جنگ در ادلب روز به روز گسترش مییابد. ارتش رژیم سوریه همراه با نیروهای روسیه و رژیم ایران علیه نیروهای شبه نظامی مورد حمایت ترکیه به نبردی دشوار دست زده است. هر روز تلفاتی به نیروهای نظامی ترکیه وارد میشود. از سوی دیگر تلاشهای دیپلماتیک نیز همچنان ادامه دارند. حامد یگیت نویسنده و پژوهشگر در رابطه با تحولات ادلب که از نزدیک آن را دنبال میکند براین باور است که اکنون نیروهای پروکسی(نیابتی) در این جنگ به نبرد مشغول هستند. ترکیه بنابه اطمینانی که از آمریکا گرفته است، نبرد در جبهه ادلب را گسترش داده است. اکنون ترکیه از ناتو درخواست کمک کرده است. تا کنون نبرد نیابتی در منطقه صورت گرفته است. اما به نظر میرسد از این مقطع به بعد، پیگیری نبردهای نیابتی با دشواری بیشتر روبرو باشد.
یگیت با اشاره به کشته شدن سربازان ترکیه در سوریه براین باور است که تا کنون جنگجویان در این منطقه مورد حمایت قرار میگرفتند، تا جایی که حتی ارتش ملی اعلام نمود که مخفیانه از این گروهها حمایت به عمل آورده است. اما اکنون، جنگجویان حاضر در ادلب نیروهای ترکیه هستند. ترکیه با جبهه النصره به توافق جدیدی دست زده و ائتلافی نانوشته را در سوریه با این گروه آغاز کرده است. ترکیه تلاش دارد تا جبهه النصره و گروههای دیگر جهادی را با حضو خود کاملا تثبیت نماید و به طور کامل در این منطقه خود مستقر شود. زیرا ترکیه درصدد برآوردن تعهدات خود نبوده و ارتش سوریه در مقابل این خواست ترکیه، عملیات خود را آغاز نموده است و توانسته است که امنیت و کنترل شاهراه M5 را تامین کند. اکنون همه صراحتا براین باورند که ترکیه از گروههای جهادی به عنوان سپری برای خود استفاده میکند.
ترکیه درصدد است کشورهای روژآوایی را به بحران ادلب پیوند بزند
یگیت خاطرنشان ساخت که ترکیه به منظور استقرار کامل و همیشگی خود در ادلب چنین فشارهایی را متحمل میشود، ترکیه براین نکته واقف است که وضعیت ترکیه در ادلب دستخوش دگرگونی شده است و بعد از آن در عفرین نیز این موقعیت تغییر مییابد. سرنوشت منطقه سپر فرات و عملیات چشمه صلح نیز دستخوش این تغییرات میشود. به همین دلیل ترکیه از این نکته در هراس است که وعدهای را که به جهادیها داده است نتواند برآورده کند، و نقطه آسیبپذیری ترکیه خشم جهادیون از برآورده نشدن خواستهایشان توسط ترکیه است. مسئله پناهندگان و آوارگان نیز بخش دیگری از این بحران است. طیب اردوغان در ۵ مارس با پوتین، مرکل و ماکرون در استانبول دیدار خواهد کرد. تلاشهای دیپلماتیک ترکیه مثمر ثمر واقع نمیشوند، زیرا به دلیل وضعت موجود نمیتوانند درخواستهای ترکیه را پاسخ دهند. ترکیه با نشست استانبول گامی دیپلماتیک برداشته است و تلاش میکند تا ایران را خارج از این روند دیپلماتیک قرار دهد. برعکس کشورهای غربی را وارد بحران ادلب کرده و طبق منافع خود از آن بهرهبردای کند.
بهرهبرداری از کارت آوارگان
حامد یگیت خاطرنشان میسازد که ترکیه تلاش دارد تا از کارت آوارگان به نفع خود استفاده نماید. ترکیه در نشست آینده با سران کشورهای اروپایی مسئله پناهندگان را به عنوان کارت فشار در کانون مذاکرات خود قرار میدهد و از این طریق کشورهای غیربی را نیز در بحران ادلب درگیر میکند. بدین دلیل که کشورهای غربی در مقابل پناهندگان و آوراگان حساسیت فراوانی دارند. از طرفی دیگر مناطق ادلب دچار تحولات و نبردهای بیشتری میشوند. روسیه نیز تلاش میکند تا جبهه دیگری را در آنجا گشوده و دایره عمل جهادیستها را تنگتر کرده و از کشورهای غربی بخواهد که جهادیستها در ترکیه یا ادلب باقی بمانند. ناتو نیز خواهان جنگ ترکیه با سوریه است. اما چنین وضعیتی بر مبنای منافع ترکیه نیست. این جنگ صرفا جنگ آ.ک.پ است. ترکیه به منظور دستیابی به پیروزی و اشغال سوریه در این مناطق است. نظامیانی که در ادلب حضور دارند، اکنون ارتش ترکیه بوده و در خاک سوریه به جنگ دست زدهاند، و این میتواند پیامدهای حقوقی وسیاسی برای ترکیه داشته باشد.
یگیت با اشاره به گفتههای اردوغان مبنی براینکه با فرا رسیدن زمان آن، به آنجا هم میرویم؛ گفت: اکنون روسیه در سوریه است، ورود به این مناطق تنها به معنای تداوم کشته شدن نیروهای نظامی ترکیه است.
منبع MA: