نهاد کایا در رابطه با توافقات اخیر در روژاوای کوردستان می‌گوید: شورای میهنی کورد در سوریه اَ.ن.ک.س باید موضع را در خصوص حرکت با ترکیه با اتحاد کوردی مشخص کند و در این رابطه مجبور است که تصمیم نهایی خود را بگیرد.
در شمال-شرق سوریه احزاب تشکیل دهنده اتحادیه ملی کورد (پ.ی.ن.ک) و شورای میهنی کورد در سوریه اَ.ن.ک.س بعد از دیدارها و نشست‌های فراوان به توافق رسیدند. در ۱۷ ژوئن فرماندهی کل نیروهای سوریه دمکراتیک، مظلوم عبدی و ویلیام روباک مشاور ائتلاف بین‌المللی علیه داعش همراه با هیاتی، بیانیه‌ای را منتشر کرده و در این بیانیه گفته شد که تلاش‌های آنان برای اتحاد ملی در چارچوب تفاهمنامه دهوک به نتیجه رسیده است. این رویداد در میان افکار عمومی کورد به عنوان قدمی تاریخی ارزیابی می‌شود.
نهاد کایا روزنامه‌نگار کورد که چندین سال است تحولات سوریه و فرایند اتحاد ملی در میان در کوردها را پیگیری می‌کند، در رابطه با این دیدارها و ابعاد اتحاد ملی با خبرگزاری مزوپوتامیا گفتگو کرده است.
کایا در این خصوص اظهار داشت که توافق کوردی بی‌نظیر بوده است، اما این فرایند فرایندی دشوار و همراه با مشکل بوده است. کایا در این رابطه گفته است: به این دلیل که کوردها متحد نبوده‌اند، قرن بیستم را از دست داده‌اند. در قرن بیست و یکم نیز در جریان جنگ جهانی جدید که همچنان نیز ادامه دارد، فرصتی را کسب کرده‌اند، و در این میان دستیابی به اتحاد لازمتر از هر چیزی به نظر می‌رسد.
اما دستیابی به این مرحله نیز آسان نبود، دشواری‌های فروانی در دستیابی به این مرحله وجود داشت. کایا در رابطه با مشکلات این مرحله اظهار داشت: از سال ۲۰۱۱ یعنی از ابتدای شروع جنگ داخلی در سوریه تا الان، مورد به شیوه‌های مختلفی حرکت کرده است: خصوصا که اطرافیان شورای میهنی کورد در سوریه، اکثرا در میان گروه‌هایی که از آن تحت عنوان اپوزیسیون دولت سوریه یاد می‌شود و از سوی دولت ترکیه حمایت می‌شود، جای گرفته‌اند. هدف این گروه‌ها سرنگونی رژیم سوریه و استقرار سیستم جدیدی به جای آن بوده است. از طرف دیگر، شاهد حضور گروه دیگری هستیم به نام حزب اتحاد دمکراتیک. هدف این گروه نیز در طول جنگ داخلی سوریه تغییر رژیم سوریه و دگرگونی سیستم آن و تحقق انقلابی دمکراتیک بوده است. اما این گفته، این تمایز باعث شد که تا کنون توافقی ایجاد نشود.
کایا با اشاره به ارتباطات اَ.ن.ک.س با ترکیه و برخی از نیروهای بین‌المللی نیز اظهار داشت: همراه با مداخلات کوردها برای ایجاد اتحاد ملی لازم به نظر می‌رسید که خودمدیریتی منطقه به منظور کاهش فشارهای بین‌المللی با گروه‌های دیگری نیز دست یه ایجاد ائتلاف و همکاری بزند. به همین دلیل شاهد فراخوان فرماندهی کل نیروهای سوریه دمکراتیک، مظلوم عبدی برای شروع مرحله‌ای جدید از گفتگوها بودیم. اَ.ن.ک.س در استانبول، آنکارا با سیاست‌های ترکیه در رابطه با منطقه روژآوا و شمال-شرق سوریه بازی می‌کند. این اقدام اَ.ن.ک.س در نهایت به تضعیف موضع کورد منجر شده است. بعد از اعلان فراخوان، تلاش‌هایی برای نزدیک شدن کوردها صورت گرفت و همزمان با این اقدامات، فرانسه و آمریکا نیز تلاش‌هایی را در این رابطه صورت دادند. بعد از شروع تلاش‌های مشترک آمریکا و فرانسه و فراخوان مظلوم عبدی، این فرایند به صورت عملی وارد مرحله جدیدی شده و به پیشرفت‌های کنونی رسید. هر چند گفته شود که مرحله نخست نیز به پایان رسیده است، اما موضوعات فراوانی وجود دارد که باید مورد گفتگو واقع شوند.
