بحث در مورد صلح و راه‌حل در کنفرانس خاورمیانه و صلح
سومین «کنفرانس خاورمیانه و صلح» آغاز شد. در این کنفرانس، نقش رهبر آپو در بحث‌های روند و گفتگو مورد تاکید قرار گرفت و خاطرنشان شد که سکوت اسلحه برای صلح کافی نیست.
کنفرانس خاورمیانه و صلح
سومین «کنفرانس خاورمیانه و صلح» که توسط کنفدراسیون اتحادیه‌های کارکنان دولتی (KESK) سازماندهی شده است، در منطقه کادیکوی استانبول آغاز شد. نمایندگان بسیاری از سازمان‌های جامعه مدنی بین‌المللی، احزاب سیاسی و اتحادیه‌ها در این کنفرانس دو روزه شرکت می‌کنند.
احمد کاراگوز، رئیس مشترک KESK، در سخنرانی افتتاحیه خود گفت: «ما شاهدیم که داعش و تبهکاران جهادی مشتق از آن خاورمیانه را در خون غرق می‌کنند و زندگی زنان را به جهنم تبدیل می‌کنند. ما شاهد قتل‌عام مردم تحت ستم در سوریه هستیم. ما به عنوان KESK حملاتی را که در راستای منافع قدرت‌های امپریالیستی انجام می‌شود، محکوم می‌کنیم. ما از سازمان‌های حقوق بشر می‌خواهیم که اقدام کنند. ما به عنوان KESK، مبارزه کارگری را با مبارزه صلح و دموکراسی ترکیب کرده و به طور هماهنگ پیش می‌بریم.»
«صلح فقط سکوت اسلحه نیست»
کاراگُز با بیان اینکه صلح نه تنها با سکوت اسلحه، بلکه با مبارزه مشترک مردم محقق می‌شود، گفت: «برای صلح مطلق باید صبور و ثابت قدم باشیم. ما آگاهیم که صلح مشکلات را یکباره از بین نمی‌برد، اما شرایط گفتگو به صلح مربوط است. ما به عنوان KESK به مبارزه خود تا زمان برقراری صلح ادامه خواهیم داد. تبدیل مسئله کورد به صلحی پایدار و شرافتمندانه از جمله خواسته‌های اصلی ماست. ما از همه مردم و نهادها درخواست می‌کنیم؛ زمان صلح و آزادی در برابر جنگ است. زمان دفن جنگ و استثمار در تاریخ است.»
«توازن قدرت جهانی»
پروفسور دکتر خیری کوزان‌اوغلو با بیان نظرات خود در موضوع «مبارزه هژمونی جهانی و شکاف در اتحاد غرب» گفت: «اینکه ترامپ روسیه را در موضوع روسیه-اوکراین مخاطب قرار می‌دهد و اوکراین را به عنوان یکی از طرفین به میز مذاکره دعوت نمی‌کند، او را رئیس‌جمهوری ضعیف می‌بیند و اروپا را به میز مذاکره دعوت نمی‌کند، جالب است. ترامپ می‌گوید: 'خاورمیانه نقطه مهمی برای حمل و نقل انرژی است، من باید در اینجا حرفی برای گفتن داشته باشم، باید از سلطه چین در اقیانوس آرام جلوگیری کنم، نباید انرژی خود را در جای دیگری هدر دهم. 'آمریکا هنوز در برخی زمینه‌ها بسیار مهم است. آمریکا دارای قدرت نظامی جهان است، دلار ارز ذخیره است، قدرت شماره یک در فناوری است، اما نفوذ آمریکا در جهان رو به کاهش است. در حالی که وزن و اعتبار آمریکا در جهان کاهش می‌یابد، قدرت‌های مختلفی ظهور می‌کنند. چین به یک قدرت مهم تبدیل شده است. هند یکی از سریع‌ترین رشدها را دارد. برزیل، مکزیک، اندونزی در تلاش برای داشتن حرفی برای گفتن در زمینه‌های خاص هستند. وضعیتی به سمت دنیای چند قطبی وجود دارد.»
