صبری اوک، عضو شورای اجرایی ک‌ج‌ک، با اشاره به اینکه هیچ مشکلی در ترکیه بدون مبارزه فوق‌العاده حل نخواهد شد، گفت: «تمام مردم ما و نیروهای دموکراسی باید با مبارزات خود فشار وارد کنند تا دولت ترکیه ناچار به برداشتن گام شود.»
صبری اوک، عضو شورای اجرایی کنفدرالیسم جوامع کوردستان (ک‌ج‌ک)، به سوالات شبکه تلویزیونی استرک تی‌وی (Sterk TV) در مورد موضوعات روز پاسخ داد.
متن کامل مصاحبه به شرح زیر است:
*نوروز امسال با شور و شوق فراوانی برگزار شد. چه شور و روحیه‌ای در میدان‌ها حاکم بود؟ مردم کورد و دوستانشان چه پیامی دادند؟ این پیام‌ها چگونه باید مورد توجه قرار گیرد؟
نوروز امسال متفاوت و ویژه بود. ابتدا نوروز رهبر آپو را تبریک می‌گویم و احترام و سلام خود را ابراز می‌کنم. در شخصیت شهید جاودانمان، کاوه معاصر مظلوم دوغان، زکیه، بریوان، رهشان و روناهی، یاد و خاطره تمام شهدای نوروز و انقلاب را گرامی می‌دارم. در مقابل یاد و خاطره آنها ادای احترام می‌کنم. بار دیگر نوروز مردم و دوستانمان مبارک باد.
نوروز برای اولین بار در ۵۰ سال گذشته در این سطح برگزار شد. نوروز با شور و شوق فراوان در چهار بخش کوردستان، خارج از میهن و در هر جایی که کوردها در جهان زندگی می‌کنند، از ژاپن تا سایر نقاط جهان، جشن گرفته شد. البته دلایلی برای این امر وجود دارد. نوروز همیشه برای مردم کورد روزی مقدس، روز مقاومت و قیام بوده است. اما ویژگی نوروز امسال، همانطور که همه می‌دانند، فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک رهبر آپو است. این فراخوان شور و هیجان متفاوتی در میان مردم کورد ایجاد کرد. پیام‌هایی که مردم ما در این نوروز دادند، مهم است. در وهله اول، مانیفست رهبر آپو با استقبال مثبت روبرو شد، پذیرفته شد و مورد حمایت قرار گرفت. مردم ما گفتند: «مانیفستی که رهبر آپو ارائه کرده است برای ما اساسی است، ما از این مانیفست به هر شکلی حمایت و پشتیبانی خواهیم کرد.» مردم کورد می‌دانند که رهبری از زمان تاسیس جنبش تا به امروز برای کوردها، مردم تحت ستم، به ویژه زنان و بشریت زندگی و مبارزه کرده است. رهبری امروز نیز بر این اساس مانیفستی را ارائه کرد و مردم ما در نوروز از این مانیفست حمایت و پشتیبانی کردند.
شاید برخی پیش‌بینی نمی‌کردند که چنین قیامی با حضور میلیون‌ها کورد و دوستانشان رخ دهد و از مانیفست حمایت شود. زیرا مخالفت‌هایی وجود داشت مبنی بر اینکه مانیفست رهبر آپو به طور کامل با منافع مردم کورد مطابقت ندارد، اما مردم ما رهبر آپو را می‌شناسند، درک می‌کنند و به او ایمان دارند. به همین دلیل نوروز توسط میلیون‌ها نفر جشن گرفته شد.
اولین پیام نوروز، حمایت از مانیفست رهبر آپو بود. این پیام در چنین مرحله حساسی بسیار مهم است. پیام دوم این بود که مردم ما هم به دوست و هم به دشمن گفتند: «ما به ارزش‌ها، موجودیت و زندگی آزاد خود پایبندیم، این را برتر از هر چیز دیگری می‌دانیم. هر هزینه‌ای که لازم باشد پرداخت می‌کنیم، مصمم هستیم و بر موجودیت و زندگی آزاد خود اصرار داریم. همه این را بدانند، موضع ما این است.» این پیام نیز مهم است.
پیام مردم کورد در نوروز به دولت ترکیه مهم بود
پیام سوم به دولت ترکیه داده شد. دولت ترکیه با تبلیغات سیاه‌نمایی سعی کرد بر مردم کورد تاثیر بگذارد، دستور کارهای جعلی ایجاد کرد، سعی کرد نشان دهد که بین جنبش ما و رهبر آپو و مردم مشکلاتی وجود دارد، سعی کرد خود را بسیار موفق نشان دهد، سعی کرد مردم کورد را درمانده، بی‌اراده و بدون مبارزه نشان دهد. در مقابل این تبلیغات سیاه‌نمایی دولت ترکیه، مردم ما با اراده‌ای قوی و شور و شوق فراوان از مانیفست حمایت کردند. تبلیغات دولت ترکیه علیه جنبش ما، رهبر آپو و مردم ما بی‌اثر خواهد بود و نتیجه‌ای نخواهد داشت.