اختلاف نظر
در رابطه با اختلافات فکری و نظری نیز کایا اظهار داشت که تا کنون هیچگونه پیمانی امضا نشده است. برای مثال، اطلاع‌رسانی‌های انجام شده از سوی رهبری خودمدیریتی و اَ.ن.ک.س با یکدیگر همخوانی ندارند. اطلاعی در دست نیست که نشست‌ها در رابطه با کدام موضوعات انجام و در خصوص چه مسائلی توافق ایجاد شده است. اما اکنون هر دو طرف اعلام کرده‌اند که تصمیم دارند گفتگوها را ادامه دهند. اما از نظر من این دیدارها در نقطه‌ای با بن بست مواجه شده‌اند.
کایا در این رابطه اظهار داشت که موضع شورای میهنی کورد در سوریه عمدتا مبنی بر تقسیم منطقه است و موضع احزاب دیگر نیز اینست که اَ.ن.ک.س در منطقه حضور داشته باشد و مبارزات و فعالیت‌های خود را در منطقه ادامه دهد و در جریان انتخابات، از طریق آرایی که کسب می‌کند بتواند در قدرت در سطح منطقه حضور داشته باشد. کایا در این رابطه اظهار داشت که اما اَ.ن.ک.س این مسئله را نپذیرفته و با انتخابات موافقتی ندارد. کایا در این رابطه اظهار داشت که در اینجا ما شاهد دولت-ملت نیستیم، بلکه مدیریتی حضور دارد که بر اساس ملت دمکراتیک مشروعیت یافته است. زیرا هدف فقط مدیریت و رهبری کوردی نیست، رهبری و مدیریتی است که عرب‌ها نیز در آن حضور دارند. نگرانی اَ.ن.ک.س بر این مبنا استوار است که انتخاباتی برگزار شود و آرای چندانی را در جریان انتخابات کسب نکند، به همین دلیل است که شورای میهنی کورد در سوریه با انتخابات موافق نیست. مسئله دیگری نیز در این میان وجود دارد؛ شورای میهنی کورد در سوریه مستقیما خواهان برخی از مناطق است. مثلا دروازه سیمالکا و کانتون دیرک. می‌خواهد که مدیریت این دو منطقه مستقیما تحت کنترل این شورا باشد. این مسئله حتی می‌تواند به بن‌بست گفتگو نیز منتهی شود.
کایا در بخش دیگری از سخنان خود گفت: موضوع دیگری نیز که مورد گفتگو است، مسئله اشغال عفرین، گری سپی، جرابلس و عزاز است. کایا در این رابطه گفت: در این رابطه موضوع گفتگوها اشغالگری ترکیه است و اَ.ن.ک.س موضوع اشغالگری ترکیه را قبول نمی‌کند. اَ.ن.ک.س ترکیه را به عنوان اشغالگر به رسمیت نشناخته و در بیانیه خود از اشغالگری ترکیه نامی به میان نیاورده است. کایا در این رابطه خاطرنشان ساخت که مسئله مهم دیگر نیز موضوع گروهک مزدور موسوم به پیشمرگه‌های روژ است. در نشست‌های صورت گرفته، این موضوع به موضوع اصلی گفتگوها تبدیل نشده است اما اَ.ن.ک.س می‌خواهد که پیشمرگه‌های روژ به عنوان نیروی نظامی جدیدی وارد منطقه شوند. در این رابطه خودمدیریتی شمال-شرق سوریه می‌خواهد که نیروهای پیشمرگه روژ وارد نیروهای نظامی منطقه شوند. کایا در این رابطه خاطرنشان ساخت که اگر پیشمرگه‌های روژ مانند یک نیروی نظامی مجزا وارد منطقه شوند، کورد بر اساس تجارب موجود دچار مشکلات فراوانی می‌شود.
پیام چاوش اوغلو برای شورای میهنی کورد در سوریه
کایا در بخش دیگری از تحلیل خود اظهار داشت که چنین به نظر می‌رسد که بعد از اظهارات وزیر امور خارجه ترکیه، مولود چاوش اوغلو، شورای میهنی کورد در سوریه بر اساس دلایل واهی و توجیهاتی دیگر موضع گرفته است و در این رابطه اظهار داشت: چاوش اوغلو کمی دیر هنگام در این رابطه اظهار نظر کرد. حتی در ابتدای نشست‌ها نیز منتظر چنین نظراتی از سوی ترکیه بودیم. ترکیه اظهار می‌دارد که اگر اتحاد ملی ایجاد شود، باید من در این فرایند دخیل باشم و اگر جنگی ادامه داشته باشد نیز باید من در آن حضور داشته باشم. و این موضعی است که نشان می‌دهد ترکیه کورد را به عنوان بخشی از مایملک خود تصور می‌کند و به همین دلیل است که تلاش دارد تا مانع از هر گونه ابتکار عملی از سوی جنبش کورد شود. در روژآوا سیستمی خارج از اراده ترکیه وجود دارد. ترکیه از این مسئله بسیار نگران است. در حیطه نظامی تحت عنوان پیشمرگه‌های روژ دست به اقداماتی می‌زند. سالیان درازی است که از هزاران نفر حمایت کرده و نتوانسته است انها را مورد بهره‌برداری قرار دهد. هزینه این نیروها را چه کسی پرداخت می‌کند؟ ترکیه. بسیاری از مسئولان شورای میهنی کورد در سوریه در استانبول حضور دارند. فواد علیکو یکی از این افراد است. عبدالرحمان بشیر یکی دیگر از این افراد است. این شورا و این افراد هزینه‌های بسیاری دارند. این هزینه‌ها چگونه تامین می‌گردند؟ از منابع مخفی ترکیه و اردوغان. با این نشست‌ها و تحقق اتحاد ملی کورد، این شورا و این افراد از کنترل ترکیه خارج می‌شوند و ترکیه نمی‌تواند مانند قبل از این شورا بهره‌براری کرده و آنها را همچنان تحت کنترل خود قرار دهد. ترکیه از آینده این نشست‌ها نگرانی دارد. اظهارات چاوش اوغلو در خاتمه این نشست‌ها بیان شدند. پیامی را به اَ.ن.ک.س ارسال کرد و به آنها اخطار اداد که موضع خود را مشخص کنند.
