عبدالله اوجالان رهبر خلق کورد ۲۲ سال است که در زندان فوق امنیتی امرالی شدیدا تحت انزوا قرار گرفته است. اوجالان طی ٢٢ سال اسارت در امرالی تنها ۴۲۲ بار توانسته است با وکلای خود دیدار داشته باشد. وی از سال ۲۰۱۱ تا کنون تنها در سال ۲۰۱۹ توانسته است ۵ بار با وکلای خوی خود دیدار داشته باشد و از ۲۵ مارس ۲۰۲۰ به بعد هیچگونه خبری از وی در دست نیست.
انجمن حقوقدانان برای آزادی OHD، سازمان حقوق بشر ÎHD ، بنیاد حقوق بشر در ترکیه TÎHV، بنیاد پژوهش های اجتماعی و حقوقی TOHAV، انجمن جامعه مدنی در سیستم اجرای مجازات (CÎSST) و انجمن حقوقدانان معاصر ÇHD برای روشن نمودن وضعیت رهبر خلق کورد و حامیلی ییلدرم، عمر خیری کونار و ویسی آکتاش که در زندان امرالی به سر میبرند، بار دیگر به کمیته ممانعت و پیگیری شکنجه اتحادیه اروپا مراجعه کردهاند.
اوجالان اخیرا بعد از اظهارات دبیرکل حزب خلق جمهوری در رابطه با حل مسئله کورد در کانون توجهات ترکیه قرار گرفته است.
عمر اوجالان برادر زاده رهبر خلق کورد و عضو پارلمان از حزب دمکراتیک خلقها در رابطه با انزوای تحمیل شده بر رهبر خلق کورد که نزدیک به ۲۲ سال است بدون وقفه ادامه دارد، در خصوص مراجعه به کمیته ممانعت و پیگیری شکنجه اتحادیه اروپا با خبرگزاری مزوپوتامیا گفتگو کرد.
هدف گسست ارتباط بین اوجالان و خلق است
عمر اوجالان در این گفتگو اظهار داشت که رهبر خلق کورد نزدیک به ۲۲ سال است که در زندان امرالی بدون وقفه تحت انزوایی سنگین قرار گرفته است، اما با این وجود پیوسته مقاومت خود را ادامه داده است. عمر اوجالان در این باره افزود: در این فرایند ترکیه برای گسست ارتباط بین اوجالان و خلق به هر اقدام ممکنی دست زده است. اوجالان خاطرنشان ساخت که از سال ۲۰۱۱ تا کنون دیدارهای نسبی که با نمایندگان کم و بیش ادامه داشتند به تمامی خاتمه یافته و در ۱۰ سال اخیر وکلای وی تنها ۵ بار توانسته اند که با وی دیدار داشته باشند.
عمر اوجالان در این گفتگو همچنین اظهار داشت که: تنها در نتیجه اعتصاب غذای گسترده زندانیان بود که اجازه داده شد ملاقاتی با وی صورت گیرد. طبق قوانین ترکیه آقای اوجالان حق برخورداری از تماس تلفنی را دارد، اما این حق ۲۳ سال است که از وی دریغ داشته شده و تنها یک بار این اجازه به وی داده شده است. دومین تماس تلفنی وی هم بعد از نزدیک به چهار دقیقه قطع شده است. آخرین بار وی در ۲۵ مارس با برادرش تماس برقرار کرده است که سریعا هم این تماس قطع شد. از آن روز تا کنون از وی هیچگونه خبری در درست نیست.
مکر و حیلههای بزرگ
مدتی پیش از این سازمانهای حقوق بشری در رابطه با انزوای تحمیل شده بر رهبر خلق کورد، به کمیته وزرای اتحادیه اروپا مراجعه کرده بودند. عمر اوجالان در رابطه با این مراجعه اظهار داشت که شورای اتحادیه اروپا در این باره اطلاعاتی دارد اما ترکیه در رابطه با این مسئله به مکر و حیلههای بزرگی دست زده است.
عمر اوجالان در ادامه خاطرنشان ساخت که مراجعه ۶ سازمان و نهاد حقوق بشری به کمیته ممانعت از شکنجه اتحادیه اروپا از تمامی مراجعات دیگر اهمیت بیشتری داشته و در این باره افزود: این نهادها ملاحظه کردهاند که قوانین اساسی ترکیه و قوانینی که حتی در دورههای کودتا وضع شدهاند هم در خصوص آقای اوجالان متوقف شدهاند، دیکر هیچ نهادی نمانده است که این سازمانها به آن مراجعه نکنند، ناگزیر به سازمانهای بینالمللی مراجعه میشود. این مراجعات به این دلیل است تا ترکیه دست از این اقدامات برداشته و حقوق اساسی آقای اوجالان محترم شمرده شود.
باید در مورد آزادی جسمی آقای اوجالان گفتگو شود
عمر اوجالان در بخش دیگری از گفتگوی خود خاطرنشان ساخت که انزوای تحمیل شده بر آقای اوجالان تنها مسئله ترکیه نبوده و همه از دخالت و نقش برخی از نیروهای بینالمللی در دستگیری و استرداد وی به ترکیه اطلاع دارند. اگر این مسئله حل شود، تحت تاثیر نیروهای بینالمللی خواهد بود. نیروهایی که خود را دمکراتیک میدانند، لازم است در این باره گام بردارند. ترکیه تلاش میکند وارد اتحادیه اروپا شود. به همین دلیل اتحادیه اروپا مسئولیت دارد که در رابطه با حقوق بشر، از ترکیه بخواهد که با احترام در رابطه با آقای اوجالان عمل کند. به همین دلیل باید اتحادیه اروپا در این باره نقش خود را ایفا کند. ما از اروپا و نهادهای بینالمللی میخواهیم که به معیارها و وظایف خود در این باره عمل کنند. و از ترکیه بخواهند که با احترام در رابطه با حقوق بشر عمل شود. زمانیکه چنین قدمهایی برداشته نشوند، در آنصورت لازم است که اقدامات تنبیهی برای ترکیه در پیش گرفته شود. ترکیه به یک زندان بزرگ تبدیل شده است.
آقای اوجالان در امرالی تحت انزوایی شدید قرار گرفته است. اما اقدامات دولت ترک فراتر از انزوا و حصر است. با استفاده از انزوای تحمیل شده، تمام ترکیه در حصر قرار گرفته است. حیات و ممات آقای اوجالان، زندگی یک شخص عادی نیست. در این باره باید به شیوهای دمکراتیک حل مسئله کورد در دستور کار قرار گیرد، زیرا او مخاطب اصلی مسئله کورد است. باید این مسئله حل شود و انزوای تحمیل شده بر وی برداشته شود و با آقای اوجالان ارتباط برقرار شود. باید در مورد آزادی جسمی آقای اوجالان گفتوگو شود.
دیدارها
عمر اوجالان خاطرنشان ساخت که تا سال ۲۰۰۷ هم نمایندگان مجلس از این حق برخوردار بودند که با زندانیان دیدار داشته باشند. اما از سال ۲۰۰۷ بعد از انکه نمایندگان کورد وادار مجلس شدند، این قانون هم تغییر پیدا کرد و اجازه قانونی لازم دارد. علت محدود کردن ملاقات با زندانیان، آقای اوجالان بوده است. زیرا نمایندگان کورد میتوانستند بر اساس این قانون با آقای اوجالان دیدار داشته باشند. از آنجا که آقای اوجالان عموی من است و من نماینده مجلس هم میباشم، من میتوانم درخواست دیدار با وی را داشته باشم. اما وزارت دادگستری به هیچ نحوی به درخواستهای من برای دیدار با وی پاسخی نداده است. حتی در خود پارلمان هم اجرای قوانین متوقف شده است. اگر کشوری بر اساس قوانین داخلی خود به قوانین بینالمللی اعتنایی نداشته باشد، با دیده شک و تردید به تمام عملکردهای این کشور نگریسته میشود.