دولت ترکیه بداند که ما به ارزش‌های خود پایبندیم و برای حل مسئله نیز آماده‌ایم، اما هرگز تسلیم نخواهیم شد. اگر دولت ترکیه این واقعیت را نبیند، نمی‌تواند مشکلات واقعی خود را حل کند. موضع مردم کورد این است. این پیام مردم ما به دولت ترکیه مهم بود.
شاید برای اولین بار، اما در این سطح برای اولین بار، مردم ما نوروز را با روحیه‌ای ملی در چهار بخش کوردستان، اروپا و سایر نقاط جهان جشن گرفتند. این نیز بسیار مهم بود. ما بارها بیان کرده‌ایم و رهبر آپو نیز بارها اهمیت اتحاد ملی را مطرح کرده و برای آن تلاش کرده است. آرزوی مردم کورد نیز تحقق هر چه سریع‌تر اتحاد ملی است. در این نوروز، تمام کوردها با رنگ‌ها، اراده‌ها و شور و شوق فراوان در نوروز شرکت کردند. خواسته‌های خود برای اتحاد ملی را بیان کردند. این نیز پیامی مهم بود.
اگر مردم کورد در چهار بخش کوردستان، اروپا و سراسر جهان خواستار اتحاد ملی شده‌اند، تمام احزاب، سازمان‌ها، سیاستمداران، روشنفکران، آکادمیسین‌ها و مردم کورد باید این پیام نوروز را به درستی درک کرده و از آن حمایت کنند. همه باید در این زمینه مسئولیت‌پذیر باشند، وظایف خود را انجام دهند و به خواسته‌های مردم کورد پاسخ دهند تا اتحاد ملی محقق شود. پیشگامی زنان و جوانان در نوروز نیز بسیار مهم بود. به ویژه پس از جشن روز جهانی زن در ۸ مارس، آن انرژی، روحیه و هیجان ناشی از مانیفست رهبر آپو، نوروز با پیشگامی زنان و جوانان و با مشارکت دوستان مردم کورد و انترناسیونالیست‌ها، امسال در همه جا قوی‌تر برگزار شد.
*رهبر آپو در ۲۷ فوریه فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک داد. پس از آن، پ‌ک‌ک حمایت خود را از این فراخوان اعلام کرد. یک ماه از فراخوان رهبر آپو می‌گذرد، اما هیچ تغییری در طرف دولت ترکیه دیده نمی‌شود. این وضعیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
رهبر آپو در ۲۷ فوریه فراخوانی را مطرح کرد که مردم ما، مردم ترکیه، دولت ترکیه، افکار عمومی و سیاست بین‌المللی را تحت تاثیر قرار داد. پ‌ک‌ک نیز به مانیفست رهبر آپو اهمیت زیادی داد. بدون اتلاف وقت جلساتی برگزار کرد، بحث‌هایی انجام داد و موضع خود را مشخص کرد. پ‌ک‌ک اعلام کرد: «ما در کنار رهبر آپو هستیم، این مانیفست برای ما نیز معتبر است، ما به تصمیمات رهبر آپو پایبندیم و آنها را اجرا خواهیم کرد.» پ‌ک‌ک موضع خود را به طور واضح به اطلاع عموم رساند. همچنین در ۱ مارس آتش‌بس یک‌جانبه اعلام کرد. این نیز بسیار مهم بود. اعلام آتش‌بس یک‌جانبه توسط پ‌ک‌ک علی‌رغم چنین مرحله حساسی، نشان داد که پ‌ک‌ک در این زمینه چقدر جدی است. پ‌ک‌ک برای اجرای فراخوان رهبر آپو مسئولیت‌پذیر بود. طبیعتا دولت ترکیه نیز پس از آن باید بیانیه‌ای مثبت ارائه می‌داد، گامی مثبت برمی‌داشت و زمینه‌ای مثبت و معقول ایجاد می‌کرد.
هدف از آتش‌بس نیز همین بود. اول، نشان دهیم که چقدر در این زمینه جدی هستیم، دوم، جنگ متوقف شود و آتش‌بس اعلام شود. یعنی همه با خیال راحت فکر کنند، تمرکز کنند، صحبت کنند، آماده شوند، گام‌های لازم را بردارند، برنامه‌ریزی کنند و زمینه و روانشناسی آن را ایجاد کنند. به همین دلیل گامی که پ‌ک‌ک برداشت مهم بود. همانطور که گفتم، در مقابل، دولت ترکیه نه بیانیه‌ای مثبت ارائه داد و نه گامی مثبت در عمل برداشت. طوری رفتار کردند که انگار اصلا با رهبر آپو صحبت نکرده‌اند، از مانیفست رهبر آپو که در اختیار عموم قرار داد، اطلاعی ندارند، در این کار شرکت نمی‌کنند و پ‌ک‌ک آتش‌بس اعلام نکرده است. یعنی نه در زبانشان و نه در بیانیه‌هایشان تغییری ایجاد شد و نه در عملشان. امیدی را که ممکن بود وجود داشته باشد، از بین بردند یا امیدی ایجاد نکردند، زیرا هیچ چیز در میان نیست. چند روز پیش، مرکز اطلاع‌رسانی و مطبوعاتی ه‌پ‌گ بیانیه‌ای صادر کرد؛ در یک ماه گذشته از ۱ مارس تا به امروز، علی‌رغم اعلام آتش‌بس توسط پ‌ک‌ک، دولت ترکیه بیش از ۹۰۰۰ حمله انجام داده است.
