بعد از آغاز جنگ‌های داخلی سوریه، کورد و خلق‌های دیگر خط سوم را برگزیدند و بر اساس این خط مطالبات و درخواست‌های خود را برای آزادی و تغییر مطرح کردند. صالح مسلم عضو شورای رهبری حزب اتحاد دمکراتیک جنگ داخلی سوریه را که وارد ده سالگی خود شده است، بده بستانهای نیروهای بین‌المللی در رابطه با سوریه و برخوردهای ترکیه در رابطه با سوریه را مورد ارزیابی قرار داد.

مسلم در ابتدای این گفنگو جنگ داخلی ۹ ساله این کشور را ارزیابی کرد. مسلم اظهار داشت که از روز تاسیس سوریه تا کنون، این کشور دمکراسی و آزادی را به خود ندیده است. خصوصا که از سال ۱۹۶۳ رژیم بعث به حاکمیت ستمکاری و سرکوب تبدیل شده است. بعد از مدتی خلق به دلیل فشارها و ستمکاریهای حاکمیت با مشکلات عدیده‌ای مواجه گردید. اما برای آزادی، دمکراسی و صلح دست به تلاش زدند. به دلیل این تلاش خلق‌ها برای دست‌یابی به آزادی و دمکراسی بوده در اواخر سال ۲۰۱۱ تظاهراتی ایجاد شد که نمی‌دانم نام آن را انقلاب یا قیام خلق بنامم. اما در هر حال چنین رویدادهایی به وقع پیوستند. البته به دخالت‌های نیروهای بین‌المللی نیز می‌توان اشاره کرد. نیروهای فرادست از سالهای ۱۹۹۰ از خاورمیانه سخن می‌گویند. با حمایت و تلاش‌های آن و هم نیز بنابه خواست آزادی و دمکراسی از سوی خلق‌های سوریه در سال ۲۰۱۱ شاهد ایجاد یک قیام بودیم.

انتخاب راه سوم

صالح مسلم در گفتگوی خود اظهار داشت رژیم بعث از همان ابتدا خواسته است که کورد را تحت اختیار خود داشته باشد. به همین دلیل همواره کورد را تحت فشار و سرکوب‌های خود قرار داده است. به همین دلیل مشاهده می‌کنیم که در سال ۲۰۰۴ در قامشلو قیامی آغاز شد. بعد رویدادهای سال ۲۰۱۱ را مشاهده می‌کنیم. برخی از آن تحت عنوان بهار عربی یاد می‌کردند اما از نظر من بهار خلق‌ها بود. در جریان این قیام‌ها سه نیرو به میدان  آمدند: نخست گروهی که با حمایت نیروهای هژمونیک، نیروهایی که دست‌یابی به آزادی و دمکراسی را نمایندگی می‌کردند و خود را بر اساس آن سازماندهی کردند؛ دوم؛ رژیم پیشین، رژیم نژادپرست و دیکتاتور بود و سوم؛ نیروی خلق و خواسته‌ها و مطالبات آنها بود. اما این نیرو بسیار ضعیف بود و قادر به مقاومت نبود. هر دو گروه دیگر همواره از این ضعف به نفع خود استفاده می‌کردند. و خط سوم نیز در تضاد با هر دو گروه دیگر بود.

مسلم خاطرنشان ساخت که کورد در سوریه از سال ۲۰۰۴ خودمدیریتی را آغاز کرده‌اند و در این باره گفت: پیش از رویدادهای ۲۰۱۱ نیز ما در این رابطه تلاش‌هایی را مبذول داشته بودیم. با روی دادن اتفاقاتی در این منطقه اعلام کردیم که ما راه سوم را در پیش می‌گیریم و همان مسیر را نیز برگزیدیم. در این راستا اقداماتی را انجام دادیم که لازم بودند، دفاع و ایجاد یگان‌های مدافع زنان و یگان‌های مدافع خلق؛ و ایجاد خودمدیریتی. بعد از آنکه حضور نیروهای رژیم در منطقه ما خاتمه پذیرفت، به مکانی گشوده برای دخالت‌ها تبدیل نشد. با داعش نیز فاصله داشته و جدا بودیم. داعش با حمایت ترکیه متوجه منطقه شده بود. مدت زمان زیادی با داعش درگیر بودیم تا به امروز رسیدیم.