مخاطب کاملا معلوم است
عمر اوجالان در رابطه با اظهارت کلیچداراوغلو در رابطه با حل مسئله کورد و مخاطب آن هم اظهار داشت: مخاطب مسئله کورد کاملا مشخص است. این مسئله هیچ نیازی به گفتگو ندارد. آنچه که باید مورد بحث و کفتگو قرار بگیرد، اعلام آمادگی دولت برای گفتوگو است. با طرحی که در سال ۲۰۱۴ برای بر هم زدن روند آشتی در پیش گرفته شد، تلاش شد تا مدلی مانند سریلانکا را در کوردستان به پیش ببرند. اما به پیروزی نرسیدند. از آوریل ۲۰۱۵ تا کنون از هیچ اقدامی فروگذار نکردهاند. انسانها را در زیرزمینها زنده زنده در آتش سوزاندند. کسانی که میخواهند مسئله کورد را حل کنند باید این مسائل را هم ببینند.
صلح
عمر اوجالان در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت که در میانه سالهای ۲۰۱۵-۲۰۲۱ سیاستهای دولت خنثی شدهاند، اما کلیچداراوغلو همچنان به این سیاستها اتکا دارد. چنین اشاراتی هیچگونه ارزشی ندارند و در ادمه افزود: کورد بنابه این مسئله با نقض مکرر و گسترده قوانین روبرو شده است. شهرداریهایی که کوردها با اراده خود در انتخابات به دست آورده بودند را هم تحمل نکردند. در کوردستان سیستم اشغالگرانه را گسترش دادهاند. اما از طرف دیگر پذیرش مسئله کورد از سوی رئیس یک حزب اپوزیسیون مهم به شمار میرود. اما به شیوهای غیر مشروع از کلمات و جملات استفاده میکند. از یک طرف مسئله کورد را میپذیرد و از طرف دیگر مخاطب جنگ ۴۰ ساله را نمیبیند. این برخورد درست نیست. آشتی میان افراد و گروههایی است که با هم جنگیدهاند. البته حزب دمکراتیک خلقها، جامعه مدنی هم در این میان نقش دارند، اما در نهایت گفتگوها و پیمانهایی که در مجلس به شیوهای قانونی منعقد میشوند، نقش خواهند داشت. گفتگوها خارج از این چارچوب ارزشی ندارند. ما وارد مسائل روزمره سیاسی نمیشویم. مسئله مهمتر مسئله جمهوری ترکیه است، از زمان عثمانیها این مسئله بر زمین مانده است، مسئله ۲۰۰ ساله است. اما لازم نیست این مسئله را پیچدهتر کرد.
دشمنان هم از حقوق خود برخوردارند
اوجالان در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان ساخت که دولت طرح فروپاشی و نابودی کامل مسئله کورد را در دستور کار قرار داده است و همچنان هم آن را ادامه میدهد. با این وجود تاریخ را نادیده میگیرد.
اوجالان در خاتمه گفتگوی خود اظهار داشت که دولت در فرایند صلح بر واقعیت مسئله کورد صحه گذاشت. اما در نهایت قوانین خود را هم قبول نداشته و انزوای آقای اوجالان را به شیوهای اکیدتر ادامه داد. حتی قوانینی که از نظر ما غیر دمکراتیک هم هستند را در مقابل آقای اوجالان عملی نمیکند. حتی دشمنان هم از حقوقی برخوردارند. اما در این رابطه نابودی همه جانبه را در دستور کار قرار دادهاند. این مسئله هم نشان میدهد که آقای اوجالان در خاورمیانه و کوردستان تا چه اندازه تاثیرگذار است. خلق کورد از این مسائل اطلاع دارد. انزوای تحمیل شده بر آقای اوجالان برای کورد خط قرمز است. اگر در رابطه با دمکراتیک شدن ترکیه و مسئله کورد به شیوهای دمکراتیک گفتگو شود، اگر از آقای اوجالان سخن گفته شود، پس خود وی هم حق سخن گفتن دارد. همه میتوانند در باره آقای اوجالان سخن بگویند و سخنان وی را تحلیل کنند. اما مشاهده میشود که حق بیان از آقای اوجالان سلب شده است. در کجای جهان چنین مسئلهای پذیرفته میشود؟