هم چنین روندی وجود دارد، هم آتش‌بس وجود دارد و هم این همه حمله انجام می‌شود. جدیت این موضوع آشکار است. در حالی که این روند فقط با رهبر آپو آغاز نشد. همه می‌دانند که تحولات مهمی در خاورمیانه رخ داد، دولت ترکیه آنها را ارزیابی کرد و از باغچلی گرفته تا دیگران بیانیه‌هایی صادر کردند و گفتند: «باید جبهه داخلی را تقویت کنیم، در مرزهایمان خطر وجود دارد، درگیری‌های اخیر بر ترکیه نیز تاثیر خواهد گذاشت.» چنین ترسی در دولت ترکیه وجود دارد. از طرف دیگر، دولت ترکیه نتوانست در مقابل پ‌ک‌ک موفقیتی کسب کند. از تمام روابط خود استفاده کردند، هم در داخل و هم در سطح بین‌المللی، از پیشرفته‌ترین فناوری‌ها استفاده کردند، از حمایت ناتو برخوردار شدند، حمایت سیاسی آمریکا و اروپا را جلب کردند، اما هر کاری کردند نتیجه‌ای نگرفتند. متوجه شدند که به بن‌بست رسیده‌اند، نمی‌توانند اراده پ‌ک‌ک را در هم بشکنند و نمی‌توانند مسئله کورد را حل کنند و احساس نیاز به فراخوان کردند. باغچلی اعلام کرد که رهبر آپو بیاید و در مجلس صحبت کند.
شرایط رهبر آپو تغییری نکرده است، به عنوان پ‌ک‌ک این را تعریف خواهیم کرد
رهبر آپو از سال ۱۹۹۳ به دنبال حل سیاسی و دموکراتیک مسئله بوده است. بر این اساس، رهبر آپو پس از گفتگو با مقامات دولتی و انجام بحث‌ها، این مانیفست را تدوین کرد. اما اکنون می‌بینیم که گویا اصلا چنین چیزی وجود نداشته است و دولت ترکیه بر موضع خود اصرار دارد. یعنی هیچ جدیتی وجود ندارد. هر کس دهان باز می‌کند، می‌پرسد چرا پ‌ک‌ک سلاح‌ها را زمین نمی‌گذارد و چرا کنگره خود را برگزار نمی‌کند. آیا برگزاری کنگره و زمین گذاشتن سلاح‌ها به این سادگی است؟ دولت ترکیه این را به خوبی می‌داند؛ رفقای ما نیز بارها بیان کرده‌اند، چه کسی می‌تواند بدون رهبر آپو کنگره را برگزار کند، چه کسی می‌تواند بدون رهبر آپو تصمیم به انحلال پ‌ک‌ک بگیرد، چه کسی می‌تواند بدون رهبر آپو به گریلا‌هایی که به نام رهبر آپو سوگند یاد کرده‌اند، بگوید سلاح‌ها را زمین بگذارند؟ دولت ترکیه نیز این را به خوبی می‌داند. اگر بخواهد، راه‌ها و روش‌هایی برای این کار وجود دارد. پ‌ک‌ک نیز در این زمینه موارد معقول و ضروری را به طور آشکار و صادقانه با افکار عمومی در میان گذاشته است. رهبر آپو باید آزاد باشد و فعالیت‌های خود را نیز به طور آزادانه انجام دهد.
دولت ترکیه نیز با این موضوع مخالفت نکرده بود، اما یک ماه گذشته است؛ تا جایی که می‌دانیم، تغییری در شرایط زندگی رهبر آپو ایجاد نشده است. ما به عنوان مردم کورد و پ‌ک‌ک این را تعریف خواهیم کرد. این چیست؟ شما گفتید که در وضعیت رهبر آپو تغییراتی ایجاد خواهد شد، تغییرات لازم از نظر قانونی و حقوقی انجام خواهد شد، کمیسیون‌هایی در مجلس تشکیل خواهد شد. هیئت امرالی برای این منظور با احزاب مختلف گفتگو کرد و دستور کار را مشخص کردند. گویا هیچ یک از این موارد رخ نداده است، یک ماه گذشته است، رهبر آپو مانیفست منتشر کرده است، اما دولت ترکیه هیچ کاری انجام نداده است، نه چیز مثبتی می‌گوید و نه عمل مثبتی نشان می‌دهد. فقط می‌گویند پ‌ک‌ک کنگره برگزار کند و سلاح‌ها را زمین بگذارد.