«مدل دموکراسی کنار گذاشته شده است»
آکادمیسین دکتر اَلچین آک‌توپراک با صحبت در موضوع «چه کسی رفت، چه کسی ماند: جستجوی صلح در دهه ۱۹۹۰ و امروز» گفت: «در دهه ۱۹۹۰ نسل‌کشی‌ها و جنگ وجود داشت، اما جستجوی صلح نیز در مقابل ما بود. دهه ۹۰ دوره‌ای بود که در آن درگیری‌ها پایان نیافت، تلاش‌هایی برای حل درگیری‌ها انجام شد. پس از پایان جنگ سرد و اعلام پیروزی لیبرالیسم، مفاهیمی مانند حقوق بشر و حقوق بین‌الملل مطرح شد و دوران طلایی ارزش‌های لیبرال فرا رسید. زنان، دگرباشان جنسی، ملت‌های کم‌شمار توانستند مبارزات خود را در فضایی که در دوره نئولیبرال باز شده بود، به عرصه عمومی بیاورند. جنبش کارگری هم در دهه ۹۰ و هم در امروز تحت فشار قرار گرفت. یونسکو فرهنگ صلح را در سال ۹۵ تعریف کرد و سال ۲۰۰۰ به عنوان سال فرهنگ صلح پذیرفته شد. فرهنگ صلح در قطعنامه سازمان ملل به این صورت تعریف شده است: 'یادگیری علل اصلی جنگ، حل مشکلات، حل مشکلات از طریق گفتگو، برابری جنسیتی و تفاهم مهم است. 'در این دوره، دیگر نه در ادبیات و نه در عرصه سیاسی، بحثی در مورد مدل‌های دموکراسی نمی‌بینیم. مدل دموکراسی کنار گذاشته شده است.»
«نه صلح اربابان!»
اَلچین آک‌توپراک با اشاره به اینکه باید از صلح مثبت صحبت کرد، سخنان خود را اینگونه ادامه داد: «در حالی که به جای گفتمان 'ابتدا امنیت، سپس صلح' بحث می‌شد که آیا اگر صلح برقرار شود، امنیت هم برقرار می‌شود، در سال ۲۰۰۱ آمریکا به گفتمان 'اینطور ممکن نیست، ابتدا امنیت، سپس به صلح می‌پردازیم' بازگشت. شاهد ظهور مفهوم ترور به عنوان گفتمان امنیتی هستیم. شاهد افزایش قطبی‌سازی پس از سال ۲۰۰۸ هستیم. دولت تقویت شد، دیوارها به طور ملموس در مرزها ساخته شد. شاهد عقب‌نشینی حقوق بین‌الملل، سازمان‌ها و پروژه صلح اتحادیه اروپا بودیم. همه از صلح صحبت می‌کنند، اما همه طوری رفتار می‌کنند که انگار سوار اسب شده‌اند و کاری انجام می‌دهند و هیچ‌کس از صلح مثبت صحبت نمی‌کند. کار ما بیشتر و سخت‌تر از همیشه است. معتقدم که نه صلح اربابان، بلکه باید صلح را از پایین و با مشارکت خودمان بنا کنیم.»
«نقش عبدالله اوجالان مهم است»
آکادمیسین دکتر یوجَل دَمیراَر با بیان نظرات خود در موضوع «زمینه شکننده صلح در ترکیه و مرزهای کنونی» گفت: «حتی خواندن آهنگ کوردی دلیلی برای کتک خوردن جوانان است. عبدالله اوجالان با وجود نقش مهمی که در این فضا دارد، در شرایط محدودی قرار دارد. ما در جامعه‌ای بحث می‌کنیم که اکثریت آن نمی‌توانند به فکر صلح باشند، بلکه جامعه‌ای که به آنچه به آن گفته می‌شود عمل می‌کند. در کانال‌های تلویزیونی به جای بحث‌های فلسفی و مذهبی در مورد مسئله صلح، بحث‌هایی در مورد 'چه چیزی عاید ما می‌شود، منافع ما چیست؟' انجام می‌شود. ما سعی می‌کنیم صلح را با سخنان کسانی که بلندتر صحبت می‌کنند و با دست دادن با چه کسی درک کنیم. نه در شرایطی که بر سر میز برابر نشسته‌اند. ما در فضایی بحث صلح می‌کنیم که مملو از افراد بی‌نشاط و ناامید است. حزب اصلی اپوزیسیون پس از کنگره اخیر خود نمی‌تواند به اندازه کافی به اقداماتی که برای تخریب روابطش با سیاست کورد انجام می‌دهد، واکنش نشان دهد. تاثیر جامعه مدنی بر میز مذاکره بسیار کم است. همیشه رهبران در طول روند مذاکره صحبت می‌کنند. زمان آن است که موضعی اخلاقی و صریح داشته باشیم.»
