به گزارش اکونومیست، نیروهای مسلح ترکیه در هفتههای اخیر در حال برنامهریزی برای تجهیز پایگاههای هوایی در سوریه به سامانههای دفاعی و پهپادهای مسلح بودهاند. به طور خاص گفته میشود که آنها در حال آمادهسازی برای تحویل گرفتن پایگاه هوایی T4 در نزدیکی پالمیرا بودند و در شب ۲ آوریل، هواپیماهای جنگی اسرائیلی این پایگاه را هدف قرار دادند. علاوه بر باند فرودگاه، سامانههای راداری آن نیز بمباران شدند. همچنین گفته میشود که دستکم دو پایگاه جداگانه و برخی نقاط نظامی نیز بمباران شدهاند.
گیدئون ساعر، وزیر امور خارجه اسرائیل، اظهار داشت که واگذاری مناطق وسیع به ترکیه در سوریه و «پذیرش نفوذ آنکارا» تهدیدی بزرگ برای امنیت آنها است. اسرائیل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل نیز هشدار داد و گفت: «اگر سوریه به نیروهای دشمن اسرائیل اجازه فعالیت دهد، بهای سنگینی خواهد پرداخت.»
نگرانیهای هر دو طرف: «تجزیه» یا «سوریهای یکپارچه» ؟
در این تحلیل ادعا میشود که اسرائیل میخواهد سوریه ضعیف و تجزیه شده باقی بماند. گفته میشود که اسرائیل بارها به رژیم اسد که دارای هواپیماهای قدیمی روسی بود حمله کرده و «پایه ارتش سوریه را نابود کرده است». اکنون نیز دولت فعلی سوریه برای بازسازی کشور از حمایت قوی ترکیه برخوردار است. اسرائیل نگران است که این وضعیت «سوریهای تحت نفوذ ترکیه» ایجاد کند.
از سوی دیگر گفته میشود که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه خواهان یکپارچگی سوریه و یک دولت مرکزی قوی است، در حالی که اسرائیل به یک نظام فدرال تمایل نشان میدهد. اکونومیست به ویژه به حساسیت اسرائیل نسبت به «ملت کمشمار دورزی» اشاره میکند و خاطرنشان میکند که این وضعیت با دولت جدید سوریه در تضاد است.
اکونومیست احتمال یک جنگ مستقیم بین دو کشور را بعید میداند. ترکیه که دومین ارتش بزرگ ناتو است و یکی از مهمترین متحدان آمریکا در خاورمیانه است و اسرائیل «به جای جنگ مستقیم، سیاست فشار متقابل» را دنبال میکنند. اردوغان با روابط قبلی خود با دونالد ترامپ مطمئن است و با مطرح شدن مجدد فروش هواپیماهای جنگی F-35، میخواهد مذاکرات خود با آمریکا را تقویت کند. در عین حال، او تلاش میکند تا روابط خود با اتحادیه اروپا را نیز در چارچوب تضمینهای امنیتی اوکراین ترمیم کند. این عاملی است که ترکیه را از یک جنگ شدید دور میکند.
در مقابل، رقابت اسرائیل و ترکیه در سوریه در زمینههای مختلف عمیقتر میشود. هر دو نگران نفوذ مجدد ایران در سوریه هستند. اما مسئله «چگونگی شکلگیری ساختار امنیتی و مدیریتی در سوریه» دو کشور را به رقبای یکدیگر تبدیل میکند.
این مجله این نظر را مطرح میکند که «اگر اردوغان منطقه را آرام کند، ممکن است به نفع اسرائیل نیز باشد» و هشدار میدهد که این یک تعادل حساس است که در هر لحظه میتواند به تحریک و واکنش تبدیل شود.