*آیا همه چیز می‌تواند یک طرفه باشد؟
دو روز پیش، جَودَت یلماز در یکی از کانال‌های تلویزیونی ترکیه حضور داشت، از او پرسیدند آیا هیئت امرالی دوباره خواهد رفت، چرا نمی‌رود؟ پاسخی نداشت. آنها رفت و آمد کردند و پیام‌های خود را نیز منتقل کردند، تمام شد. آنها ذهن همه را مسخره می‌کنند، رویکردی صادقانه و جدی ندارند.
آیا واقعا چنین بحث‌هایی با رهبر آپو انجام دادید، آیا همه ما اینگونه برداشت کردیم؟ همه چیز تمام شد، پیام رسید، همه چیز یک طرفه خواهد بود، آیا چنین چیزی ممکن است؟ مشخص است که در چنین موضوع جدی‌ای جدی نیستند. خودشان می‌گفتند که یک مسئله ۱۰۰ ساله حل خواهد شد، رهبر آپو مسئولیت بزرگی را بر عهده گرفته است، اما اکنون می‌گویند هیئت یک یا دو بار رفت و دیگر همه چیز باید تمام شود. جدی نیستند. وزیر دادگستری نیز گفت که درخواست خانواده رهبر آپو برای ملاقات را بررسی می‌کنیم. این کجایش جدی است، ملاقات خانواده حق همه زندانیان است، لطف نیست. در حالی که هیئت باید نزد رهبری برود، رهبر آپو باید آزاد شود، باید با هر کسی که می‌خواهد ملاقات کند و بحث کند، باید با پ‌ک‌ک در ارتباط باشد، باید برای برگزاری کنگره موضع‌گیری و تلاش کند، چشم‌انداز ارائه دهد و آنها را به پ‌ک‌ک منتقل کند، همه اینها را کنار می‌گذارند و می‌گویند کنگره برگزار شود. خب کنگره چگونه برگزار خواهد شد، عقل چه کسی را بازی می‌دهید؟ چگونه می‌توان اینقدر غیر جدی بود؟
آزادی جسمانی رهبر آپو دستور کار اصلی ماست
هم می‌جنگید و هزاران بار حمله می‌کنید، هم کنگره زیر این حملات برگزار می‌شود! یعنی می‌گویید تسلیم شوید. این که چیز جدیدی نیست، ۴۰ سال است که همین حرف‌ها را می‌زنید و هرگز نتیجه‌ای نگرفته‌اید. به همین دلیل می‌خواهم بگویم؛ رهبر آپو مسئولیت تاریخی بسیار بزرگی را بر عهده گرفت، نه فقط در قبال مردم کورد، بلکه درد و رنج جامعه ترکیه را نیز احساس کرد. مسئله کورد هزینه‌های بسیار سنگینی داشته است، این گرسنگی، بیکاری، پریشانی و فروپاشی اقتصادی در جامعه ترکیه، بن‌بست سیاسی، اعتبار ترکیه از بین رفته است، همه چیز را برای جنگ بسیج کرده‌اند. رهبر آپو می‌خواست جلوی اینها را بگیرد. پارادایم اصلی رهبر آپو، پارادایم ملت دموکراتیک است. اگر ترکیه آرام نباشد، دموکراتیک نباشد، مسئله کورد حل نشود، کوردها آرام نباشند، ترکیه هرگز آرام نخواهد شد و مشکلاتش چند برابر بیشتر خواهد شد، که اکنون نیز همینطور است.
همه در این روند می‌بینند که موضع ترکیه مثبت نیست، حرف‌های خود را تکرار می‌کنند، در واقع نه جنبش ما و نه پ‌ک‌ک را فریب نمی‌دهند، خودشان را فریب می‌دهند. هنوز هم با رجزخوانی و خود را پیروز نشان دادن، می‌خواهند چنین روان و برداشتی را به همه القا کنند. اما مردم کورد مردمی سیاسی، مبارز و هزینه‌های زیادی پرداخته‌اند، واقعیت را می‌بینند و می‌دانند. با این آگاهی، اگر چنین روندی شکل بگیرد و موفق شود، مبارزه خواهند کرد. رهبر آپو نیز می‌گوید هر چه پارادایم را بیشتر درک کنید و به اجرا درآورید، قوی‌تر خواهید بود و نتیجه خواهید گرفت. یعنی مهم چیست؛ مردم ما و تمام نیروهای دموکراسی باید مبارزه کنند، نباید فقط بگویند چرا دولت ترکیه گام برنداشت، باید با مبارزات خود فشار وارد کنند تا دولت ترکیه ناچار به برداشتن گام شود. اما باید این قدرت و راه حل را در خودشان پیدا کنند و مبارزات خود را توسعه دهند.
