از رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان که ۲۵ سال است در شرایط انزوا شدید در زندان جزیره امرالی به سر میبرد و 39 ماه است خبری نیست. بیارتباطی؛ به عبارت دیگر، حق رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان برای ملاقات با خانواده و وکیلش که در وضعیت عدم ارتباط مطلق قرار گرفته است، به طور کامل غصب شده است. دولت ترکیه با رژیم انزوایی که در امرالی به اجرا درآورد، نه تنها قوانین داخلی خود، بلکه قراردادهای بینالمللی را که تحت آن امضاء کرده است، آشکارا نقض میکند. کمیته اروپایی پیشگیری از شکنجه (سیپیتی) که تنها صلاحیت ورود به امرالی را دارد و نیروهای مسئول ایجاد و اجرای قوانین بینالملل، با موضعی که در قبال شرایطی که رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان در آن بسر میبرد، انزوای امرالی را بیشتر میکنند.
از سوی دیگر، در چارچوب کارزار «آزادی برای عبدالله اوجالان، راهحل سیاسی برای مسئله کورد» که از ۱۰ اکتبر ۲۰۲۳ در سطح جهانی آغاز شد، از سویی خشم کسانی که خواستار آزادی رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان هستند از این انزوا در حال افزایش است، از سوی دیگر، به جلب کردن توجهات به افکار رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان مبنی بر جامعه دموکراتیک، اکولوژیک و آزادیخواهانه زنان ادامه میدهند.
در چارچوب کارزار آزادی، بین ۱۵ تا ۲۲ ژوئن در بیش از ۵۰ شهر از بیش از ۱۵ کشور از جمله فرانسه، آلمان، کاتالونیا، یونان، ایتالیا، اسلوونی، سوئیس، کلمبیا، قبرس، بلژیک، انگلیس، لهستان و کنیا برگزار میشود، مجموعهای از کنشها تحت عنوان «روزهای گفتگو با عبدالله اوجالان» برگزار خواهد شد.
با خطیب دجله، یکی از سخنگویان کارزار «آزادی برای عبدالله اوجالان، راهحل سیاسی مسئله کورد» در مورد هدف از این کنشهایی که قرار است در فاصله ۱۵ تا ۲۲ ژوئن برگزار شود و تحولات رخ داده در چارچوب کمپین آزادی گفتگو کردهایم.
پاسخ خطیب دجله، یکی از چهرههای برجسته سیاست کورد، به سوالات ما به شرح زیر است:
«رهبر اوجالان سرمایهداری را افشا میکند»
*در چارچوب کارزار «آزادی برای عبدالله اوجالان، راهحل سیاسی مسئله کورد» که از ۱۰ اکتبر آغاز شده است، کنشهایی تحت عنوان «روزهای گفتگو با اوجالان» برگزار میشود. ایده سازماندهی این کنشها چگونه شکل گرفت و هدف اصلی آن چیست و تحت رهبری چه کسی برگزار میشود؟
کارزاری وجود دارد که از ۱۰ اکتبر در جریان است. ما همچنان به بحث در مورد سوالاتی مانند اینکه چگونه میتوانیم این کارزار را گستردهتر کنیم، چگونه میتوانیم آن را عمومیتر کنیم، بحث میکنیم و جستجوی ما برای این موضوع ادامه دارد. بنابراین ایده «روزهای گفتگو با عبدالله اوجالان» در همین چارچوب شکل گرفت. اما نه تنها این. توطئه بینالمللی و متعاقب آن انزوای سیستماتیکی که در امرالی به اجرا گذاشته شد، تنها علیه رهبر اوجالان به عنوان یک شخصیت سیاسی و نماینده سیاسی مردم کورد شکل نگرفت. این انزوا نسبت به نقش رهبر اوجالان که به عنوان پیشگام و فیلسوف سوسیالیسم دموکراتیک قرن بیست و یکم شناخته میشود نیز توسعه یافت. زیرا رهبر اوجالان با بسط پارادایم مدرنیته دموکراتیک و جامعهشناسی آزادی، نظریه بدیلی از مدرنیته را برای مدرنیته سرمایهداری توسعه میدهد. بنابراین تصادفی نیست که او نوشته است: "من عمیقاً آگاهم که در شخص من یک ضد سرمایهداری خوب مورد قضاوت قرار میگیرد و مورد قضاوت قرار میدهد." این نیز دلیل اصلی بعد بینالمللی نظام امرالی و سکوت مداوم جامعه و نهادهای بینالمللی است. دفاعیاتی که او در امرالی نوشت، نظام سرمایهداری را افشا میکند و راهحلهای جایگزینی برای جوامع ارائه میدهد.