«کسانی که می‌گفتند صلح، مجازات شدند»
هاکان تاهماز، رئیس بنیاد صلح، در نشست «امکانات و دشواری‌های صلح در مسئله کورد» با تاکید بر اینکه دولت سال‌هاست هر کسی را که می‌گوید «صلح» مجازات می‌کند، گفت: «ما در مورد مشکلی صحبت می‌کنیم که ناشی از تأسیس جمهوری بر پایه‌های نادرست است. بدون صحبت در مورد این موضوعات، پیشرفت در مسئله کورد غیرممکن است. بحران در جهان و در رژیم حقوق بشر وجود دارد. ما در جستجوی راهی برای پیشرفت در مسئله کورد در یک دولت اقتدارگرا هستیم. هر فرصتی که از دست می‌دهیم، هزینه‌های سنگینی برای ما به همراه داشته است. این مشکل از مشکلی که به تنهایی برای آن مبارزه می‌کنیم، خارج شده است. ما نمی‌توانیم مسئله کورد را جدا از مشکلات خاورمیانه و پیامدهای ناشی از مسئله فلسطین-اسرائیل در ۷ اکتبر مورد بحث قرار دهیم.»
اجتماعی شدن صلح
تاهماز با بیان اینکه انتظارات همه از راه‌حل و صلح متفاوت است، گفت: «روندی که با رفتن دولت باغچلی به صف دم پارتی در مجلس در ۱ اکتبر ۲۰۲۴ آغاز شد، هیچ ارتباطی با روند ۲۰۱۵ ندارد. اگر این موضوع را روشن نکنیم، نمی‌توانیم پیش برویم. در فضای عدم اطمینان، برای چه چیزی مبارزه خواهیم کرد. در سال ۲۰۱۵ همه بخش‌های جامعه در تلاش بودند تا بفهمند 'چه معامله‌ای بین امرالی-قندیل-آنکارا انجام می‌شود، مسئولیت من چیست؟' ما انرژی را به درستی برای اجتماعی کردن صلح صرف نکردیم. فرصت جدیدی به وجود آمده است. وقتی مسئله کورد، شهروندی برابر گفته می‌شود، 'امنیت'، 'ترور' گفته می‌شود. این نیز با استناد به مبارزه مسلحانه پ‌ک‌ک شکل می‌گرفت. اوجالان در دیدار خود روند را تعریف کرد. او گفت: 'درگیری را به زمینه‌های حقوقی و سیاسی می‌کشانیم. 'اوجالان برای حل مسئله کورد ارزیابی جدیدی ارائه می‌کند. فکر می‌کنم این برای کل ترکیه مهم است. آن‌ها نمی‌توانند با مسئله‌ای به نام 'ترور'، 'بقا' پیش روی ما بیایند، بهانه‌ای که در دست دارند از آن‌ها گرفته خواهد شد.»
«باید به حملات نظامی و سیاسی پایان داده شود»
تاهماز با تاکید بر اهمیت پایان دادن به حملات نظامی و سیاسی و ایجاد شرایط برای حضور مؤثر رهبر آپو در کنگره، گفت: «اپوزیسیون اصلی نیز وظیفه‌ای بر عهده دارد. باید از همین امروز نشان دهد که وقتی به قدرت برسد چه خواهد کرد. دولت اقتدارگرا از مسئله کورد صحبت نمی‌کند، بلکه آن را مسئله خارجی می‌نامد، می‌گوید مسئله داخلی تمام شده است. دولت اقتدارگرا فلسفه تاسیس جمهوری را برای قدرت سیاسی خود ابزاری می‌کند. باید در برابر این موضع‌گیری کرد. باید تغییرات قانونی برای حدود ۳ هزار زندانی بیمار انجام شود. ما بار مسئولیت را بر دوش می‌گیریم. وقتی سلاح از میدان خارج شود، سیاست مدنی نمی‌تواند با کلیشه‌های قدیمی سیاست‌ورزی کند. باید برای تحقق توافق صلح در سوریه تلاش شود. هیچ چیز تمام نشده یا پیشرفتی نکرده‌ایم، در ابتدای راه هستیم. اگر آن را به دست ائتلاف جمهور یا آک‌پ بسپاریم، احتمالا به روند دلسردکننده پس از سال ۲۰۱۵ بازخواهیم گشت. باید واقع‌بین باشیم و خواستار غیرممکن‌ها شویم.»
این کنفرانس بعد از ظهر ادامه خواهد یافت.