همچنین می‌خواهم بگویم؛ آزادی جسمانی رهبر آپو دستور کار اصلی ماست. کارزاری که برای آزادی جسمانی رهبر آپو آغاز شده است، به سطح بسیار بالایی رسیده است. این کارزار باید بدون وقفه در همه جا ادامه یابد. امکانات آن نیز وجود دارد، وقتی رهبر آپو این مانیفست را تدوین و بیانیه خود را منتشر کرد، نه فقط مردم کورد و دوستانشان، بلکه بسیاری از نیروهای بین‌المللی نیز این فراخوان را مثبت ارزیابی کردند. سازمان ملل، اتحادیه اروپا، کشورهای اروپایی، آمریکا، بسیاری از آکادمیسین‌ها، سازمان‌های مردم نهاد و نهادهای مدنی این فراخوان را مثبت ارزیابی کردند. به همین دلیل، برای تامین آزادی جسمانی رهبر آپو، باید این کارزار بهتر سازماندهی شود، از امکانات ایجاد شده بهتر استفاده شود و کارزار بدون وقفه توسعه یابد.
*در ترکیه، سیاست بحران توسط حزب عدالت و توسعه (آک‌پ) دنبال می‌شود. این بحران در سیاست خارجی آنها نیز دیده می‌شود. نیروهای دموکراتیک، سوسیالیست و مخالف در مقابل این سیاست بحران چگونه باید موضع‌گیری کنند؟
دولت ترکیه مشکلات اقتصادی، سیاسی، داخلی و خارجی دارد. جامعه ترکیه از نظر تاریخی روند دموکراسی را به طور کامل تجربه نکرده است، از گذشته‌های دور چنین بوده است. مثلا به اروپا نگاه کنید، صدها سال مبارزه دموکراسی انجام شده است، ارزش‌های دموکراسی شکل گرفته است، اگر یکی از کشورهای اروپایی بخواهد این ارزش‌ها را از بین ببرد، افکار عمومی و جامعه اروپا اجازه نخواهند داد و مبارزه خواهند کرد. اما در تاریخ ترکیه چنین مبارزه‌ای بسیار ضعیف است. سیاست همیشه از بالا تنظیم شده است. جامعه مبارزه دموکراتیک را به طور کامل تقویت نکرده است. به همین دلیل، اداره دولت همیشه آسان بوده است و جامعه سکوت کرده است. اما همانطور که می‌دانیم، جهان در حال تغییر است، خاورمیانه در حال تغییر است و مشکلات ترکیه بسیار عمیق و مهم است. دیگر اداره دولت مانند گذشته آسان نیست. وقتی به وضعیت آک‌پ نگاه می‌کنیم، سیاست خارجی آنها هنوز بر اساس نئوعثمانی‌گرایی است، می‌خواهند مانند عثمانی از خاورمیانه تا شمال آفریقا گسترش یابند.
مثلا در لیبی چه کار می‌کنند؟ آیا مشکلات لیبی را حل می‌کنید یا آنها را عمیق‌تر می‌کنید؟ در سومالی چه کار می‌کنید؟ آیا مشکلات آنجا را حل می‌کنید یا آنها را عمیق‌تر می‌کنید؟ یا عراق، یک کشور مستقل است، همسایه آنها هستند. ده‌ها هزار سرباز را مستقر کرده و عراق را اشغال کرده‌اند. سوریه نیز به همین شکل. وقتی به سوریه نگاه می‌کنیم، آیا مداخله و سیاست ترکیه مشکلات را حل می‌کند یا آنها را عمیق‌تر و بزرگ‌تر می‌کند؟ دلیل اصلی حل نشدن مشکلات سوریه، رویکرد دولت ترکیه است. آنها نسبت به مردم کورد اینگونه هستند، نسبت به سایر ملت‌ها اینگونه هستند، نسبت به عقاید و باورداشت‌ها اینگونه هستند. می‌گویند با کسانی که به ذهنیت من نزدیک هستند، سیاست می‌کنم؛ آن هم هیئت تحریر الشام (HTS) است. آنها از کسانی حمایت می‌کنند که سر زنان و کودکان را می‌برند، به ویژه سر ایزدی‌ها و کوردها را. این سیاست آرامش و دموکراسی را به سوریه نمی‌آورد. تمام سیاست خارجی آنها بر اساس خطر، اشغال و بی‌عدالتی است. این به دولت ترکیه نه اعتبار و نه قدرت می‌دهد. برعکس، باعث ضعف می‌شود.