راه سوم؛ مخالفت با اقتدارگرایی، مبتنی بر برادری و اتحاد خلق‌ها

صالح مسلم در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به خط سوم و اهداف این خط اظهار داشت: راه سوم اینست: نخست؛ رژیمی حضور دارد که در مسند حاکمیت قرار داشته و نیروهایی نیز از وی حمایت می‌کنند، دوم نیروهایی که می‌خواستند که درصدد تغییر و تقسیم میان خود برآمده بودند و راه سوم که راه خلق، یعنی راه ماست. راه سوم راه خود خلق است. ما نه در مقابله با حاکمیت قرار گرفتیم، و نه در کنار نیروهای مسلحی هم جای گرفتیم که تلاش می‌کردند تا در مقابله با حاکمیت به نبرد دست بزنند. ما نیروی خود، سازماندهی خود را برای اینکه بتوانیم از خود دفاع کنیم، آغاز کردیم و دست به مبارزه زدیم. ما خودمان را به عنوان خط سوم نام نهادیم. راه سوم راهی است که خواهان اقتدارگرایی نیست؛ درصدد ایجاد سیستمی براساس اتحاد و برادری خلق‌هاست و به دفاع مشروع تکیه می‌کند.

فلسفه و پارادایم اوجالان

صالح مسلم در رابطه با راه سوم که در بعد فکری خود مبتنی بر تفکرات رهبر خلق کورد، عبدالله اوجالان قرار گرفته است می‌گوید: راه سوم در بعد فکری مبتنی بر اندیشه‌های اوجالان است. این فکر نه فقط برای خلق در شمال کوردستان، بلکه برای تمامی خلق کورد و دیگر خلق‌ها قابلیت عملی شدن دارد. ما برای زیست مشترک مشترک با خلق‌ها در چارچوب فلسفه ملت دمکراتیک عمل می‌کنیم. اما ما براساس وضعیت خودمدیریتی‌مان در اینجا دست به عمل زده و براین اساس حرکت نموده‌ایم. ما هیچگاه نخواسته‌ایم که با سیاست‌های افراد دیگر، خلق‌ها را مورد بهره‌برداری قرار دهیم و از این طریق ما خود را از حمله به خلق‌های دیگر دور نمودیم. ما تلاش نمودیم تا خلقمان به ابزار دست هیچ یک از طرفین بدل نگردد. به همین دلیل بر اساس پارادایم ملت دمکراتیک حرکت نمودیم که انهم فلسفه و پارادایم اوجالان است. همانگونه که گفتم، این فکر صرفا برای کورد نبوده و برای تمامی خلق‌های خاورمیانه قابلیت عملی و اجرایی دارد.

صالح مسلم در رابطه با این سوال که چون از افکار اوجالان بهره گرفته‌اند، با حملات ترکیه مواجه شده‌اند نیز اظهار داشت: ذهنیت جمعی ترک‌ها حاوی عناصر بسیار مخربی است. این تفکر براین باور است که: دستاوردهای کورد کاملا در تقابل با ترک قرار دارند. موجودیت ترک منوط به نابودی کورد است. برخی این واقعیت را آشکارا تصریح کرده‌اند. سلیمان دمیرل گفته بود: 'در آفریقای جنوبی هم اگر یک کورد خواهان دست‌یابی به یک حق برآید ما در مقابل آن قرار می‌گیریم'. این ذهنیتی بسیار بیمار و مخرب است. خلق‌ها می‌توانند بگویند سالیان درازی است که با هم مانده‌اند، اما نمی‌توان آنها را با یکدیگر به دشمن تبدیل کرد. این دشمنی در راستای منافع نیروهای فرادست است. فاشیسم ترک با این تفکر که کورد در هر جایی از جهان که به پیروزی دست پیدا کند در مقابل آن قرار می‌گیرد و باید دستاورد کورد را از میان برداشت، عمل می‌نماید.

ما به خلق‌های ترکیه آسیبی نمی‌رسانیم، می‌توانیم همسایه‌های خوبی باشیم

صالح مسلم در ادامه پاسخ خود به این سوال با اشاره به فلسفه اوجالان اظهار داشت که فلسفه وی فقط برای خلق کورد نیست،  بلکه برای تمامی خلق‌های خاورمیانه است. ما نیز از آن بهره گرفته‌ایم و آیا چون ما از آن بهره گرفته‌ایم به دشمنان ترکیه تبدیل می‌شویم؟ خیر اینگونه نیست؛ کورد در هر چارچوب دمکراتیکی که قرار بگیرد و به حقوق خود دست پیدا کند، امکان ندارد که به هیچ وجهی با ترکیه دشمنی بورزد. اما ار طرف دیگر اقدامات ترکیه در خلق داعش، حمایت از داعش صرفا برای ممانعت از دستاوردهای کورد است. بمب‌گذاری‌های داعش در آنکارا، پرسوس... همگی از جمله این موارد هستند. داعش درست شده است و هم در داخل و هم در خارج مورد استفاده و بهره‌برداری قرار گرفته است. در صورتیکه نباید اینگونه باشد. ما اکنون نیز بر این نکته تایید داریم. از طرف ما هیچ آسیبی نمی‌تواند به خلق‌های ترکیه برسد. ما می‌توانیم با همدیگر در مجاورت هم زندگی کرده و همسایگان خوبی برای هم باشیم. اما کسانی که ترکیه را اداره می‌کنند به این مسئله اعتقادی ندارند.