شورای میهنی کورد در سوریه در چه وضعیتی قرار دارد؟
کایا خاطرنشان ساخت که با آغاز نشست‌ها برای دستیابی به اتحاد کوردی، شورای میهنی کورد در سوریه به دو شاخه تقسیم شده است. موضع نمایندگان این شورا در شمال-شرق سوریه که باید به فرایند سیاسی بپیوندند و گروهی دیگر مانند فواد علیکو که در ترکیه حضور داشته و با ترکیه و گروه‌های دیگر در ارتباط هستند. در اینباره نیز کایا اظهار داشت که غیر از اظهارات چاوش اغلو، به دلیل میانجیگری آمریکا و فرانسه نیز که بوده باشد، این شورا مجبور است که موضع شفافی را در این رابطه اتخاذ کند، که با ترکیه باشند یا در اتحاد ملی کورد حضور یابند. اکنون ناگزیر از اتخاذ این موضع هستند و باید در این رابطه شفاف باشند.
آیا اتحاد ملی به پیروزی دست می‌یابد؟
نهاد کایا در این رابطه خاطرنشان ساخت که اتحاد ملی صرفا به توافق احزاب سیاسی در منطقه مستقل خودمدیریتی روژآوا و شمال-شرق سوریه ارتباطی نداشته و در این باره افزود: احتمال دارد که میانجیگری آمریکا و فرانسه در این باره مشهود باشد، اما کشورهای منطقه نیز در این رابطه حساب و کتابهای خود را دارند. کایا خاطرنشان ساخت که در سال ۲۰۱۳، زمانی که فرایند حل دمکراتیک از سوی رهبر خلق کورد، عبدالله اوجالان آغاز شده بود، فرایند اتحاد ملی هنوز آغاز نشده بود، اما برای ایجاد آن اتمسفری خوب مهیا شده بود. کایا در این رابطه افزود که حساب و کتابهای حزب دمکرات کوردستان در این باره متمایز بودند. احزاب دیگر نیز حساب و کتابهای دیگری داشتند. مسئله‌ای که در این باره توافقی حول آن ایجاد نشده است روژاواست. پیش‌بینی می‌شود که در روژآوا اتحادی ایجاد شود، اما در صورتیکه احزاب سیاسی دیگر ازخارج از این فرایند قرار داده شوند این اتحاد تحقق نمی‌یابد. در واقع اگر دقت شود، به منظور تداوم این نشست‌ها، شورای میهنی کورد در سوریه هر هفته یکبار با مسئولان حزب دمکرات کوردستان دیدار برگزار کرده و از آنها مشورت می‌گیرند. یعنی حزب دمکرات کوردستان در این روند قرار دارد. یعنی اگر در بخش‌های دیگر کوردستان، اتحاد ملی صورت نگیرد، در روژآوای کوردستان نیز تحقق اتحاد ملی غیر ممکن است.
کایا در خاتمه سخنانش با اشاره به وضعیت جنوب کوردستان نیز اظهار داشت: سیاست ترکیه در جنوب کوردستان در سوریه و در لیبی به یکدیگر شیاهت دارد. سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن است، سیاست اشغالگری است. هر هفته دلایلی را برای این کار خود ذکر می‌کنند. در لیبی و سوریه اما موضع ترکیه آشکار است. ترکیه و حزب دمکرات کوردستان تقدیر خود را به یکدیگر گره زده‌اند. و این اولویتی برای هر دو است. اگر حزب دمکرات کورستان موضعی هماهنگ با آرمانهای کوردستانی را در پیش گیرد، به پیروزی می‌رسیم و در غیر اینصورت اگر با ترکیه همگام شود، نچیروان بارزانی و خانواده بارزانی به پیروزی دست یافته و در این میان خلق کورد عملا از این فرایند دستاوردی نخواهند داشت.