مردم دیگر می‌گویند بس است
دولت ترکیه در داخل نیز با همین مشکلات مواجه است، اقتصادشان در چه وضعیتی است؟ احتمالا در رده‌بندی بدترین اقتصادهای جهان، در رتبه پنجم یا ششم قرار دارند. خب، چرا اینطور است؟ آیا ثروت‌ها و منابع زیرزمینی و روی زمینی ترکیه کم است، یا جامعه ترکیه بیکار است که اینطور است؟ دلیلش، صورت حسابی است که بابت تریلیون‌ها لیر که سال‌ها در جنگ سرمایه‌گذاری کرده‌اند، برای جامعه ترکیه صادر می‌شود. دولت ترکیه، آک‌پ این را چگونه اداره می‌کند؟ با سرکوب! یعنی نباید صدایی بلند کنید، نباید اعتراضی کنید، باید همه چیز را بپذیرید، رضایت دهید، می‌خواهند اینگونه اداره کنند. جامعه پریشان است. سیاست به بن‌بست رسیده است، آکادمیسین‌ها نمی‌توانند صحبت کنند، روشنفکران نمی‌توانند کار خود را انجام دهند، دانشگاه‌ها آزاد نیستند، جامعه دموکراتیک و آزاد نیست. هر کجا که در ترکیه نگاه کنید، ثباتی وجود ندارد، هرج و مرج وجود دارد، بحران وجود دارد، مشکل وجود دارد. در سیاست مشکل وجود دارد، در اقتصاد مشکل وجود دارد، مشکلات فراوان است. وقتی این همه مشکل وجود دارد، یا باید یک سیاست دموکراتیک را توسعه دهند یا بر سرکوب اصرار کنند. خواسته، ترجیح و واقعیت آک‌پ این را ضروری می‌داند؛ نه با دموکراسی، بلکه با سرکوب، زورگویی، دادگاه‌ها و نیروی پلیس به جامعه حمله می‌کنند.
مثلا؛ سال‌هاست که علیه سیاست دموکراتیک کوردها، در گذشته ه‌د‌پ، امروز دم پارتی، هر چه شهرداری داشته‌اند، قیم منصوب کرده‌اند. مردم کورد البته تسلیم نشدند و بر مبارزه خود اصرار کردند. اما دولت ترکیه، حکومت از دموکراسی می‌ترسد. آنها همیشه از موضع جامعه می‌ترسند. تحولی نیز از سوی ج‌ه‌پ در حال رخ دادن است، اکرم امام‌اوغلو که به عنوان جایگزینی برای اردوغان مطرح شده است، خود را برای ریاست جمهوری آماده می‌کند. اختلافاتی نیز بین ج‌ه‌پ و آک‌پ بروز کرده است. آک‌پ بر ج‌ه‌پ نیز فشار وارد کرده است. در آخرین اقدام، اکرم امام‌اوغلو را دستگیر کردند و برای چند شهرداری آنها قیم منصوب کردند. این فشارها همچنان ادامه دارد. موضع ج‌ه‌پ در مقابل این فشارها به نظر ما مهم و قابل توجه بود. اما اگر بگوییم «روز بخیر»، شاید چندان مناسب نباشد، انسان می‌خواهد بپرسد، عقل ج‌ه‌پ تا به حال کجا بود؟ وقتی این همه فشار، مخالفت، نابودی و حمله علیه اراده مردم کورد و سیاست دموکراتیک وجود داشت، ج‌ه‌پ بسیار ضعیف صدا بلند می‌کرد. اما امروز که چنین فشاری بر خودشان وارد شده است، مجبور شده‌اند موضع‌گیری کنند. باز هم آن را مثبت ارزیابی می‌کنیم، اما مهم این است که تا چه حد بر آن اصرار، پافشاری کرده و مصمم باشد تا پاسخی به این لحظه تاریخی و مهم داده شود.
اگر مردم و نیروهای دموکراتیک صداهای خود را متحد کنند، تاریخ تغییر خواهد کرد
جامعه فقط با پیشگامی ج‌ه‌پ متحد نشد، به یک اراده دموکراتیک و نیروی عمل تبدیل نشد. جامعه در مقابل سرکوب و ظلم دولت آک‌پ در آستانه انفجار است. ناراحتی خود را همیشه در درون خود ریخته و فرو خورده است، اما امروز دیگر می‌گوید بس است. در واقع، حدود ۴۰۰ آکادمیسین و روشنفکر به دلیل سرکوب و ظلم، موضعی علیه اردوغان اتخاذ کرده‌اند. چه گفتند؟ گفتند دیگر بس است. موضع‌گیری آکادمیسین‌ها به این صراحت و مسئولیت‌پذیری را مهم ارزیابی می‌کنیم. گویی یک فراخوان است. فراخوانی که همه را به مسئولیت‌پذیری دعوت می‌کند. «دیگر بس است»، یعنی فراخوانی برای اینکه مردم به پا خیزند، از حق خود در مقابل بی‌عدالتی دفاع کنند و بگویند «دموکراسی، آزادی». وقتی به دانشگاه‌ها نگاه می‌کنیم؛ پس از سال‌ها، هزاران دانشجو از کوردستان تا کلان‌شهرهای ترکیه به پا خاسته‌اند. این نیز بسیار مهم بود. اکنون جامعه با پیشگامی زنان و مشارکت جوانان به پا خاسته است. این لحظه مهمی است. اگر تمام نیروهای دموکراتیک صداها و اراده‌های خود را متحد کنند، با هم دست به اعتراض بزنند و همگی با یک صدا «دموکراتیزه شدن ترکیه، حقوق مردم کورد و آزادی رهبر آپو» را فریاد بزنند، تاریخ رقم خواهد خورد و تاریخ تغییر خواهد کرد. امکانات آن وجود دارد.