صالح مسلم در رابطه با برنامه‌ها و طرح‌های نیروهای بین‌المللی در رابطه با سوریه و خلق داعش نیز اظهار داشت که: در این رابطه اطلاعاتی که من در دست دارم این است که تمامی نیروها در رابطه با سوریه منافع ویژه خود را در سر پرورانده است. هم نیروهای بین‌المللی، ترکیه، روسیه و آمریکا همه برنامه‌های خاص خود را در این رابطه دارند. طراحی مجدد خاورمیانه، از طرح‌های ناتو است. اما این ترکیه است که بیشترین اقدامات را  در این رابطه انجام می‌دهد. من اینگونه فکر می‌کنم که در خلق داعش نیز ترکیه بیشترین دخالت را داشته است. بقیه گروه‌ها نیز خواستار اسلامی میانه‌رو بودند. اما ترکیه به حمایت از نیروهای رادیکال داعش دست زد وهم اکنون نیز از آنها حمایت می‌کند. همه از این مسئله اطلاع دارند.

ترکیه سال ۲۰۱۴ صالح مسلم را به این کشور دعوت کرد. بعد از مدتی نام وی را در لیست ترور قرار داد. صالح مسلم در رابطه با کم و کیف این مسئله نیز اظهار داشت: ما تابعیت سوری داریم و در وهله نخست خواستیم که ما و دیگر نیروهای مخالف سوری با هم حرکت کنیم. اما بعد از مدتی اپوزیسیون سوری حقوق ما را به رسمیت نشناخته و در این رابطه گفتگوها را آغاز نکرد. در نتیجه ما از هم جدا شدیم. ما با صدا و هویت خود به میدان امدیم. ترکیه نیز خواست کورد و مخالفت کورد و کورد سوریه را تحت تاثیر خود قرار دهد. تلاش نمود تا ما را وارد گروه‌هایی نمایند که خود آنها را ایجاد کرده بود. ما نیز اعلام نمودیم که می‌توانیم با هم حرکت کنیم، اما اگر حقوق ما را به رسمیت نشناسید نمی‌توانیم. قبول نکردند. زیرا ما خواسته‌های آنها را نپذیرفتیم. به همین دلیل به ما برچسب تروریست زدند. بعد از آنکه نتوانستند ما را تحت کنترل خود قرار دهند، اینبار سیاستهایشان را علیه ما سازمان دادند و با ما به عنوان دشمن برخورد کردند.

کورد اکنون کورد دوران گذشته نیست

صالح مسلم در رابطه با نیروهای فرادست در کوردستان نیز اظهار داشت که از همان ابتدای قرن گذشته این نیروها با این ذهنیت که کورد را مورد بهره‌برداری قرار دهند، وارد عمل شدند تا بعد از آنکه کورد را در راستای مقاصد خود مورد استفاده قرار دادند، آنها را به حال خود رها کنند. تمامی تاریخ کورد از اینقرار بوده است و تا کنون کورد را مورد بهره‌برداری قرار داده‌اند. اما دیگر کورد تغییر کرده است. دیگر کورد خود را سازماندهی کرده است و به نیروی خود اتکا دارد. در سال ۲۰۱۲ و به عنوان ریاست حزب اتحاد دمکراتیک اعلام کردیم که ما تا کنون به نیروی هیج کسی تبدیل نشده‌‌ایم، باید به لشکر و نیروی خودمان تبدیل شویم. در همین راستا بود که نیروهای نظامی خودمان را تاسیس و سازماندهی کردیم. ما به هیچ جایی حمله نمی‌کنیم، بلکه از خود در مقابل حملات دفاع می‌کنیم. بعد از آن بود خودمدیریتی خودمان را تاسیس کردیم. نیروهایی وجود داشتند که این مسئله را نپذیرفتند. در درجه نخست این ترکیه بود که چنین مسئله‌ای را نپذیرفت. غیر از ترکیه تمامی نیروها این حق را به ما می‌دهند و به ما می‌گویند که از این حق برخورداریم که از حقوق دمکراتیکمان برخوردار شویم. ما در راستای منافع هیچ نیرو و گروهی گام بر نمی‌داریم. و اگر بخواهیم می‌توانیم با این نیروها دیدار به عمل آورده و گفتگو را آغاز کنیم. خلق‌های دیگر نیز در این میان در درون خودمدیریتی نقش‌های خود را ایفا می‌کنند. آنها از این مسئله نیز در هراسند و چنین چیزی را نمی‌پذیرند.

