زمانی که در سیستم آموزشی اداره خودمدیریتی گنجانده شود، کلاس محکمی برای کودکان ارمنی ایجاد خواهد شد.»
عماد تتریان با بیان اینکه مقدمات برنامه درسی آموزش شمال و شرق سوریه ادامه دارد، گفت: «برنامه درسی کلاس اول تا سوم تکمیل شده است. آماده‌سازی برنامه درسی تا کلاس ششم به زودی آغاز می‌شود. کودکانی که در مؤسسه زبان تحصیل می‌کنند، با قرار گرفتن در سیستم آموزش خودمدیریتی، آموزش قوی‌تری دریافت خواهند کرد.»
تتریان با بیان اینکه با موسسه زبانی که در سال ۲۰۲۵ افتتاح می‌شود گام مهمی برمی‌دارند، گفت: «در سال ۲۰۲۶ کودکان ارمنی تاریخ، فرهنگ، زبان، سنت‌ها و آداب و رسوم خود را در راستای پارادایم ملت دموکراتیک زنده نگه می‌دارند.»
مؤسسه اولاف تائو سریانی
مؤسسه آشوری اولاف تائو مسئول تربیت معلمان آشوری است که با مواد اداره خودمدیریتی آموزش دیده‌اند و برنامه درسی آموزش را با زبان آشوری تطبیق می‌دهد. همچنین آموزش زبان را برای نسل‌های جدید فراهم می‌کند تا زبان مادری خود را بیاموزند. اولاف تائو، که دارای مراکزی در دِرک، حسکه، قامشلو، دربِسیه و تربَیسپیه است، سال تحصیلی ۲۰۲۴-۲۰۲۵ را آغاز کرد تا اطمینان حاصل شود که کودکان آشوری در کلیساها از مواد آموزشی اداره خودمدیریتی بهره‌مند می‌شوند.»
سالیبا یعقوب، عضو هیئت مدیره مؤسسه سریانی اولاف تائو، گفت: «اولاف تائو در سال ۲۰۱۴ تأسیس شد و ما تلاش زیادی برای توسعه زبان سریانی انجام می‌دهیم. ما می‌خواهیم فرزندانمان با فرهنگ، زبان و تاریخ خود بزرگ شوند. بنابراین افراد مسلط به زبان سریانی نیاز به آموزش داشتند و اولاف تائو این وظیفه را بر عهده گرفت. در سال ۲۰۱۹، ما برنامه درسی آموزش شمال و شرق سوریه را از دبستان تا دبیرستان به زبان سریانی تطبیق دادیم و آن را به کودکان در کلیساها رساندیم. زمانی که نیاز است در برنامه درسی سریانی تغییری ایجاد شود، بحث و تصمیم مشترک می‌گیریم.»