مردم کورد و سیاست دموکراتیک در این زمینه همیشه رنج‌های زیادی کشیده‌اند، همیشه هزینه‌هایی پرداخته‌اند و مقاومت کرده‌اند، هیچ کس نتوانسته اراده آنها را در هم بشکند. آنها همیشه در مقابل بی‌عدالتی‌ها موضع‌گیری کرده‌اند و امروز نیز همین کار را می‌کنند. هر جا بی‌عدالتی علیه شهرداری‌ها، دانشگاه‌ها، جامعه، کارگران و سندیکاها وجود داشته باشد، مطمئنا قیام خواهند کرد. اگر مدیران کانون وکلای استانبول برکنار شوند، سیاست دموکراتیک و نهادها و نیروهای دموکراتیک موضع‌گیری خواهند کرد و از آنها حمایت خواهند کرد.
نمونه‌های آن در جهان کم است. این بی‌عدالتی و زورگویی است. امکاناتی برای متحد کردن صداهای نیروهای دموکراتیک و سیاسی و مردم کورد و فعال شدن آنها برای دموکراتیزه شدن و ثبات ترکیه و حل مسئله کورد وجود دارد. در این صورت، دو گزینه پیش روی آک‌پ باقی می‌ماند؛ یا اعتراضات مردمی و فراخوان مردم را می‌بیند و به آن احترام می‌گذارد، خود را تغییر می‌دهد و گام برمی‌دارد؛ که رهبر آپو نیز امکانات آن را فراهم کرده است؛ به آن پاسخ می‌دهد، گام‌های جدی و صادقانه برمی‌دارد و روندی را آغاز می‌کند - که متاسفانه نشانه‌هایی از آن دیده نمی‌شود - یا در مقابل خواست و اراده جامعه برای دموکراتیزه شدن ترکیه نمی‌تواند مقاومت کند. حکومت آک‌پ همیشه دائمی نخواهد بود.
در وضعیت بحرانی ترکیه، ثباتی وجود ندارد. جهان در حال بحران است، خاورمیانه در حال بحران است. ترکیه چندین برابر بیشتر از آن بحران دارد. چرا وضعیت فوق‌العاده است؟ باید یک مبارزه فوق‌العاده برای دموکراسی‌خواهی صورت گیرد. اگر این اتفاق نیفتد، بیشتر خود را تکرار می‌کند و هیچ یک از مشکلات ترکیه حل نخواهد شد.
رفیق عگید میراثی به جا گذاشت که...
*۲۸ مارس روز قهرمانی ملی و همچنین سالگرد شهادت فرمانده بزرگ عگید است. فرمانده عگید چه اثری در جنبش آزادی کوردستان بر جای گذاشت؟
به مناسبت سالگرد شهادت، یاد رفیق عگید را با احترام گرامی می‌دارم. در مقابل یاد و خاطره رفقای شهید از عگید تا به امروز ادای احترام می‌کنم.
رفیق عگید شخصیتی است که در تاریخ ما جایگاه متفاوتی دارد. همانطور که رهبر آپو می‌گوید، او یک فرمانده ملی است. همانطور که مظلوم دوغان ملات مقاومت پ‌ک‌ک است، فرمانده عگید نیز پلی است که از زندان آمد به کوهستان کشیده شد. کسی که با شجاعت خود را برای اولین بار به کوه‌های کوردستان رساند، رفیق عگید بود. از این نظر، او پیشگام بود. او اولین کسی بود که نیروهای گریلا را تاسیس و آموزش داد. او در شرایط سخت دیپلماسی و سیاست را نیز پیش برد. او در مواقعی عملیات‌گر، در مواقعی سیاستمدار و در مواقعی دیپلمات بود. او شخصیتی چند وجهی و پیشرفته بود. اما وقتی از عگید صحبت می‌شود، فرماندهی او به ذهن می‌رسد. او یک فرمانده ملی بود. او پیشگام جنگ گریلایی و ارتش گریلایی بود. او در تاسیس ارتش نقش اصلی را ایفا کرد.
در فرهنگ لغت عگید، جایی برای شکایت، غیرممکن و منفی‌گرایی وجود نداشت. همیشه پیروزی، نگاه مثبت و اعتماد به نفس وجود داشت. رفیق عگید هر چقدر هم شرایط سخت بود، همیشه گام برمی‌داشت و نتیجه می‌گرفت. او به خود بسیار اعتماد داشت. کسانی که در کنار رفیق عگید بودند نیز به خود اعتماد داشتند. بودن در کنار رفیق عگید به معنای موفقیت و نتیجه‌گیری بود. او همیشه چنین اطمینانی را به رفقا و جامعه خود می‌داد.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های او شجاعتش بود. او به طور استراتژیک فکر می‌کرد، به طور چند وجهی تمرکز می‌کرد. همیشه در حال تمرکز بود. بر این اساس، برنامه‌ریزی، تعیین هدف، تحقق اهداف بزرگ، تفکر بزرگ، عظمت شخصیت رفیق عگید بود. به همین دلیل، رهبر آپو همیشه می‌گوید؛ «اگر رفیق عگید بود»، «…اگر زنده بود»، «جایش به راحتی پر نمی‌شود».