برای گفتگو آماده هستیم

صالح مسلم در بخش دیگری از این گفتگو خاطرنشان ساخت که همانگونه که دولت ترک برچسب تروریست زده است، در رابطه با پرسشی مبنی بر دیدار احتمالی بین آنها و دولت ترکیه و رژیم سوریه نیز اظهار داشت: ما هیچگاه با ترکیه گفنگو نداشته‌ایم. ترکیه هر روز به مناطق ما حمله می‌کند و کورد و خلق‌های دیگر را قتل‌عام می‌کند. ترکیه تا کنون به هیچ نحوی برای توافق پا پیش نگذاشته است و نخواهد گذاشت. در آینده نیز اینکه چه روی دهد معلوم نیست، اما ما برای هر گفتگویی آمادگی داریم. به عنوان همسایه می‌توانیم همسایه‌های خوبی باشیم. هیچگاه به دشمنی با خلق‌های ترکیه نپرداخته‌ایم و در آینده نیز نخواهیم پرداخت. مدتی پیش ما نشستی را با رژیم سوریه داشتیم. اما در ادامه گفتند وقتی برای اختصاص دادن به شما نداریم و دیدارها را پایان دادند. ما برای ملاقات، با نمایندگان خودمان عازم شده بودیم. نپذیرفتند. ما هنوز نیز انتظار داریم این دیدار صورت گیرد. برای دیدار به تمامی گروه‌ها آمادگی داریم. ما می‌توانیم با همدیگر نشست‌هایی را برگزار کرده و گفتگو کنیم. تا کنون چنین مسئله روی نداده است. امیدوارم در آینده چنین نشست‌ها و دیدارهایی صورت گیرند.

دوستان خوشحالند و دشمنان نیز ناراحت

صالح مسلم در رابطه با دیدارهای انجام شده بین پ.ن.د.ک (احزاب اتحاد میهنی کورد) و شورای میهنی کورد سوریه نیز اظهار داشت: اکنون مسائل عدیده‌ای را در پیش داریم. آخرین بار میان نیروهای کورد روژآوا  در دهوک توافقنامه‌ای منعقد شده بود. این توافقنامه سه تیتر یا عنوان اصلی داشت که بر مبنای هر سه عنوان اصلی دیدارهایی بین نیروها انجام شده است. اما تا کنون زیر این پل، آبهای زیادی روان شده‌اند. خودمدیریتی تاسیس شده است، نهادها و مجالس و شوراها ایجاد شده‌اند. به همین دلیل از زمان انعقاد توافقنامه دهوک تغییرات فراوانی روی داده‌اند. تا کنون در رابطه ایجاد کمیسیون عالی کورد توافق شده است. از اکنون به بعد، در رابطه با اشتراک در خودمدیریتی و مدیریت مشترک ملاقاتهایی صورت گرفته‌اند. بعد از ان نیز در رابطه با موضوعات دیگر دیدارها ادامه می‌یابند. این روند طولانی خواهد شد، اما پیشرفتهای ملموسی را شاهد هستیم. امیدوارم که بیش از پیش این پیشرفتها ادامه پیدا کنند. دوستان ما از این دیدارها خوشحال هستند و دشمنان نیز ناراحت. هدف ما در این رابطه همچنان ادامه می‌یابد و این امر نیز باعث می‌شود که برخی افراد از آن استفاده کنند. اما بعد از ایجاد کمیسیون عالی کورد، ما از تفرق و تشتت رهایی پیدا می‌کنیم و در نهایت به نفع همه، ترک، عرب و کورد نیز خواهد بود. آمریکا و اروپا از این دیدارها خوشحال هستند و ترکیه و سوریه نیز از این ملاقات‌ها ناراحتند. به همین علت همواره می‌خواهند که کورد را تقسیم شده و پراکنده ببینند. اما دیگر همه چیز در اختیار و کنترل ما قرار دارد. تا جایی که بتوانیم دیدگاههای مختلف در میان کورد را به همدیگر نزدیک کرده و آنها را یکپارچه می‌کنیم.

---

منبع: MA