اگرچه هدف نظام اسارت و انزوا دور نگه داشتن افکار اوجالان از جامعه است، اما «گفتگوهای» زندهای با رهبر اوجالان و فعالان و روشنفکران جنبشهای اجتماعی مختلف در سراسر جهان وجود دارد. تأثیر دفاعیات او و بهویژه مانیفست تمدن دموکراتیک نشان میدهد که ایدههای رهبر اوجالان مدتهاست که از دیوارهای زندان فراتر رفته و نمیتوان ایدهها را زندانی کرد. روزهای گفتگو که بین ۱۵ تا ۲۲ ژوئن برگزار میشود، با هدف نشان دادن تأثیر فلسفه سیاسی رهبر اوجالان است. کنشهایی در بیش از ۵۰ شهر در قارههای مختلف برای بحث درباره ایدههای اوجالان برگزار میشود. به عنوان مثال، رونمایی از کتابهای مقالههای حمایتی، کتابخوانی عمومی، غرفههای اطلاعرسانی، کنشهای هنری، تئاتر، سمینارهای آموزشی و سایر قالبها برگزار میشود.
تاکنون کنشهایی در کنیا، کلمبیا، فنلاند، سوئد، فرانسه، آلمان، فرانسه، کاتالونیا، یونان، ایتالیا، سوئیس، کلمبیا، قبرس، بلژیک، بریتانیا، اسلوونی و لهستان برنامهریزی شده است. کنشهایی در کشورهای دیگر نیز برگزار خواهد شد. این سازماندهیها توسط سازمانهای دموکراتیک، سوسیالیستی، اکولوژیک، فمینیستی، گروههای همبستگی و دانشجویی و نهادهای کوردی سازماندهی میشوند.
«رهبر آپو راهحلهای مشخصی را در برابر انسداد ارائه میدهد»
*پیش از این مجموعهای از کنشها تحت عنوان «روزهای کتابخوانی اوجالان» برگزار شده بود. اقشار مختلف اجتماعی شرکتکننده در این روزهای کتابخوانی از بسیاری از نقاط جهان توجه را به پارادایمهای رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان جلب کردند. به نظر شما پارادایمهای اوجالان چه چیزی به این اقشار ارائه میدهد و چرا آنها را پذیرفتهاند؟
یکی از ابعاد کارزار «آزادی برای عبدالله اوجالان، راهحل سیاسی مسئله کورد» بدون شک شامل تلاش برای انعکاس پارادایم جامعه دموکراتیک و اکولوژیکی مبتنی بر آزادی زنان برای افکار عمومی خارج از کوردستان است. به همین دلیل، «روزهای گفتگو با اوجالان» را میتوان ادامه و تعمیق «روزهای کتابخوانی اوجالان» که در دسامبر ۲۰۲۳ برگزار شد، تعریف کرد. بیانگر این است که جنبشها، محافل و روشنفکران مختلف، فلسفه سیاسی رهبر اوجالان را مبنای عملکرد خود قرار دادهاند. زیرا بحران مدرنیته سرمایهداری همه جا وجود دارد و دائماً در حال تعمیق است. با این حال، در حالی که نیروهای دموکراتیک و سوسیالیست برونرفتهای لازم را در این دوره از هرج و مرج سازماندهی نمیکنند، جنبشهای راست و فاشیستی - همانطور که در آخرین انتخابات پارلمان اروپا دیدیم - از ترسهای جامعه سوء استفاده و دستکاری میکنند. رهبر اوجالان برای غلبه بر بحران تئوریک و عملی راهحلهای مشخصی به نیروهای سوسیالیستی ارائه میدهد. در این زمینه، رهبر اوجالان خاطرنشان میکند که سیستم ستیزی نیاز به تجدید نظر رادیکال فکری، اخلاقی و سیاسی دارد. جستوجوها و تلاشهایی برای انتشار موضوعاتی که رهبر اوجالان به آنها توجه نموده است، وجود دارد. البته کاستیهایی وجود دارد، اما تلاش میکنیم بر این موضوع غلبه کنیم. جنبشهای اجتماعی فاقد یک نظریه کلینگر هستند که بتواند مبارزات مختلف را گرد هم آورد. تئوری مدرنیته دموکراتیک دیدگاههایی را درباره مسائل اساسی به همه نیروهای مترقی که در جستجوی امروز هستند، مانند جنبشهای چپ، سوسیالیست، مترقی، دموکراتیک، جنبشهای زنان و جنبشهای اکولوژیکی ارائه میدهد. ما در تلاش هستیم راهحل را منتشر کنیم و با کسانی که به دنبال آن هستند شریک شویم.