آنها این مراحل را رقم زدند، آنها تاسیس کردند، آنها اولین عملیات تاریخی را انجام دادند. وقتی رفیق عگید به شهادت رسید -شاید به یاد داشته باشید- دولت تبلیغ کرد که «دست راست رهبر آپو نابود شد»، «پ‌ک‌ک دیگر نمی‌تواند کمر راست کند»، «شانسی برایشان نمانده است». حقیقتی در این ادعا وجود داشت، واقعا کسی بود که جایش به راحتی پر نمی‌شد. اما در نتیجه تلاش، تمرکز و مبارزه رهبر آپو و آموزش هزاران رفیق، امروز هزاران عگید، مظلوم، سارا، رهشان، سکینه، گریلاهای یژا استار و ه‌پ‌گ در تونل‌ها می‌جنگند. این یک روحیه بود. هیچ چیز بدون پایه و اساس وجود ندارد. هر یک از آنها با خواندن و شناخت شخصیت رفیق عگید، دوباره شجاعت، امید، روحیه، روحیه پیروزی و شخصیت کسب می‌کنند. رفیق عگید خط یا میراثی را برای ما به جا گذاشت که مهم نیست شرایط چگونه باشد، این مبارزه ادامه خواهد یافت، نتیجه خواهد گرفت و موفق خواهد شد. هزاران جوان و گریلا از چهار بخش کوردستان با این باور ایستاده و می‌جنگند.
۴ آوریل را فقط جشن نگیریم، انرژی جدیدی در خود ایجاد کنیم
*یک هفته دیگر، ۴ آوریل روز تولد رهبر آپو است. مردم کورد و دوستان کورد چگونه باید این روز را گرامی بدارند؟
تولد رهبر آپو و مردم‌مان را تبریک می‌گوییم. رهبر آپو هرگز برای خود زندگی نکرده است. یعنی او یک شخص نیست، به خودش تعلق ندارد. رهبر آپو میلیون‌ها نفر از مردم کورد و حتی بشریت است. او با تجزیه و تحلیل و پارادایم هزاران ساله بشریت، راه را برای بشریت روشن می‌کند و پاسخگو است. مرزهای دولت-ملت و هیچ هویتی نمی‌توانند رهبر آپو را تعریف کنند. او به همه تعلق دارد، به بشریت تعلق دارد. به همین دلیل، این روز مهم است. مردم کورد امروز هر چقدر هم سربلند و شاد باشند، حق دارند. باید این روز را با شور و شوق فراوان جشن بگیرند. در تاریخ مردم کورد، چنین روزهای ملی کمی وجود دارد. این روز روانشناسی، اراده و امید همه کوردها را متحد می‌کند. این روزها چنین معنایی دارند. به همین دلیل، این یک شانس و یک فرصت تاریخی است. باید اینگونه به آن نزدیک شد. مردم ما نیز همینطور نزدیک می‌شوند و همینطور ارزیابی می‌کنند. پارادایم دموکراتیک-اکولوژیک-آزادی‌خواهانه زنان رهبر آپو مهم است. ۴ آوریل نیز با این دیدگاه جشن گرفته می‌شود. تا به امروز، کوردها در هر کجا که بوده‌اند، مثلا هزاران نهال کاشته‌اند. این نیز یک رویکرد اکولوژیک است. به ویژه زنان بیشتر از این روز استقبال می‌کنند. اینها مهم هستند. این روز را به روز جشن تبدیل کنیم.
ما به عنوان مردم کورد، به ویژه کادرها، گریلا‌ها و اعضای این جنبش، این روز را به عنوان یک روز خاص، روز تمرکز و روزی برای دیدن دوباره واقعیت خود و بازنگری خود ارزیابی می‌کنیم. امروز من چقدر به واقعیت رهبر آپو نزدیک هستم؟ چقدر رهبر آپو را در زندگی‌ام نمایندگی می‌کنم و چقدر پاسخگو هستم؟ به مناسبت امروز، کمبودها و نقاط ضعف من چیست؟ چگونه می‌توانم خود را از این کمبودها و نقاط ضعف رها کنم؟ چگونه می‌توانم خود را بیشتر توسعه دهم؟ چگونه می‌توانم برای آینده و امروز پاسخگو باشم؟ یعنی خود را بازسازی کنیم. انرژی جدید و نیروی جدیدی در خود ایجاد کنیم و خود را سازماندهی کنیم. یعنی نه فقط به عنوان جشن، بلکه به عنوان آگاهی، خودشناسی، دیدن و بازآفرینی خود… اگر چنین باشد، می‌توان به ۴ آوریل معنا بخشید. به همین مناسبت، تولد رهبر آپو را به چهار بخش کوردستان، به ویژه زنان و جوانان تبریک می‌گویم.