«یک شبح آپویی در سراسر جهان در حال گسترش است»
*ما میبینیم که از یک لحاظ، یک شبکه همبستگی بینالمللی همراه با کارزار آزادی اوجالان ایجاد شده است. آیا این شبکه که روز به روز در حال رشد است میتواند به یک جنبش بینالمللی تبدیل شود یا نه؟
جنبش آزادی کوردستان به همراه رهبر اوجالان، معمار این انقلاب، با مقاومت و سازندگی خود، نقش پیشرو در توسعه مدرنیته دموکراتیک در عرصه بینالمللی ایفا میکند. با انقلاب در روژاوا بر اساس ایده کنفدرالیسم دموکراتیک، یک جنبش همبستگی بینالمللی ظهور کرد. اصطلاح همبستگی به طور کامل نشست این محافل را تعریف نمیکند، زیرا به طور فزایندهای میبینیم که چگونه محافل مختلف در سراسر جهان تلاش میکنند تا ایدهها و مفاهیم عبدالله اوجالان را در زمینهها و مبارزات اجتماعی خود عملی کنند.
گفتمان سابق «شبح در اروپا در حال گسترش است - شبح کمونیسم» که از دید مدرنیتهی سرمایهداری تعریف میشد، اکنون تحولی دیالکتیکی را به سمت گفتمان «شبح آپویی در جهان در حال گسترش است» نشان میدهد. نفوذ این روح بسیار بیشتر از قدرت سازمانی فعلی آن است.
وضعیتی وجود دارد که بر محافل گسترده تأثیر میگذارد، اما به سازمانی عینی معادل آن تبدیل نمیشود. موضوع انترناسیونالیسم یکی از موضوعات اصلی مورد بحث رهبر اوجالان در نوشتههای دفاعیاتش میباشد. در حالی که او مجمع جهانی اقتصاد در داووس را «باشگاه مردان ثروتمند» مینامد، نیروهای چپی را که در پلتفرمهایی مانند مجمع جهانی اجتماعی گرد هم میآیند، «باشگاه فقرا» میخواند.
با این حال، میبینیم که این انجمنها از درک و غلبه بر هرج و مرج مدرنیته سرمایهداری دور هستند. پیشنهاد رهبر اوجالان برای کنفدرالیسم دموکراتیک خلقهای جهان نیز چشماندازهای ملموسی را در مورد این موضوعات ارائه میدهد و ما به طور فزایندهای میبینیم که این پیشنهاد به عنوان مبنایی ملموس توسط قدرتهای مختلف پذیرفته میشود.
«هر کورد باید مانند یک دیپلمات کار کند»
*آیا فکر میکنید این کنشها و مبارزات آزادی بر دولت ترکیه و نهادهای ذیربط که در مورد انزوای امرالی سکوت کردند، فشار آورده است؟
این کنشها فقط یک بعد از مبارزات آزادی است. آنها دوره مهمی برای تعمیق روابط با محافل اجتماعی، گسترش عقاید اوجالان در برابر شرایط انزوا و بالا بردن سطح آگاهی افکار عمومی در مورد نقش او به عنوان یک متفکر هستند. اما همه اینها باید به موازات ابعاد دیگر انجام شود تا فشار کافی بر تصمیمگیرندگان سیاسی ایجاد شود. مبارزه قانونی علیه بیقانونی در اینجا یک بعد اصلی است. علاوه بر این، کار دیپلماتیک باید با مشارکت گسترده مردم تشدید شود.
هدف از کارزار، آزادی جسمانی است. برای این کار باید دائما در حال عمل و فعال باشیم. دوستان ما کاملا فعال هستند و این خوشحالکننده است. مردم ما به این کارزار اهمیت زیادی میدهند و در آن مشارکت میکنند. این باید بیشتر شود. در واقع، آخرین نامههای ارسالی به سیپیتی، این نهاد و اتحادیه اروپا را که به آن وابسته است، به وظیفه فراخوانده است. چنین تلاشهایی باید در همه جا و در سطح محلی انجام شود. به عنوان مثال حتی در هر شهر و شهرستانی باید از تشکلهای مطبوعاتی، احزاب، سازمانهای مردم نهاد و جنبشهای اجتماعی بازدید شود و این کارزار در دستور کار این نهادها قرار گیرد. هر کورد باید مانند یک دیپلمات کار کند تا بتوانیم موفق باشیم. هر میهندوست، هر فردی که از کنفدرالیسم دموکراتیک آگاه است، کاری برای انجام دادن دارد. دفاعیات باید به طور گسترده خوانده شود، به طرفهای مربوطه داده شود، علاقه برانگیخته و سازماندهی شود.